نبرد سخت بود و جانکاه، روزهای پر فراز و فرودی که همچنان پس از گذشت چندماه همانطور که پیش بینی شده بود ادامه یافت به طوری که هنوز معلوم نیست زندگی در سایه کرونا را تا چند صباح دیگر باید تاب آورد.
با همه محدودیت‌ها، ناامیدی‌ها و رنج‌ها، اما بار دیگر هوش و پشتکار ایرانی به میدان آمد و در این مدت کوتاه فرصت های بیشماری در بخش تولید و خلاقیت به بار نشست که تا مدت‌ها می‌تواند الگوی بسیاری از جوانان و روزنه امید جامعه باشد.
این به معنای آن است که علاوه بر کادر درمانی و بهداشتی که در خط مقدم مبارزه با بحران کرونا خدمات‌رسانی دارند، عده‌ای در بخش پشتیبانی و تامین تجهیزات مورد نیاز برای مدیریت این بیماری فعالیت می‌کنند.
بیش از ۴۰۰ شرکت فناور در کشور فعالیت خود را در زمینه تولید محصولات مبارزه با بیماری کرونا جهت‌دهی کردند که این مهم نقش آفرینی شرکت‌های دانش بنیان در تحقق راهبرد جهش تولید در عرصه سلامت را نشان می‌دهد.
به گفته مسوولان وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با آغاز شیوع کرونا در کشور، بیش از ۴۰۰ شرکت فناور در زمینه تولید محصولات مبارزه با کرونا فعالیت خود را جهت‌دهی کردند که این فعالیت‌ها در زمینه‌های مختلف تجهیز و درمان و شامل توانایی تولید حدود یک میلیون ماسک در روز، یک و نیم میلیون لیتر مواد ضدعفونی کننده در روز، تولید ونتیلاتور(دستگاه تنفسی)، مخازن اکسیژن، دماسنج‌های غیر تماسی، لباس‌های حفاظتی و کیتهای تشخیص است.
شرکت‌های دانش بنیان اصفهان، پیشتاز تولید در بزنگاه مقابله با کرونا
اسفند سال گذشته و فروردین و اردیبهشت امسال با تحول و توسعه خوبی در تولید اقلام پیشگیری، مقابله و تشخیص بیماری کرونا در کشور مواجه بودیم که این امر با نقش‌آفرینی شرکت‌های دانش بنیان محقق شد.
رییس شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان در ادامه با تایید این موضوع افزود: این جهش تولید در بخش‌های مختلف از تجهیزات پزشکی گرفته تا نرم‌افزارها و سامانه‌های آنلاین اتفاق افتاد و جایگاه شرکت‌های دانش بنیان و واحدهای فناور در اقتصاد کشور را بیش از پیش نشان داد.
قیصری با بیان اینکه بر اینکه بسیاری از این محصولات، قابلیت صادرات به خارج کشور در صورت رفع نیاز داخل را دارند، اظهار داشت: اگر فرایندهای مربوط به اخذ مجوزها برای این محصولات تسهیل شود به جهش تولید و صادرات آنها کمک بیشتری می‌کند.
به گفته وی در اسفند سال گذشته و در ابتدای همه‌گیری بیماری کرونا، نزدیک به ۱۵ شرکت دانش‌بنیان و واحد فناور در شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان اقدام به تولید محصولاتی مانند مواد ضد عفونی کننده، الکل و ماسک نانو کردند اما در کمتر از یک ماه تعداد این شرکت‌ها ۲ برابر شد و در زمان حاضر ۳۰ شرکت فناور و دانش‌بنیان در حال تولید محصولاتی برای مقابله با بیماری کرونا هستند.
رییس شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان با بیان اینکه شرکت‌هایی که از ابتدا در این زمینه فعالیت داشتند، ظرفیت‌های خود را تکمیل و مشکلات فناوری و فنی را رفع کردند، گفت: تعدادی از آنها در ابتدای کار برای اخذ مجوزها با مشکلاتی مواجه شده که مسوولان اصفهان پیگیر تسهیل این فرایند و رفع آن شدند.
