اقتصادآنلاین – اکرم شعبانی؛ به گزارش فایننشال تایمز، بر اساس دادههای ریفینیتیو Refinitiv شاخص اساندپی جیاسسیآی که معیار شناخته شدهای برای قیمت مواد خام جهانی است، در هفته جاری ۱۸ درصد جهش کرد و آن را در مسیر ثبت شدیدترین افزایش در رکوردهای مربوط به سال ۱۹۷۰ قرار داد. اکنون در بالاترین سطح خود از سال ۲۰۰۸ قرار دارد.
قیمت نفت آمریکا امروز پنجشنبه به بالاترین سطح خود از سال ۲۰۰۸ تاکنون رسید. همه اقلام از گندم گرفته تا آلومینیوم و زغال سنگ نیز روند افزایشی در پیش گرفته که تاثیرات عمیقی بر تجارت و مصرف کنندگان جهانی خواهد داشت.
رویدادهای روسیه و اوکراین باعث ایجاد تغییرات استثنایی قیمت کالا میشود که میتواند پیامدهای ساختاری بر عرضه بلندمدت داشته باشد... دومینیک اوکین تحلیلگر جیپیمورگان در این باره عنوان کرد: ما بر این باوریم که تهدیدهای قابل توجهی برای نابودی تقاضا با کاهش قیمت کالاها وجود دارد.
وست تگزاس اینترمدیت، بنچمارک نفت ایالات متحده هم تا ۶ درصد افزایش یافت و به قیمت بیش از ۱۱۶ دلار در هر بشکه رسید، در حالی که آلومینیوم به صعود بی امان خود ادامه میدهد و رکوردهای تازهای به ثبت رسانده است. همچنین گندم در بالاترین سطح قیمت خود از سال ۲۰۰۸ تاکنون قرار گرفته است.
در اروپا هم قیمت عمده گاز طبیعی به تقریبا ۲۰۰ یورو در هر مگاوات ساعت رسید، در حالی که زغال سنگ حرارتی – که در نیروگاهها مورد استفاده قرار میگیرد – بیش از ۴۰۰ دلار در هر تن معامله شد. سودهای عظیم تورمی را که بانکهای مرکزی در تلاش برای کنترل آن هستند، بیشتر میکند و همین مساله هزینه زندگی در سراسر جهان را افزایش میدهد.
نمودار بالاترین افزایش هفتگی قیمت جهانی کامودیتیها
این نکته قابل توجه است که روسیه یک تامین بزرگ جهانی نفت، گاز، فلزات و غلات است. تحریمهای غرب بر مسکو مستقیما از منابع طبیعی جلوگیری و در تئوری آنها را برای تجارت در دسترس میگذارد اما بانکها، شرکتهای بیمه، شرکتهای کشتیرانی و شرکای تجاری این کشور را برای کاهش خطرات قانونی و اعتباری عملا تحریم میکنند.
وارن پترسون تحلیلگر آیانجی در این باره گفت: این مساله روز به روز بیشتر نمودار میشود که درگیری روسیه و اوکراین بر تقاضای نفت روسیه تاثیر میگذارد و خریداران به شکلی فزاینده تمایلی به معامله با این کشور ندارند. بر این اساس قیمت هر بشکه نفت برنت با ۳ درصد افزایش به ۱۱۶.۲۸ دلار رسید. روسیه روزانه ۵ میلیون بشکه نفت صادر میکند که حدود ۵ درصد از عرضه جهانی نفت است.
در نتیجه خود تحریمی، معاملهگران در تلاش هستند تا منابع عرضه دیگری را در بازارهایی بیابند که در حال حاضر به دلیل افزایش تقاضا در تنگنا قرار دارند، چرا که اقتصادها به دنبال کاهش محدودیتهای قرنطینه شروع به کار کردهاند. این امر جریانهای تجاری ثابت شده را متوقف و فشارهای تورمی را بیشتر میکند.
