به گزارش ایرنا، صیانت از اراضی کشاورزی یکی از ملزومات مهم و ضروری حفظ و تداوم امنیت غذایی در جوامع به شمار می رود، این مهم به ویژه در کشور ما که دارای سرزمینی کم آب، نیمه خشک و بیابانی است و اراضی با قابلیت کشاورزی در آن نسبت به سایر سرزمین ها محدود تر است بسیار با اهمیت است.
در سال های اخیر علاوه بر تهدیداتی چون خشکسالی و کاهش سفره های آب زیرزمینی که منجر به بیابانی شدن برخی اراضی و از دست رفتن قابلیت کشاورزی شده، مشکلاتی نظیر خرد شدن اراضی بواسطه تغییر کاربری ها زمین های کشاورزی در کشور ما از جمله استان قزوین را تهدید می کند که این موضوع اهمیت رسالت و وظایف مجموعه هایی چون مدیریت امور اراضی کشاورزی را در خصوص صیانت از مزارع و باغ ها و حفظ کاربری آنها دوچندان کرده است.
استان قزوین کمتر از یک درصد مساحت کشور را به خود اختصاص داده اما با برخورداری از یک دشت حاصلخیز بیش از چهار درصد محصولات کشاورزی ایران را تامین می کند که نشانگر مرغوبیت خاک آن بوده و این وضعیت اهمیت صیانت از اراضی کشاورزی این استان و جلوگیری از تغییر کاربری های غیرمجاز و تجزیه مزارع و باغ ها به قطعات کوچک را دوچندان کرده است.
خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) قزوین برای اطلاع از آخرین اقدامات انجام شده در حوزه حفظ کاربری اراضی زراعی و باغی در این استان با "پرویز عبدی" مدیر امور اراضی سازمان جهاد کشاورزی به گقت و گو نشست که ماحصل آن در ادامه آورده شده است.
ایرنا: مهم ترین وظیفه و رسالت مدیریت امور اراضی که ذیل سازمان های جهاد کشاورزی به فعالیت می پردازند،چیست؟
وظیفه ذاتی ما حفاظت از اراضی کشاورزی و جلوگیری از خرد شدن و تغییر کاربری آنها در راستای حفظ امنیت غذایی جامعه است.
اراضی کشاورزی منبع اصلی تولید غذا برای جامعه هستند و هیچ جایگزینی ندارند و نابودی و از بین رفتن قابلیت کشت در آنها جبران ناپذیر است و این موضوع اهمیت حفاظت از زمین های کشاورزی را به ما گوشزد و یادآوری می کند.
بسیاری از کشورهای توسعه یافته بیش از ۱۰۰ سال پیش قوانین و مقرراتی در این زمینه وضع کرده اند اما قوانین کشور ما در این حوزه نوپاست و قانون حفظ کاربری اراضی کشاورزی مصوب سال ۱۳۷۴ است و این مساله کار سخت ما را در صیانت از اراضی کشاورزی نشان می دهد.
ایرنا: مهم ترین چالش در صیانت از اراضی کشاورزی استان قزوین در حال حاضر چیست؟
آنچه اکنون برای ما نگران کننده است، تفکیک و خرد شدن اراضی کشاورزی و تجزیه باغ ها و مزارع است که در برخی نقاط استان از سالیان گذشته تاکنون شاهد آن بوده ایم و که می تواند امنیت غذایی جامعه را دچار تهدید و خدشه کند، باید اذعان کرد خرد شدن اراضی و تقسیم آن به قطعات کوچک یک تهدید جدی برای بخش کشاورزی است که می تواند در عملکرد و تولید محصولات تاثیر منفی و مخرب بگذارد.
استان قزوین دارای ۴۸۹ هزار هکتار زمین با قابلیت کشاورزی است که به درجات مرغوب، متوسط و ضعیف تقسیم می شود که اگر از آنها صیانت لازم نکنیم بخش زیادی از این اراضی را از دست خواهیم داد به طوری که دیگر نمی توانند در خدمت تولید محصولات کشاورزی باشند.
در استان قزوین علاوه بر یک شهر صنعتی، بیش از ۱۵ شهرک و ناحیه صنعتی با زیرساخت های لازم اعم از آب،برق، گاز با اعتبارات دولتی آماده سازی شده و دارای ظرفیت های خالی زیادی هستند که امکان این را می دهد تا صنایع در این مکان ها مستقر شوند و از استقرار آنها در اراضی مرغوب کشاورزی جلوگیری شود که این مهم تا حدی از نگرانی های ما در خصوص استقرار صنایع و کارخانجات جدید در زمین های کشاورزی کاسته است.
با وجود زیرساخت های مناسب در شهرک های صنعتی، حتی ما از استقرار صنایع تبدیلی بخش کشاورزی در این شهرک ها نیز استقبال می کنیم.
