کارشناسان می گویند از آن جایی که تولید گوسفندان پربازده و اصلاح نژاد دام های بومی به عنوان طرح های اقتصاد مقاومتی در اولویت اجرا قرار گرفته است پرورش گوسفند نژاد خالص بومی استان و حفظ خلوص ژنتیکی این نژادها و تثبیت و تقویت صفات نژاد مربوطه اهمیت ویژه ای دارد.
گوسفند نژاد کردی نیز یکی از نژاد های گوسفند دنبه دار است که هدف اصلی از پرورش آن تولید گوشت و منطقه پراکنش عمده این نژاد خراسان شمالی است.
این نژاد یکی از بهترین و سازگارترین گونه های نژادی برای مناطق کوهستانی به ویژه در خراسان شمالی است که به خاطر اندام نسبتا درشت و همچنین استخوان بندی قوی برای پرواربندی مناسب است و بهره برداری صحیح از این نژاد مانند سایر نژادهای بومی مستلزم شناسایی استعدادهای تولیدی، تولید مثلی و توان توسعه آن است.
برهمین اساس ایستگاه پرورش و اصلاح نژاد گوسفند کردی با همکاری معاونت امور دام و مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان با هدف شناسایی کامل خصوصیات و پتانسیل های ژنتیکی گوسفند کردی و همچنین خالص سازی، توسعه و گسترش پرورش آن راه اندازی شد که با خرید ۴۰۰ راس گوسفند کردی فعالیت خود را در اراضی روستای حسین آباد شیروان آغاز کرد.
وجود ایستگاه پرورش و اصلاح نژاد گوسفند کردی شیروان به عنوان تنها ایستگاه بخش دولتی پشتیبانی کننده جمعیت دامی استان از جمله نقاط قوت بخش دامپروری خراسان شمالی به شمار می رود که در طرح های اصلاح نژادی و تحقیقاتی بر روی گوسفند نقش به سزایی داشته است.
مدیریت مشارکتی ایستگاه پرورش و اصلاح نژاد گوسفند کردی شیروان در سال ۹۹، سالی که بنا به فرمایش رهبر معظم انقلاب به جهش تولید نامگذاری شد به شرکت کشاورزی دام پروری سرودشت محمدیه واگذار شد تا با واگذاری آن امکان برنامه ریزی و توسعه طرح های اصلاح نژادی در این ایستگاه هر چه بیشتر شود.
مدیر ایستگاه پرورش و اصلاح نژاد گوسفند کردی شیروان در مورد اقداماتی که برای اصلاح نژاد در این ایستگاه انجام شد گفت: اصلاح نژادی چند صفتی به طور همزمان در دستور کار است تا با بهبود صفات اقتصادی دام ایستگاه گامی موثر در جهت حفظ ذخایر ژنتیکی گوسفند کردی برداشته شود.
حمید کاظمیان اظهار داشت: علاوه بر انجام امور اصلاحی به روش علمی و اصولی به سایر موارد از قبیل تغذیه و صفت بقاء دام و تست سلامت آن ها توجه می شود.
وی افزود: همزمان استفاده از نهاده ها و فرآورده های داخلی جهت توسعه فرهنگ استفاده از نهاده های جایگزین و پسماندها در صنعت دامپروری نظیر بلوک باگاس نیشکر، پودر خرما، کنجاله زیتون، آردک برنج و غیره در دستور کار قرار گرفت تا ترویج چنین نهاده هایی باعث کاهش وابستگی به نهاده های وارداتی و خروج ارز شود.
وی گفت: یکی از اقدامات صورت گرفته در زمینه بهبود صفات تولید مثلی که یکی از فاکتورهای انتخاب دام برتر از لحاظ ژنتیکی می باشد افزایش چندقلوزایی بود که امسال شاهد چندین مورد سه قلوزایی و چهارقلوزایی در گوسفندان ایستگاه بودیم و این مورد در حالی است که متاسفانه در سال جاری بسیاری از دامداران با توجه به چالش های موجود در تغذیه دام با مشکلات عدم آبستنی یا سقط جنین در دام ها مواجه بودند.
