خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها- مریم بزی: در حال حاضر مشکلات محیط زیستی بسیاری در گلستان از جمله بحث خشک شدن تالاب‌ها، کاهش جمعیت حیات وحش، آلودگی‌های محیط زیستی و ایجاد صنایع غیر استاندارد در استان وجود دارد که نیازمند توجه جدی دولت است.
همچنین به دلیل خشک شدن تالاب گمیشان و خلیج گرگان این استان ممکن است در آینده‌ای نزدیک دچار بحران ریزگردها شود؛ تالاب‌هایی که در طول سالیان گذشته به دلیل خشکسالی و همچنین مدیریت نادرست رو به نابودی بوده و در این بین به همراه خود یک اکوسیستم را هم از بین می‌برد.
یک پژوهشگر محیط زیست گلستانی در خصوص مشکلات زیست محیطی استان به خبرنگار مهر گفت: یکی از مشکلات گلستان عدم الحاق مناطق مهم محیط زیستی زیر نظر این سازمان است، طی این سال‌ها گلستان نسبت به استان‌های دیگر نتوانسته مناطق چهارگانه و حفاظت شده اعم از پارک ملی، منطقه حفاظت شده، منطقه ملی و پناهگاه حیات وحش را اضافه و تحت پوشش قرار دهد.
رمضانعلی قائمی افزود: در گلستان سرزمین‌هایی وجود دارد که برای حفظ ذخیره ژنتیک کشور بسیار مهم محسوب می‌شود و لازم بود تا تحت مراقبت‌های بیشتری در چارچوب‌های حفاظت محیط زیست قرار بگیرد ولی متاسفانه گلستان از این برنامه غافل بوده و تنها کاری که شاید بعد از ۱۳۵۲ به این طرف انجام دهد، تحت پوشش قرار دادن منطقه حفاظت شده هیرکانیا بوده است.
وی ادامه داد: متاسفانه سایر مناطق جزء مناطق آزاد محسوب می‌شوند و این کار باعث کاهش جمعیت حیات وحش و زیستگاه‌های کلیدی بسیار زیادی شده است لذا باید تلاش کرد تا به موازات سایر استان‌ها به مناطق حفاظت شده استان اضافه شود.
قائمی گفت: لازم است تا برخی از مناطق پیشنهادی که سازمان حفاظت محیط زیست در دست اجرا دارد، در شورای عالی محیط زیست مطرح و مناطق بیشتری را تحت حفاظت قرار داده و در نتیجه می‌توانیم ژن‌های مختلفی از گونه‌های گیاهی و جانوری را گسترش دهیم.
فکری به حال خلیج گرگان و شبه جزیره میانکاله شود
وی با اشاره به اهمیت تالاب‌های گلستان ابراز کرد: به دلیل اینکه گلستان در جنوب شرقی دریای خزر واقع شده، از محیط‌های آبی و تالابی محدودتری نسبت به سایر استان‌ها شمالی برخوردار است، ولی از نظر اهمیت بسیار مهم‌تر هستند.
پژوهشگر حوزه محیط زیست گلستان ادامه داد: این مناطق زیستگاه انواع گونه‌های جانوری و پرندگان مهاجر است، در حال حاضر خلیج گرگان و میانکاله با مخاطراتی مواجه شده که باید فکری اساسی برای آن شود تا از این معضل نجات یابد.
وی اضافه کرد: مسئله فقط کاهش و خشک شدن آب نیست، بلکه ریزگردهایی که در آینده به وجود می‌آید و تصرفاتی که در حاشیه این مناطق انجام شده، مشکلات حفاظتی را بیشتر می‌کند.
تالاب گمیشان نیازمند توجه ویژه دولت
قائمی با اشاره به تالاب گمیشان تصریح کرد: با توجه به سیل‌های به وجود آمده در گذشته متاسفانه کانال کشی‌های ایجاد شده، هیچ نفعی برای این تالاب نداشته به گونه‌ای که آب را به سمت دریا هدایت می‌کند و ۲۰ هزار هکتار از تالاب بین‌المللی آب ندارد.
وی افزود: همچنین گسترش مراکز پرورش میگو مشکلاتی را برای این تالاب به وجود آورده و امیدواریم دولت تدابیر مهمی را برای تامین آب دائمی تالاب گمیشان بیندیشد.
پژوهشگر محیط زیست گلستان گفت: اکثر پساب‌هایی که از سایر شهرهای استان وارد رودخانه‌ها و زمین‌های زراعتی می‌شود، آلودگی‌هایی را به وجود آورده و همان آلودگی هم از طریق مصرف محصولات غذایی وارد بدن انسان و حیوانات می‌شود.
وی افزود: باید آب‌ها پس از خروج از شهرها و کارخانجات تصفیه شده و بعد وارد رودخانه‌ها و مناطق کشاورزی شود.
صنایع به وجود آمده در دشت گرگان باعث نابودی آن شده است
قائمی با اشاره به اینکه آسیب‌های زیادی به دشت گرگان وارد شده است، تصریح کرد: دشت گرگان زمانی محل تولید گندم بود که یکی از مهم ترین محصولات استراتژیک استان محسوب می‌شد، اما در حال حاضر این دشت مکانی برای ساخت صنایع، ساختمان‌های موسسات و سازمان‌های دولتی شده است.
