اقتصاد آنلاین- شادی همایونی؛ در حال حاضر از ۸ منطقه آزاد کشور سه منطقه با سرپرست اداره می شوند. منطقه آزاد کیش، منطقه آزاد قشم و منطقه آزاد چابهار.
سرپرستان مناطق آزاد کیش و قشم در تاریخ ۲۲ آبان حکم سرپرستی را از سعید محمد دبیر شورای عالی مناطق آزاد تجاری- صنعتی و ویژه اقتصادی دریافت کردند و بنابراین تا ۲۲ اسفند سال جاری می توانند به صورت قانونی سرپرست این مناطق باشند.
سرپرست منطقه آزاد چابهار اما فرصت بیشتری دارد. نصراله ابراهیمی که پس از بازداشت موقت رئیس منطقه آزاد چابهار در تاریخ ۴ بهمن ماه به سرپرستی این سازمان انتخاب شد؛ تا ۴ خرداد ماه سال آینده اجازه دارد به عنوان سرپرست در این منطقه ادامه فعالیت دهد.
اعتراض برخی کارشناسان به حضور غیر قانونی سرپرستان منطقه آزاد به اصل ۱۳۵ قانون اساسی اشاره دارد که مهلت قانونی برای سرپرستان را ۳ ماه عنوان می کند. اما در این اصل مشخصا درباره مهلت قانونی سرپرستان وزارتخانه ها صحبت شده لذا این قانون مشمول سرپرستان سایر دستگاه ها نمی شود.
در اصل ۱۳۵ قانون اساسی آمده است: « وزراء تا زمانی که عزل نشده‌اند و یا بر اثر استیضاح یا درخواست رای اعتماد، مجلس به آنها رای عدم اعتماد نداده است در سمت خود باقی می‌مانند. استعفای هیات وزیران یا هر یک از آنان به رئیس جمهور تسلیم می‌شود و هیات وزیران تا تعیین دولت جدید به وظایف خود ادامه خواهند داد. رئیس جمهور می‌تواند برای وزارتخانه‌هایی که وزیر ندارند حداکثر برای مدت سه ماه سرپرست تعیین نماید.»
اما ماده قانونی که به حضور سرپرستان سایر دستگاه ها اشاره دارد ماده ۹۴ قانون خدمات کشوری است که در آن مهلت قانونی برای حضور سرپرست دستگاه ها ۴ ماه ذکر شده است.
در این ماده آورده شده است: « تصدی بیش از یک پست سازمانی برای کلیه کارمندان دولت ممنوع می‌باشد. در موارد ضروری با تشخیص مقام مسوول مافوق تصدی موقت پست سازمانی مدیریتی یا حساس به صورت سرپرستی بدون دریافت حقوق و مزایا برای حداکثر چهار ماه مجاز می‌باشد.»
سعید محمد مشاور رییس جمهور و دبیر شورایعالی مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی و ویژه اقتصادی، در تاریخ ۲۲ آبان سال جاری، طی حکمی محمدرضا نوایی لواسانی را به عنوان سرپرست سازمان منطقه آزاد کیش منصوب کرد.
از مهمترین سوابق کاری او می توان به رییس هیات مدیره و مدیرعامل شرکت سرمایه گذاری رویای روز کیش، مشاور معاون رییس جمهور در بنیاد شهید، مدیر عامل هولدینگ دیدار ایرانیان (کارگزار اصلی شهرداری تهران)، رییس هیات مدیره شرکت لیزینگ دی و عضو هیات مدیره شرکت نوسازان شهر تهران اشاره کرد. لواسانی، در سال ۲۰۱۵ توسط فدراسیون جهانی جوایز بین المللی(FAB) به عنوان جوانترین رهبر کسب و کار انتخاب شده بود.
لواسانی به صورت قانونی می تواند تا ۲۲ اسفند ماه سرپرست منطقه آزاد کیش باشد. پس از آن یا باید حکم مدیرعاملی از دولت دریافت کند و یا با فرد دیگری جایگزین شود.
البته یک تبصره دیگر را نیک جو مدیر روابط عمومی کیش به این موضوع اضافه می کند. نیک جو در گفت و گو با اقتصاد آنلاین می گوید: هرچند ماده ۹۴ مهلت قانونی برای سرپرست دستگاه ها را چهار ماه عنوان می کند اما این مدت، از سوی دولت قابل تمدید است و در گذشته موارد متعددی از تمدید مهلت قانونی حضور سرپرستان وجود داشته است.
سعید محمد همان روز که لواسانی را برای سرپرستی منطقه آزاد کیش برگزید؛ افشار فتح اللهی را نیز به سرپرستی منطقه آزاد قشم انتخاب کرد.
