به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، بیل گیتس فعالانه مشغول تأمین مالی و تبلیغ واکسن‌های جدید آزمایش نشده‌ای است که ظاهراً قرار است ما را حداقل تا حدودی در برابر ویروس کرونا در امان نگه دارند و ما را قادر سازند تا زندگی نسبتاً «عادی» را از سر بگیریم.
غول داروسازی فایزر اکنون آنچه در قالب ادعای خود نتایج خارق‌العاده واکسن در مرحله آزمایش اولیه انسانی توصیف نموده را اعلام کرده است. آنها از یک فناوری تجربی موسوم به ویرایش ژنوم، مشخصاً ویرایش ژنوم آران‌ای پیام‌رسان (mRNA)، استفاده می‌کنند، چیزی که قبلاً هیچگاه در تولید واکسن استفاده نشده است. قبل از آنکه نسبت به دستیابی به مصونیت و ایمنی امیدوار شویم، باید درباره این فناوری تجربی بنیادی و عدم دقت آن بیشتر بدانیم.
بیشتربخوانید
غول دارویی فایزر و شرکی آلمانی‌اش بیونتک روز ۹ نوامبر سال گذشته میلادی با انتشار یک بیانیه مطبوعاتی اعلام کردند که واکسنی با کارایی «۹۰ درصدی» برای بیماری کووید-۱۹ ساخته‌اند. این خبر موجب تهییج بازارهای مالی در سطح دنیا شد. آنتونی فاوچی رئیس مؤسسه ملی آلرژی و بیماری‌های عفونی آمریکا به سرعت از این خبر استقبال کرد و اتحادیه اروپا اعلام کرد که ۳۰۰ میلیون دوز از واکسن گرانقیمت جدید را خریداری نموده است. اگر بازارهای مالی را باور دارید، همه‌گیری کم‌کم دارد به تاریخ می‌پیوندند.
با این حال، به نظر می‌رسد آلبرت بورلا رئیس ارشد اجرایی فایزر آنقدرها که ادعا می‌کند، مطمئن نیست. همان روزی که شرکت فایزر بیانیه مطبوعاتی در خصوص آزمایشات واکسن را منتشر کرد، او ۶۲ درصد از سهام خود در فایزر را فروخت و میلیون‌ها دلار سود از این معامله به جیب زد. او سفارش فروش را در ماه آگوست در قالب اختیار معامله ویژه ثبت کرد تا معامله شکل «فروش داخلی» به خود نگیرد. او همچنین زمانبندی معامله را برای بعد از انتخابات آمریکا و اعلام جو بایدن به‌عنوان رئیس‌جمهور منتخب توسط رسانه‌های اصلی تنظیم کرد.
بورلا درباره عدم دریافت مبالغ مالی از دولت ترامپ جهت ساخت واکسن به مطبوعات دروغ گفت و این مسئله را تکذیب کرد، اما بعداً مشخص شد که آنها در خصوص تحویل ۱۰۰ میلیون دوز واکسن به دولت آمریکا قراردادی در تابستان منعقد کرده‌اند. یکی دیگر از اقدامات مشکوک شرکت فایزر این بود که شرکت مذکور ابتدا جو بایدن و سپس سازمان‌های دولتی مربوطه را از ساخت واکسن مطلع نمود. اما اینها تنها نگرانی‌های موجود در خصوص اعلامیه پر سروصدای فایزر در خصوص ساخت واکسن نیستند.
شرکت فایزر که به تولید قرص ویاگرا و داروهای دیگر معروف است، با یک شرکت کوچک آلمانی واقع در شهر ماینس به نام بیونتک شریک شده است. شرکت بیونتک ابداع‌کننده تکنیک بنیادی mRNA است که در تولید واکسن جدید ویروس کرونا مورد استفاده قرار گرفته است. این شرکت در سال ۲۰۰۸ بنا نهاده شد.
شرکت بیونتک درست قبل از آنکه شیوع ویروس کرونا در شهر ووهان چین اعلام شود و بیونتک سهام خود را در بورس عرضه کند، در ماه سپتامبر ۲۰۱۹ قراردادی با بنیاد بیل و ملیندا گیتس منعقد کرد. این قرارداد شامل همکاری در زمینه طراحی تکنیک‌های جدید mRNA جهت درمان سرطان و اچ‌آی‌وی می‌شد. نکته جالب توجه اینکه، این عبارت که «بنیاد گیتس توانایی کاهش چشمگیر اچ‌آی‌وی و سل در سطح دنیا را در بیونتک می‌بیند» اکنون از بیانیه مطبوعاتی مربوطه که روز ۵ سپتامبر ۲۰۱۹ منتشر شد، حذف شده ست.