قیصری افزود: از بین این واحدها، ۱۰ شرکت در زمینه مواد ضدعفونی کننده، پنج شرکت در زمینه تجهیزات بیمارستانی و تنفسی، چهار شرکت در زمینه تولید ماسک، یک شرکت در تولید ابزار تصفیه هوا، یک شرکت در تولید تب‌سنج غیر تماسی، چهار شرکت در تولید دستگاه‌های ضدعفونی کننده، چهار شرکت در سامانه‌های برخط و خدمات فناوری اطلاعات و یک شرکت در راه‌اندازی خط تولید ماسک فعالیت می‌کند.
رییس شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان با اشاره به ایجاد خط تولید ماسک سه لایه توسط یکی از این شرکت‌ها گفت: تاکنون حدود ۲۰ خط تولید ماسک توسط این شرکت ایجاد شده است و روزانه حدود ۱۵۰ هزار ماسک تولید می‌کند.
قیصری با بیان اینکه یکی از شرکت‌ها با افزایش ۱۰ برابری ظرفیت تولید، توانست الکل مورد نیاز ۶ استان کشور را تامین کند، اظهار داشت: سه شرکت دانش بنیان با هماهنگی با ستاد ملی مقابله با کرونا محصولات خود را تولید و توزیع می‌کنند.
رییس شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان به تولید دستگاه تب‌سنج غیر تماسی توسط یکی از شرکت‌های فناور اشاره و اضافه کرد: این دستگاه می‌تواند در ورودی اماکن مختلف و ساختمانها قرار گیرد و میزان بدن دمای افراد را از فاصله مناسب اندازه گیری کند.
وی یکی از تولیدات شرکت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات مستقر در شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان را برنامه پایش عملکرد کارکنان توسط مدیران در روزهای دورکاری عنوان کرد و گفت: این برنامه می‌تواند در روزهایی که با چالش‌های دیگر مانند آلودگی هوا مواجه هستیم استفاده شود.
قیصری یکی دیگر از ظرفیت‌های شرکت‌های دانش بنیان اصفهان را تولید ساختمان‌های پیش ساخته در موارد اضطراری مانند بیمارستان خواند و افزود: این شرکت می‌تواند در یک ماه بیمارستانی با ظرفیت ۴۰۰ تخت نصب کند.
وی یکی دیگر از محصولات دانش بنیان دیگر اصفهان را سامانه راهکار هوشمندانه تنظیم الکترونیکی بازار (رهتاب) اعلام کرد و گفت: این سامانه به رصد کالا از مرحله توزیع تا فروش می‌پردازد و این اطمینان خاطر را ایجاد می‌کند که کالای مورد نظر به دست مصرف کننده واقعی و با قیمت مناسب رسیده است و در واقع با شفاف سازی، جلوی احتکار را می گیرد.
رونمایی از ۱۲ دستاورد فناورانه دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
بتازگی نیز از ۱۲ دستاورد فناورانه مرتبط با کرونا که توسط اعضای هیات علمی و شرکت‌های دانش بنیان وابسته به این دانشگاه طراحی و تولید شده است در مراسمی رونمایی شد.
معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در این خصوص به ایرنا گفت: این دستاوردها طیف گسترده‌ای از ابزارهای دیجیتال گرفته تا فناوری های جدید برای تولید ماسک را دربرمی‌گیرد، افزود: در یکی از این دستاوردها از فناوری مبتنی بر مِس برای درست کردن ماسک برای نخستین بار در کشور استفاده شده است.
شقایق حق‌جوی جوانمرد افزود: دانشگاهیان و شرکت‌های دانش بنیان وابسته به دانشگاه علوم پزشکی اصفهان آنچه در توان داشتند بکار گرفتند تا بتوانند طیف گسترده‌ای از محصولات مورد نیاز برای کمک به مدیریت بحران کرونا را تولید کنند.