احسان خمان رییس تحقیقات بازارهای نوظهور در امییوافجی MUFG گفت: این افزایش، موجی از فشارهای تورمی را تحریک خواهد کرد چرا که اجزای سازنده اقتصاد جهانی بیش از پیش پرهزینه میشوند. ما معتقدیم که قیمت کالاها اکنون به سطحی میرسد که تخریب تقاضا – از طریق افزایش قیمتها – رواج خواهد یافت.
تام مارزک مانسر رییس بخش تجزیه و تحلیل گاز در شرکت مشاوره آیسیآیاس ICIS عنوان کرد: در حالی که خریداران اروپایی با قراردادهای بلندمدت با گازپروم همچنان حداکثر گاز را از روسیه با همین قرارداد برداشت میکنند، برخی از شرکتها با قراردادهای کوتاه مدت برداشت گاز انعطافپذیرتری دارند. به همین دلیل باید به دنبال منابع جایگزین عرضه بود که این مساله منجر به افزایش تقاضا میشود.
نمودار افزایش قیمت نفت خام آمریکا به بالاترین سطح از سال ۲۰۰۸
وی گفت: ما شاهد پاسخی به فعالان بازار با قراردادهای کوتاه مدت و میان مدت با گازپروم و شرکتهای وابسته آن هستیم که میگویند ما باید در صورت امکان و در سریعترین زمان ممکن این موارد را از ترکیب عرضه خود حذف کنیم.
با توقف واقعی صادرات از اوکراین و روسیه، قیمت گندم هم افزایش یافت و قیمتهای آتی شیکاگو به بالاترین سطح خود از سال ۲۰۰۸ رسید، یعنی زماین که افزایش قیمت غلات باعث اعتراضات و شورشهایی در آفریقا، آسیا و آمریکای لاتین شد.
قیمت گندم در این ماه تقریبا ۴۰ درصد افزایش یافته است. روسیه و اوکراین تنها کمتر از ۳۰ درصد از صادرات جهانی گندم را به خود اختصاص میدهند و این غلات را به کشورهای خاورمیانه، شمال آفریقا و آسیا صادر میکنند.
کالن گان مدیر اجرایی سرمایهگذاری کیلتر که در سرمایهگذاری کشاورزی در استرالیا تخصص دارد، در این باره گفت: آخرین باری که ذخایر گندم به پایان رسید، بهار عربی شکل گرفت. وقتی مردم نان خود را دریافت نمیکنند، این مساله باعث آشوب میشود.
نمودار جهش قیمت گندم
همه بنادر بارگیری اوکراین تعطیل هستند این در حالی است که بنادر دریای سیاه روسیه باز هستند، تردد کشتیها تقریبا متوقف شده است. با توجه به استخدام بسیاری از کشاورزان اوکراینی برای مبارزه و کمبود کودها و آفت کشها، نگرانیهایی در رابطه با محصولات سال جاری وجود دارد چرا که کاشت بهاره این کشور به طور معمول از ماه آینده آغاز میشود.
جنگ در اوکراین بازار زغالسنگ را نیز تحت تاثیر قرار داده است، به طوری که قیمت زغالسنگ در آسیا به بالای ۴۰۰ دلار در هر تن رسیده است.
روری سیمینگتون تحلیلگر شرکت وود مکنزی گفت: خریداران در بازارهایی از جمله اروپا، ژاپن، کره جنوبی و چین در تلاش هستند تا در معرض عرضه روسیه قرار بگیرند.
اوایل این هفته، شرکتهای حمل و نقل اماسسی و مائرسک که محمولههای تولیدی آلومینیوم روسیه را منتقل میکنند، رزرو محمولهها به این کشور را به حالت تعلیق درآوردهاند.
نیکل در روز پنجشنبه بیش از ۵ درصد افزایش یافت و به بالاترین سطح خود در ۱۱ سال گذشته رسید و به قیمت ۲۷ هزار و ۳۹۰ دلار در هر تن معامله شد.