به گزارش خبرنگار مهر، حجت الاسلام سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور کشورمان امروز در رأس هیأتی به دوحه پایتخت قطر می‌رود. جدا از اینکه ایران و قطر در سالهای اخیر به خصوص پس از تحریم این کشور از سوی سایر کشورهای حاشیه خلیج فارس و برخی اعضای اتحادیه عرب، روابط استراتژیک در زمینه‌های سیاسی و بین المللی با هم پیدا کرده اند، از دیرهنگام نیز برخی ساکنان مناطق جنوبی کشورمان به قطر تردد داشته و همواره لنج‌های محلی بنادر جنوبی ایران در زمینه تبادل کالا میان بنادر دو کشور فعال بوده اند.
روز گذشته نیز رستم قاسمی وزیر راه و شهرسازی یک روز پیش از سفر رئیس جمهور، به دوحه سفر و با مقامات ارشد حوزه حمل و نقل و عمرانی قطر دیدار و گفتگو کرد.
در این مذاکرات در خصوص توسعه روابط دریایی و هوایی نیز میان مقامات مسئول ایران و قطر توافقاتی حاصل شد.
همچنین علی اکبر صفایی معاون وزیر راه و مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی که وزیر راه را همراهی می‌کرد، از توافق تهران-دوحه برای اتصال ایران و قطر از طریق تونل زیرزمینی خبر داد.
در همین رابطه حسین عباس نژاد سرپرست معاونت دریایی سازمان بنادر و دریانوردی در گفتگو با خبرنگار مهر درباره روابط دریایی ایران و قطر اظهار کرد: روابط حمل و نقل دریایی ایران و قطر سابقه دیرینه دارد و به همین چند سال اخیر برنمی گردد و اتفاقات از پشتوانه خوبی هم برخوردار است.
وی افزود: حتی در دوران تحریم قطر و مشکلاتی که برای این کشور از سوی برخی کشورهای عربی خلیج فارس ایجاد شد، این قرابت ایران و قطر و همچنین تبادلات دریایی دو کشور افزایش یافت.
سرپرست معاونت دریایی سازمان بنادر و دریانوردی ادامه داد: اما نکته‌ای که در این میان وجود دارد این است که روابط دریایی ما با قطری‌ها در حد شناورهای محلی است؛ لذا به دلیل سنتی بودن این تبادل کالا از یک سو و شیوع کرونا از سوی دیگر، مشکلاتی برای لنج‌ها و ناوگان سنتی ما ایجاد و میزان مبادلات کالاهای ایران به قطر که عمدتاً میوه و تره بار بود، کاهش یافت.
عباس نژاد ادامه داد: در حال حاضر توانستیم راه حل‌هایی برای این مشکل پیدا کنیم و با کانتینرهای یخچالی این کالاها صادر می‌شود با این حال هنوز هم محدودیت‌هایی هست؛ به خصوص که بندر حمد دوحه به سمت مدرنیزه شدن رفته و با ترددهای شناورهای سنتی تا حدودی ممانعت می‌شود.
ولی تاکید کرد: بخشی از این مشکلات به ما برمی گردد که باید با یک برنامه ریزی، اقدام به نوسازی شناورهای سنتی کنیم.
این مقام مسئول ارشد صنعت دریانوردی یادآور شد: بنادر دو کشور تبادلاتی دارند ولی حجم آنها عمدتاً نشان دهنده کوچک بودن و سنتی و محلی بودن جابجایی محموله هاست؛ شناوررهای منطقه‌ای الزاماً به معنای سنتی بودن نیست بلکه شناورهای کوچک‌تر را شمال می‌شود که تردد آنها در زمان تحریم قطر از سوی کشورهای منطقه، بیشتر شد.
سرپرست معاونت دریایی سازمان بنادر و دریانوردی تصریح کرد: اگرچه بخش مهمی از این شناورهای منطقه‌ای به سمت مجهز شدن به کانتینر یخچالی رفته اند اما غیر از آن، روابط سیاسی و اقتصادی ما و قطر پتانسیل زیادی برای گسترش تبادلات دریایی دارد؛ چه به صورت تردد مستقیم کشتی‌ها و شناورها و چه به صورت توسعه روابط فنی پر حوزه حمل و نقل دریایی از جمله تعمیرات کشتی‌ها.
وی ایران را از کشورهای مهم آی ام او (سازمان جهانی دریانوردی) دانست و افزود: قطر هم از کشورهای دارای اثرگذاری در آی ام او است و امسال هم توانست در شورای راهبری IMO وارد شود و تلاش می‌کنند نفس مهم‌تری در حال و نقل دریایی ایجاد کند.
عباس نژاد تاکید کرد: تجربیاتی که ایران در سالهای تحریم کسب کرد سبب شد تا پتانسیل‌های خوبی از نظر مؤسسات رده بندی، بیمه کشتیرانی و سایر بخش‌ها ایجاد کند؛ می‌توانیم این موارد را به قطری‌ها معرفی کنیم و با توجه به روابط خوب دو کشور، این ظرفیت را به قطر و دیگر کشورهای منطقه ارائه کنیم تا موقعیت شرکت‌های بیمه حمل و نقل دریایی و مؤسسات رده بندی ایرانی را ارتقا دهیم.