حق‌جوی جوانمرد با بیان‌اینکه همواره مشکلاتی از مراحل اخذ مجوز تا سرمایه‌گذاری برای تولید محصولات وجود دارد، تصریح کرد: برخی از این مسائل در دوران کرونا بهتر و برخی بدتر شد اما ما همه تلاش خود را برای حل مشکلات انجام دادیم.
حسین خان احمد عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان نیز با تاکید براینکه ما باید برای ماه‌های آینده بویژه فصل های سرد سال پیش بینی‌های لازم را برای تامین مواد و تجهیزات مورد نیاز انجام دهیم، گفت: اگر برای این موضوع برنامه‌ریزی و مدیریت درستی نشود ممکن است بسیاری از شرکت‌های دانش بنیان و تولیدکنندگان دچار ضرر شوند.
وی راه‌اندازی صندوق بیمه برای حمایت از شرکت‌هایی که در دوران بحران‌هایی مانند شیوع بیماری کرونا فعالیت داشتند را ضروری دانست و افزود: مجموعه مدیریت بحران کشور نیز باید برای موج بعدی و احتمالی شیوع بیماری کرونا آمادگی داشته باشد و برنامه‌ریزی کند.
تولید ۹ محصول در دانشگاه صنعتی اصفهان
دانشگاه صنعتی اصفهان نیز همگام با سایر مراکز علمی و پژوهشی کشور برای مقابله با بیماری کرونا اقدام به طراحی و برنامه‌ریزی برای تولید ۹ محصول و کالا با همکاری دانشجویان و استادان خود کرده است.
این دانشگاه با طراحی و تولید ۹ محصول از جمله ۲ محصول ضدعفونی کننده اشیا، ماسک بهداشتی و گان بیمارستانی در جهت مقابله با بیماری کرونا و تامین تجهیزات و اقلام مورد نیاز نظام بهداشت و درمان کشور گام برداشته است.
به گفته مدیر روابط عمومی دانشگاه صنعتی اصفهان، از جمله این محصولات می‌توان به دستگاه ضدعفونی کننده خانگی با استفاده از پرتو فرابنفش اشاره کرد که این دستگاه از نظر اندازه و شکل مشابه دستگاه ماکروویو است و مصرف‌کنندگان می‌توانند هرگونه شی که از بیرون از منزل یا ساختمان وارد می‌شود را چند دقیقه درون این دستگاه قرار دهند تا با بی‌اثر شدن ویروس‌ها و باکتری‌ها، عملیات گندزدایی یا ضدعفونی آن انجام شود.
محمدجواد براتی افزود: دستگاه ضدعفونی‌کننده فرابنفش پُرتابل با استفاده از فناوری‌های نوین نیز یکی دیگر از محصولات محققان این دانشگاه است.
وی یکی دیگر از اقدام‌های این دانشگاه را تعامل با شرکت فولاد مبارکه برای راه‌اندازی یکی از بزرگترین و پیشرفته‌ترین خطوط تولید ماسک‌های استاندارد N۹۵ کشور عنوان و اضافه کرد: تولید روزانه بالغ بر ۲۰ هزار ماسک استاندارد پنج لایه و شش لایه N۹۵ در محیط ایزوله و بهره‌گیری از سیستم مکانیزه از ویژگی‌های این خط تولید است.
براتی در گفت و گو با ایرنا با بیان‌اینکه این خط تولید با سرمایه‌گذاری شرکت فولاد مبارکه در دانشگاه صنعتی اصفهان راه‌اندازی می‌شود، افزود: پیش بینی می‌شود که این خط تولید تا پایان فروردین بهره‌برداری شود.
وی اضافه کرد: معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان نظارت کامل بر این خط تولید دارد و محصولات آن در نظام بهداشت و درمان کشور توزیع می‌شود.
