به گزارش خبرنگار مهر، رضا ماحوزی عضو هیئت علمی مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی در معرفی این اثر مینویسد: نزاع دانشکدهها که در واپسین سالهای عمر کانت، فیلسوف آلمانی قرن هجدهم نگارش شده است، با وجود اینکه خیلی دیر به جامعه دانشگاهی انگلیسی زبان معرفی شد، اما برای آلمانی زبانها، به ویژه فیلسوفان هم عصر وی، اثری است شناخته شده و بسیار جدی و اثرگذار. اگرچه این رساله از سه مقاله مستقل ترکیب یافته و بعدها با افزودن مقدمهای به صورت کتابی واحد درآمد. و اگرچه به اذعان خود مؤلف این اثر بیشتر رسالهای سیاسی است و نه دینی. با این حال از سایر حواشی ای که هم در مقدمه مترجم انگلیسی و هم در پیشگفتار مؤلف آمده است. این اثر یکی از جدیترین متون فلسفی درباره دانشگاه و کارکرد دانشکدههای آن در مواجهه با جامعه از یکسو وتعهد و مسئولیت آنها در قبال حقیقت و روشنگری از سوی دیگر است.
کانت در این اثر مینویسد: جایگاه و رتبه دانشکدههای برتر (به عنوان جناح راست پارلمان دانش) حمایت از احکام قانونی حکومت است؛ اما وقتی پای حقیقت در میان باشد، باید در نظام حکومت آزاد، یک حزب مخالف (جناح چپ) هم باشد که ویژه دانشکده فلسفه است، زیرا بدون ارزیابی و انتقادات شدید این دانشکده بنا به میل و استعدادشان (مثلاً از طریق تریبونهای عمومی) حکومت نمیتواند به نحو کامل درباره نفع و یا ضرر خود مطلع گردد. بدین شیوه میتوان امید داشت که آرزوی دیرین، روزی تحقق یابد (و دانشکده فروتر، برتر گردد)، اما در حقیقت نه در قدرت، بلکه در مشاوره دادن به قدرت (حکومت)، زیرا اگر حکومت آزادی دانشکده فلسفه را تضمین کند و بصیرت خود را از قبل این آزادی افزایش دهد، به شیوه بهتری برای به دست آوردن غایات خود روی آورده است تا اینکه به اقتدار مطلق روی آورد.
فهرست این اثر:
دیباچه مؤسسه
مقدمه مترجم فارسی
مقدمه مترجم انگلیسی
دیباچه
فصل اول: نزاع دانشکده فلسفه با دانشکده الهیات
مقدمه
تقسیم بندی کلی دانشکدهها
۱. در باب نسبت دانشکدهها
بخش نخست:
مفهوم و اقسام دانشگاههای برتر
مشخصه ویژه دانشکده الهیات
مشخصه ویژه دانشکده حقوق
مشخصه ویژه دانشکده پزشکی
بخش دوم: مفهوم و بخشهای دانشکده مادون
بخش سوم: در باب نزاع غیرقانونی دانشکدههای برتر با دانشکده مادون
بخش چهارم: در باب نزاع قانونی دانشکدههای برتر و دانشکدههای مادون
۲. ضمیمه نزاع میان دانشکدههای الهیات و فلسفه به عنوان مثالی برای روشن کردن نزاع دانشکدهها
۱. موضوع این نزاع
۲. اصول فلسفی تفسیر کتاب مقدس برای حل و فصل این نزاع
۳. نقدهایی بر اصول تفسیر کتاب مقدس و پاسخهایی به آنها
در باب فرقههای مذهبی
نتیجه صلح و سازش نزاع دانشکدهها
ضمیمه پرسشهای تاریخی درباره متن مقدس در باب استفاده عملی و حوزه احتمالی این کتاب مقدس
ضمیمه در باب عرفان محض در دین
فصل دوم نزاع دانشکده فلسفه با دانشکده حقوق
