خبرگزاری مهر، گروه بین الملل- فرهاد همتی: «مایک پمپئو» وزیر امور خارجه ایالات متحده بامداد یکشنبه از لغو تمام محدودیتهای روابط با تایوان خبر داد. پمپئو طی بیانیهای با اشاره به محدودیتهایی که دولت آمریکا از چند دهه قبل بر روابط با تایوان اعمال کرده بود، گفت: ایالات متحده این اقدامات یکجانبه را برای خوش آمد رژیم کمونیست پکن انجام داده بود. دیگر بیشتر از این نباید ادامه پیدا کند.
تایوان بخشی از قلمرو چین است و حساسترین مسئله در روابط واشنگتن-پکن محسوب می شود
درباره انگیزه های دولت ترامپ از این تصمیم که در آخرین روزهای حضور وی در کاخ سفید، اتخاذ شده است می توان به چند نکته اشاره کرد:
اولین نکته اینکه این تصمیم دولت واشنگتن در آستانه سفر «کلی کرافت» نماینده آمریکا در سازمان ملل به تایوان اتخاذ میشود که قرار است فردا چهارشنبه انجام شود. البته آمادگی کرافت برای سفر به تایوان با انتقاد مقامات چینی هم همراه بوده است. نمایندگی چین در سازمان ملل با هشدار درباره سفر وی، گفت: این اقدام واشنگتن بازی با آتش است.
به اعتقاد چینی ها، تایوان بخشی از قلمروی این کشور است و آن را حساسترین مسئله در روابط خود با آمریکا تلقی میکنند.
به رغم آنکه تصور می شد با حضور ترامپ در مقام ریاست جمهوری آمریکا، روابط این کشور با چین بهتر خواهد شد اما اقداماتی نظیر تحریم ها و فشارهای فزاینده اقتصادی، امنیتی، سیاسی، رسانه ای و تجارت تسلیحاتی آمریکا با تایوان باعث شد تا بدترین شکل از مناسبات در تاریخ روابط دو کشور شکل بگیرد.
اگرچه ممکن است با پایان دوران ترامپ تا حدی از فشارهای واشنگتن بر پکن کاسته شود، اما شواهد حاکی است روابط دو کشور حتی با روی کار آمدن دولت جدید آمریکا هم دشواریهای زیادی خواهد داشت نکته بعد اینکه لغو تمام محدودیتهای روابط با تایوان از سوی آمریکا، آخرین اقدام دولت ترامپ برای حفظ رویکرد سختگیرانه در قبال چین محسوب می شود که پیش از ورود جو بایدن رئیس جمهور منتخب آمریکا به کاخ سفید صورت می گیرد.
اما این سوال مطرح است که چرا دولت آمریکا همچنان سیاست مهار چین را دنبال می کند؟ تارنمای شبکه آمریکایی سی ان ان روز پنجشنبه دراین باره نوشت: ایالات متحده صحنه هرجومرج و آشوبهای انتخاباتی است و با وجود گرفتاری کشورهای سراسر جهان در همهگیری کووید – ۱۹، چین در مسیر پیشرفت قرار دارد و در حال احیای اقتصاد و دنبال کردن اهداف ژئوپولیتیکیاش است. در روزهای اخیر، پکن یک توافق بزرگ سرمایه گذاری با اتحادیه اروپا را منعقد کرده، توافقی که از پتانسیل تضعیف توان واشنگتن برای برآمدن از پس چین برخوردار است.
افزون بر این، اگرچه ممکن است با پایان دوران ترامپ تا حدی از فشارهای واشنگتن بر پکن کاسته شود، اما شواهد حاکی است روابط دو کشور حتی با روی کار آمدن دولت جدید آمریکا هم دشواریهای زیادی خواهد داشت. در این میان، «مین شینپی» تحلیلگر نشریه استراتژیست چین، بر این باور است که اساس سیاست محدود کردن و مهار چین در آمریکا در دولت بایدن هم تغییر نخواهد کرد.
او در این باره مینویسد: چین بزرگترین رقیب ژئوپولتیک آمریکا باقی خواهد ماند و سیاست خارجی واشنگتن برای مهار پکن در آینده ادامه خواهد یافت.
«وندی کوتلر» معاون سابق دفتر نمایندگی تجاری آمریکا هم در این باره معتقد است: باید در سال های پیشرو منتظر افزایش تنش بین آمریکا و چین در زمینه موضوعات اقتصادی، سیاسی، ژئوپلیتیک، حقوق بشر و موضوعات مربوط به مردم باشیم.
چین بزرگترین رقیب ژئوپولتیک آمریکا باقی خواهد ماند و سیاست خارجی واشنگتن برای مهار پکن در آینده ادامه خواهد یافت در مجموع باید گفت که چین خود را برای دوران پساترامپ آماده می کند اما تحول در سیاست های آمریکا درباره ارزش پول ملی چین، فروش تسلیحات به تایوان، استقرار در دریاهای جنوبی و شرقی چین، مخالفت با نفوذ فزاینده سیاسی و امنیتی چین در هنگ کنگ و سین کیانگ و بسیاری از موضوعات دیگر که در سیاست ها و راهبردهای واشنگتن علیه پکن نهادینه شده است، موضوعی نیست که تنها با رفتن دولت ترامپ تغییر کند.
به همین دلیل، میتوان پیشبینی کرد که چین همچنان در آینده روابط دشواری را با دولت جدید آمریکا تجربه کند. البته، مدیریت هوشمندانه دولتمردان چینی در مهار سیاستهای تهاجمی ترامپ در طول چهار سال گذشته، در کنار رشد اقتصادی این کشور در شرایطی که جهان با مشکلات کرونا دست و پنجه نرم می کند، مؤید این نکته است که مسئولان دولت چین راه مقابله با سیاستهای تهاجمی آمریکا را می دانند و تغییر دولتها در واشنگتن، تغییری در راهبرد کلان چین ایجاد نمی کند. ناکارآمدی سیاستهای ترامپ در مهار چین در چهار سال گذشته در همین چارچوب قابل تحلیل است.