براتی، طراحی و راه‌اندازی خط تولید پارچه‌های نانو منطبق با استاندارد N۹۵ را یکی دیگر از اقدام‌های دانشگاه صنعتی اصفهان برای تولید ماسک‌های استاندارد بهداشتی عنوان و تاکید کرد: این خط روزانه پارچه‌های استاندارد به منظور تولید بیش از ۱۵ هزار ماسک نانو را فرآوری و تولید می‌کند.
وی با اشاره به تولید ماسک‌های تنفسی و گان‌های استریل، اضافه کرد: از نخستین روزهای شیوع کرونا توسط شرکت‌های رویشی این دانشگاه روزانه بیش از سه هزار و ۵۰۰ ماسک سه لایه مطابق با استانداردهای بهداشتی و یکصد دست لباس استریل بیمارستانی در حال تولید است.
مدیر روابط عمومی دانشگاه صنعتی اصفهان، تولید بسته‌های محلول ضدعفونی‌کننده، توزیع ماسک، دستکش و محلول‌های ضدعفونی‌کننده در تعدادی از مناطق محروم استان و همیاری با گروه‌های جهادی فعال در حوزه سلامت در اصفهان را از جمله اقدام‌های دیگر این مجموعه عنوان کرد
براتی با بیان اینکه برای تولید این محصولات، مشکلاتی مانند تامین مواد اولیه وجود دارد، تاکید کرد: سرمایه گذاران و صاحبان صنایع مختلف کشور می‌توانند با حمایت از دانشگاهیان برای تولید هرچه بیشتر محصولات و اقلام مورد نیاز بهداشت و درمان کشور در این روزها اقدام کنند.
ضرورت توجه به تجربه ها و چالش های شرکت های دانش بنیان
مدیر یکی از شرکت‌های دانش بنیان با بیان اینکه ما با سه چالش بزرگ برای تولید محصولات مقابله با کرونا مواجه بودیم، گفت: این چالش‌ها شامل تامین و خرید مواد اولیه بویژه در دوران تعطیلات، فرایندهای طولانی مدت اخذ مجوز از معاونت غذا و دارو و سازمان صنعت، معدن و تجارت برای صادرات و نوسان قیمت ارز است.
پیمان مصدق در گفت و گو با ایرنا افزود: مجموعه مدیریت کشور باید از هم‌اکنون برای ماه‌های آینده پیش‌بینی‌های لازم را داشته باشد و بر اساس نیازهای موجود نسبت به انعقاد قرارداد و خرید تضمینی از شرکت‌ها اقدام کند.
محمد ربانی عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان نیز گفت: بحران کرونا باعث شد تا در این شرایط بتوانیم مشکلات بخش‌های مختلف را شناسایی کنیم.
سجاد اسفندیاری مدیر شرکت‌های دانش بنیان تولیدکننده محصولات پزشکی نیز با تاکید بر لزوم حمایت مسئولان از این شرکت‌ها گفت: ما قیمت فروش برخی از محصولات خود را پیش از این به مسوولان اعلام کردیم اما اکنون از ما می‌خواهند که قیمت‌ها را پایین بیاوریم در حالی که در این مدت، هزینه تامین برخی از کالاها و مواد افزایش یافته است.
مهرداد مظاهری مدیر یک شرکت فناوری اطلاعات نیز با اشاره به سامانه‌ای که این شرکت برای مدیریت بحران کرونا طراحی و راه‌اندازی کرده است، اظهار داشت: برغم استقبال خوب از این سامانه، چند برنامه و نرم‌افزار موازی با آن نیز توسط سازمان‌های دیگر طراحی و عرضه شد در حالی که می‌توانستند برای تکمیل سامانه اولیه اقدام کنند.
وی با بیان اینکه بدلیل اینکه هنوز اقتصاد در کشورمان دولتی است، نگاه از بالا به پایین وجود دارد، افزود: در دوران کرونا، وصول مطالبات شرکت‌های دانش بنیان از دستگاه‌های اجرایی با تاخیر انجام شد.
