به گزارش ایسنا؛ در سالیان اخیر اقدامات متعددی برای جلوگیری از قطع درختان و تامین معیشت پایدار جنگل‌نشینان صورت گرفته است، یکی از این اقدامات برای کاهش وابستگی جنگل‌نشینان به جنگل، توزیع آبگرمکن‌های خورشیدی، تانکر نفت، پنل خورشیدی و سیلندر گاز است، اما به‌نظر می‌رسد این اقدامات نتوانسته از شیب تند تخریب جنگل‌ها و مراتع کم کند.
بخشی اعظمی از جنگل‌های بلوط زاگرس در چهارمحال و بختیاری واقع شده است، درختان بلوط یک ثروت عظمیم برای منابع‌طبیعی محسوب می‌شود و حفظ و حراست از این گونه جنگلی از اهمیت بالایی برخوردار است، اما شاهدیم که سودجویان اقدام به قطع درختان بلوط و قاچاق چوب و زغال می‌کنند و عملا جرایم در نظر گرفته شده برای متخلفان بازدارندگی آن‌چنانی ندارد.
تهیه غذا، گرمایش منزل، تهیه آب گرم برای شست‌وشو و استحمام و روشنایی از جمله مواردی است که عموما جنگل‌نشینان برای رفع این نیاز اقدام به قطع درختان جنگلی می‌کنند، اما موضوع دیگری که باعث می‌شود، این قشر اقدام به قطع درختان کنند، کسب درآمد است.
اگر نتوانیم معیشت پایداری برای جنگل‌نشینان ایجاد کنیم، قطعا در حفظ و حراست از جنگل‌ها و مراتع موفق نخواهیم شد، زیرا در این شرایط اقتصادی و نبود منبع درآمدی پایدار، اقدامات حفاظتی در جنگل‌ها برای جلوگیری از قاچاق چوب و زغال چندان موثر واقع نخواهد شد.
صرف اهدای یک آبگرمکن خورشیدی نمی‌توان جلوی قطع درختان و تهیه زغال را گرفت
محسن امانی- رئیس اداره حفاظت و حمایت از منابع‌طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری در گفت‌وگو با ایسنا با بیان اینکه توزیع آبگرمکن‌های خورشیدی در استان از سال ۹۱ آغاز شد، اظهار کرد: این آبگرمکن‌ها از اعتبارات داخلی اداره‌کل منابع‌طبیعی و آبخیزداری خریداری شد.
وی با تاکید بر اینکه تاکنون بالغ بر ۷۰۰ آبگرمکن خورشیدی توسط اداره‌کل منابع‌طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری توزیع شده است، گفت: این آبگرمکن‌های خورشیدی عموما در شهرستان‌های لردگان، کوهرنگ، اردل، کیار و بروجن توزیع شده است.
امانی افزود: آبگرمکن‌های خورشیدی با هدف کاهش قطع درختان جنگلی در راستای تامین آب گرم برای استحمام و شست‌وشو به جای استفاده از آبگرمکن‌های سنتی و با سوخت چوب های جنگلی توزیع می‌شود.
رئیس اداره حفاظت و حمایت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان با اشاره به اینکه استفاده از این تکنولوژی دسترسی به این آبگرمکن‌ها در مناطق جنگل‌نشین متقاضیان بسیاری دارد، افزود: قیمت تمام شده هر آبگرمکن حدودا ۱۲ میلیون تومان است.
وی با تاکید بر اینکه صرف اهدای یک آبگرمکن خورشیدی نمی‌توان جلوی قطع درختان و تهیه زغال را گرفت، یادآور شد: قطع درختان دربرخی مناطق به یک مسئله تجاری برای کسب درآمد سودجویان و قاچاقچیان تبدیل شده است.
امانی بیان کرد: انجام اقدامات لازم در راستای ایجاد معیشت پایدار روستائیان با رویکرد اشتغال زایی می تواند تاثیر بسزایی در کاهش قطع درختان داشته باشد.
هزینه گزاف برای توزیع آبگرمکن‌های خورشیدی سود چندانی برای حفاظت از جنگل‌ها نداشته است
یکی از کنشگران محیط‌زیست در چهارمحال و بختیاری در گفت‌وگو با ایسنا با بیان اینکه تاثیر توزیع آبگرمن‌های خورشیدی در کاهش قطع درختان به‌صورت میدانی مورد بررسی قرار گرفت، اظهار کرد: بیش‌ترین آبگرمکن‌های خورشیدی در شهرستان‌های کوهرنگ و لردگان توزیع شده است، باوجود اینکه در برخی مناطق بین ۸۰ درصد اهالی آبگرمکن توزیع شده، اما هم‌چنان متقاضی برای دریافت وجود دارد.
