نشست مدیر شبکه جهانی جام جم با جمعی از شاعران ایران

به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا؛ نشست مدیر شبکه جهانی جام جم با جمعی از شاعران ایران و سایر کشورهای فارسی زبان، در محل سالن جلسات شبکه برگزار شد.

در ابتدای این نشست، که آقای دکتر قزوه رئیس دفتر شعر، موسیقی و سرود سازمان نیز حضور داشتند، دکتر ملکی ضمن ابراز خرسندی از این دیدار گفت: شعر و ادبیات و قدرت مسحور کننده آن یکی از ارکان اصلی تمدن ایران محسوب می شود. از این رو شعر را می توان شناسنامه ملی، تاریخی و فرهنگی ایران دانست.

مدیر شبکه جهانی جام جم دوری حدود 7 تا 10 میلیون ایرانی خارج کشور از وطن را یکی از مهمترین عوامل بیگانه شدن بخشی از این هموطنان با هویت و نیز شعر و ادبیات و زبان فارس دانست و افزود: همواره یکی از دغدغه­های شبکه جهانی جام جم، پیوند میان ایرانیان و فارسی زبانان خارج از کشور با ایرانیان داخل کشور بوده است. شبکه جهانی جام جم در پی آن است تا کسانی را که در حوزه تمدن زبان فارسی هستند و شعر و ادبیت ایران را چون مرواریدی گرانبها دوست دارند، گرد هم آورده و از تولیدات و آفرینش­های شاعران استفاده نماید. متاسفانه در چهار دهه گذشته که با موج مهاجرت ایرانیان مواجه بوده­ایم، بیشتر تمرکز مسئولان و مدیران کشور بر جذب و بازگشت ثروت و سرمایه مهاجران بوده است در حالیکه هرگز به­صورت جدی به این موضوع پرداخته نشده است که هر ایرانی سفیر فرهنگی ایران است؛ ایرانی خارج از کشور می­تواند مبلغ فرهنگ، هویت و تاریخ کشور ما در سراسر دنیا باشد. ظرفیتی که سایر کشورهای مهاجرفرست، مانند چین و هند به شکل بهتری از آن استفاده کرده اند.

دکتر ملکی در ادامه افزود:  متاسفانه در کشور ما ایرانیانی که مهاجرت کرده­اند هیچ­گونه پیوندی با فرهنگ و هویت خود نداشته و نسل سوم و چهارم ایرانیان خارج کشور با مشاهیر علم و ادب کشورمان آشنایی چندانی ندارند. آنها نه تنها شعر معاصر را نمی­شناسند بلکه هیچ آشنایی هم با شعر بعد از انقلاب ندارند. این در حالی است که در کشور ما رهبر فرزانه انقلاب با دیدارهای مکرر خود با شعرا، اهمیت شعر به عنوان «معجزه آفرینش» را بارها متذکر شده اند. 

ما وظیفه داریم این معجزه را معرفی، توسعه و رونق دهیم. متاسفانه ما شاهد هستیم که بسیاری از دیدارهایی که شاعران با حضرت آقا داشته­اند و شعرهایی که در محضر ایشان خوانده می­شود یا بسیار کوتاه از تلویزیون پخش شده است یا خیلی از آنها پخش نشده است! در صورتی­که می­بایست این شعرها و شعرخوانی­ها بارها پخش شود و این رسالت ما است که فرهنگ و هویت خود را در قالب شعر به دنیا معرفی نماییم. قطعا هرگونه غفلتی از سوی ما در معرفی شعر ناب ایرانی، اسلامی و انقلابی، موجب خواهد شد تا جریان های مخالف در داخل و خارج کشور، مردم و بویژه ایرانیان دور از وطن را به سمت اشعار فاقد محتوا و منطبق با گفتمان بیگانگان پیش ببرند. از این­رو شبکه جام جم دست یاری دراز می­کند به سوی شاعران تا ضمن اعلام نظرات سازنده خود در جهت برنامه سازی، راهکارها و پاسخ­های خود را در مورد مسائل پیش رو ارائه دهند.