مظاهری همچنین ایجاد ارتباط بین شرکت‌های دانش بنیان برای آشنایی آنها از محصولات همدیگر در بحران‌هایی مانند شیوع بیماری کرونا را ضروری خواند.
کرونا، انگیزه ای برای پویایی اقتصاد و تولید کشور
به گفته یکی از کارشناسان سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان اصفهان، شرایط موجود در دوران همه‌گیری کرونا می‌تواند زیرساخت‌ها و انگیزه لازم را برای برخاستن اقتصاد کشور از وضعیت فعلی فراهم و این فرصت را آماده کند تا از طریق جهش تولید، اقتصاد کشور دوباره زنده شود.
داوود شاکری مقدم اصفهانی در گفت و گو با ایرنا با بیان اینکه توانایی ایرانی در گذر از شرایط سخت و تبدیل تهدید به فرصت، زبانزد است، گفت: بر اساس سابقه تاریخی، اجبار و قرار گرفتن در شرایط اضطرار و زور، این توانایی را چند برابر می‌کند بنابراین بحران همه‌گیری کرونا، فرصت مغتنمی جهت تحقق شعار جهش تولید است و می‌تواند جرقه موتور مولد برای تغییر جایگاه کشور و ارتقای رتبه در اقتصاد جهان را روشن کند.
این کارشناس، تحقق استراتژی جایگزینی واردات را فرصتی طلایی از دل تهدید کرونا خواند و افزود: در استراتژی جایگزینی واردات، کشورها با وضع تعرفه‌های سنگین بر واردات، اعطای تسهیلات ارزان و حمایتی به صنایع داخلی و سایر روش‌های مشابه تلاش می‌کنند از صنایع داخلی، حمایت حداکثری کرده و تولیدات داخل را جایگزین کالاهای مشابه وارداتی کنند به طوری‌که تا حد ممکن نیازهای داخلی یک کشور با تولیدات داخلی تامین شود.
وی با اشاره به اینکه شیوع ویروس کرونا فرصتی را به اجبار فراهم کرد که به دلیل کاهش مراودات بین‌المللی و در نتیجه کاهش واردات از کشور چین (به‌عنوان نزدیکترین شریک تجاری و مرکز اولیه شیوع بیماری )، مردم ایران بعنوان بخش تقاضا به دلیل ترس از ابتلا به بیماری کرونا، تمایل کمتری به مصرف کالای وارداتی بویژه چینی نشان دهند، تاکید کرد: این وضعیت می‌تواند فرصتی را جهت تحقق سیاست جایگزینی واردات ایجاد کند.
وی ادامه داد: اگر از این فرصت به‌منظور جایگزینی تولیدات داخلی استفاده شود، می‌تواند فضای لازم را در جهت حمایت حداکثری از محصولات داخلی فراهم کرده و در رونق و جهش تولید داخلی نقش به سزایی ایفا کند.
شاکری مقدم تصریح کرد: استمرار این وضعیت نیازمند فرهنگ‌سازی در بین مردم است تا هموطنان، تقاضای کالاهای داخلی را علاوه بر حفظ سلامت آنها، مایه فخر و مباهات تلقی کرده و کالای با کیفیت داخلی را از بازار مطالبه کنند تا گامی بزرگ در حمایت از رونق و جهش تولید برداشته شود.
وی ادامه داد: در دوران شیوع بیماری کرونا، برخی از صنایع مانند شوینده‌ها، پتروشیمی، غذایی و لیزینگ خودرو با استقبال ورود سرمایه‌گذاران مواجه خواهند شد که در رونق بازار سرمایه نقش موثری را ایفاء می‌کند.
این کارشناس با بیان اینکه در بحران همه‌گیری کرونا در کوتاه مدت بسیاری از کسب و کارها، با مشکلات زیادی مواجه خواهند شد، افزود: به شرط توانایی در همگام سازی با شرایط موجود، فرصتی استثنایی وجود دارد تا در بسیاری از موارد، با تغییر شکل کسب و کارها و استفاده از فناوری‌های ارتباطی، فروش بیشتر خدمات و محصولات را در برخی مشاغل تجربه کرد.