کاظمیان اضافه کرد: نیاز اولیه بهبود صفت چندقلوزایی و انتقال ژن، بهبود عملکرد تولید شیر در دام است و علاوه بر آن در نظر گرفتن سرعت رشد و ضریب تبدیل مناسب نیز در دستور کار عوامل بوده است.
وی از تولد بره های چهارقلو در ایستگاه پرورش گوسفند کردی شیروان خبر داد و اظهار داشت: چهار قلوزایی در بین نژاد بومی بوده است که این نژاد با اجرای شیوه های مدیریت اصولی و علمی و همچنین تغذیه درست قابلیت چند قلوزایی را دارد و در واقع چندقلویی‌زایی در این ایستگاه با اجرای شیوه‌های مدیریت اصولی و علمی و تغذیه درست از هشت درصد پارسال هم اکنون به ۲۲ درصد افزایش یافته است.
وی خاطرنشان کرد: انجام پروتکل های بهداشتی در زمان فصل جفت گیری از دیگر دلایل زایش چند قلوزایی در بین گله های این ایستگاه است.
کاظمیان شیروان افزود: تلفات در گله های بومی گوسفند کردی در فصل زایش بسیار است که با توجه به برنامه های مدیریتی این ایستگاه از ۲۰ درصد پارسال اکنون به چهار درصد کاهش یافته است.
کاظمیان اظهار داشت: امسال حدود ۲۴۰ راس بره با میزان ضریب دوقلوزایی ۲۲ درصد تاکنون داشته ایم که میزان تلفات ۶ راس بوده و سه راس هم به دلیل مشکلات مادرزادی بوده است.
وی خاطرنشان کرد: در کشورهای پیشرفته میزان تلفات در دام سبک ۲ درصد و در کشور بین ۳۰ تا ۱۵ درصد است.
کاظمیان اضافه کرد: همزمان با بهبود صفت چند قلوزایی در یک نژاد باید در صفاتی مانند شیردهی، ماندگاری بره ها تا سن شیرگیری ( صفت بقاء ) و ضریب تبدیل و سرعت رشد کار شود که هدف اصلی ایستگاه این موضوع است.
مدیر ایستگاه پرورش و اصلاح نژاد گوسفند کردی شیروان گفت: در اصلاح نژاد برای بهبود ژنتیکی دو راهکار آمیخته گری و انتخاب با دام های برتر است و اصلاح نژاد با انتخاب دام‌ها و طیور برتر از لحاظ ژنتیکی و با کمک روش‌های آمیزشیِ مناسب، دام و طیور برتر را ایجاد می‌کند.
کاظمیان افزود: در برنامه‌های اصلاح نژاد دام هدف این است که حیوانات دارای ظرفیت ژنتیکی بالاتر شناسایی و انتخاب شده و از آنها به‌عنوان والدین نسل بعد استفاده شود بدین ترتیب، انتظار می‌رود که میانگین ظرفیت ژنتیکی نتایج بیشتر از میانگین نسل والدین باشد.
۵۵۰ هزار راس هزار راس دام سبک و ۱۸ هزار راس دام سنگین در شهرستان شیروان نگهداری می شود.
خراسان شمالی با جمعیت دامی بیش از دو میلیون راس دام سبک بیش از ۳.۵ درصد جمعیت دام سبک کشور را دارد و از جمله استان های صادر کننده دام زنده به سایر استان ها است.
ایستگاه پرورش و اصلاح نژاد گوسفند کردی شیروان واقع در استان خرسان شمالی در سال ۶۸ در فاصله ۱۰ کیلومتری این شهرستان و ۲۰۰ کیلومتری شمال غربی مشهد در روستای حسین آباد در زمینی به وسعت ۱۰ هکتار تاسیس شد.
