روزنامه فایننشال تایمز در سرمقاله خود آورده است: کشورهای رقیب شورای همکاری خلیج فارس بعد از سه سال از دعوت به جنگ و اختلاف در نهایت تصمیم گرفتند به نزاع غیرعادی خود پایان دهند. ابتدا عربستان و بعد بحرین، امارات و مصر مرزهای زمینی، هوایی و دریایی خود را با قطر بازگشایی کردند.
این روزنامه نوشت: هنوز تردیدهایی در این باره وجود دارد که آیا توافق هفته گذشته برای از بین بردن زخم عمیقی که از قطع روابط عربستان، مصر، بحرین و امارات با قطر برجای مانده کافی است یا نه احتمالا به صلح سردی منجر می‌شود که رقابت‌ها در زیر آن مخفی می‌شوند. با این حال باید از این نزدیکی روابط استقبال کنیم و محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان را به دلیل تلاش برای حل نزاع بستاییم.
عربستان، بحرین، امارات و مصر، قطر را به حمایت از گروه‌های تندرو و ارتباط با ایران متهم کردند. دوحه این اتهامات را رد کرد و از منابع گاز طبیعی خود برای کاهش پیامدهای تحریم بر اقتصادش استفاده کرد و از بحران با اعتماد به قدرت خود برای مستقل بودن از همسایگانش بیرون آمد.
قطر به جای قطع روابطش با ایران، روابطش را با تهران و همچنین ترکیه؛ دشمن دیگر عربستان و امارات مستحکم کرد. قطر برای یافتن راه‌های ارتباطی جدید و تقویت ائتلاف‌ها تلاش کرد.
دوحه ۱۳ خواسته کشورهای محاصره‌کننده از جمله بستن شبکه الجزیره و پایگاه نظامی ترکیه را اجرا نکرد.
اما با این حال هیچ طرفی در این نزاع پیروز نشد، هر کدام بهای انسانی و مالی را پرداخت. شرکت‌های عربستانی بازار صادرات و امارات تجارت و گردشگری را از دست دادند. وجهه هر دو کشور نیز مخدوش شد. شورای همکاری خلیج فارس نیز که تنها تشکل تجاری فعال در منطقه بود تضعیف شد. وحدت، آزادی عمل و رفت و آمد بین کشورهای عضو آن از بین رفت.
این روزنامه نوشت، این گشایش غیرمنتظره به نظر می‌رسد نتیجه مستقیم شکست دونالد ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا است. اینکه عربستان و امارات بعد از چند ماه از ورود دونالد ترامپ به کاخ سفید قطر را محاصره کردند، تصادفی نبود. این دو کشور معتقد بودند که رئیس‌جمهوری که ایران را تهدید می‌کند همان افکار آن‌ها را دارد. اوایل به نظر می‌رسید از ریاض و ابوظبی حمایت می‌کند و این درحالی است که قطر میزبان بزرگترین پایگاه نظامی آمریکا در منطقه است.
اما دولت ترامپ در فشار آوردن بر کشورهای شورای همکاری خلیج فارس برای حل بحران تأخیر کرد. با وجود ترامپ، محمد بن سلمان می‌دانست که هرگونه اقدامات فاجعه‌باری انجام دهد باز هم از حمایت واشنگتن برخوردار خواهد بود اما با وجود جو بایدن، رئیس‌جمهوری منتخب آمریکا که علنا از نقض حقوق بشر در عربستان انتقاد می‌کند و وعده داده که در روابط با ریاض بازنگری خواهد کرد، باید دستاوردی را محقق کند و حل بحران با قطر برای او آسان‌تر بود.
نکته مثبت این است که فشار یا بررسی دقیق اقدامات نادرستی که در دوره رهبری محمد بن سلمان اتفاق افتاده از بازداشت ظالمانه تجار و فعالان گرفته تا قتل جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار منتقد سعودی و جنگ یمن متوقف نشود. اگر محمد بن سلمان می‌خواهد برای بازسازی وجهه مخدوش خود تلاش کند کارهای زیادی باید انجام دهد.
311311
