مهسا مژدهی: ابراهیم رییسی روز دوشنبه وارد دوحه می شود تا اولین سفر خود به یک کشور عربی حاشیه خلیج فارس را به ثبت برساند. این سفر در حالی انجام می گیرد که دولت سیزدهم از ابتدای کار خود، اعلام کرد که کشورهای همسایه را در اولیت خود قرار می دهد. در بین کشورهای عربی هیچ کشور دیگری به اندازه قطر به تهران نزدیک نیستند. در سال های اخیر و در پی محاصره قطر از سوی دیگر کشورهای عربی، ایران ار نظر سیاسی و اقتصادی پای دوحه ایستاد و روابط دو کشور پررنگ تر از پیش شد. با این حال به نظر می رسد که عمده نگاه ها بر روابط اقتصادی است که می تواند بین ایران و قطر شکل بگیرد. دوحه ظرفیت بالایی برای سرمایه گذاری دارد و انتظار می رود که تیم ایرانی از این موضوع غافل نمانده و پیگیر افزایش روابط اقتصادی و تجاری بین دو کشور باشد.
در خبرآنلاین با حمیدرضا دهقانی‌پوده سفیر ایران در قطر در مورد این سفر و روابط دو کشور به گفتگو نشسته ایم:
شما در دوره ای که تنش بین ایران و قطر رو به کاهش بود به سفارت ما در دوحه منصوب شدید، چه تغییرات مثبتی در بهبود روابط دوجانبه در طی ماه‌های اخیر که شما به عنوان سفیر کشورمان فغالیت کرده‌اید، ایجاد شده؟
تاریخ روابط دو کشور همواره دارای روابط مثبت بوده و کم‌ترین اختلاف بین تهران و دوحه مربوط به سالیان گذشته بوده است. حتی در دوره دفاع مقدس و بعد از آن هم روابط دو کشور هیچ‌وقت دچار تنش نشد و ما همواره روابط خوبی با هم داشته ایم. در دوره ای که قطر در محاصره اقتصادی از سوی همسایگانش به سر می برد ما با دوستان و برادران قطری همراه بودیم و روابط دچار یک گرمی بیشتر و همکاری بیشتر نسبت به قبل بود.
با توجه به اینکه دولت سیزدهم اعلام کرده که سیاست همسایگی را اولویت می دهد، این نوع سیاست و نگاه چه تاثیری بر روابط ایران و قطر خواهد گذاشت و آیا دستور کار تازه ای در روابط تهران و دوحه وجود دارد؟
سیاست همسایگی یکی از بهترین سیاست های آقای رییسی بوده و هست. همچنان که ما در سمینار سفرای همسایه که برای اولین بار در دوره ایشان در یک ماه گذشته برگزار شد، این موضوع را مورد بررسی قرار دادیم و از زبان خود ایشان و مسوولان کشور و همچنین وزیر خارجه شنیدیم، سیاست همسایگی یکی از سیاست های اصلی دوره ریاست جمهوری آقای رییسی است و ما تبلور آن را در اهمیت دادن به همسایگان و روابط نزدیک تر با آنها و گسترش همکاری‌ها میدانیم و میبینیم. نمونه‌اش هم این است که در ماه های اولیه ریاست جمهوری آقای رییسی ایشان چند سفر داشتند که این سفر ها به کشورهای همسایه بوده. از جمله سفر به قطر که قرار است روز دوشنبه انجام شود. این اولین سفر ایشان به یک کشور عربی و یک کشور حاشیه جنوبی خلیج فارس است.
البته این سیاست همسایگی صرفا محدود به تراتب زمانی سفرها و گفتگوها نمی شود. بلکه روابط بین جمهوری اسلامی ایران با کشورهای همسایه از عمق بالایی برخوردار خواهد بود و بنابراین یکی از جلوه های این عمق روابط گفتگوهای نزدیک تر و مشورت های نزدیک تر و همکاری های بیشتر و عمیق تر و همچنین بالا رفتن حجم روابط تجاری بین ایران و این کشور هاست. بر این اساس سطح مشورت های بین مسولین دو کشور بالا خواهد رفت و در حقیقت می شود گفت که سیاست همسایگی یعنی ما در همه ابعاد شاهد رشد و تعمیق و گسترش روابط دوجانبه و روابط منطقه ای با این کشورها باشیم و در سطح بین المللی هم از یک هماهنگی و یک همکاری بیشتر و عمیق تر بهره مند شویم.
نقش قطر در روابط اقتصادی دو کشور در منطقه چه بوده؟ چشم اندازهایی برای برطرف شدن تحریم های ایران و احتمالا تواق برجام وجود دارد. با توجه به این موضوع چه ظرفیت‌هایی برای توسعه همکاری ها بین ایران و قطر در این شرایط وجود دارد؟
همواره یکی از مباحثی که در مورد روابط بین ایران و برخی از کشورها، به ویژه کشورهایی که از نظر سیاسی روابط خیلی خوبی با آنها داریم این است که روابط اقتصادی بین ما و این کشورها به اندازه و سطحی باشند که روابط سیاسی قرار دارد. معمولا روابط اقتصادی ما با این کشورها از چنین سطح و عمقی برخوردار نیست و روابط اقتصادی ما معمولا کم تر از عمق روابط سیاسی بوده و بایستی در این زمینه که علل و اسباب خودش را دارد، تلاش کرده و موانع را برطرف کرد و روابط اقتصادی را به حجم مطلوب و به سطح روابط سیاسی یا حتی بالاتر از آن رساند.
ما در آستانه سفر آقای رییسی به قطر هستیم. اهمیت این سفر در چیست و چه پیشبینی از نتایج آن دارید؟
از نظر من اولین برداشتی که از سفر آقای رییسی به قطر می شود داشت این است که جمهوری اسلامی ایران و دولت جدید در عزم خود برای نزدیکی روابط با کشورهای همسایه و سیاست همسایگی پافشاری می کند و به دنبال این است که این سیاست را در عمل به اجرا در آورده و سیاست همسایگی را اجرایی کند. سفر دکتر رییسی به قطر به عنوان اولین سفر ایشان به کشور عربی و یک کشور حاشیه خلیج فارس می تواند این پیام را برای همه کشورهای عربی داشته باشد که ما عملا می توانیم روابط خوب، نزدیک، برادرانه و توأم با همکاری بسیار خوب بین دو کشور را به همه کشورهای عربی در خلیج فارس و در سطح منطقه و شمال آفریقا گسترش دهیم و نمونه روابط ما با قطر که توأم با همکاری و احترام متقابل و مشورت های بسیار خوب با یکدیگر است به همه کشورهای عربی تعمیم بدهیم. به نظر من اهمیت این سفر در این است که ما در سیاست هایی که اعلام کردیم صادقانه به دنبال اجرایی کردن آن هستیم و ما به دنبال آن هستیم که کشورهای همسایه و مسلمان را در صدر اولویت های خود در ابعاد سیاسی، فرهنگی و اقتصاد و ... قرار دهیم.
۳۱۱۳۱۲