بسیاری از سواحل و حاشیه رودخانه ها در گلستان مورد تصرف واقع شده که باید آزادسازی شودوی ادامه داد: این کار علاوه بر اینکه مشکلات زیست محیطی را به واسطه استقرار صنایع به وجود می‌آورد، به دلیل از بین رفتن پوشش گیاهی منطقه تولید ریزگرد می‌کند.
پژوهشگر محیط زیست گلستان اضافه کرد: حتی در این مناطق چندین ایستگاه برای حفاظت از منطقه وجود ندارد تا بتوان از دشت گرگان تا جنوب شرقی محدوده‌های آسیای میانه محافظت کند.
وی گفت: در ناحیه شرقی استان، تمام مراتع تبدیل به زمین‌های زراعتی شده گویا تشکیلاتی برای محافظت وجود ندارد؛ به هرحال این مسائل در فرسایش خاک و تغییر آب و هوا خیلی تاثیرگذار است و باید چاره اندیشی شود تا محدوده‌های ملی به سرعت مشخص و خلع ید شوند.
قائمی افزود: دولت در استان‌های مختلف اقدام به آزادسازی سواحل و حاشیه رودخانه‌ها کرده است ولی در ارتباط با سواحل و رودخانه‌های گلستان هیچ صحبتی نشده و متاسفانه بسیاری از سواحل و مسیر رودخانه‌ها را تصرف کردند که این موضوع باعث از بین رفتن رودخانه و ایجاد سیل می‌شود.
وی با اشاره به وجود سلاح‌های متعدد، ابراز کرد: متاسفانه سلاح‌های غیرمجاز زیادی در دست مردم است، باید نظارتی بر آنها وجود داشته باشد، چرا که در کاهش جمعیت جانوران خیلی نقش دارد.
انجام ارزیابی‌های زیست محیطی برای استقرار صنایع
یکی دیگر از فعالان محیط زیستی گلستان به خبرگزاری مهر گفت: با دادن مجوز به صنایعی همچون سیمان و تولید ید، به محیط زیست بی مهری‌های زیادی شده است.
سید مهدی شریف موسوی افزود: باید برای هر نوع کار صنعتی و تولیدی ارزیابی‌های زیست محیطی انجام شده ولی متاسفانه این اتفاق به درستی روی نمی دهد.
وی با بیان این که همچنین برداشت بی رویه آب‌های زیرزمینی باعث خشک شدن تالاب‌ها شده است، ادامه داد: باید موضوع احیای تالاب‌ها به خصوص خلیج گرگان و تالاب گمیشان یکی از برنامه‌های مهمی باشد که پیگیری می شود.
لزوم احیای خلیج گرگان و مقابله با گرد و غبار
در ادامه مدیرکل حفاظت محیط زیست گلستان به خبرنگار مهر گفت: احیای خلیج گرگان و تامین اعتبار برای مقابله با گرد و غبار از مهم ترین اولویت‌های محیط زیستی گلستان است.
محمدرضا کنعانی ادامه داد: با توجه به شرایط ویژه خلیج گرگان و همچنین مشکل گرد و غبار در گلستان نیازمند توجه هیئت دولت به این دو موضوع مهم هستیم.
وی با بیان اینکه طرح جامع خلیج گرگان تصویب و برای اجرا به دستگاه‌ها ابلاغ شده است، افزود: با توجه به اینکه ستاد ملی تالاب‌ها اعتباری بالغ بر ۹۰۰ میلیارد تومان را برای احیای خلیج گرگان تصویب کرده است، امیدوار هستیم تا رئیس جمهور به این موضوع توجه کند و هر چه زودتر این اعتبار را در اختیار ما قرار دهد.
کنعانی ادامه داد: احیای تالاب‌ها و اقداماتی همچون بوته کاری برای جلوگیری از ریزگردها باید انجام شود، البته تاکنون حدود ۷۰ هزار هکتار بوته کاری توسط محیط زیست در کنار تالاب آلاگل انجام شده است.
تجهیز دستگاه‌های اطفاء حریق برای جنگل‌های گلستان
وی در رابطه با طرح مقابله با گرد و غبار اضافه کرد: این طرح در ستاد ملی و شورای برنامه‌ریزی مصوب و به دستگاه‌ها ابلاغ شده است تا دستگاه‌ها بتوانند تکالیف خود را انجام دهند، امیدواریم بتوانیم از اعتبارات سفر استفاده کرده و این چالش را حل کنیم.
مدیرکل حفاظت محیط زیست گلستان گفت: در حال حاضر مطالعات در ارتباط با پدیده ریزگردها در استان انجام شده و پهنه‌های وسیعی که مستعد گرد و غبار هستند، شناسایی شده‌اند.
وی افزود: تجهیز دستگاه‌های اطفاء حریق هم توسط مدیریت بحران استان مورد پیگیری قرار گرفته و امیدواریم یک بالگرد برای استقرار دائم در استان تهیه و تجهیزات لازم از جمله ماشین آلات و ادوات بحران را برای اطفاء حریق جنگل‌های استان تامین شود.
به گزارش خبرنگار مهر، امیدواریم در سفری که رئیس جمهور به استان خواهد داشت با رویکردی متفاوت تری به مسائل و مشکلات محیط زیستی استان توجه شود زیرا بی توجهی به این مسأله سبب می شود در سال‌های آینده علاوه بر مشکلات محیط زیستی، با معضلات اجتماعی و اقتصادی زیادی هم روبرو شویم.
