افرادی که کبودی خارشدار بدون دلیلی مشخص برای بروز کبودی را تجربه میکنند، ممکن است به یک شرایط پوستی که موجب راش پوستی میشود، مبتلا باشند. کبودی زمانی شکل میگیرد که یک آسیب موجب صدمه دیدن سطح پوست نشده، اما رگهای خونی کوچک زیر سطح پوست دچار پارگی شده و خون به بافت مجاور نشت میکند.
بیشتر کبودیها بی نیاز از درمان پزشکی بهبود مییابند و تغییر رنگ کبودی و حتی خارش آن طی این روند عادی است. کبودیها با توجه به رنگ پوست فرد متفاوت به نظر رسیده و ممکن است تشخیص آنها در پوستهای تیرهتر دشوارتر باشد. به طور کلی، کبودیها به صورت لکههای تغییر رنگ داده یا تیرهتر روی پوست ظاهر میشوند.
در ابتدا، کبودیها میتوانند قرمز یا بنفش رنگ به نظر رسیده و طی روند بهبودی رنگ آنها به زرد-سبز تغییر کند. در این زمان است که امکان تجربه احساس خارش در محل کبودی وجود دارد.
عضلات و استخوانها نیز میتوانند دچار کبودی شوند. کبودیها میتوانند موجب تورم، سفتی و درد در بخشهای مجاور شوند. کبودی عضله ممکن است موجب کاهش دامنه حرکت شود، در شرایطی که کبودیهای جدیتر یا هماتومها میتوانند موجب شکل گیری برآمدگیهای متورم و دردناک شوند.
چرا کبودیها دچار خارش میشوند؟
پژوهشگران دلیل دقیق احساس خارش در محل کبودی را نمیدانند. از جمله عوامل تاثیرگذار در این زمینه میتوان به خشکی پوست و خود روند بهبودی اشاره کرد.
پوست خشک اغلب موجب احساس خارش میشود. اگر افرادی با پوستی خشک دچار کبودی شوند، این ناحیه میتواند بسیار حساس و درناک شود. در صورتی که پوست خشک محل کبود مرطوب نگه داشته نشود، فرد ممکن است با احساس خارش در این قسمت مواجه شود.
به طور خاص، افراد مسن ممکن است بیشتر با کبودیهای خارشدار مواجه شوند، زیرا بروز کبودی در آنها راحتتر صورت گرفته و احتمال خشکی پوست نیز در این افراد بیشتر است. کبودیهای بلند مدت روی دستها به نام پورپورای اکتینیک یا پورپورای پیری شناخته میشود.
پورپورای اکتینیک که بیشتر در افراد مسن دیده میشود، به طور معمول، به واسطه نازک بودن پوست، ضعیف شدن رگهای خونی و استفاده از استروئیدها و رقیق کنندههای خون مانند کومادین و الکل شکل میگیرد. افرادی با پوست خشک ممکن است دچار کبودیهای خارشدار شوند.
کبودیها نوعی زخم هستند که به نام زخم فشاری شناخته میشود. بنابر مقالهای در سال ۲۰۱۵، خارش یک واکنش بهبودی معمول برای انواع مختلف زخم است. به گفته کارشناسان، هیستامین که توسط بدن برای بهبودی زخم ترشح میشود و سطوح بالای بیلیروبین که میتواند طی روند بهبودی زخم رخ دهد، میتوانند موجب خارش شود.
گاهی اوقات، کبودیها در نتیجه خارش شکل میگیرند. به عنوان مثال، برخی افراد نسبت به نیش پشه ها، ساسها یا حشرات دیگر آسیب پذیرتر هستند و محل گزش را به اندازهای شدید میخارانند که موجب بروز کبودی میشود.
آیا کبودی میتواند نشانهای از عفونت باشد؟
یک کبودی خارشدار به طور معمول نشانهای از عفونت نیست. کارشناسان نشانههای کلیدی عفونت زخم را افزایش درد و تورم، گسترش تغییر رنگ پوست، چرک، و احساس بیماری عنوان کرده اند و خارش از نشانههای عفونت عنوان نشده است.
افزون بر این، اگرچه بسیاری از عفونتهای دیگر مانند سلولیت، فولیکولیت، ایمپتیگو، و آبله مرغان میتوانند بر پوست تاثیرگذار باشند، اما اینها به کبودی شباهت نداشته و موجب آن نمیشوند.
به گفته انجمن سرطان آمریکا، خارش میتواند با بیماریهای شدید مانند لوسمی، سرطان سلولهای خونی، مرتبط باشد. با این وجود، زمانی که فردی مبتلا به لوسمی یا دیگر انواع سرطان خون باشد، به طور معمول خارش در سراسر بدن و نه فقط یک نقطه را تجربه میکند. این نوع خارش با یک راش پوستی، کبودی یا خشکی پوست مرتبط نیست.
چگونگی درمان کبودی خارشدار
درمان پایه برای کبودیها چه با خارش همراه باشند و چه نباشند، شامل موارد زیر میشود:
- استراحت و بالا قرار دادن محل کبودی در صورت امکان
- قرار دادن یخ روی محل کبودی طی دو روز نخست پس از آسیب
- اعمال گرما روی محل آسیب پس از ۴۸ ساعت
- مصرف داروهای مسکن بدون نسخه در صورت نیاز
اقدامات بیشتر که میتواند برای یک کبودی خارشدار مفید باشند، شامل موارد زیر میشود:
- شستشوی محل کبودی با آب گرم و نه داغ
- استفاده از صابونهای ملایم و فاقد مواد محرک
- استفاده از لوسیونهای تسکین دهنده برای درمان خشکی پوست و کاهش خارش
- مصرف آنتی هسیتامینهای بدون نسخه در صورت نیاز
راش پوستی همراه با کبودی
افرادی که کبودی خارشدار بدون دلیلی مشخص برای بروز کبودی را تجربه میکنند، ممکن است به یک شرایط پوستی که موجب راش پوستی میشود، مبتلا باشند. به عنوان مثال، بیماری پوستی مانند اگزما یا درماتیت آتوپیک میتواند موجب راشهای پوستی شود که به حدی موجب احساس خارش میشوند که افراد هنگام مالیدن یا خاراندن پوست میتوانند موجب بروز کبودی شوند.
به مرور، این شرایط میتواند موجب تغییر رنگ پوست شود، از این رو محل تحت تاثیر قرار گرفته میتواند شبیه به یک کبودی و نه یک راش پوستی به نظر برسد. سوریازیس یکی دیگر از بیماریهای پوستی رایج است. سوریازیس میتواند موجب شکل گیری پلاکهای خارشدار در هر نقطه از بدن به ویژه زانوها، آرنجها و پوست سر شود.
در افراد رنگین پوست مبتلا به سوریازیس، پلاکها به طور معمول بنفش، خاکستری یا قهوهای تیره هستند و ممکن است شبیه به کبودی و نه پلاک سوریازیس به نظر برسند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم
بیشتر کبودیها بدون درمان پزشکی بهبود مییابند. اما در موارد زیر مراجعه به پزشک باید مد نظر قرار بگیرد:
- کبودیهای مکرر بدون دلیل مشخص
- کبودی که بیش از دو هفته بدون بهبود قابل توجه ادامه داشته است
- ابتلا به نشانههای عفونت مانند افزایش قرمزی یا تورم اطراف کبودی
تجربه درد یا فشار شدید در محل آسیب ممکن است به شرایطی جدی به نام سندرم کمپارتمان (Compartment Syndrome) اشاره داشته باشد که نیازمند درمان پزشکی فوری است.