آیا تنش در روابط ترکیه و اتحادیه اروپا کاهش می یابد؟

ایرنا دوشنبه 22 دی 1399 - 12:06
ایرنا، آنکارا- مذاکرات رجب طیب اردوغان رییس جمهور ترکیه و خانم ااورسلا وان در لیین رییس کمیسیون اتحادیه اروپا و درخواست ترکیه برای توسعه روابط با اتحادیه اروپا این سوال که, آیا تنش در روابط طرفین کاهش می یابد را در اذهان زنده می کند.
آیا تنش در روابط ترکیه و اتحادیه اروپا کاهش می یابد؟

اردوغان در این دیدار خواستار شروع مذاکرات عضویت ترکیه در اتحادیه و آزادی روادید برای اتباع ترکیه ، ایجاد اعتماد متقابل بین طرفین، فعالیت مجدد روش های مشورتی بین طرفین و پایان اعمال تبعیض اتحادیه علیه ترکیه شد.

اردوغان در این مذاکره با تاکید بر اولویت اتحادیه اروپا برای ترکیه بر این مساله که از دید وی آینده ترکیه در اتحاددیه اروپا است، تاکید کرد.

اردوغان همچنین خواستار آغاز دور جدید بین ترکیه و اتحادیه اروپا در سال جدید میلادی شد و بر این مساله که بدلیل لجبازی و دستورکارهای تصنعی برخی کشورهای عضو اتحادیه، سال ۲۰۲۰ میلادی سالی ناموفق در روابط طرفین بود گفت: ادامه این وضعیت نه تنها از لحاظ آینده روابط دو طرف بلکه از لحاظ منطقه جغرافیایی مشترک طرفین قابل تداوم نیست.

درخواست ها و مکنونات طرفین در حالی مطرح می شود که روابط دو کشور در سالهای اخیر به دلایل مختلف تخریب شده و به گفته ناظران سیاسی بهبود این روابط تا حل مسایل موجود فیمابین بسیار دشوار خواهد بود.

ترکیه به عنوان یک کشور مسلمان که بخشی از آن در آسیا قرار دارد از بدو تاسیس نگاه خود را معطوف جهان غرب کرده است. ترکیه بعد از دهه ها درخواست عضویت در اتحادیه اروپا در ژانویه سال ۱۹۹۶ میلاددی وارد اتحادیه گمرکی اتحادیه اروپا شد و از سال ۲۰۰۸ میلادی نیز مذاکرات عضویت ترکیه و اتحادیه اروپا آغاز شد.

مهمترین عامل در سالهای گذشته در روند عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا مساله قبرس، عضویت بخش یونانی نشین قبرس و یونان در اتحادیه و مانع تراشی های این دو در گشوده شدن سرفصلهای مختلف مذاکره بین ترکیه و اتحادیه اروپا بود ولی در سالهای اخیر روابط دو طرف بجز این تحت تاثیر مسایل دیگری از جمله ادعاهای دولت آنکارا در زمینه حمایت اتحادیه از کودتاگران سال ۲۰۱۶ منتسب به جماعت گولن، تنها گذاشتن ترکیه در مساله پناهجویان سوری و بجای نیاوردن قولهای اتحادیه در زمینه انجام کمکهای مالی به دولت آنکارا در زمینه پناهجویان سوری، متعاقب آن تهدید ترکیه برای باز کردن مرزهای خود به روی پناهجویان و سرازیز کردن آنها به اتحادیه اروپا که در دو برهه زمانی متفاوت عملی شد، روبه تنش گذاشت.

تنش در این روابط بعد از اعزام کشتیهای اکتشافی ترکیه به آبهای ساحلی بخش ترک نشین قبرس برای اکتشاف نفت و گاز بحرانی تر شد و این بحران پس از امضای قرار داد با دولت مرکزی لیبی به نقطه اوج خود رسید. ترکیه همچنین با دولت مرکزی لیبی قراردادی در زمینه حضور نظامیان ترکیه در  لیبی و آموزش نیروهای نظامی آن کشور امضاء کرد. اختلافات ترکیه با اتحادیه به خصوص فرانسه به عنوان یکی از کشورهای موثر اتحادیه اروپا در مورد لیبی و تهدیدهای متقابل طرفین را نمی توان از نظر دور داشت.

در مساله قره باغ و حمایتهای دولت آنکارا از دولت باکو نیز ترکیه و فرانسه رو دی روی یکدیگر قرار گرفتند. سخنان اردوغان مبنی بر ابراز امیدواری به رهایی فرانسه از امانوئل مکرون رییس جمهور فرانسه و سخنان مستقیم وی خطاب به مردم ترکیه مبنی بر عدم خرید اجناس فرانسوی از مهمترین رخدادهای سال گذشته ترکیه بود.