مدیر شبکه جهانی جام جم در ادامه ضمن قرائت شعری استاد مرحوم خسرو فرشیدورد که زبان حال بسیاری از ایرانیان دور از وطن است گفت: جناب آقای دکتر جبلی، رئیس محترم سازمان، در خصوص فعالیت مستمر و پررنگ در شبکه های تلویزیونی در حوزه شعر و ادب تاکید بسیار داشته و به خصوص به شبکه جهانی جام جم  ماموریت داده­اند تا در این حوزه وارد شده و ایرانیان و فارسی زبانان خارج از کشور را با حوزه شعر و ادبیات فارسی از هر طریق ممکن مانوس کند و در این راه از ظرفیت شعرای داخل و خارج کشور استفاده شود.

دکتر ملکی در پایان با طرح سوالاتی چون؛ شیوه های ترویج شعر و ادبیات فارسی در میان ایرانیان خارج کشور که بخشی از آنها زبان فارسی را نیز نمی دانند چیست؟ چگونه می توان شعر فارسی را جهانی کرد؟ چگونه می­توان شعرای ایرانی خارج از کشور را جذب کرد؟ چگونه می­توان ارتباط شعرای ایرانی با شعرای حوزه تمدنی زبان فارسی را برقرار کرده و این ارتباط را معنادار و اثر گذار کرد؟ چطور از ظرفیت این شعرا در جهت رونق و بازگشت به دوران طلایی شعر فارسی میتوان استفاده نمود؟ چه برنامه­هایی را میتوان در حوزه شعر و ادبیات فارسی تولید کرد؟ چه کاستی هایی در حوزه ترویج زبان فارسی، شعر و ادبیات از طریق شبکه ها  وجود دارد؟ و .... از حاضرین خواست تا به طرح دیدگاههای خود بپردازند.

در ادامه آقای دکتر قزوه، رئیس محترم دفتر شعر، موسیقی و سرود سازمان، ضمن تشکر و قدردانی بابت برگزاری این نشست، بر مستمر بودن این جلسات تاکید کرده و گفت: متاسفانه با اینکه شعر هنر اول ماست؛ اما سازمان به نوعی از پرداخت به این مقوله غافل مانده است. از این­رو ما تلاش داریم توجه به حوزه شعر  و ادبیات را در شبکه­های مختلف گسترش دهیم. این هدف با  همت شبکه جام جم و تشکیل این جلسه آغاز شده و امیدواریم در مراحل بعدی در شبکه­های دیگر نیز. چنین نشست­هایی برگزار شود.

 وی افزود: برای بار نخست است که در حکم رییس محترم سازمان، در کنار مرکز موسیقی به شعر و سرود هم اشاره شده است که این نشان از اهمیت و جایگاه شعر و سرود در دوره کنونی سازمان داشته و حاکی از توجه ویژه جناب دکتر جبلی به این موضوع است.

 دکتر قزوه در ادامه تاکید کرد: ما تیم شعر و شاعری تشکیل داده و کار با شاعران را آغاز کرده­ایم؛ و از برگزاری این جلسات استقبال می کنیم؛ وقتی ایرانیان خارج از کشور متوجه اهمیت شعر و شاعری  در رسانه شوند، آنها نیز در تولیدات مرتبط با شعر و ادبیات مشارکت خواهند داشت.

در ادامه نشست، شاعران و میهمانان ضمن استقبال از برگزاری این نشست و تاکید بر ضرورت تداوم آن، نقطه نظرات خود را به شرح زیر مطرح کردند :

آقای سعید بیابانکی: اصلاح نگاه مناسبتی از شعر و شاعری در رسانه ضروری است.

نگاه به شعر و شاعری در رسانه نگاه مناسبتی است که این نگاه باید اصلاح شود. در رسانه یا  به شعر و شاعری کاملا تخصصی پرداخته می­شود یا کاملا عوام زده! باید به دنبال ایجاد حالت بینابینی باشیم زیرا لازم و ضروری است به صورت مداوم و بر اساس تنوع ذائقه در مخاطب برنامه سازی کنیم. مثلا برنامه­های رادیویی مثل صبح جمعه با رادیو یا قصه ظهر جمعه کارهای مقبولی در این زمینه بوده­اند. همچنین با توجه به اینکه شعر، هنر سرد است، می­بایست آن را با موسیقی و سایر منابع هنری شعر را از این حالت خارج کرده و به آن گرما ببخشیم. پیشنهاد من برای ایرانیان خارج از کشور تدارک یک  مسابقه پرشور در حوزه شعر و شاعری است.