ایرنا: در چه شرایطی مجوز تغییر کاربری اراضی کشاورزی صادر می شود؟
براساس قانون هرگونه تغییر کاربری در اراضی کشاورزی ممنوع است، البته قانون در مواردی خاص و استثنایی برای رفع نیازهای جامعه و توسعه کشور پیش بینی کرده تا در قالب طرح موضوعات در کمیسیونی ذیل قانون حفظ کاربری اراضی کشاورزی و تشخیص ضرورت از سوی آن، برای اجرای طرح های عام المنفعه و اقتصادی بتوان در زمین های کشاورزی اقدام به تغییر کاربری کرد که تحقق آن نیازمند شرایط خاصی است.
در شرایط فعلی معمولا مجوزی برای اجرای طرح ها در اراضی کشاورزی مرغوب داده نمی شود و اگر ضرورت به اجرای طرح ها در اراضی کشاورزی وجود داشته باشد تلاش می شود تا اراضی دسته دوم یا سوم به این موضوع اختصاص پیدا کنند، همان گونه که اجازه ندادیم زمین های کشاورزی مرغوب برای طرح هایی چون احداث میدان میوه تره بار تخصیص یابد.
ایرنا: مصادیق تغییر کاربری غیرمجاز در اراضی کشاورزی را بفرمایید.
هرگونه احداث راه، ساخت بنا و اتاقک، دیوارکشی، فنس کشی،جدول کشی، استقرار کانکس و ریختن زباله و نخاله های ساختمانی و سایر مواردی که مانع تولید و کشت محصولات کشاورزی می شود از جمله مصادیق تغییر کاربری غیرمجاز به شمار می رود و با مرتکبان به موجب قانون برخورد می شود.
مطابق قوانین موجود در زمینه حفظ کاربری اراضی کشاورزی، قلع و قمع و تخریب سازه های ایجاد شده در انتظار افرادی است که در زمین های کشاورزی به طور غیرمجاز اقدام به ساخت سازه و دیوارکشی کرده اند.
ایرنا: کشاورزان یا باغداران در چه شرایطی امکان دریافت مجوز برای فنس کشی و تاسیس اتاقک کارگری و نگهبانی را دارند؟
ما به فکر تامین نیازهای باغداران و کشاورزان واقعی هستیم به شکلی که اکنون برای کشاورزانی که در پایین شبکه آبیاری دشت قزوین دارای ۲.۵ هکتار زمین کشاورزی و باغ باشند و یا در بالادست شبکه آبیاری دشت قزوین دارای حداقل پنج هزار متر مربع باغ باشند و در مناطق کوهستانی نیز دارای ۲ هزار متر باغ باشند منوط به اینکه باغ آنها دارای آب پایدار و قانونی باشد و همچنین درختان آنها در حال بهره برداری باشد، مجوز احداث فنس و اتاقک کارگری و نگهبانی صادر می شود.
افرادی که اقدام به تغییر کاربری های غیرمجاز از جمله فنس کشی و ساخت بنا می کنند از شرایط قانونی لازم برای گرفتن مجوز از مدیریت امور اراضی برخوردار نیستند و قصد آنها فعالیت کشاورزی و باغداری نیست بلکه به دنبال سودجویی و ارزش افزوده کاذب برای زمین ها هستند.
ایرنا: عملکرد امسال مدیریت امور اراضی استان قزوین در حوزه قلع و قمع و آزادسازی اراضی کشاورزی که دچار تغییر کاربری غیرمجاز شده اند را تشریح کنید.
در ۹ ماهه امسال به دنبال اجرای تبصره۲ ماده ۱۰ قانون حفظ کاربری اراضی کشاورزی ۳۳۱ مورد قلع و قمع و تخریب سازه ها و بناهای غیرمجاز ایجاد شده در زمین های زراعی و باغی استان به ثبت رسیده که بیشترین آنها مربوط به شهرستان قزوین بوده، بدان معنا که با حضور عوامل یگان حفاظت اراضی و نیروهای انتظامی و مراجع قضائی در محل وقوع جرم و حین ارتکاب آن از ادامه تغییر کاربری اراضی جلوگیری شده است.
امسال همچنین ۸۴ مورد نیز حکم قطعی تخریب و قلع و قمع در اراضی کشاورزی استان قزوین اجرا شده که رشد بیش از ۵۰ درصدی نسبت به سال های گذشته داشته و نشان از عزم جدی تر در برخورد با زمین خواران و تغییر دهندگان کاربری زمین های کشاورزی است.