فتح اللهی پیش از این جانشین وزیر صنعت، معدن و تجارت در امور تولید، معاون امور حقوقی، مجلس و استان های وزارت صمت، مشاور وزیر و مدیرکل حوزه وزارتی وزارت صمت، رئیس هیات مدیره پالایشگاه آناهیتا، جانشین معاونت سرمایه گذاری قرارگاه سازندگی خاتم انبیاء(ص)، قائم مقام مدیرعامل گروه فراب و عضو ستاد فولاد کشور بوده است.
او همچنین معاونت صنایع سازمان صنعت، معدن و تجارت استان تهران، مدیرعامل شرکت شهرک های صنعتی استان البرز، جانشین رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان تهران، همچنین معاونت اقتصادی و سرمایه گذاری سازمان منطقه آزاد تجاری ـ صنعتی انزلی، مسئول طرح رونق تولید استان تهران و رئیس کارگروه سرمایه گذاری سازمان منطقه آزاد تجاری ـ صنعتی انزلی را نیز در کارنامه کاری خود دارد. پیش از «افشار فتح اللهی»، «علی درویش پور» مدیریت عامل سازمان منطقه آزاد قشم را بر عهده داشت.
فتح اللهی هم مانند لواسانی به صورت قانونی می تواند تا ۲۲ اسفند ماه سرپرست منطقه آزاد قشم باشد.
انتخاب نصرالله ابراهیمی برای چابهار دیرتر اتفاق افتاد. پس از ماجرای دستگیری و بازداشت موقت رئیس منطقه آزاد چابهار، سعید محمد در تاریخ ۴ بهمن امسال، نصراله ابراهیمی را به عنوان «مسئول اداره سازمان منطقه آزاد چابهار» تعیین کرد.
بازداشت مدیر عامل منطقه آزاد چابهار به اتهام تخلفات عمده و کلان انجام شد و نصرالله ابراهیمی که پیش از این به عنوان «مدیرکل منابع انسانی دبیرخانه مناطق آزاد و ویژه اقتصادی» فعالیت می کرد؛ پس از این بازداشت، سرپرست منطقه آزاد چابهار شد. او پیش از مناطق آزاد در قوه قضائیه مشغول به کار بوده است.
اردیبهشت‌ماه امسال بود که به دنبال استمرار بازداشت چندماهه مدیرعامل سابق سازمان منطقه آزاد اروند به‌دلیل تخلفات مالی و همچنین دستور مقام قضایی وی از منصب خود عزل و «حسین گروسی» معاون حقوقی و امور مجلس دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد عهده‌دار سرپرستی این سازمان شد.
همزمانی این تغییرات با پایان عمر دولت دوازدهم و البته نقش آفرینی برخی جریانات سیاسی منجر به بلاتکلیفی وضعیت هیأت مدیره و مدیرعامل این سازمان شد.
با روی کار آمدن دولت سیزدهم و انتصاب «سعید محمد» به‌عنوان دبیر شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی، در مهرماه امسال و در جریان نخستین سفر دبیر شورای عالی مناطق آزاد به منطقه آزاد اروند «محمدرضا اسکندری» وزیر جهاد کشاورزی دولت نهم و مدیرعامل وقت سازمان اقتصادی کوثر را در تاریخ ۲۳ مهر ماه به‌عنوان سرپرست سازمان منطقه آزاد اروند منصوب و معارفه کرد.
۳۰ آبان‌ماه و در جریان نخستین جلسه شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی که با حضور آیت‌الله رئیسی برگزار شد، موضوع تأیید رسمی حکم «محمدرضا اسکندری» به‌عنوان مدیرعامل و رئیس هیأت مدیره سازمان منطقه آزاد اروند از سوی برخی رسانه‌ها انتشار یافت. در همان روز نیز منابع موثق از تماس مشترک رئیس‌جمهور و دبیر شورایعالی مناطق آزاد با «اسکندری» به‌منظور اعلام خبر تصویب انتصاب او خبر دادند اما این حکم تا ۱۱ بهمن ماه ابلاغ نشد.
هرچند برخی ادامه حضور اسکندری به عنوان سرپرست را در بهمن ماه غیرقانونی می دانستند اما او بر اساس ماده ۹۴ قانون خدمات کشوری تا پایان مهلت قانونی خود ۱۲ روز مهلت داشت. به عبارتی ۱۲ روز مانده به پایان حضور قانونی اسکندری به عنوان سرپرست، حکم مدیرعاملیش ابلاغ شد.