پرسش قدیمی که دوباره طرح شده است، آیا نوع بشر دائماً در حال رشد است؟
۱. در باب این موضوع چه چیزی میخواهیم بدانیم؟
۲. چگونه میتوانیم آن را بشناسیم؟
۳. دسته بندی مفهوم آنچه میخواهیم از قبل درباره آینده بدانیم
الف) در باب شیه ارعاب گرایانه تقریر تاریخ بشر
ب) در باب شیوه سعادت گرایانه تقریر تاریخ بشر
ج) در باب فرض بلاغت گرایانه نژاد بشر برای خوانش تاریخ آن
۴. مشکل پیشرفت مستقیماً از طریق تجربه حل و فصل نمیشود
۵. در عین حال، تاریخ پیشگویانه نوع بشر باید به تجربهای متصل باشد
۶. در مورد رویدادی از زمانه ما که اثبات کننده تمایل اخلاقی نوع بشر است
۷. تاریخ پیشگویانه بشریت
۸. درباره مشکل اعمال قواعد (ماگزیم ها) بر پیشرفت جهان با نظر به عمومیت نها
۹. بشریت از پیشرفت به سوی بهتر شدن چه سودی میبرد؟
۱۰. بنا به چه نظمی میتوان پیشرفت به سوی بهتر شدن را انتظار داشت؟
نتیجه
فصل سوم: نزاع دانشکده فلسفه با دانشکده پزشکی
در باب قدرت ذهن در مهار احساسات ناسالم خود را از طریق عزم صرف - نامهای ای در پاسخ به مشاور سلطنتی و پروفسور هوفلند
در باب قدرت ذهن بشر در مدیریت احساسهای ناخوشایندش صرفاً از طریق اراده جازم
اصل دستورالعمل
۱. در باب خودبیمارانگاری
۲. در باب خواب
۳. در باب غذا و نوشیدنی
۴. در باب احساسات بیمارگونه ای که از فکر کردن در زمانهای نامناسب ناشی میشود
۵. در باب غلبه بر تشنجات بیمارگونه و ممانعت از آن از طریق اراده و تصمیمی درباره تنفس
۶. نتایج عادت نفس کشیدن با دهان بسته
نتیجه
ضمیمه
یادداشتهای مترجم انگلیسی
نمایه
در دیباچه مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم نیز آمده است: دانشگاه امروزی، در اثر چرخشهای فرهنگی، اجتماعی و فناوری در عصر حاضر دستخوش تغییراتی شده است و این تغییرات موجب ظهور مفاهیم تازه ای در مطالعات آموزش عالی، علم و فناوری گردیده است. در این بستر جهانی، در سالهای اخیر، مطالعات فرهنگی و اجتماعی آموزش عالی علم و فناوری نه تنها مورد توجه واقع شده، بلکه در نظام شناخت و آینده نگری آموزش عالی، اهمیت محوری پیدا کرده است. فهم چالشهای پیش روی آموزش عالی و انتظارات از آن با تکیه بر مؤلفههای درونی و بیرونی نظام علم، وضعیت فعلی و آینده نگری تعاملات میان دانشگاه و محیط پیرامون به مدد مطالعات فرهنگی و اجتماعی ممکن مینماید و از این طریق میتوان راهبردهای تعادل بخش میان کارویژه های دانشگاه با نیازهای اجتماعی و بازار کار ارائه داد. بر این اساس مطالعات آموزش عالی و علم برای شناخت وضعیت موجود، ارزیابی تعاملات آن با جامعه و فرهنگ و ایفای نقش مؤثرتر آموزش عالی در ترسیم آینده کشور نیازمند بهره گیری از ظرفیت علوم اجتماعی و علوم انسانی و کاربست راهبردهای آن در عرصه سیاستگذاری و تصمیم گیری است.
کتاب «نزاع دانشکدهها» ی کانت با ترجمه رضا ماحوزی به همت مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به بهای ۳۸ هزار تومان منتشر شد.