آقای مرتضی امیری اسفندقه: پخش برنامه ای مستمر با عنوان «یک شب، یک شعر، یک شاعر» ضروری است.

شعر و شاعری به عنوان انبار مهمات زبان و ادبیات فارسی برای شکستن جوّ خشک سیاسی و اقتصادی دارای اهمیت است. همانگونه که شاعران با سرودن شعر در بسیاری موارد از ظلم و استمرار کشتار پادشاهان جلوگیری کرده­اند. رسانه باید به معرفی شاعران معاصر در حوزه زبان و ادبیات فارسی در داخل و خارج از کشور بپردازد و مانند تمامی آگهی های تلویزیون در جهت آگاهی مخاطبان، میان برنامه هایی با عنوان «یک شعر، یک شاعر» به بیننده ارائه کند تا به ماندگاری شعر و شاعران کمک شود. همچنین تولید و ساخت برنامه­ای با موضوع نقد شعر و شاعری ضروری به نظر می­رسد. باید به سراغ همه شعرا بدون توجه به جناح بندی آنها برویم و از ظرفیت ادبی آنها استفاده کنیم. باید شبکه جهانی جام جم در ورودی ساختمان خود که ایرانیان خارج کشور هنگام بازدید از شبکه مشاهده می کنند سردیس شعرای نامی ایران را نصب کند.

خانم ساراجلوداریان: گفتمان سازی در حوزه شعر بانوان از جمله بانوان ایرانی خارج کشور انجام شود.

اگرچه در چهار دهه اخیر گام­های بسیاری با توجه به دیدگاه عالی ترین مقام کشور، مقام معظم رهبری در حوزه شعر و شاعری برداشته شده است اما شعرایی داریم که مهجور مانده­اند؛ معرفی این شاعران در قالب یک برنامه ضروریست. گفتمان سازی بخصوص در حوزه شعر بانوان، برگزاری نشست ادبی که بعد از انقلاب مورد بی توجهی قرار گرفته است، استفاده از داوران زن در جشنواره های ادبی، برگزاری مداوم جلسات نقد کتاب، حمایت شاعران از یکدیگر مانند سایر هنرمندان، از مواردی است که باید مورد توجه قرار بگیرد. 

خانم فریبا یوسفی: برای شاعران هم مانند سلبریتی­ها هزینه شود. برای هرنوع همکاری آماده ایم.

شعر باید در میان مردم عمومیت پیدا کند و ما برای این اتفاق ملزم به استفاده از جذابیت­های شعر و شاعری هستیم. همچنین باید همانند سایر هنرمندان و سلبریتی­ها برای شعر و شاعری هزینه و سرمایه گذاری شود. متاسفانه به قول استاد «شفیعی کدکنی» ما تندیس­های طلا از سعدی، حافظ، مولوی و... ساخته­ایم اما توجهی به شعر آنها نداشته­ایم! شعر سرمایه ملی ما بوده و پرداخت به آن در داخل و خارج از کشور باید توسط شاعران انجام شود؛ اگرچه که به دلیل برخی خط قرمزها، نمی­توان از ظرفیت شعر و شاعری ایرانیان خارج از کشور بهره کافی برد.

محمد حسینی باغسنگانی(شاعر و برنامه ساز): از بانک اطلاعات وزارت علوم در مورد شاعران استفاده کنیم

شبکه جهانی جام جم، ظرفیت لازم برای ورود و برقراری ارتباط با سایر نهادهای مرتبط را داراست که باید از آن بیشتر استفاده کنیم. در روابطی که ما با وزارت علوم داشته­ایم، متوجه ارتباط وزارتخانه با همه شاعران و بانک اطلاعاتی آنها شده­ایم که می­توانیم از این اطلاعات بهره­مند شویم. همچنین در این وزارتخانه اشعار و نوشته­های بسیاری جمع آوری شده است که شبکه جام جم می­تواند بستری برای استفاده از آنها فراهم نماید.

خانم فاطمه طارمی: خاطرات شاعران ثبت و ضبط شود.

