به نظر میرسد که روند بازار همانند گذشته تداوم پیدا کند هر چند که ممکن است بخشی از رشد اخیر در بازار اصلاح شود اما نباید فراموش کرد چنین اتفاقی به دلیل اینکه برخی از سرمایهگذاران در سود قرار دارند با هر تلنگری اقدام به عرضه سهام خود در جریان داد و ستدهای بازار میکنند، طبیعی است. ارزیابی شرایط معاملاتی در بازار سهام حاکی از آن است که پس از ایجاد تعادل در بازار معاملهگران طی چند روز اخیر شاهد تشکیل صفهای سنگین فروش، افت سنگین نماگر و حجم معاملاتی نبودند، بنابراین سهام شرکتها در مسیر مطلوب قیمتی در حرکت هستند. اتفاقات سیاسی کاتالیست هستند و تعیینکننده مسیر بازار سهام نخواهند بود. به این معنی که کاتالیستها فقط سرعت کنشها و واکنشها را افزایش و کاهش میدهند. یک رویداد سیاسی میتواند برای یک دوره کوتاهمدت منجر به رونق معاملات بازار سهام شود، در نقطه مقابل نیز عدمچنین رویدادی میتواند برای دورهای کوتاهمدت جریان داد و ستدها را وارد رکود و کم رمقی کند. در یک شمای کلی بازار سرمایه در حال طی کردن مسیر معاملاتی خود است. مسیری توامان با گزارشهای شرکتها، اتفاقات اقتصادی شرکتها همانند افزایش یا کاهش نرخ و مقدار فروش، رشد و افت سودآوری، بنابراین رویدادهایی همانند مذاکرات وین (برجام) کاتالیست بازار سهام محسوب میشوند و فقط در سرعت اثرگذار خواهند بود. بازار سرمایهبرنامه جامع اقدام مشترک و سایر رویدادهای سیاسی را زیرنظر دارد، اگرچه اکنون میزان اثرگذاری آن در پروسه معاملات کاهش پیدا کرده است اما اتفاقات سیاسی که پیامدهای مثبت اقتصادی برای کشور و صنایع تولیدی در بعد صادرات محصول، خرید ارزان مواداولیه و مواردی از این قبیل دارد، یقینا دارای اهمیت برای سرمایهگذاران خواهد بود. میزان اثرگذاری رویدادهای سیاسی هیجانی و ناپایدار در بازارهای مالی است.
در شرایط فعلی هر سرمایهگذار باید استراتژی مختص خود را داشته باشد. مسلما استراتژی سهامداران حقیقی با حقوقی مشابه نیست. شخص حقیقی با پرتفوی یک صد میلیاردتومانی نیز با شخص حقیقی با پرتفوی یک صدمیلیونتومانی هم نمیتواند استراتژی مشابهی داشته باشد. میزان ریسکپذیری، ارزش پرتفوی و دید سرمایهگذاری میتوانند نقش بسزایی در نوع استراتژی معاملاتی سرمایهگذاران داشته باشند. نمیتوان یک نسخه برای کلیت بازار پیچید و گفت که تمامی معاملهگران باید طبق چنین نسخهای در فرآیند معاملاتی خود عمل کنند. بهطور معمول سرمایهگذاران قدیمیتر بازار که قصد خروج هم ندارند برای تصمیمگیری در حوزه سرمایهگذاری وزن چندانی به رویدادهای سیاسی نمیدهند. به نظر میرسد نباید خیلی بازار را پیشبینی کرد چراکه پیشبینی یا پیشگویی بازار یقینا سخت خواهد بود اما میتوان آن را مورد بررسی قرار داد. بررسیها نشان میدهد، با توجه به مواردی نظیر افق سیاسی، افق اقتصادی، قیمتهای جهانی، پایان سالمالی شرکتها، مجامع پیشرو و تقسیم سود اغلب شرکتها میتواند چشمانداز جذابی در بخش مولد اقتصاد کشور ایجاد کند.
تا کنون گزارش عملکرد شرکتهایی که غالبا گزارشهای مطلوبی در بازار منتشر میکنند مطلوب ارزیابی میشود. از طرفی متوسط P/ E بازار رقم مناسبی را نشان میدهد. حداقل در ۱۰ الی ۱۲ سالگذشته بدین صورت نبوده که تمام سهام بازار P/ E پایینی داشته باشند. شرکتهای با ارزش بازار کوچک، متوسط و بزرگ تقریبا همگی با متوسط P/ Eپایینی همراهند. بهنظر نمیرسد که اتفاق بدی در انتظار بازار سهام باشد. ترس از بازگشت شاخصکل بورس اوراق بهادر تهران به ارقامی کمتر از ۲/ ۱میلیون واحدی یا عرضه شدید سهام را نخواهیم داشت. با توجه به تورم، نقدینگی، کسریبودجه و ثبات دلار در ارقامی بیش از ۲۵ تا ۲۶هزارتومان، انتظار میرود قیمت سهام شرکتها در شرایط فعلی بهصورت مثبت متعادل پیشرود. فارغ از این موارد یقینا رویداد حصول و یا عدمحصول توافق در بعد سیاست خارجه (برجام) در روند حرکتی شاخصهای سهام اثرگذار خواهد بود. در صورت حصول توافق سرعت رشد شرکتها افزایش پیدا میکند. شرکتهایی که آسیب بیشتری را تحتتاثیر تحریمها متحمل شدند وضعیت مساعدتری خواهند داشت. شرکتهای صادراتی (همانند اورهایها) میتوانند با تخفیف کمتری محصولات خود را در بازارهای جهانی عرضه کنند.