سرویس سیاست مشرق- رهبر معظم انقلاب در نخستین روز از سال ۱۴۰۱ در بخش از سخنانشان با یادآوری تأکید سال قبل خود در روز اول سال مبنی بر پرهیز از «گره زدن اقتصاد کشور به تحریم‌های آمریکا و بیان این حرف که تا تحریم است وضع همین است»، خاطرنشان کردند:«خوشبختانه سیاست‌های جدید در کشور نشان داد می‌توان با وجود پا برجا بودن تحریم‌های آمریکا پیشرفت کرد، تجارت خارجی را رونق داد، وارد قراردادهای منطقه‌ای شد و در زمینه نفت و مسائل دیگر به دستاوردهایی رسید.»
ایشان افزودند:«البته به هیچ‌وجه نمی‌گویم که به دنبال رفع تحریمها نباشید و کسانی که در این زمینه در حال تلاش هستند، کار خود را دنبال کنند اما اساس این است که کشور را به‌گونه‌ای اداره کنیم که تحریمها نتواند ضربه اساسی و زیان بزرگی به اقتصاد بزند، بنابراین امسال هم همان توصیه را تکرار می‌کنم که اقتصاد کشور به تحریم گره زده نشود.»
در روزهای گذشته روابط عمومی وزارت نفت در خبری اعلام کرد که وعده رسیدن ظرفیت تولید نفت به پیش از تحریم ها محقق شده است و به بیش از ۳ میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه در روز رسیده است. افزایش ۲،۵ برابری وصول درآمدهای نفتی و افزایش ۴ برابری وصول درآمدهای حاصل از صادرات گاز نسبت به سال ۹۹ نیز از دیگر آمارهایی بود که مقامات ارشد دولت آن را اعلام کردند.
همچنین طبق آمار گمرک ایران در ۱۲ ماهه نخست سال ۱۴۰۰، میزان صادرات غیرنفتی ایران بیش از ۴۳،۵ میلیارد دلار و وزن اقلام صادراتی نیز ۱۱۲،۶ میلیون تن بوده است.
بنابر گزارش های منتشر شده صادرات غیرنفتی ایران در ۱۱ ماهه نخست سال ۱۴۰۰ نسبت به مدت مشابه در سال ۹۹ از منظر درآمد ۴۰ درصد و از منظر وزنی حدود ۱۰ درصد افزایش داشته است.
این نتایج در شرایطی رخ داده که نه برجام احیا شده و نه ایران به عضویت FATF درآمده است. آمریکا تمام توان اقتصادی، سیاسی، رسانه‌ای، دیپلماتیک، امنیتی و اطلاعاتی خود را به کار بست و به خیال خام دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان و تروئیکای اروپا و حکام مرتجع در منطقه، قرار بود به‌واسطه تحریمها، صادرات نفت ایران به صفر برسد و صادرات غیرنفتی نیز تعطیل شده و تعاملات بانکی و مالی نیز قفل شده و کشور فلج شود. اما هیچوقت چنین اتفاقی رخ نداد.
آقای رئیسی- ۱۷ اسفند ۱۴۰۰- در جلسه هیأت دولت گفت:«برجام همه سیاست خارجی ایران نیست بلکه به عنوان یک موضوع در این عرصه به آن نگاه می‌شود. رمز موفقیت دولت در ۶ ماه اخیر این بوده که همه امور از جمله مسائل مربوط به سیاست خارجی و نظام بانکی و نفت را با قدرت پیگیری کرده و هیچ یک از آنها را معطل برجام و توافق در مذاکرات نکرده است.»
این در حالی است که مقامات دولت قبل در اظهارنظرهایی تأمل برانگیز گفته بودند:
- اگر برجام نبود صادرات نفت ۲۰۰ هزار بشکه می شد.
- اگر برجام به توافق نمی رسید صادرات نفت ما متوقف می شد.
