به گزارش روز سه شنبه ایرنا به نقل از این خبرگزاری، اسرائیل در حال برنامه ریزی برای مانع تراشی بر سر تحقق وعده انتخاباتی «جو بایدن» رئیس جمهوری منتخب در پیوستن مجدد به برجام است.
کارزار «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر اسرائیل علیه توافق هستهای ایران تازگی ندارد و در سال ۲۰۱۵ و زمان ریاست جمهوری «باراک اوباما» به راه انداخته شد، هرچند در نهایت موفق نشد. اکنون هم با گذشت بیش از پنج سال شرایط تغییر نکرده و یک مقام ارشد اسرائیلی ضمن اعلام اینکه هنوز تصمیمی در این خصوص اتخاذ نشده است، تاکید کرد مقامات در حال ارزیابی این موضوع هستند که آیا درگیریهای سیاسی بیپرده و یا پشت صحنه، راهبرد موثری برای مقابله با طرح بایدن خواهد بود یا خیر.
این مقام اسرائیلی تصریح کرد در مرحله نخست نمایندگانی را به واشنگتن گسیل میکنیم و خواستار ناشناس ماندن برای بحث و مشورت در موارد خاص خواهیم شد.
بلومبرگ نوشت: اسرائیل بارها و به صورت علنی تاکید کرده است که نمیخواهد تحریمهای جمهوری اسلامی بدون توافق جدید کنار گذاشته شود و باید موضع سختگیرانهتری نسبت به برنامه هستهای، برنامه موشک های بالستیک و نیروهای نیابتی منطقهای اتخاذ کرد. اما این راهبرد آشکار مقامات تل آویو برخلاف تمایل تیم بایدن برای بازگشت مجدد به توافق هستهای با ایران است.
«زهار پالتی» (Zohar Palti) رئیس دفتر نظامی- سیاسی وزارت دفاع اسرائیل در اظهاراتی گفت: «به نظر میرسد که ما باید درسهایی گرفته باشیم و اول از همه اینکه بدانیم تحریمها را پنج دقیقه پیش از شروع مذاکرات کنار نگذاریم» .
از سوی دیگر، ایران میگوید از بازگشت آمریکا به برجام استقبال میکند اما تن به مذاکره مجدد نمیدهد. تهران همچنین درخواست ۷۰ میلیارد دلار غرامت را برای از دست دادن درآمد نفتی ناشی از تحریمهای آمریکا در زمان «دونالد ترامپ» داده است.
اسرائیل همچنین یک کارت پرخطر در آستین خود دارد و آن امکان ادامه تلاشهای دیپلماتیک از طریق عملیات مخفی علیه ایران است. تهران هم از این موضوع آگاه بوده و به همین دلیل اسرائیل را مقصر ترور یکی از دانشمندان برجسته هستهای ایران در ماه نوامبر (ترور شهید فخری زاده) میداند. «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه ایران در ماه جاری دولت نتانیاهو را متهم کرد که سعی دارد واشنگتن را به جنگ علیه ایران بکشاند تا تلاشهای بایدن را برای احیای برجام از بین ببرد.
در این میان، نتانیاهو به صراحت از قصد خود برای خنثی کردن بازگشت دوباره واشنگتن به برجام گفته است و حتی در اقدامی نادر، نماینده خود را در آلمان به دلیل حمایت از فشار برلین برای گسترش توافق هستهای سرزنش کرد.
نتانیاهو گفت: «نباید به توافق هستهای ایران در سال ۲۰۱۵ بازگشت، توافقی که از اساس ناقص است» .
ناظران بر این باور هستند تلاشهای فزاینده نتانیاهو برای فشار بر تیم بایدن به دلیل نزدیک شدن به زمان انتخابات (ماه مارس) در اسرائیل است و وی تلاش میکند با تشدید مخالفتهای خود با برجام، برای خود امتیاز کسب کند. نخست وزیر اسرائیل پیش از این و در سال ۲۰۱۵ با یک سخنرانی بحث برانگیز در کنگره آمریکا با ترغیب نمایندگان به مخالفت با سیاستهای اوباما در مقابل ایران نگاهها را متوجه خود کرده بود. این سخنرانی بدون اطلاع کاخ سفید انجام شد و ضمن نقض پروتکلهای دیپلماتیک، توهین به رئیس جمهوری وقت تلقی شد.
به گفته یک مقام ارشد پیشین آمریکا که در تماس نزدیک با تیم بایدن است، رئیس جمهوری منتخب که در آن زمان معاون رئیس جمهوری بود، به دنبال یک رابطه سازنده با نتانیاهو است و سعی میکند از اختلافات عمومی جلوگیری کند. این منبع ناشناس در عین حال تاکید کرد اما سیاست کلی قابل بحث نیست.
این مقام پیشین افزود: «تغییرات فوری در سیاست ایران تحت دولت جدید آمریکا میتواند شامل کاهش سختگیریها در خصوص دسترسی ایران به کمکهای بشردوستانه و کارایی بهتر مکانیسم تجارت آن با اروپا (اینستکس) باشد» .
«آرون دیوید میلر» (Aaron David Miller) ، عضو ارشد بنیاد کارنگی برای صلح بین المللی و از مقامات پیشین وزارت امور خارجه آمریکا در این خصوص گفت: «میان بایدن و نتانیاهو روابط خوب و دوستانهای وجود نخواهد داشت، اما بیتردید شاهد تکرار روابط آمریکا و اسرائیل در دوران اوباما هم نخواهیم بود» .