به گزارش خبرگزاری مهر، سیامک سمیعی، روز شنبه ۳۰ بهمن ۱۴۰۰ در نشست خبری که به صورت مجازی برگزار شد، گفت: باید از تولید کنندگان و محققین کشور تشکر کنیم که چند ماه بعد از ورود ویروس ما را از واردات کیت بی‌نیاز کردند. در این بین مهندسین پزشکی هم تجهیزات ما را در آلوده‌ترین نقاط بررسی و تعمیر می‌کردند.
وی افزود: در حوزه آزمایشگاه از تمام ظرفیت کشور در شرایطی استفاده کردیم که تحریم‌های ظالمانه علیه ایران وجود داشت و راه همه نیازهای ما برای پاسخ دهی خوب را بسته بود، اما ما موفق بودیم. این ظرفیت آزمایشگاهی افزایش یافته سبب شد از کیت‌های تشخیصی آنتی ژن استفاده کنیم. پاسخی که انستیتو پاستور و آزمایشگاه‌ها نسبت به واریانت‌ها دادند موضوع بسیار مهمی است. حدس می‌زنم در آینده هم با تغییرات ویروس همراه باشیم و مجبور باشیم پاسخ دهیم.
سمیعی ادامه داد: ظرفیت بزرگی که ایجاد شده است دیگر فقط مخصوص کووید ۱۹ نیست بلکه پاسخ به بسیاری بیماری‌های دیگر مانند ایدز، هپاتیت‌ها، سل و…، است. یکی از اقدامات مهم انستیتو پاستور این بود که حتی در زمان کاهش بار بیماری، مطالعات ارزشمندی طراحی می‌کرد تا تکلیف تست‌های منفی مشخص شود تا در تهاجم ویروس دیگری قرار نگیریم و در همزمانی آنفلوانزا و کووید ۱۹ این موضوع کمک کننده و ارزشمند بود.
وی افزود: در کشور ظرفیت تولید کیت، چند برابر چیزی که اکنون تولید می‌کنیم وجود دارد و کمبود تولید کیت تشخیص مولکولی و آنتی ژن وجود ندارد. دو نوع کیت تولید می‌شود که کیت‌های آنتی ژن که عملیاتی‌تر هستند ولی قدرت تشخیص کمتری نسبت به تشخیص مولکولی دارند. مقداری از کیت‌ها هم فرمت الایزا دارد.
سمیعی گفت: آزمایشگاه‌ها طبق تصمیم ستاد موظفند هر آزمایشی که می‌گیرند در سامانه‌ها ثبت کنند که بعد به سامانه ایران من بپیوندد، اکنون آزمایش آنتی ژن در آزمایشگاه دولتی کمتر از ۴۵ هزار تومان و در بخش خصوصی کمتر از ۶۵ هزار تومان است.
وی افزود: با انجام این تست‌ها ظرفیت ما هم افزایش می‌یابد ولی مشروط به ایجاد دسترسی برای آزمایشگاه‌ها است. تعرفه آزمایش pcr در بخش دولتی کمتر از ۲۵۰ هزار تومان و در بخش خصوصی کمتر از ۳۵۰ هزار تومان است. برآورد ما از قیمت کیت در یک آزمایشگاهی که ۱۵۰ تست pcr در روز انجام می‌دهد، هزینه حدود ۱۸۳ تا ۲۰۰ هزار تومان برای تمام وسایلی است که برای انجام آزمایش نیاز دارد. اگر بیشتر کیت خریداری کند این هزینه کمتر می‌شود.
سمیعی ادامه داد: ۴ حالت در ارتباط انتقال یک بیماری وجود دارد. اول آنکه بیماری منتقل نمی‌شود که باید از حداکثر ظرفیت آزمایشگاهی استفاده کنیم. در موارد تک گیر توصیه می‌شود که تعداد تست‌ها افزایش یابد که زودتر به تشخیص برسیم. در حالتی که انتقال خوشه‌ای وجود دارد می‌توانیم بفهمیم وقتی فردی بیمار شده است آلودگی از کجا به او رسیده است و بازهم باید از آزمایش استفاده کنیم. اما در مورد چهارم که کانون‌های بزرگ انتقال بیماری داریم که بیماری را به راحتی انتقال می‌دهند دیگر نیاز به تست از همه افراد نداریم و در همه پیک‌ها به این نقطه رسیدیم.