- الان در شرایطی هستیم که این بی‌انصاف‌ها و دژخیمان حتی برای غذا و دارو اجازه فروش یک قطره نفت را نمی‌دهند و اگر هم به‌فروش می‌رسد، امکان تبادل مالی نباشد.
- امروز، هیچ نفتی نمی‌توانیم بفروشیم، حتی اگر بفروشیم، پولش را نمی‌توانیم بیاوریم.
- اگر توافق هسته‌ای به دست نمی‌آمد مرحله دوم تحریمها علیه ایران اعمال می‌شد و در نتیجه صادرات نفت خام ایران به صفر می‌رسید.
«مهدی پازوکی» فعال اصلاح طلب که در دولت روحانی مشاور «محمدباقر نوبخت» رئیس وقت سازمان برنامه و بودجه بوده است- ۱۷ اسفند ۱۴۰۰- در مصاحبه با روزنامه آرمان در اعترافی دیرهنگام گفت: «حدود بیست درصد مشکلات اقتصادی کشور به مسائل سیاست خارجی ارتباط دارد و هشتاد درصد مشکلات به مدیریت داخلی کشور ارتباط پیدا می‌کند... اغلب مشکلات اقتصادی ما داخلی است و اگرسیاست‌های خود را در این زمینه اصلاح کنیم می‌توانیم با وضعیت اقتصادی بهتری در آینده مواجه باشیم.»
در حال حاضر مقامات ارشد دولت سیزدهم در رویکردی هوشمندانه و دقیق به دفعات تأکید کرده‌اند که معیشت و سفره مردم را به مذاکره گره نمی‌زنیم. در همین رابطه چندی پیش امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه کشورمان گفت «توسعه پایدار اقتصادی را بدون نگاه به مذاکرات وین دنبال می‌کنیم.» در حقیقت مذاکره صرفا یکی از روش‌ها برای کنار رفتن تحریم است و برای تکمیل آن باید راه‌حل‌هایی داشته باشیم که اهرم تحریم را برای همیشه از دست دشمن خارج کنیم و آن چیزی نیست جز رویکرد «خنثی‌سازی تحریم».
جریان اصلاح طلب در ۸ سال گذشته با کاهش ارزش پول ملی کشورمان، تحریم ها را ۲ برابر کرد. با اینحال حالا بدون عذرخواهی از مردم همچنان اصرار دارد که نسخه خسارت بار خود را مجددا به کشور و مردم تحمیل کند.
هرگاه آمریکا در مخمصه قرار می گیرد، جریان اصلاح طلب به میدان می آید تا واشنگتن را از شرایط سخت نجات دهد. در شرایط فعلی به جهت افزایش قیمت انرژی و مشکلات ایجاد شده برای آمریکا در بازار نفت، این کشور شدیدا به توافق هسته ای با ایران نیازمند است.
با اینحال جریان اصلاح طلب طوری وانمود می کند که گویا جو بایدن و دیگر مقامات دولت آمریکا برای لغو تحریم های ایران لحظه شماری می کنند و این وسط همه معطل ایران و روسیه هستند و این ایران و روسیه هستند که بازی را به هم زده اند!
این در حالی است که بایدن همین چند هفته پیش قانون وضعیت اضطراری علیه ملت ایران را تمدید کرد. و در اواخر سال گذشته بود که خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی اعلام کرد که آمریکا در ماههای گذشته ۲ نفتکش ایرانی را توقیف کرده است. این یعنی دزدی دریایی در وسط مذاکرات وین.
ایران از یکسو رویکرد بسیار مهم «گره نزدن اقتصاد و معیشت به تحریم های آمریکا» را به صورت جدی پیگیری می کند و از سوی دیگر به واسطه تجربه پرهزینه و عبرت آموز برجام، ۳ شرط اساسی را برای احیای برجام اعلام کرده است. یکی لغو تمامی تحریم ها به صورت دائمی است؛ دیگری ارائه تضمین معتبر از سوی آمریکا و سومین شرط نیز راستی آزمایی اقدامات ادعایی طرف آمریکایی است.