بیونتک همچنین با یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های دارویی چین موسوم به شرکت داروسازی شانگهای فوسون («فوسون فارما») در زمینه تولید نوعی از واکسن mRNA برای ویروس کرونا جهت عرضه در بازار چین قرارداد دارد. آی مین هو رئیس تحقیق و توسعه جهانی فارما فوسون در بیانیه‌ای در ماه آگوست اظهار داشت: «تزریق اولین دوز از واکسن BNT۱۶۲b۱ به یک شهروند چینی نقطه عطفی در برنامه توسعه مشترک جهانی در چین به شمار می‌رود. ما از نزدیک در حال همکاری با بیونتک و نهادهای تنظیم مقرراتی هستیم تا ایمنی و کارایی واکسن BNT۱۶۲b۱ و دیگر واکسن‌های مبتنی بر mRNA را ارزیابی کنیم...»
این بدان معناست که شرکت آلمانی بیونتک پشت واکسنی است که در چین و همچنین آمریکا و اروپا به سرعت در حال سپری کردن مراحل مربوطه است. واکسن مراحل مربوطه را به سرعت سپری می‌کند تا ظرف مدت زمان کوتاهی تائیدیه نهایی را دریافت کند، امری که مایه نگرانی است.
مقامات آمریکا و اتحادیه اروپا و احتمالاً چین از آزمایشات حیوانی استاندارد که در آنها از موش‌خرما یا موش استفاده می‌شود، چشم‌پوشی کرده‌اند و مستقیماً به سراغ «خوکچه‌های» انسانی رفته‌اند. آزمایش بر روی انسان در اواخر ماه جولای و اوایل ماه آگوست آغاز شد. هیچگاه پیش نیامده که آزمایش یک واکسن جدید به یک بازه زمانی سه ماهه محدود شود. این امر معمولاً چند سال طول می‌کشد. با توجه به میزان هول و هراسی که سازمان بهداشت جهانی در خصوص ویروس کرونا در سطح دنیا به وجود آورده است، هرگونه احتیاط کنار گذاشته شده است. تولیدکنندگان واکسن همگی مصونیت حقوقی دارند. این بدان معناست که اگر مردم در اثر تزریق واکسن جدید بمیرند یا دچار نقص عضو شوند، علیه تولیدکنندگان واکسن نمی‌توان شکایت کرد. اما نگران‌کننده‌ترین نکته درباره واکسن فایزر ـ بیونتک که از طریق ویرایش ژنوم تولیدشده، این است که mRNA مربوطه برای استفاده در واکسن انسانی هیچگاه تائید نشده است. یک نکته جالب توجه اینکه، در قالب آزمایشی که به مدت دو سال بر روی موش‌ها انجام شد و با نظارت پژوهشگران همنوع توأم بود، به موش‌ها ذرت تراریخته آغشته به علف‌کش گلیفوساتی شرکت مونسانتو خورانده شد. پس از نُه ماه، ابتلا به تومور سرطانی و همچنین آسیب به کبد و اندام‌های دیگر در موش‌ها مشاهده شد. آزمایشات پیشین شرکت مونستانتو ظرف سه ماه انجام گرفته بودند و در قالب آنها ادعا شده بود که هیچگونه صدمه و آسیبی مشاهده نشده است. در مورد واکسن‌های تولیدشده به روش مهندسی ژنوم mRNA نیز وضعیت مشابهی حکمفرماست، واکسن‌هایی که آزمایشات انسانی مربوطه را ظرف کمتر از ۹۰ روز با عجله پشت سر گذاشته‌اند.
دکتر مایکل ایدن اخیراً در قالب اظهارنظری در رسانه‌های اجتماعی خطاب به یکی از همکاران خود در انگلیس نوشت: «همه واکسن‌های تولیدی ضدویروس سارس-کووید-۲ به لحاظ تعریفی تازگی دارند. هیچکدام از گزینه‌های تولید واکسن... قدمتشان بیش از چند ماه نیست.» ایدن سپس در ادامه نوشت: «اگر چنین واکسنی تحت هر شرایطی به‌جز شرایط آشکار تجربی برای استفاده تائید شود، باور من این است که دریافت‌کنندگان واکسن به نحو مجرمانه‌ای گمراه شده‌اند. این امر بدان خاطر است که دقیقاً هیچ داوطلب انسانی موجود نیست که... ه. بتوان اطلاعات ایمنی مربوط به چند ماه پس از تزریق واکسن را در اختیارشان گذاشت.»
