به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما؛ دکتر بهزاد حاتمی گفت: تاکنون شروع غربالگری سرطان روده بزرگ را از سن ۵۰ سالگی توصیه میکردند، اما با توجه به بروز فزاینده در بالغین جوانتر، شروع غربالگری از سن ۴۵ سالگی در همه بالغین توصیه میشود.
وی با بیان این که سرطان روده بزرگ، بیماری شایع و کشنده است که در صورت تشخیص در مراحل اولیه به طور کامل درمان شدنی است، افزود: از نظر آمار جهانی، سرطان روده بزرگ سومین سرطان شایع در مردان و دومین سرطان شایع در زنان است.
فوق تخصص بیماریهای کبد و گوارش بالغین دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ادامه داد: سرطان روده بزرگ از نظر میزان مرگ و میر ناشی از سرطانها، رتبه دوم را در هر دو جنس به خود اختصاص داده است.
دکتر حاتمی با اشاره به این موضوع که بیشترین میزان شیوع سرطان روده بزرگ در ایران مربوط به افراد بالای ۵۰ سال است، گفت: سالانه حدود ۲ هزار و ۲۰۰ مورد مرگ ناشی از سرطان روده بزرگ در ایران گزارش میشود.
وی با اشاره به رایجترین نشانههای بالینی سرطان روده بزرگ افزود: بیماران مبتلا به سرطان روده بزرگ ممکن است در ابتدا هیچگونه علامتی نداشته باشند و با بزرگ شدن تومور یا گسترش آن به خارج از روده علامت دار شوند.
این متخصص، تغییر در عادات رودهای و اجابت مزاج مثل اسهال، یبوست یا باریک شدن مدفوع در صورتی که اخیرا ایجاد شده باشد و بیش از چند روز طول بکشد، احساس نیاز به به دفع مدفوع که با اجابت مزاج رفع نمیشود، دفع خون قرمز روشن از مقعد، وجود خون در مدفوع که ممکن است مدفوع به رنگ سیاه قیری یا قهوهای تیره درآید، دردهای کرامپی شکم، خستگی، ضعف و بی حالی، کاهش وزن غیر ارادی را از نشانههای هشدار دهنده ابتلا به سرطان روده بزرگ عنوان کرد.
دکتر حاتمی گفت: البته داشتن نشانههای یادشده به معنای ابتلای صددرصد به سرطان نیست، اما باید توجه داشت که این علامتها نیاز به بررسی دارند.
وی با اشاره به این که در صورتی که سرطان روده بزرگ از طریق غربالگری در مراحل اولیه و قبل از علامت دارشدن تشخیص داده شود درمان پذیر است، افزود: غربالگری از طریق یافتن و برداشتن پولیپهای روده با بهرهگیری از روش کولونوسکوپی میتواند از بروز سرطان روده بزرگ در آینده پیشگیری کند، بنابراین در صورتی که این پولیپها برداشته نشوند ممکن است بعدا به سرطان تبدیل شوند.
فوق تخصص بیماریهای کبد و گوارش ادامه داد: چنانچه سابقه خانوادگی سرطان روده بزرگ یا سندرمهای ارثی مستعد کننده به سرطان روده بزرگ یا بیماری التهابی روده وجود داشته باشد غربالگری اهمیت بیشتری پیدا میکند.
دکتر حاتمی درباره راههای شناسایی سرطان روده بزرگ گفت: افراد بدون علامت که در غربالگری تشخیص داده شدهاند، وجود علائم و نشانههای مشکوک به سرطان (دفع خون قرمز روشن از مقعد یا دفع مدفوع سیاه قیری، درد شکم، تغییر در عادات رودهای و کم خونی جزو علائم شایع سرطان روده بزرگ هستند)، مراجعه به اورژانس با انسداد روده، پارگی روده و به ندرت خونریزی گوارشی حاد از شایعترین راههای شناسایی این سرطان هستند.
وی با اشاره به مهمترین عوامل خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ افزود: سن یکی از قویترین عوامل پیشبینی کننده سرطان روده بزرگ یا پولیپهای روده است، برخی سندرمهای ارثی مستعد کننده به سرطان روده بزرگ همانند FAP یا سندروم لینچ، سابقه سرطان تخمدان، رحم یا سینه (خانمهایی که به این سرطانها مبتلا بودهاند احتمال بیشتری برای ابتلا به سرطان روده بزرگ دارند)، سابقه بیماری التهابی روده، چاقی، دیابت و مقاومت به انسولین، فعالیت بدنی ناکافی یا زندگی کم تحرک، مصرف سیگار و الکل، سابقه پرتوتابی ناحیه شکم و لگن به ویژه در دوران کودکی و ابتلا به بیماری فیبروز کیستیک و بیماری آکرومگالی از مهمترین این عوامل هستند.
فوق تخصص بیماریهای کبد و گوارش تأکید کرد: رژیم غذایی پر چرب و کم فیبر، مصرف کم میوه و سبزیجات، مصرف زیاد غذاهای کنسرو شده مانند تن ماهی و گوشت فرآوری شده (مانند انواع سوسیس و کالباس، گوشت دودی و گوشت نمک سود شده) و مصرف فراوان گوشت قرمز (بیش از ۸۰ تا ۹۰ گرم در روز) خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش میدهند.
دکتر حاتمی درباره راههای پیشگیری از این سرطان افزود: ورزش و فعالیت فیزیکی منظم، رعایت رژیم غذایی کم چرب و پر فیبر و مصرف میوه و سبزیجات تازه نقش محافظت کننده در برابر ابتلا به سرطان روده بزرگ دارند.
وی با اشاره به مهمترین راههای تشخیص سرطان روده بزرگ ادامه داد: کولونوسکوپی دقیقترین روش تشخیصی برای سرطان روده بزرگ است، زمانی که سرطان روده بزرگ علامت دار میشود، معمولا تومور در مرحله نسبتا پیشرفته قرار دارد، بنابراین توصیه میشود افراد تحت غربالگری سرطان روده بزرگ قرار گیرند.
فوق تخصص بیماریهای کبد و گوارش با اشاره به فواید غربالگری سرطان روده بزرگ گفت: با تشخیص پولیپها و ضایعات پیش سرطانی و برداشتن آنها از بروز سرطان روده بزرگ پیشگیری میشود، همچنین اکثر سرطانهای روده بزرگ از پولیپهای خوش خیمی منشا میگیرند که با گذشت زمان به سرطان بدخیم تبدیل میشوند.
دکتر حاتمی افزود: تومورهای سرطانی که در مراحل اولیه تشخیص داده میشود امکان درمان مؤثرتر را فراهم میسازد، هزینه درمان مرتبط با سرطان روده را کاهش میدهد و میزان مرگ ومیر ناشی از سرطان را به مراتب کمتر میکند.
وی ادامه داد: در صورتی که آزمایش مدفوع از نظر وجود خون مخفی برای غربالگری استفاده شود، باید توجه داشت که این آزمایش دقت کولونوسکوپی را ندارد و باید سالانه تکرار شود و در صورت مثبت شدن باید کولونوسکوپی انجام گیرد.