هنگام ورود به بازار توکنهای بیهمتا (NFT) به عنوان یک تازهکار، به احتمال زیاد با پروژههای زیادی مواجه میشوید که بیش از اندازه خوب به نظر میرسند. بیتجربگی یا داشتن سالها تجربه در این زمینه به هیچ عنوان اهمیت ندارد. زیرا بسیاری از مردم عوامل مهم و بسیار ساده برای تفکیک پروژههای آیندهدار و مشکوک را نمیشناسند. تا ۶ مورد از رایجترین خط قرمزهایی که برای خرید NFT در سال ۲۰۲۲ به هیچ عنوان نباید از آنها غافل شد را بررسی کنیم.
حوزه توکنهای بیهمتا موج پر شور و هیجانی را در طول سال گذشته پشت سر گذاشت. با توجه به همین موضوع، پروژههای بسیار زیادی فعالیت در این حوزه را آغاز کردند و بدون شک، پروژههای مشکوک نیز در میان این بسترهای نوظهور وجود دارند. در ادامه، ۶ مورد از مهمترین زنگ خطرهایی که در هنگام مواجهه با این پروژهها و در طول خرید NFT در سال ۲۰۲۲ به صدا در میآیند را مطرح و بررسی میکنیم:
اگر به وبسایت پروژه مراجعه کردید و لینک حقیقی حسابهای کاربری اینستاگرام، توییتر و یا لینکدین (LinkedIn) در آن سایت وجود نداشت، نباید NFTهای آن پروژه را خریداری کنید تا در حد امکان از گرفتار شدن در کلاهبرداری اجتناب کنید. یک تیم مشخص یا در اصطلاح داکس شده (Doxxed)، فارغ از مهارت و سابقه کاری، سطحی از فضای اعتماد را با معرفی افراد حقیقی که در حال کار کردن بر روی پروژههای واقعی هستند ایجاد میکند.
پیشنهاد میکنیم که در صورت عدم ارائه چنین اطلاعاتی به کانال دیسکورد آنها مراجعه کرده و از آنها سوال بپرسید که چرا اطلاعات شخصی اعضای پروژه NFT در مراجع این پروژه عنوان نشدهاند. اگر قادر به ارائه کردن پاسخ قانعکنندهای در مقایسه با استانداردهای شما نبودند، از این پروژه دوری کنید.
منابع زیادی وجود دارند که از طرف تیم اصلی پروژه در سرورهای دیسکورد چَت میکنند. به عنوان مثال به Fiverr میتوان اشاره کرد که در ازای دریافت ۲۰ دلار در هر ساعت، هر دقیقه پیام میفرستد. وبسایتهای گوناگونی مثل GetViral، فالوئرهای توییتری را در ازای دریافت پول بسیار اندک و حتی ناچیزی به فروش میرسانند. چنین رویکردی به شکلگیری ذهنیت نادرستی از دنبالکنندگان قابل اعتماد پروژه در شما منجر میشود.
پیشنهاد ما این است که یک حسابرسی سریع به انجام برسانید. به عنوان مثال میتوانید از TwitterAudit استفاده کنید. میزان تعامل و مشارکت داخل پستها را مشاهده کنید تا از انسان و یا ربات بودن فعالان آن صفحه اطمینان حاصل کنید. اگر حساب کاربری مورد نظر دارای ۱۲۰ هزار فالوئر است اما پستها تنها ۵۰ لایک دریافت کردهاند، این یک خط قرمز حول محور خرید NFT در سال ۲۰۲۲ محسوب میشود. همچنین بررسی کنید که آیا اشخاص مهمی پروژه مورد نظر را دنبال میکنند یا خیر.
