به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، درحالی که کشورهای عربی از جمله کشورهای متحد آمریکا در منطقه تلاش کردند به موضع بیطرفی خود در مناقشه روسیه و اوکراین پایبند باشند، وزارت خارجه لبنان به فاصله کوتاهی از آغاز عملیات نظامی مسکو در اوکراین، با اقدامی شتابزده بیانیهای در محکومیت این عملیات صادر کرد که با واکنشهای متعدد طرفهای داخلی لبنان مواجه شد.
منابع آگاه لبنانی فاش کردند که این موضع وزارت خارجه و «نجیب میقاتی» نخستوزیر لبنان تحت فشار سفارت آمریکا اتخاذ شده است.
در همین راستا «امین محمد حطیط» کارشناس لبنانی و تحلیلگر امور راهبردی منطقه در مقالهای اعلام کرد، همزمان با آغاز جنگ جهانی تروریسم علیه سوریه، دولت وقت لبنان موضع بیطرفی را اتخاذ کرد تا از تعهدات خود به سوریه به واسطه معاهدات متعددی که با این کشور منعقد کرده بود فرار کند و در محاصره آمریکا علیه سوریه شریک شود. بیطرفی شعاری بود که در آن زمان توسط دولت وقت لبنان به ریاست «نجیب میقاتی» نخست وزیر کنونی این کشور مطرح شد. اما میبینیم اکنون خود میقاتی که تلاش دارد وانمود کند به سیاست بیطرفی لبنان متعهد است، رفتار و اظهارات او با این ادعاها مغایرت دارد.
در زمان جنگ سوریه در سال 2011 دولت وقت لبنان اعلام کرد که در این بحران بیطرف است؛ اما این شعار بیطرفی در میدان عمل توسط هیچ یک از طرفهای لبنانی اعمال نشد و نه دولت و نه مولفههای سیاسی لبنان آن را اجرا نکردند. به طوری که دولت در پروندههای متعدد مربوط به مسئله سوریه از دستورات غرب تحت رهبری آمریکا تبعیت کرد؛ به ویژه در زمینه پرونده آوارگان سوری و یک سری مسائل مالی و سیاسی.
عدم بی طرفی لبنان در مواضع گروههای مختلف این کشور نیز صراحتاً دیده میشد؛ به این صورت که برخی از گروهها در کنار دولت سوریه در مقابله با تروریسم تکفیری و حامیان آن ایستادند و همچنین مانع ورود تروریستها به داخل لبنان شدند. در مقابل نیز برخی احزاب دیگر تحت دستور آمریکا کار میکردند و با حمایت از مواضع آمریکا در جایگاه دشمنی با دولت سوریه قرار داشتند و حتی از گروههای مسلح شورشی و تروریستهایی که وارد خاک سوریه میشدند نیز حمایت میکردند. همین مواضع متناقض نشان میدهد که این شکاف در میان لبنانیها بسیار زیاد است و بر همین اساس آنها نمیتوانند موضع ثابت و روشنی در قبال پروندههای متعدد اتخاذ کنند.
در این میان مقاومت شعار بیطرفی لبنان در قبال بحران سوریه را توطئهای از جانب غرب میدانست؛ جایی که برخی طرفهای داخلی لبنان و همچنین سایر کشورهای حوزه خلیج فارس که اصالتاً مطیع آمریکا هستند بر خلاف ادعاهای خود در اجرای سیاست بیطرفی، در سنگر غرب و آمریکا و سایر متجاوزان ایستادند.
این اتفاق اکنون درباره بحران اوکراین نیز تکرار شده است. حدود 2 هفته قبل روسیه عملیات نظامی ویژه را در سراسر مرزهای خود با اوکراین آغاز کرد؛ عملیاتی که اهداف آن جنبه دفاعی دارد تا اوکراین تبدیل به سکوی غرب علیه روسیه نشود. هدف روسیه از آغاز این جنگ اشغالگری در اوکراین نیست؛ بلکه مسکو نمیخواهد اجازه دهد که کشورهای عضو ناتو از اوکراین به عنوان پایگاهی علیه روسیه استفاده کنند و همچنین قصد دارد امنیت ملی خود را در برابر تجاوزات ناتو و آمریکا تضمین کند.
کشورهای غربی عملیات نظامی روسیه در اوکراین را یک تجاوز توصیف میکنند و با استفاده از ابزارهای مختلف سیاسی و رسانهای و اقتصادی به مقابله با آن میپردازند. اکنون درگیری در اوکراین و اطراف آن به عنوان یک درگیری میان روسیه و غرب نمایان شده است.
با وجود اینکه ماهیت درگیری میان اوکراین و روسیه از همان ابتدا کاملا شفاف و روشن بود اما دیدیم که لبنان به عنوان یک کشور عربی که دولت آن همواره بر شعار بی طرفی تاکید کرده است، برخلاف سایر کشورهای عربی که ترجیح دادند سکوت کنند با صدور یک بیانیه شتابزده، عملیات نظامی روسیه در اوکراین را محکوم کرد و خواستار توقف این عملیات شد. لبنان سپس در مجمع سازمان ملل متحد به پیشنویس قطعنامه آمریکایی -اروپایی علیه مسکو رای مثبت داد.
درواقع لبنان عملاً ثابت کرد که واقعا در مواضع خود بیطرف نیست. البته لبنان به عنوان یکی از کشورهای عضو سازمان ملل متحد سیاستی دارد که خواستار امنیت و صلح و حل و فصل اختلافات با ابزارهای مسالمتآمیز و به دور از کشتار و تخریب و آوارگی است. لبنان کشوری است که از تجاوز و اشغالگری اسرائیل به سرزمینها و حقوق و حاکمیت خود رنج برده و هنوز هم با همین چالشها مواجه است. با این حال لبنان قبل از اینکه درباره یک درگیری بین المللی موضعگیری کند باید پیامدهای آن را به شکل دقیق مورد بررسی قرار دهد.
تجربه تاریخی لبنان ثابت کرده که گفتار و عمل مقامات این کشور با یکدیگر تطابق ندارد و همه چیز بستگی به این دارد که چه کسی کنترل امور کشور را در دست داشته و چه دولتی روی کار باشد. به عنوان مثال در سال 2000 و زمانی که مقاومت، اشغالگران صهیونیست را از جنوب لبنان اخراج کرد دیدیم که این کشور چقدر در برابر فشارهای آمریکا با هدف تسلیم کردن لبنان مقابل اسرائیل ایستادگی کرد.
اما درباره بحران اوکراین اوضاع برعکس است؛ به طوری که دولت لبنان تحت فشار سفارت آمریکا یک موضع بیسابقه و شتابزده در قبال بحران اوکراین پیش گرفت، آن هم در حالی که کشورهای عربی متحد آمریکا همه سکوت کرده و به موضع بیطرفی خود پایبند بودند. این حقایق ثابت میکند که اساسا اجرای سیاست بیطرفی در کشوری مانند لبنان با توجه به ضعف دولت و سیاستمداران که به دنبال منافع خود هستند، ممکن نیست. بنابراین مقامات لبنانی هر زمان که درباره سیاست بیطرفی این کشور صحبت میکنند منظورشان تبعیت از خواستههای آمریکاست.
انتهای پیام/