پژوهشی جدید نشان میدهد که تفاوتهای ژنتیکی میان دوقلوهای همسان میتواند در مراحل اولیه رشد جنینی آغاز شود و آنها از نظر ژنتیکی با یکدیگر تفاوت داشته باشند.
دوقلوهای همسان به وسیله یک تخمک بارور شده که به دو قسمت تقسیم میشود، ایجاد میشوند. این افراد برای تحقیقات اهمیت بالایی دارند چرا که تصور میشود از نظر ژنتیکی تفاوتهای کمی میان آنها وجود دارد. در همین راستا زمانی که تفاوت جسمی یا رفتاری میان آنها ظاهر میشود، عوامل محیطی علت اصلی آن درنظر گرفته میشوند.
حالا پژوهشی جدید که در ژورنال «Nature Genetics» منتشر شده، به این موضوع اشاره دارد که تاثیرگذاری عوامل ژنتیکی در شکلگیری این تفاوتها دستکم گرفته شدهاند. یکی از پژوهشگران به نام «کری استفانسون» گفته:
«مدل کلاسیک درباره دوقلوهای همسان برای کمک به پژوهشگران در راستای جداسازی تاثیر عوامل ژنتیکی و محیطی در تحلیل بیماریها مورد استفاده قرار میگیرد. با توجه به این موضوع اگر دوقلوهای همسان را جدا از یکدیگر بزرگ کنید و یکی از آنها به اوتیسم مبتلا شود، تفسیر کلاسیک این است که عوامل محیطی دلیل آن بودهاند. این یک نتیجهگیری فوقالعاده خطرناک است.»
به گفته این پژوهشگر، این احتمال وجود دارد که بروز این بیماری به علت جهش ژنتیکی اولیه در یکی از دوقلوها باشد. استفانسون و تیمش برای ردیایی جهشهای ژنتیکی، ژنومهای ۳۸۷ جفت دوقلوهای همسان، والدین، همسر و فرزندانشان را توالییابی کردند.
آنها در پژوهش جدید خود جهشهای رشد جنینی را اندازهگیری کردند و به این نتیجه رسیدند که دوقلوهای همسان بطور میانگین در ۵.۲ جهش اولیه با یکدیگر تفاوت دارند. در ۱۵ درصد دوقلوها، تعداد جهشهای واگرا بیشتر هم بود.
زمانی که یک جهش در هفتههای اولیه رشد جینی رخ میدهد، انتظار میرود در سلولهای خود فرد و همچنین فرزندانش گسترش پیدا کند. در این پژوهش مشخص شد که در یک جفت دوقلو، یک جهش در تمام سلولهای بدن یکی از آنها وجود داشت و در دیگری چنین جهشی پیدا نشد.
استفانسون به این موضوع اشاره دارد که یکی از دوقلوها از سلولهایی ساخته شده که در آن جهش شکل گرفته:
«این جهشها جذاب به نظر میرسند چرا که به شما اجازه میدهند راهی که موجب ایجاد دوقلوها شده را بررسی کنید.»
با توجه کشف اختلافات ژنتیکی، استفاده از کلمه همسان برای توصیف دوقلوها شاید گمراهکننده باشد.