اکثر پروژههای NFT مشکوک به سراغ مشاهیر میروند تا با دریافت تاییدیه آنها، تبلیغات غیرواقعی منتشر کنند. به عنوان مثال، نامهای مشهور و بزرگ در زمینه سرگرمی از قبیل تیاگو سیلوا (Thiago Silva) در ازای دریافت مبلغ گزافی قابل استخدام هستند تا بتوان توجه مردم را به پروژههای ناقص و مشکوک جذب کرد. پیشنهاد میکنیم تا تحقیقات گستردهای در مورد پروژه انجام دهید. حتما اطمینان حاصل کنید که این تبلیغ از یک مشارکت رسمی حاصل شده یا اینکه تنها در قبال پول این همکاری شکل گرفته است.
قیمتگذاری که بر اساس شور و استقبال تعیین میشود، بدون شک یک مشکل بزرگ در فضای توکنهای غیرقابل معاوضه محسوب میشود. قانون طلایی برای شناسایی یک پروژه NFT مشکوک این است که قیمت مینت یا تولید کردن آثار آن را بررسی کنیم. در پس زمینه قیمت مینت بالا، همواره ترکیبی از شور و هیجان و احساساتی در دسته FOMO قرار دارد که به بالا رفتن غیرواقعی قیمتها منجر میشود. بسیاری از پروژههای این عرصه چیز خاصی برای حمایت از قیمت آثار خود ندارند و برای افزایش قیمتها فقط به «اینفلوئنسرها» متکی هستند. چنین روندی به سرمایهگذاری ناشی از FOMO در این پروژهها و از دست رفتن همه چیز پس از پشت سر گذاشتن این شور و اشتیاق و احساسات منجر میشود.
سازندگان حقیقی اکوسیستم و جامعه پروژه، قیمت مینت را در سطح قابل قبولی تعیین میکنند و تمامی نقدینگی موجود در بازار را خارج نمیکنند. توانایی جذب تقاضای یک پروژه در قیمتهای بالا لزوما به معنای الزام انجام چنین کاری از سوی آنها نیست.
پروژهای که به مینتکنندگان اصلی اجازه میدهد تا با قیمت مقرون به صرفهای در این حیطه مشارکت داشته باشند، به گرد هم آمدن حامیان وفاداری در پروژه برای حضور در شرایط دشوار و مساعد منجر میشود. در نقطه مقابل، پروژههایی که آثار خود را با قیمت بسیار بالایی مینت میکنند معمولا در زمان مواجهه با سختیها نمیتوانند حامیان مورد نظر را پیدا کنند. بنابراین، سرمایهگذاری کردن در پروژههایی که واقعا به آنها ایمان دارید از اهمیت بالایی برخوردار است.
جارو کردن زمین: جارو کردن زمین در دنیای توکن غیرقابل معاوضه بدین معناست که یک پروژه خاص، تمامی آثار NFT مینت شده خود را در کف قیمتی خریداری کند. کف قیمتی به معنای کمترین میزان «تقاضا» و یا پایینترین قیمت قابل فروش برای یک توکن غیرقابل معاوضه در بازار ثانویه است. این در حقیقت رایجترین معیار برای ردیابی کردن عملکرد یک پروژه در طول زمان و موفقیت مرتبط با آن در مقایسه با سایر پروژهها است. به عنوان یک پروژه نوظهور، جارو کردن زمین میتواند روشی برای جذب تازهواردان این عرصه با تضمین نقاط ورودی با قیمت پایین باشد.
ممنوع کردن دسترسی اعضا: یکی دیگر از تاکتیکهای غارتگرانه که باید به آن توجه کرد، ممنوعیت دسترسی اعضا در زمینه لیست کردن زیر قیمت است. این بدان معناست که یکی از اعضای پروژه به دلیل فروش NFT خود با قیمتی بسیار پایینتر از آنچه صاحبان شکاک آثار پروژه تعیین کردهاند، از جامعه پروژه اخراج میشود.
محفل پژواک: یکی دیگر از خط قرمزهای مهم، وجود داشتن یک محفل پژواک در پروژه است. این محفل در حقیقت محیطی است که یک فرد تنها در آن با اطلاعات و یا نظراتی روبهرو میشود که عقاید خود را منعکس و تقویت میکند. این امر ممکن است به محدود کردن اطلاعات مورد استفاده کاربران و ایدههای مرتبط با ترویج پروژه NFT منجر شود.