ایدن از صلاحیت لازم جهت طرح چنین انتقادی برخوردار است. او در اظهارنظر خود آورده است: «من دارای مدرک در رشته بیوشیمی و سم‌شناسی هستم و در رشته داروشناسی نیز مدرک دکترای پژوهشی دارم. من به مدت ۳۲ سال در زمینه تحقیق و توسعه در حوزه داروسازی فعالیت کرده‌ام که بخش اعظم آن در خصوص داروهای جدید مربوط به اختلالات ریوی و پوستی بوده است. من نایب رئیس شرکت فایزر و رئیس ارشد اجرایی... یک شرکت زیست‌فناوری بوده‌ام که خودم آن را تأسیس کرده‌ام (شرکت زیارکو که توسط نوارتیس خریداری شد). من در حوزه تحقیق و توسعه درباره داروهای جدید خبره هستم.» او سابقاً در سطح بسیار ارشد در شرکت فایزر فعالیت کرده است.
واکسن فایزر- بیونتک ماهیت تجربی دارد و ایمنی آن به هیچ‌وجه تضمین‌شده نیست، علیرغم آنکه فایزر، اتحادیه اروپا، و دکتر فاوچیِ بدنام به نظر حاضرند این واکسن را به بدن صدها میلیون انسان تزریق کنند.
فناوری تجربی مبتنی بر یک نوع دستکاری ژنوم جدید موسوم به ویرایش ژنوم است. در مقاله‌ای در نسخه سال ۲۰۱۸ نشریه فارین افرز متعلق به شورای روابط خارجی نیویورک، بیل گیتس با آب‌وتاب فراوان از فناوری مهندسی ژنوم جدید کریسپر (CRISPR) نوشته و گفته که این فناوری قادر است «توسعه جهانی را متحول کند.» او خاطرنشان ساخته که بنیاد گیتس متعلق به وی به مدت یک دهه تحولات مربوط به ویرایش ژنوم را در ارتباط با واکسن و کاربردهای دیگر تأمین مالی کرده است.
اما آیا این فناوری انقطاع و اتصال ژن‌های انسانی آنقدرها ایمن است که بتوان از آن در یک واکسن تجربی جدید که قبلاً هیچگاه بر روی انسان آزمایش نشده است، استفاده نمود؟ برخلاف ادعای بیل گیتس، پاسخ علمی به این سؤال منفی است. این سطح از ایمنی اثبات نشده است.
در یک مقاله بازبینی‌شده توسط پژوهشگر همنوع که در ماه اکتبر ۲۰۲۰ در ژورنال «روندهای موجود در علم ژنتیک» منتشر شد، مؤلفان نتیجه‌گیری کردند که «پیامدهای رویدادهای احتمالی ناشی از ویرایش ژنوم دست‌کم گرفته شده و این فناوری همچنان پیش‌بینی‌ناپذیر است و با نقطه هدف فاصله دارد.»
دکتر رومئو کیجانو استاد بازنشسته داروشناسی و سم‌شناسی از کالج پزشکی دانشگاه فیلیپین مانیل به برخی از خطرات ویرایش ژنوم تجربی هنگام استفاده در واکسن انسانی اشاره کرده است. کیجانو هشدار داده است که «این خطر وجود دارد که واکسن عملاً بیماری‌زایی ویروس را افزایش دهد یا بواسطه افزایش وابستگی به پادزهر موجب تهاجمی‌تر شدن ویروس شود، همانگونه که در مطالعات پیشین درباره آزمایش واکسن‌ها بر روی حیوانات مشاهده شد. اگر چنین چیزی در جریان یک آزمایش انسانی بزرگ رخ دهد، پیامد آن می‌تواند فاجعه‌بار باشد. این تأثیر سوء جدی شاید حتی در قالب یک آزمایش بالینی کشف نشود، به ویژه در آزمایشات بالینی توأم با تعارض منافع فراوان که شرکت‌های تولید واکسن نیز در آن دخیل هستند. حتی هنگامی که یک تأثیر سوء جد کشف می‌شود، این موضوع را معمولاً لاپوشانی می‌کنند.»