وی در پاسخ به این سوال که چرا در زمان پیک بیماری، تعداد تست گیری افزایش نمی‌یابد، افزود: فردی که در این شرایط بیمار می‌شود نمی‌تواند به راحتی متوجه محل انقال بیماری شود و در این شرایط باید به درستی از آزمایش استفاده کرده و هزینه را زیاد نکنیم؛ چون اطلاعات بیشتری به شما نمی‌دهد و مثلاً می‌گویند آزمایش را برای کسانی نگه دارید که در بیمارستان‌ها نیاز به نتیجه آزمایش دارند تا به درستی مدیریت شوند.
وی تاکید کرد: کادر سلامت حتماً باید صرف نظر از داشتن یا نداشتن آزمایش مورد بررسی قرار گیرند و حفاظت شوند؛ زیرا در ریسک ابتلاء قرار دارند. یکی از دلایل بالا نرفتن تعداد تست‌ها این است که باید تست را نگه داریم. اگر با محلی مثل کلاس، پادگان و… روبرو شدیم و فردی مبتلا شد، تمام افراد در تماس با او باید به قرنطینه بروند. تست برای اطرافیان این افراد لازم است. در هفته منتهی به ۲۵ بهمن مشخص شد اگر کسی با علامت تنفسی به مراکز ما مراجعه کند بین ۵۰ تا ۶۵ درصد کرونا دارد و اینها دیگر نیاز به تست ندارند و فرد باید قرنطینه شود چون علائم دارد.
در ادامه این نشست، مصطفی صالحی وزیری رئیس آزمایشگاه مرجع کشوری کرونا در انستیتو پاستور ایران، گفت: یک اتفاق بزرگ در مواجهه با کرونا این بود که در حوزه آزمایشگاه‌ها تهدید را به فرصت تبدیل کردیم و آن هم راه اندازی شبکه آزمایشگاهی بود. قبل از شیوع کرونا بزرگترین شبکه آزمایشگاهی که می‌توانست تشخیص مولکولی دهد شبکه تشخیص آنفلوانزا بود و در بهترین شرایط می‌توانست ۲۰ تا ۲۵ هزار تست در سال انجام دهد. اما بعد از پاندمی کرونا ما اکنون ۵۰۰ آزمایشگاه در کشور داریم که کار تشخیصی کرونا را انجام می‌دهند و در روز می‌توانند تا ۱۵۰ هزار آزمایش انجام دهند. این ظرفیت قابلیت ارتقا هم دارد و احتمالاً کرونا آخرین تهدید بیولوژیک و بیماری ویروسی نوپدید نخواهد بود و در آینده هم چنین تهدیداتی ممکن است رخ دهد. بنابراین لازم است این ظرفیت ایجاد شده حفظ شود و ارتقا یابد.
وی افزود: سیستمی که فعلاً استقرار یافته است یونیورسال است و می‌توان برای سایر بیماری‌ها هم استفاده کرد. به عنوان مثال از فرصت استفاده کردیم و زمان‌هایی که موارد کووید زیاد نبود اقدام به راه اندازی و گسترش سایر تست‌ها کردیم، تست تب کنگو را در برخی آزمایشگاه‌ها راه اندازی کردیم. برای تب دنگی و…، هم برنامه‌هایی داریم تا در آزمایشگاه‌ها راه‌اندازی کنیم. در مورد سایر بیماری‌های تنفسی هم انستیتو پاستور و هم شرکت‌های دانش بنیان موفق به تولید کیت بومی شدند و بر این اساس با استفاده از کیت‌ها متوجه شدیم مواردی از بیماری مبتلایان به آنفلوآنزا هستند.
صالحی وزیری گفت: تأیید کیت، ارزیابی کیفیت، توزیع کیت، انجام اولین تست‌ها و… همه بر عهده انستیتو پاستور بود و مدیریت خوبی صورت گرفت تا از شرایط ترس و هراس خارج شویم. به شکل همزمان آموزش عزیزان و کارکنان را هم دنبال کردیم و شبکه روز بروز گسترش یافت و قدرتمند شد. پس از آن کنترل کیفی آزمایشگاه‌ها در دستور کار بود و با انجام آزمایش مهارت آزمایی این کار را دنبال کردیم.
