پرستو بیرانوند ـ کارشناسان روند مذاکرات را پیش از شرط گذاشتن روسیه مثبت می‌دانستند اما حالا توافق در هاله‌ای از ابهام قرار دارد و برخی تنها راه رسیدن به توافق را کنار گذاشتن روسیه از دور مذاکرات می‌دانند و حالا باید منتظر ماند که تیم مذاکره کننده ایران، روسیه و آمریکا چه تصمیمی را خواهند گرفت. عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس بر این باور است که روس‌ها ایران را گروگان گرفته‌اند و نهایتا، می خواهند مانع توافق شوند.
در ادامه گفت‌وگو احمد آوایی با خبرآنلاین را بخوانید:
آیا تیم مذاکره‌کننده، کمیسیون امنیت را در جریان اتفاقات و تصمیمات جدید قرار می‌دهد؟
بله مجلس در جریان قرار دارد. حقیقت این است که اکثریت مجلس به تیم مذاکره کننده اعتماد دارد. ممکن است افرادی داشته باشیم که تند بروند و تیم مذاکره کننده را زیر سوال ببرند اما اعتقاد من بر این است که روسیه ایران را گروگان گرفته و می‌خواهد منافع ایران را فدای منافع خودش می‌کند.
ایران در شرایط فعلی چه راهکاری باید در پیش گیرد؟
روسیه شرطی را برای مذاکرات قرار داده که عملا این توافق صورت نگیرد. ما اگر به تفاهم برسیم به نفع مردم ایران است و اگربه توافق نرسیم اکثر کشورها سود می‌کنند و مردم ایران هستند که ضرر خواهند کرد. توافق به نفع روس‌ها، چینی‌ها، کشورهای حاشیه خلیج‌فارس نیست و هیچ کشوری نمی‌خواهد برجام به جایی برسد و آرامشی ایجاد شود. در شرایط فعلی مجلس و دولت با یکدیگر هماهنگ و از تیم مذاکره‌کننده نیز راضی هستند ولی من معتقدم روس‌ها می‌خواهند منافع ایران را فدای منافع خود کنند، شاید من اشتباه می‌کنم اما این برداشت مردم است و من حرف مردم را می‌زنم.
خبرهایی منتشر شده که طرف غربی درصدد امضای توافق جدیدی با ایران ، خارج از برجام و منهای روسیه است ...
اگر تیم مذاکره‌کننده تشخیص دهد که مذاکره مستقیم با آمریکا یکسری از گره‌ها را باز می‌کند و منافع مردم ایران را بیشتر تامین می‌کند از گزینه مذاکره مستقیم استفاده خواهد کرد. دست تیم مذاکر برای مذاکره مستقیم بسته نیست و منعی ندارند. درواقع، تیم مذاکره‌کننده درصورت ضرورت از مجوز مذاکره مستقیم با آمریکا استفاده می‌کند، ادامه مسیر به تشخیص و تصمیم تیم مذاکره کننده بستگی دارد که تیمی حرفه‌ای، با تجربه و مورد اعتماد هستند.
کمیسیون امنیت درباره تضمین خواهی روسیه در برجام ، جلسه ای داشته و تصمیمی گرفته است؟
در کمیسیون بحث‌های بسیاری در این مورد شده است. اما اینکه کمیسیون بیانیه بدهد یا اقدامی دیگر انجام دهد فعلا دست نگه داشته تا بررسی کند و کمیسیون نمی‌خواهد موضع شتاب‌زده‌ای بگیرد.
برخی کارشناسان ، دیپلماسی ایران را به مدارای بیش از حد با روسیه متهم می کنند . این ارزیابی را واقع بینانه می دانید؟
سیاست جمهوری اسلامی از ابتدا «نه شرقی ، نه غربی» بوده است. معنای این شعار این نیست که رابطه را با شرق و غرب قطع کرد، ایران باید همیشه موازنه با هر دو طرف را برقرار و مانع سیطره منافع آنان بر منافع جمهوری اسلامی شود. البته ایران هیچ وقت از روس‌ها، خیری ندیده و خاطرات خوبی از مسکو در حافظه تاریخی ایرانیان ثبت نشده است. درعین حال باید توجه کرد، معنای خاطرات ناگوار تاریخی از روسیه، تایید عملکرد غرب درقبال ایران و تبرئه غربی ها نیست. درواقع، از هیچ کدام طرفین، جز شر چیزی ندیده‌ایم. ایران همواره زخم‌خورده انگلیس، آمریکا، شوروی و روسیه بوده است. درچنین فضایی، مسئولان ما باید چشمان خود را باز کنند و منافع مردم و منافع ملی را در اولویت دیپلماسی قرار دهند و متناسب با نوسان و دگرگونی موضع کشورها ، میزان دوری و نزدیکی به آنها را تعریف و بازتعریف کنند و از اتخاذ سیاست های ثابتی که متناسب با تغییر موضع مثبت و منفس کشورها ، به روزرسانی نمی شوند، بشدت پرهیز کنند.
۲۱۵
