روایت «یحیی»؛ از چتربازی در ارتش شاهنشاهی تا فرماندهی در دفاع مقدس

خبرگزاری تسنیم، کمیل فرحزادی:

حقیقتاً پیش از آنکه Ú©ØªØ§Ø¨ را آغاز کنم، انتظار نداشتم با روایتی از زندگی کسی روبرو شوم که قبل از انقلاب در ارتش شاهنشاهی حضور داشته Ø§Ø³ØªØŒ از ساواک گلوله خورده، در جنوب لبنان با رژیم صهیونیستی Ø¬Ù†Ú¯ÛŒØ¯Ù‡ØŒ همراه با امام(ره) در پاریس حاضر بوده، با حزب کوموله و دموکرات در کردستان جنگیده و از مغزهای متفکر‎ Ø¹Ù…لیات‌‎های ایران در جنگ تحمیلی محسوب می‌شده است.

 Ø¯Ø§Ø³ØªØ§Ù† آن جایی جالب‌‎تر می‌‎شود که راوی در قید حیات است و  Ø¯Ø± حال حاضر، در سمت Ø¯Ø³ØªÛŒØ§Ø± و مشاور عالی فرماندهی معظم کل قوا Ø®Ø¯Ù…ت می‌‎کند. کتاب روایتگر ÙØµÙ„ÛŒ از زندگی سردار سرلشکر سید یحیی صفوی ا‎ست‎.

در کتاب «یحیی» Ø±ÙˆØ§ÛŒØª زندگی کسی را می‌‎خوانیم که که در اکثر نقاط عطف اوایل انقلاب‎ اسلامی در صحنه حاضر بوده است. جذابیت کتاب Ø¨Ø±Ø§ÛŒ من تا جایی بود که اواخر آن، ÙØ§Ø±Øº از روند داستان، سراغ کتاب می‌‎رفتم تا دوباره در فضای داستان، جنگ و زیبایی‌‎های زندگی مشترک آقا یحیی با همسرشان قرار بگیرم و با راوی Ø¯Ø± حال و هوای جبهه قرار بگیرم و با او در فضای جبهه و جنگ نفس بکشم.

روایت کتاب «یحیی» از سال‎‌های کودکی راوی Ø¢ØºØ§Ø² می‌‎شود. سرلشکر صفوی، فرزند پنجم خانواده صفوی است Ú©Ù‡ در کنار خواهران و برادرانش در روستا زندگی می‌‎کرد. داستان از حوالی پنج ‎سالگی راوی «یحیی» آغاز می‌‎شود؛ Ø²Ù…انی که خانواده به دلیل مشکلات شغلی پدر، تصمیم می‌‎گیرند از «همام»، روستای محل تولد، برای ساختن یک زندگی جدید به اصفهان کوچ کنند. راوی کتاب «یحیی»، Ø¯Ø¨Ø³ØªØ§Ù† و دبیرستان را در همین شهر ‎گذراند و پیش از کنکور، در سال 48 مادرش را از دست داد. او کنکور داد و توانست در رشته زمین‎‌شناسی دانشگاه تبریز Ù‚بول شود. قبولی راوی Ø¯Ø± دانشگاه را که Ø¯Ø± سال 1350 اتفاق افتاد، می‌توانیم فصل تازه Ø²Ù†Ø¯Ú¯ÛŒ او Ø¨Ø¯Ø§Ù†ÛŒÙ…. قبولی او در واقع آغاز مسیر مبارزه جدی او با حکومت شاهنشاهی‎ است.

راوی کتاب «یحیی» Ø¯Ø± دانشگاه با مهدی باکری و جمعی دیگر از دانشجویان مسلمان آشنا می‌‎شود و با همراهی دوستانش علاوه بر مبارزه با رژیم شاهنشاهی، دانشجویان مسلمان را به عنوان پرچمدار مبارزه با رژیم شاه در دانشگاه معرفی می‌‎کند؛ ÙØ¶Ø§ÛŒÛŒ که پیش از آن در اختیار جریان چپ بود و آن‎ها سردمدار مبارزه با نظام شاهنشاهی در دانشگاه شناخته می‌‎شدند.

بخش دیگر خاطرات کتاب «یحیی» به دوران پس از دانشگاه راوی اختصاص دارد. او پس Ø§Ø² فارغ التحصیلی از دانشگاه در سال 1354، عازم خدمت سربازی شد. پس از آموزش و به خاطر آمادگی جسمانی خوب در تیپ 55 هوابرد شیراز آموزش چتربازی دید. سرلشکر صفوی Ù¾Ø³ از آموزش‌‎های تخصصی‌‎ای که دیده بود، در گروهان به عنوان فرمانده انتخاب شد؛ این در حالی است که او نیروی آموزشی بود. راوی در جایی می‌‎گوید: «از هواپیما که بیرون می‌‎پریدیم، می‌‎گفتم: خدایا ما فدای شاهنشاه آریامهر نشویم!»

راوی «یحیی» پس از خدمت سربازی و برای چهلم شهدای قیام مرد قم، به تبریز رفت. در آن روز پس از حمله نیروهای شاهنشاهی، مردم قیام کردند، Ù¾Ø³ از بالا گرفتن درگیری‌‎ها، راوی و دوستانش که با ماشین در شهر می‎‌گشتند، به ساواکی‌‎ها برخورد کردند که در نهایت به تیر خوردن راوی کتاب منجر شد. Ù¾Ø³ از بروز این حوادث و ریختن ساواکی‌‎ها به خانه پدری راوی Ùˆ دستگیری برادرانش، او ØªØµÙ…یم می‌گیرد از کشور خارج شود.