پیشنهاد ما این است که به مدت چند روز از این محافل (دیسکورد، فورمها و غیره) بیرون بیایید. چنین امری معمولا به آرام شدن ذهن شما در راستای قضاوت و تصمیمگیری بهتر منجر میشود.
سایر زنگ خطرهای رایج در این حوزه هرگونه مزاحمت، آزار و اذیت، تهدید و دستکاری کردن در پروژههای محبوب را شامل میشوند.
اگر پروژه مورد نظر، موفق به ارائه نوآوری اندکی در زمینه معرفی مکرر متا و یا نقشه راه خود نشود، لازم است تا احتیاط کنید. این امر میتواند به منزله زنگ خطری در راستای استفاده پروژه از منابع مالی شما برای پوشش دادن اهداف خود تلقی شود. علاوه بر این، اگر پروژه نتواند نگرانیهای حوزه قانونی در رابطه با بخش امنیت و بیمه توکنها را پوشش دهد، به خروج از پروژه و عدم خرید NFT در سال ۲۰۲۲ به ویژه در رابطه با چنین عرصهای فکر کنید.
تقلید از متا و یا شیوه عملکرد سایر پروژهها بسیار آسان است و توکنها را نیز میتوان در طول چند ساعت منتشر کرد. در نقطه مقابل، ساخت بسترهای اقتصادی حقیقی، ماهها و یا سالها زمان میبرد.
نبود قابلیت بهرهمند بودن از توکنومیکس متناسب برای ماندگاری و پایدار بودن پروژه نیز یکی دیگر از عوامل نگرانکننده است. به عنوان مثال، صاحبان پروژه Bored Ape Yacht Club میتوانند در محافل و حوزههای اختصاصی BAYC مشارکت داشته باشند. این یکی از شیوههای فکر کردن در مورد آینده و جلب اعتماد مردم است.
هدف از تحلیل توکنومیکس این است که پتانسیلهای ارزشی پروژه با در نظر داشتن تمامی جوانب ساخت توکن و مدیریت شامل ذخایر عرضه، تخصیص و توزیع را مورد بررسی قرار دهیم. دلیل اهمیت داشتن توکنومیکس این است که با ارائه دیدگاهی در مورد سودآور بودن یک دارایی نسبت به سایر داراییها در آینده، به تعیین ارزش آتی آن دارایی کمک میکند.
مورد بعدی کسب درآمد از بازی (P۲E) است. این مکانیزم نشاندهنده نوعی از فرایند گیمینگ وابسته به تکنولوژی NFT است. به عنوان مثال، گیمرها میتوانند به واسطه سرمایهگذاری اولیه در توکنهای غیرقابل معاوضه آن بستر و با بازی کردن بازیهای ویدئویی در دنیاهای مجازی پاداش دریافت کنند.
ممکن است مسیر زیادی برای شناسایی این خط قرمزها و تفکیک پروژههای NFT حقیقی و آیندهدار از پروژههای مشکوک پیش رو داشته باشیم. اما به محض اینکه اهمیت این موضوع را درک کنید، کسب موفقیت در این سرمایهگذاری خرید NFT در سال ۲۰۲۲ تضمین میشود. متاسفانه هیچ طرح اولیهای برای دنبال کردن روند مشخصی در این صنعت جدید و در نتیجه آن، هیچ مسیر درست و یا غلطی برای نزدیک شدن به یک پروژه وجود ندارد. میتوانید روند کاری خود را با جستجو کردن رویکردهای نوین و تیمهایی که از قابلیت پیادهسازی و اجرا برخوردار هستند آغاز کنید. تیم تامینکننده بودجه پروژه، شیوه کار کردن آنها، ارزشهای مورد نظرشان و چشمانداز کلان آینده آنها را بیابید. اگر این تیم برای شما در هر یک از زمینههایی که عنوان کردیم احترامی قائل نبود و یا از شفافیت و ارتباط مورد نظر برخوردار نبود، در راستای کنارهگیری از آن پروژه تصمیم بگیرید.