ایرنا: برخی اراضی کشاورزی در حاشیه شمال شهر قزوین با نرخ های نجومی در حال خرید و فروش هستند، برای جلوگیری از این رویه و بورس بازی زمین های کشاورزی چه اقداماتی شده است؟
ما براساس قانون به وظایف خود عمل می کنیم و در صورت تغییر کاربری غیرمجاز برخورد لازم را با متخلفان انجام می دهیم، در مورد این پرسش باید اذعان کرد که خود مردم باید دقت کنند و در دام سودجویان نیافتند.
در حال حاضر برخی اراضی کشاورزی بالا دست شبکه آبیاری دشت قزوین با قیمت های نجومی و غیرمنطقی خرید و فروش می شود در حالی که خیلی از این اراضی شرایط ارایه مجوز برای تغییر کاربری را ندارند مثلا مشمول خرد شدن اراضی می شوند و یا آب پایدار ندارند بنابراین توصیه ما به شهروندان این است قبل از هرگونه معامله و خرید اراضی کشاورزی، وضعیت آن را از طریق مراجعه به مدیریت امور اراضی بررسی و استعلام کنند و از داشتن آب پایدار و مشمول نبودن خرد شدن اراضی اطمینان حاصل کنند و مجوز امور اراضی را نیز رویت کنند.
مجوزهای صادر شده از سوی مدیریت امور اراضی در خصوص ایجاد سازه هایی چون اتاقک نگهبانی و کارگری و فنس کشی دارای بارکد و هولوگرام بوده و مشخصات و جزییات زمین کشاورزی مورد نظر در آن قید شده است و در پشت آن نیز نقشه هوایی مربوط به زمین و نقشه UTM موجود است.
ایرنا: توصیه شما به خریداران اراضی کشاورزی با مساحت کم و قطعات کوچک با هدف تبدیل کردن آنها به باغ چیست؟
از نظر ما خرید قطعات کوچک اراضی کشاورزی برای تبدیل آنها به باغ مقرون به صرفه نیست و شهروندان نباید سراغ خرید چنین زمین هایی بروند که معمولا با قمیت های نجومی به فروش می رسد چرا که این اراضی قابلیت صدور مجوزهای قانونی در خصوص فنس کشی و ایجاد اتاقک را ندارند.
این افراد در صورت احداث سازه در اراضی که قابلیت صدور مجوز قانونی ندارند در واقع سرمایه خود را به هدر داده اند و با قلع و قمع بناهای احداثی مواجه خواهند شد.
همچنین باید یادآور شدن امکان ارایه مجوز فنس کشی و ایجاد اتاقک در اراضی زراعی مشاعی حتی با داشتن آب پایدار و باغ در حال بهره برداری وجود ندارد.
به مشاوران املاک نیز توصیه می کنیم پیش از تنظیم مبایعه نامه اراضی زراعی و باغی اگر در زمین مورد نظر اگر بناها و سازه ها و فنس موجود است نسبت به قانونی بودن آن اطمینان حاصل کنند و تصویر مجوز مدیریت امور اراضی را به رویت خریدار برسانند در غیر این صورت مسوول هستند.
ایرنا: شهروندان به چه شکل می توانند با مدیریت امور اراضی برای حفاظت از زمین های کشاورزی همکاری کنند؟
نیروهای ما در حوزه حفاظت از اراضی کشاورزی محدود است و همواره برای در این خصوص به سوی مردم دست یاری دراز می کنیم، در همین راستا شهروندان می توانند در صورت مشاهده تغییر کاربری غیرمجاز مراتب را با سامانه ۱۳۱ تماس بگیرند، همچنین از دهیاری ها و اعضای شوراهای اسلامی روستاها نیز در این خصوص انتظار همکاری ویژه داریم.
ایرنا: از آخرین وضعیت اجرای طرح کاداستر یا حدنگاری در اراضی کشاورزی استان قزوین بگویید.
طرح حدنگاری یا کاداستر اراضی کشاورزی از طریق نقشه برداری هوایی انجام می شود و با ثبت اطلاعات زمین های کشاورزی، در مرحله بعد برای صدور اسناد مالکیتی به اداره ثبت اسناد و املاک ارسال می شود که این مهم نقش زیادی در تثبیت مالکیت اراضی کشاورزی، کاهش اختلافات و تداخلات اراضی و کم شدن پرونده ها در مراجع قضائی دارد.
امسال در سطح ۱۸ پلاک به مساحت ۳۹ هزار هکتار رفع تداخلات اراضی کشاورزی در استان قزوین داشتیم و همچنین طرح حدنگاری در سطح ۱۸۰ پلاک از اراضی کشاورزی به مساحت ۱۹ هزار هکتار انجام شد.
در سال جاری بیش از ۱۰۰ درصد وظیفه تکلیف شده خود را در حوزه حدنگاری که ۱۶ هزار هکتار بود انجام دادیم.