وی بیان کرد: احساس می‌شد با توزیع آبگرمکن خورشیدی، تانکر سوخت، سیلندز گاز و پنل خورشیدی شاهد کاهش قطع درختان و تهیه زغال در مناطق جنگل‌نشین باشیم، تصریح کرد: اما اگر گذری به این مناطق داشته باشیم با انبوهی از هیزم در اطراف منازل مواجه می‌شویم که عموما این چوب‌ها یا به‌عنوان بخشی از نیاز گرمایشی و پخت و پز در طول سال مورد استفاده قرار می‌گیرد و یا در کوره‌های خانگی به زغال تبدیل می‌شود.
وی افزود: تبدیل چوب درختان بلوط به زغال در برخی مناطق جنگلی برای تامین معیشت جنگل‌نشینان عمومیت پیدا کرده است، عموما جنگل‌نشینان به‌علت برخی مشکلات قانونی توان و امکان دامداری و کشاورزی در مناطق جنگلی را ندارند، بنابراین برای تامین معیشت دست به قطع درختان و تهیه زغال می‌زنند.
این کنشگر محیط‌زیستی با بیان اینکه با بازنگری قوانین بازدارنده در حوزه قاچاق چوب زغال می‌توان از قاچاق این محصولات به سایر استان‌ها جلوگیری به‌عمل آورد، توضیح داد: در غیراینصورت نمی‌توان گفت توزیع آبگرمکن خورشیدی، تانکر نفت، پنل خورشیدی و سیلندر گاز در کاهش قطع درختان بسیار موثر بوده است.
این کنشگر با اشاره به اینکه طبق بررسی‌های صورت گرفته حدود ۴۰ درصد آبگرمکن‌های خورشیدی توزیعی در مناطق جنگل‌نشین از کار افتاده‌اند، بیان کرد: این آبگرمکن‌ها به‌صورت رایگان و بدون اخذ هیچ تعهدی در اختیار جنگل‌نشینان قرار گرفته است، برخی از افراد اقدام به فروش این آبگرمکن‌ها در سایه نبود نظارت کرده‌اند، عملا این هزینه گزاف سود چندانی برای حفاظت از جنگل‌ها نداشته است.
وی تاکید کرد: به نظر می‌رسد چنانچه هزینه‌ای که صرف خرید آبگرمکن‌های خورشیدی شده است، در راستای توجه بیشتر به پتانسیل های طبیعی مناطق جنگلی صرف ایجاد اشتغال پایدار در جنگل ها و مراتع صرف ایجاد اشتغال پایدار برای جنگل‌نشینان (جنگل‌کاری اقتصادی ، توجه به کشت گیاهان دارویی و ...) می‌شد، قطعا شاهد کاهش قطع درختان برای درآمدزایی بودیم.
این کنشکر فعال در حوزه منابع‌طبیعی با بیان اینکه الگوهای خوبی برای ایجاد اشتغال در مناطق روستایی و جنگل‌نشین در چهارمحال و بختیاری وجود دارد، گفت: باید برای حفظ جنگل‌ها و مراتع به سمت معیشت پایدار این قشر حرکت کنیم، عموم قطع درختان توسط مردم بومی برای کسب درآمد انجام می‌شود.
وی توضیح داد: در بحث معیشت پایدار برای جنگل‌نشینان باید بحث آمایش سرزمین مورد توجه جدی قرار بگیرد، نمی‌توان برای تمامی مناطق یک نسخه واحد در نظر بگیریم، هر منطقه شرایط خاص خود را دارد و باید بر اساس نیاز اهالی برنامه‌ریزی کنیم.
این کنشگر محیط‌زیست تشکیل تعاونی‌های فراگیر در مناطق روستایی، عشایری و جنگل‌نشین را یک راهکار مطمئن برای معیشت پایدار مردم این مناطق دانست و بیان کرد: باید همه مردم از فعالیت‌ها سود ببرند تا شاهد مشارکت مردم در حفظ جنگل‌ها باشیم.
انتهای پیام