این کارشناس همچنین گفت: اگرچه شیوع بیماری کرونا مشکلات جدی را برای مردم و جامعه به وجود آورد ولی موجب تغییرات عمده‌ای در سطح جامعه و بویژه در زمینه خدمات الکترونیک شد که بر ضرورت توسعه دولت الکترونیک افزوده است.
شرایط سخت زندگی با کرونا ادامه دارد
استان اصفهان در زمینه ابتلا به کرونا، از روز چهارشنبه یازدهم تیر در وضیتِ هشدار قرار گرفته و سرعت ابتلا و بستری شدن بیمارانش شتاب گرفته است.
آرش نجیمی، سخنگوی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان گفت در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: اصفهان در حدود یک و نیم ماه گذشته در زمینه ابتلا به کرونا در مقایسه با سایر استان‌ها در وضعیت معمولی قرار داشت و تعداد بیماران بستری شده جدید روزانه در بیمارستان‌ها ۲ رقمی بود اما بتازگی با افزایش موارد ابتلا و بستری، این تعداد سه رقمی شد و به بالای یکصد نفر رسید.
وی با بیان‌اینکه در یک و نیم ماه گذشته تعداد بیماران مشکوک و مبتلا به کرونا بستری شده در بیمارستان‌های استان کمتر از ۵۰۰ نفر بود، افزود: اما از حدود یک هفته گذشته، تعداد موارد بستری افزایش یافت و به بیش از این رقم رسید.
نجیمی هشدار داد: در صورت افزایش موارد ابتلا به کرونا در روزهای آینده، احتمال رسیدن تعداد بیماران بستری شده به بالای ۶۰۰ نفر وجود دارد و این استان در وضعیت قرمز قرار خواهد گرفت.
سخنگوی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با تاکید براینکه شیب سرعت ابتلا و موارد بستری ناشی از کرونا در این استان نسبت به هفته گذشته تُند شده است، تصریح کرد: تعداد بیماران مبتلا به کرونا که بدحال هستند نیز افزایش یافته و در یک هفته گذشته سه رقمی شده و به بالای یکصد نفر رسیده است.
وی با بیان اینکه ابتلا به کرونا در میان گروه‌های سنی جوانان و میانسالان نیز افزایش یافته است، افزود: این موضوع گویای افزایش ابتلا به کرونا در میان افرادی است که بیشتر در سطح جامعه تردد دارند.
نجیمی با اشاره به اینکه تعداد جان‌باختگان ناشی از کرونا در استان اصفهان تاکنون تغییر زیادی نکرده است، تصریح کرد: اما اگر وضعیت ابتلا به کرونا با همین شتاب پیش رود احتمال افزایش مرگ و میر در روزهای آینده بویژه در میان افراد بدحال وجود دارد.
وی در باره آخرین وضعیت پذیرش بیماران مبتلا به کرونا در بیمارستان‌ها توضیح داد: از ۲ هفته گذشته همه بیمارستان‌ها موظف شدند که بر اساس ظرفیت خود، تعدادی از تخت‌های بستری و مراقبت‌های ویژه (ICU) را به بخش کرونا تخصیص دهند و از هفته گذشته ۲۰ درصد به ظرفیت این بخش در بیمارستان‌ها اضافه شد.
نجیمی، بیمارستان‌های مرجع کرونا در استان اصفهان در زمان حاضر را خورشید، امین و الزهرا(س) اعلام و اضافه کرد: در صورت افزایش موارد ابتلا ممکن است در روزهای آینده بطور مجدد بیمارستان‌های امین و خورشید نیز بطور کامل برای کرونا اختصاص یابند.
بر اساس آخرین آمار وزرات بهداشت تا این لحظه تاکنون افزون بر ۲۳۰ هزار نفر در کشور بطور قطعی به ویروس کرونا مبتلا شدند و تعداد جان باختگان کرونا به یازده هزار نفر رسیده است.