وی خاطرنشان کرد: از دیگر موارد همکاری با قطری‌ها می‌تواند در حوزه کشتی سازی و تعمیرات کشتی باشد.
عضو هیأت عامل سازمان بنادر و دریانوردی در خصوص بانکرینگ (ارائه سوخت به کشتی‌ها) گفت: امکان همکاری با قطری‌ها در زمینه بانکرینگ را داریم و روابط خوب دو کشور شرایط این همکاری را فراهم کرده است به خصوص مشترکات زیادی که ایرانی‌ها با قطری‌ها در زمینه نفت و گاز دارند که زمینه خوبی برای همکاری در خصوص بانکرینگ است، ما هم این موضوع را در دستور کار داریم.
ولی درباره تردد شناورهای مسافری میان بنادر ایران و قطر بیان کرد: به دلیل روابط اجتماعی دو کشور و حضور ایرانی‌ها در قطر، پتانسیل برقراری سفرهای دریایی وجود دارد، کردم برخی استان‌های جنوبی کشور با قطر رفت و آمد دارند؛ اما چند مشکلی هست که باید رفع شوند.
عباس نژاد درباره علت منتفی شدن اعزام شناور مسافری ایران به قطر در سال ۱۳۹۸ اظهار کرد: در آن زمان قرار شد اول پایانه مسافری بندر حمد دوحه بازسازی شود و سپس شناور ایرانی به این کشور برود؛ بعد از آن هم کرونا شایع شد که مشکلاتی برای دنیا در حوزه گردشگری ایجاد کرد و امکان سفر کشتی‌های مسافری به دیگر کشورها نبود.
وی تاکید کرد: برگزاری جام جهانی قطر، فرصت مناسبی ایجاد کرده تا بتوانیم ترددهای مسافری میان ایران و قطر را توسعه دهیم به خصوص تردد کسانی ها میان بنادر بوشهر و کیش و قشم با بندر دوحه؛ حتی امکان انتقال گردشگران خارجی از قطر به شهرهای بوشهر و شیراز و همچنین جزایر ایرانی کیش و قشم وجود دارد.
سرپرست معاونت دریایی سازمان بنادر و دریانوردی گفت: طرفین این آمادگی را دارند تا خط دریایی مسافری برقرار شود ولی مسأله ای که در این میان وجود دارد، بالا بودن حمل مسافر با کشتی به دلیل محاسبه نرخ سوخت کشتی‌ها در مسیرهای بین المللی از سوی وزارت نفت است؛ وقتی هزینه سفرهای دریایی به هوایی نزدیک شود، استقبال مسافر و گردشگر هم از دریا کاهش یافته و خود به خود به سمت حمل و نقل هوایی می‌رود.
وی ادامه داد: برای ایجاد فضای رقابتی به سود حمل دریایی مسافر، باید هزینه سوخت کشتی‌ها که حدوداً ۴۰ تا ۴۵ درصد هزینه جابجایی یک کشتی را تشکیل می‌دهد، کاهش داد؛ وقتی وزارت نفت سوخت را به شناورها به نرخ بانکرینگ خلیج فارس می‌دهد که احتمالاً تُنی ۶۰۰ تا ۷۰۰ دلار است، عملاً امکان جذب مسافر دریایی نیست.
این مقام مسئول در وزارت راه گفت: با وزارت نفت مذاکراتی داشته ایم و امیدواریم وزارت نفت در خصوص محاسبه سوخت کشتی‌های مسافری به مقاصد بنادر کشورهای خلیج فارس به نرخ یارانه‌ای، همکاری کند. به خصوص که کشتی‌هایی که از بنادر ایران به بنادر منطقه می‌روند حداکثر ۱۰ تا ۱۲ فروند است و در مقابل هزینه‌ای که دولت برای تخصیص سوخت یارانه‌ای به دیگر مودهای حمل نقلی می‌کنند، رقم ناچیزی است.
عباس نژاد اضافه کرد: اتصال جزایر و قلمروی خودمان به قطر در دوره برگزاری جام جهانی با استفاده از خطوط مسافری دریایی، آورده زیادی نصیب کشور خواهد کرد و به رونق گردشگری می‌انجامد.
ولی اظهار داشت: ما حتی امکان ایجاد تور گردشگری میان بنادر جنوبی و جزایر ایرانی خلیج فارس داریم اما به دلیل بالا بودن هزینه سوخت، ایجاد چنین مسیری، هزینه بسیار بالایی در پی دارد و گردشگر استقبال نمی‌کنند؛ کما اینکه در حال حاضر هم گردشگران به دلیل ارزان‌تر بودن، به ترکیه می‌روند.
عباس نژاد خاطرنشان کرد: امیدواریم بتوانیم با وزارت نفت تعامل کنیم و سوخت با نرخ یارانه‌ای تا ۸۰ درصد نرخ منطقه در اختیار شناورها قرار گیرد تا به صرفه باشد.
وی تاکید کرد: خط چابهار-مسقط، بندرعباس-دوبی و بوشهر-دوحه از خطوطی هستند که قطعاً با استقبال خوب مسافران مواجه خواهند شد.