باید به اشعار شاعرانی چون طاهره صفارزاده، سیمین بهبهانی، هوشنگ ابتهاج، سهراب سپهری، قیصر امین پور، فروغ فرخزاد، احمد شاملو، مهدی اخوان ثالث و... توجه داشته باشیم و در شبکه جام جم آنها را بارها پخش کنید. حفظ داشته­ها و ضبط خاطرات شاعران در قید حیات مهم است؛ همچنین کاستن از خط قرمزها و محدودیت­های زنان شاعر یکی از ضروریاتی است که باید مد نظر قرار گیرد.

آقای احمد شهریار(شاعر پاکستانی): شعر ایرانی را از طریق شبکه جام جم به مردم پاکستان و هند معرفی کنید.

معمولا از اتفاقات ادبی در کشورهای فارسی زبان بی­خبر هستیم. باید برنامه ای برای اطلاع­رسانی از این اتفاقات تولید شود همچنین می­بایست معرفی شاعرانی چون؛ حافظ، مولانا، سعدی و ... به مردم پاکستان و هند اتفاق بیفتد. از آنجایی که در بین مردم پاکستان انقلاب اسلامی شناخته شده است، تعامل دو جانبه بین شاعران ایرانی با شاعران پاکستانی و هندی می­تواند در حوزه ادبیات و شعر انقلاب بسیار موثر باشد. حتی اشعار شاعران اردوزبان را نیز با زیرنویس فارسی پخش کنید بسیار مفید است. من در جهت پیوند شاعران پاکستانی با شبکه جام جم تلاش خواهم کرد.

آقای قاسم صرافان: تولید و پخش برنامه جذاب و مستمر در حوزه شعر در شبکه جام جم ضروری است.

برنامه­ای که بتواند جذابیت داشته باشد، استمرار پیدا خواهد کرد. البته در برنامه سازی های مربوط به شعر و ادبیات باید افرادی اقدام به تولید کنند که با حوزه شعر و ادبیات آشنایی داشته باشند. موسیقی نیز یکی از جذابیت­هایی است که وقتی با شعر همراه می­شود، تاثیرگذار و ماندگار خواهد بود. همینطور در حوزه ترانه باید زیبایی شناسی مد نظر بوده و از کاراکترهای داخلی و خارجی استفاده شود. برای تولید شعر و ترانه با موضوع دغدغه های فرهنگی و هویتی ایرانیان خارج کشور آماده همکاری با شبکه جهانی جام جم هستیم.

آقای دکتر علی داودی: فعالیت درحوزه شعر و ادبیات ایرانیان خارج از کشور یک بحث کاملا استراتژیک است.

شعر و شاعری در فرهنگ و تمدن ایران جایگاه ویژه­ای دارد. با توجه به فضای باز اجتماعی و حضور بسیاری از شاعران در برنامه­ها، ارزیابی کمی و کیفی این شاعران از الزامات است. به نظر من، رسانه در حوزه شعر و شاعری فعالیت خوبی دارد و در واقع ایراد به شاعران است که در برنامه­ها حضور پیدا نکرده و مقابل رسانه موضع می­گیرند. همچنین فعالیت درحوزه ایرانیان خارج از کشور یک بحث کاملا استراتژیک و ضروری است. ما باید از میزان آزادی رسانه در این حوزه آگاهی کافی داشته و بدانیم چه طرح­هایی باید ارائه شود. باعث تاسف است که زبان فارسی روز به روز در حال محدود شدن بوده و در حوزه واژگان کم کم دچار مشکل شده ایم که باید به جد به این مهم بپردازیم.

آقای سید سکندر حسینی(شاعر افغانستانی): ادبیات مهاجرت شکل گرفته در ایران بسیار قوی است.

پیوند ایرانیان با مردم افغانستان در حوزه شعر و فارسی بسیار مبارک است. شاعران افغانی همواره حضور پررنگی در سرودن اشعار فارسی داشته­اند. اگرچه امروز طالبان به دلیل استفاده از زبان پشتو، سعی دارد از گسترش زبان فارسی جلوگیری کند. ادبیات افغانستان بسیار ناشناخته مانده است و با ورود طالبان زبان و ادبیات فارسی رو به انحطاط خواهد بود.  با توجه به آشنایی و رفاقتی که با شعرای افغانستانی در داخل ایران و افغانستان دارم آماده همکاری برای معرفی آنها به شبکه جام جم هستم. 

انتهای پیام//