سرلشکر سیدیحیی ØµÙÙˆÛŒ در این بخش از کتاب به ادامه زندگی در خارج از کشور اشاره می‌کند. او مدتی در دمشق به سر می‌برد و با همراهی سید محمد غرضی که با نام مستعار «حیدری» فعالیت می‌‎کرد، ØªØµÙ…یم می‌‎گیرد راهی حومه سوریه و یک اردوگاه فلسطینی شود تا تحت آموزش‌‎های نظامی Ù‚رار گیرد. Ù¾Ø³ از آنکه Ø§Ù…ام(ره) به پاریس تبعید شدند، راهی نوفل‌لوشاتو Ù…ی‌شود و در Ø¢Ù†Ø¬Ø§ Ø¨Ø®Ø´ÛŒ از کارها را بر عهده می‎‌‌گیرد. پس از آن که امام(ره) تکلیف کردند همه به ایران بروند و در میان مردم فعالیت کنند، سرلشکر صفوی Ù†ÛŒØ² راهی وطن می‎‌شود. بازگشت او Ø¨Ø§ اوج گیری درگیری‌‎ها با ساواک همزمان می‎‌شود و مجموع Ø§ÛŒÙ† مبارزات منجر به پیروزی انقلاب اسلامی ایران در تاریخ 22 بهمن 1357 می‌‎شود.

با پیروزی انقلاب، اسم مستعار «رحیم» که برای شناسایی نشدن سرلشکر صفوی Ø§Ù†ØªØ®Ø§Ø¨ شده بود، روی او ماند. پس از پیروزی انقلاب و با آغاز غائله کردستان، راوی «یحیی» Ø¨Ù‡ کردستان شتافت تا در مقابل کومله و دموکرات و دیگر گروه‌هایی Ú©Ù‡ در مقابل انقلاب اسلامی می‎‌جنگیدند، قرار بگیرد. در همین گیر و دار او با همسرش آشنا شد و اوایل سال 1359 با هم ازدواج کردند. پس از به پایان رسیدن غائله کردستان و آزادسازی سنندج و بانه، خاطرات کتاب «یحیی» به روایت خاطرات راوی از روزهای دفاع مقدس اختصاص می‌یابد.

این بخش از کتاب علاوه بر روایت زندگی سرلشکر صفوی، روایت روزهای آغازین جنگ و به نوعی تاریخ شفاهی جنگ نیز هست. راوی به خاطر سوابق مبارزاتی، آموزش‎‌های خاصی که دیده بود و جنگ‎‌دیده بودن از همان ابتدا جزو فرماندهان رده بالای جنگ محسوب می‎‌شد Ùˆ طبیعتاً شنیدن تاریخ جنگ و سلسله اتفاقات و عوامل مؤثر در پیروزی‌‎ها و شکست‎‌ها از زبان یک فرمانده که از ابتدا در جریان امور بوده، حائز اهمیت است. سرلشکر صفوی Ø§ÙˆØ§ÛŒÙ„ جنگ همراه با حسن باقری و غلامعلی رشید طراح عملیات‎‌های جبهه جنوب بود و پیوسته در جبهه حضور داشت. روایت پشت پرده عملیات‌ها Ú©Ù‡ با زبانی Ø±ÙˆØ§Ù†ØŒ دلچسب و شیرین از جنگ، آمیخته با سختی‎‌ها و شیرینی‎‌های زندگی متأهلی آقا یحیی Ùˆ خانم مهرشاد شبابی Ø±ÙˆØ§ÛŒØª می‎‌شود.

شنیدن نام فرماندهان معروف جنگ چه در غرب و چه در جنوب مختصات مبارزه آن‎ها را برای ما معلوم می‎‌کند. با توجه به اینکه راوی «یحیی» هم در جبهه غرب و هم در جبهه جنوب و پس از آن به صورت ستادی از فرماندهان رده بالا بود، با بسیاری از فرماندهان حشر و نشر داشت که شنیدن نام فرماندهان مطرح جنگ از زبان راوی و آشنایی با محل فرماندهی آن‎ها و نقششان در جنگ شیرینی روایت را دوچندان می‎‌کند.

شهید محمد بروجردی، شهید مصطفی چمران، شهید حسین خرازی، شهید صیاد شیرازی، شهید همت، شهید حسن باقری، شهید حاج قاسم سلیمانی و جاویدالاثر حاج احمد متوسلیان بخشی از فرماندهان مطرح جنگ هستند که در خلال کتاب «یحیی» نام آن‎ها را از زبان سرلشکر سید یحیی صفوی می‎‌شنویم.

راوی در بخشی از این کتاب، چگونگی شکستن حصر آبادان و عملیات‎‌های مختلف رزمندگان اسلام را در جبهه جنوب شرح می‎‌دهد و کتاب با عملیات بیت‌المقدس و فتح خرمشهر به پایان می‎‌رسد. کتاب «یحیی» Ø¨Ø®Ø´ÛŒ از تاریخ انقلاب و جنگ را در آیینه زندگی سرلشکر Ø³ÛŒØ¯ÛŒØ­ÛŒÛŒ ØµÙÙˆÛŒ شرح می‎‌دهد؛ Ø´Ø±Ø­ÛŒ حدوداً 11 Ø³Ø§Ù„Ù‡ از سال 1350، یعنی سال ورود او Ø¨Ù‡ دانشگاه تا سال 1361 و فتح خرمشهر.

کتاب «یحیی» را محمدعلی آقامیرزایی نوشته Ùˆ انتشارات مرزوبوم آن را در 400 ØµÙØ­Ù‡ منتشر کرده است.

انتهای پیام/