بازرسی از یک کشتی ترک حامل کمکهای انسانی به لیبی از سوی کشتیهایی نظامی آلمانی در آذر ماه و در آبهای بین المللی موجب بروز یک بحران جدید در روابط ترکیه با اتحادیه اروپا این بار با آلمان شد. ترکیه ادعاهای مرتبط با اینکه آن کشتی مظنون به حمل سلاح به لیبی بود را رد و اعلام کرد این تعدی بی پاسخ نخواهد ماند.

بازرسی از کشتی ترکیه توسط نیروهای مسلح آلمان به عنوان بخشی از عملیات اتحادیه اروپا (ایرینی) انجام شد و انتقادات شدید دولت در آنکارا را به دنبال داشت. ترکیه این عملیات را غیرقانونی ارزیابی و آلمان و اتحادیه اروپا را به استفاده غیرمجاز از زور متهم کرد.

تشدید بحران در روابط طرفین در ماههای پایانی سال گذشته بگونه ای بود که مکرون ریییس جمهور فرانسه در ماه دسامبر اعلام کرد، " اتحادیه اروپا هیچ اقدام بی‌ثبات‌کننده‌ای را نمی‌پذیرد. ما در ماه اکتبر گذشته به ترکیه فرصت دادیم اما این کشور به تحرکات خود ادامه داد."

مکرون پس از تصمیم اتحادیه اروپا برای اعمال تحریم‌ ها علیه آنکارا در نشست سران این اتحادیه در بروکسل گفت: این اجلاس آزمونی برای ما بود و ما این آزمون را پشت سر گذاشتیم چرا که سه توافق مهم در روز گذشته و امروز به تصویب رسید.  

سران کشورهای عضو اتحادیه اروپا در نشست خود در بروکسل بر سر وضع تحریم و مجازات‌های اقتصادی علیه ترکیه توافق کردند؛ براساس جمع‌بندی نشست سران ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا قرار است فهرستی از اسامی افرادی که تحت تحریم قرار خواهند گرفت در هفته‌های آینده تهیه و برای تایید به اعضای اتحادیه ارائه شود.

وزارت خارجه ترکیه بعد از این نشست در بیانیه‌ای با مغرضانه و غیرقانونی دانستن مواضع اتحادیه اروپا در اجلاس اخیر خود، گفت: این موضع مغرضانه و غیرقانونی که در پایان اجلاس اتحادیه اروپا در ۱۰ دسامبر اتخاذ شد برای ما پذیرفتنی نیست.

متعاقب تهدید به تحریم ترکیه از سوی اتحادیه، رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه در تماس تلفنی با شارل میشل، رئیس شورای اروپایی خواستار گشوده شدن «صفحه ای جدید» در روابط آنکارا و اتحادیه اروپا شد.

اردوغان در این گفتگو همچنین تمایل خود را برای "از سرگیری" گفت و گوها با اتحادیه اروپا با "لحاظ همه جوانب و شرایط موجود" و "بر اساس منافع مشترک" ابراز کرد. به گفته وی، پیمان مهاجرت که در سال ۲۰۱۵میلادی امضا شده، می تواند یک نقطه شروع برای ایجاد یک فضای "مثبت" باشد.

میشل دو روز قبل از این تماس تلفنی در گفت و گویی با رادیو فرانس انتر اعلام کرده بوده که از ماه اکتبر(مهر)، ما شاهد سخنان خصمانه اردوغان و ادامه اقدامات یکجانبه او هستیم. این موش و گربه بازی باید پایان یابد، تصمیم بر اعمال تحریم ها اتخاذ شده است.

در بیانیه ای صادره از سوی ریاست جمهوری ترکیه در زمینه گفتگوی اردوغان و میشل، آنکارا از اینکه برخی دائماً درصدد ایجاد بحران در روابط دو طرف هستند؛ ابراز تأسف کرده و خواستار "نجات" روابط  ترکیه و اروپا از "این حلقه خصمانه" شده است.

ناظران آگاه با اشاره به اینکه اردوغان در آخرین حضور خود در مجلس ملی ترکیه در سال گذشته میلادی نیز از خواست کشورش برای بهبود روابط با اتحادیه اروپا سخن به میان آورده بود، می گویند، عمق اختلافات بین طرفین در حال حاضر بگونه ای است که امکان حل آنها در یک مدت زمان کوتاه و یا با ژستهای دیپلماتیک بسیار بعید است.

به گفته این ناظران ترکیه با لحاظ مسایل اقتصادی و نیز با درنظر گرفتن احتمال اعمال فشار دولت جدید آمریکا علیه حاکمیت حزب عدالت و توسعه در دوران آتی سعی در بهبود روابط با اتحادیه اروپا را دارد ولی موفقیت در این مساله را مولفه هایی که حل آنان در کوتاه مدت نیست تعیین خواهد کرد.

منبع خبر "ایرنا" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.