او به یکی دیگر از گزینه‌های واکسن مبتنی بر mRNA گیتس به نام مدرنا اشاره می‌کند که در خصوص آن «سه نفر از ۱۵ فرد شرکت‌کننده در آزمایش تجربی در گروه دوز بالا دچار علائم جدی و به لحاظ پزشکی معنادار شدند. با این حال، شرکت مدرنا اینگونه نتیجه‌گیری کرد که واکسن «بطور کلی ایمن و به‌خوبی قابل تحمل» است و رسانه‌های تحت سلطه شرکت‌ها نیز طبق وظیفه خود این خبر را گزارش کردند و خطرات بالینی را پنهان کردند...»
او در این باره می‌نویسد: «mRNA ذاتاً محرک سیستم ایمنی است و این ویژگی mRNA می‌تواند مفید یا مضر باشد. این امر ممکن است موجب فعالیت کمکی شود یا مانع آنتی‌ژن شود و تأثیر منفی بر واکنش سیستم ایمنی بگذارد. تأثیرات متناقض ناشی از استنباط سیستم ایمنی درونی بر روی صورت‌های مختلف واکسن‌های mRNA بطور کامل شناسایی نشده‌اند.» کیجانو می‌افزاید: «یک واکسن مبتنی بر mRNA همچنین می‌تواند پاسخ‌های اینترفرون نوع ۱ قوی را رقم بزند که نه تنها با التهاب، بلکه همچنین بطور بالقوه با خودایمنی همراه بوده‌اند... و ممکن است موجب انعقاد خون و خون لختگی آسیب‌شناختی شود.»
کیجانو در مقاله خود که حاوی استنادات فراوان است، می‌نویسد:
«علاوه بر خطرات دیگر، واکسن‌های تهیه‌شده از ویروس ممکن است با ویروس‌های طبیعی بازترکیب شوند و موجب تولید ویروس‌های هیبریدی شوند که شاید خصیصه‌های نامطلوب داشته باشند و روند سرایت یا بیماری‌زایی را تحت تأثیر قرار دهند. پیامدهای احتمالی بازترکیب را عملاً نمی‌توان به کمک ابزارها و دانش موجود بطور دقیق کمیت‌سنجی کرد. با این حال، خطر واقعی است و این امر در قالب پیدایش گونه‌های جهش‌یافته ویروس‌ها، افزایش بیمازی‌زایی، و رویدادهای ناگوار جدی و غیرمنتظره (از جمله مرگ) در پی واکسیناسیون تصادفی و تلاش‌های ناموفق پیشین جهت ساخت واکسن با استفاده از فناوری مهندسی ژنتیک نمود پیدا کرده است.»
نویسنده مقاله هشدار داد: بیل گیتس، تولیدکنندگان واکسن‌های مبتنی بر mRNA نظیر فایزر/بیونتک و مدرنا، و متحدان نزدیک آنها نظیر دکتر فاوچی از مؤسسه ملی آلرژی و بیماری‌های عفونی بواسطه عجله و شتاب در تزریق این واکسن‌های تجربی به بدن ما، دارند با جان انسان‌ها بازی می‌کنند. نکته جالب توجه اینکه، دکتر فاوچی و مؤسسه ملی آلرژی و بیماری‌های عفونی صاحب حق امتیاز تولید واکسن تب دنگی موسوم به دنگ‌وکسیا هستند. این واکسن توسط سانوفی ـ پاستور بازاریابی می‌شود و از سال ۲۰۱۶ توسط سازمان بهداشت جهانیِ تحت ریاستِ تدروس به‌عنوان یک واکسن «ضروری» تبلیغ شده است. رابرت اف کندی خاطرنشان کرده که فاوچی و مؤسسه ملی آلرژی و بیماری‌های عفونی «به دلیل آزمایشات بالینی می‌دانستند که در خصوص واکنش متناقض سیستم ایمنی مشکلی وجود دارد»، اما در هر صورت این واکسن را به بدن چند صد هزار کودک فیلیپینی تزریق کردند. برآورد شده که تا قبل از آنکه دولت برنامه واکسیناسیون را متوقف کند، حدود ۶۰۰ کودک دریافت‌کننده واکسن جان خود را از دست دادند.
واضح است که اصل احتیاطی ــ اگر دچار تردید جدی هستید، از انجامش صرف‌نظر کنید ــ توسط فاوچی، فایزر/بیونتک، و دیگران نادیده گرفته شده و آنها با عجله واکسن جدید مبتنی بر mRNA را برای ویروس کرونا تائید کرده‌اند. فناوری آری‌ان‌ای هنوز یک داروی تائید شده تولید نکرده است، چه برسد به واکسن.
منبع: مشرق
انتهای پیام/
