به گزارش اقتصادنیوز به نقل از جماران، از آنجایی که طی روزه داری رژیم غذایی شما تغییر می کند و وعده های غذایی کمتری مصرف می کنید ممکن است بعد از چند روز دچار یبوست شوید.
در این مطلب به بررسی روش های پیشگیری و درمان یبوست بخاطر روزه در ماه رمضان می پردازیم.
اکثر افراد در ماه رمضان به یبوست دچار می شوند که علت اصلی آن، کم آب شدن بدن است.
یبوست بسیار شایع است، به طوری که حدود 20 درصد از جمعیت ایالات متحده ی آمریکا به این وضعیت دچار هستند و سالانه حدود 8 میلیون نفر در این کشور، به علت یبوست به پزشکان مراجعه می کنند.
مصرف یا عدم مصرف برخی از غذاها، سبک زندگی نادرست، مصرف بعضی داروها و ابتلا به دسته ای از بیماری ها می تواند منجر به یبوست شود.
با این حال، دلیل ابتلا به یبوست های مزمن در بسیاری از افراد، مشخص نیست، که به این وضعیت، یبوست مزمن ایدیوپاتیک گفته می شود.
از نشانه های مهم یبوست ناشی از روزه داری ، می توان به کاهش دفع به کم تر از 3 بار در هفته اشاره کرد. همچنین سایر علائم این وضعیت عبارت اند از:
مشکلات و سختی دفع
متاسفانه، یبوست می تواند اثرات منفی بسیاری بر روی کیفیت زندگی افراد داشته باشد. همچنین این وضعیت ممکن است سلامت جسمی و روانی افراد را نیز تحت تاثیر خود قرار دهد.
راهکار های طبیعی فراوانی به منظور مقابله با یبوست وجود دارد که بسیاری از آن ها از نظر علمی توجیه پذیرند.
یکی از علل یبوست، روزه داری است. افراد روزه دار به دلیل از دست دادن شدید آب و مواد مغذی در طول روز می توانند به این وضعیت دچار شوند.
چرا روزه گرفتن باعث بروز یبوست می شود ؟
یبوست جزو اختلالات شایعیست که خیلی ها در طول ماه رمضان به آن دچار می شوند.
خوردن سحری، مصرف کم و ناکافی مایعات در وعده افطار و سحر، عدم تحرک و همینطور مصرف مواد چرب و شیرین باعث بروز این مشکل ناخوشایند می شوند.
علاوه بر این مصرف مواد غذایی خیلی شور و پر نمک، با جذب آب بدن باعث سفت و خشک شدن مدفوع می شوند.
کاهش تعداد دفعات اجابت مزاج در طول ماه رمضان به دلیل کاهش مصرف مواد غذایی امری طبیعی است اما اگر سیستم گوارش بدن شما به روزه داری واکنش ناراحت کننده ای بدهد و موجب آزار شما بشود باید به فکر درمان و راه چاره باشید.
یبوست، نفخ، سوء هاضمه و بسیاری از مشکلات گوارشی دیگر به دلیل عدم وجود تغذیه مناسب در ماه رمضان به وجود می آیند که با رعایت برخی نکات مهم می توان از وقوع آنها پیشگیری کرد.
1. نوشیدن آب در ماه رمضان
از دست دادن آب، می تواند به مرور زمان منجر به یبوست شود. به منظور جلوگیری از این اتفاق، لازم است که روزانه به میزان کافی، آب بنوشید.
مبتلایان به یبوست می توانند با نوشیدن آب های گازدار، از علائم خود کمی بکاهند و به تسریع فرآیند دفع کمک کنند.
مطالعات نشان می دهد که مصرف آب گاز دار، نسبت به آب معمولی، به بهبود علائم یبوست، کمک بیشتری می کند.
با این حال، نباید در مصرف این دسته نوشیدنی های گازدار قندی مانند نوشابه، زیاده روی کرد، زیرا قند موجود در این نوشیدنی ها به شدت برای سلامتی مضر بوده و می تواند منجر به تشدید یبوست شود.
نتیجه: کاهش میزان آب بدن می تواند منجر به یبوست شود، به همین خاطر باید روزانه به مقدار کافی، آب نوشید.
2. فیبر بیشتری مصرف کنید
به افرادی که دچار یبوست می شوند گفته می شود که مصرف فیبرشان را افزایش بدهند.
فیبر موجود در مواد غذایی باعث شل شدن مدفوع می شود و عبور آن از روده ها را تسهیل می کند.
برای تامین فیبر مورد نیاز بدنتان حتما مقدار زیادی میوه و سبزیجات تازه و سالم در وعده افطار و سحری بگنجانید.
سعی کنید از میوه های آبدار استفاده کنید. علاوه بر این مصرف غلات سبوس دار نیز می تواند به شما در حل مشکل یبوست کمک کند.
فیبر محلول : فیبرهای محلول نیز در جو دوسر، آجیل، لوبیا و عدس وجود دارند که به رفع یبوست کمک می کنند.
فیبر نامحلول : فیبرهای نامحلول در برخی مواد غذایی مثل سبزیجات و غلات سبوس دار یافت می شوند که عبور مدفوع از دستگاه گوارش را آسانتر می کنند.
میوه ها و سبزیجاتی مثل خرما، انجیر، سیب، اسفناج و سیب زمینی شیرین نیز همگی گزینه های عالی و سرشار از فیبری هستند که به شما در مبارزه با یبوست کمک می کنند.
3. ورزش منظم در ایام روزه داری
مطالعات انجام شده به منظور بررسی اثر ورزش بر روی یبوست، نتایج مختلفی داشته است.
بسیاری از این بررسی ها نشان می دهند که ورزش اثری بر روی حرکات دستگاه گوارش ندارد.
با این حال، اخیراً مطالعه ای بر روی افراد مبتلا به یبوست و سندرم روده ی تحریک پذیر انجام گرفته که نتایج جالبی را به همراه داشته است.
بر اساس یافته های این پژوهش، ورزش کردن می تواند به طور چشم گیری از علائم یبوست بکاهد. سایر مطالعات انجام شده بر روی این گروه، نتایج مشابهی را داشته است.
با وجود این که نتایج بیشتر مطالعات نشان می دهد ورزش کردن، اثری بر روی تعداد دفعات دفع ندارد، اما به نظر می رسد این کار می تواند از علائم یبوست بکاهد.
نتیجه: ورزش کردن می تواند به کاهش علائم یبوست در برخی از افراد کمک کند.
4. مواد غذایی حاوی پروبیوتیک
اگر دنبال مکمل یا مواد غذایی مناسب برای درمان یبوست هستید باید به منابع حاوی پروبیوتیک توجه ویژه ای داشته باشید.
در برخی موارد عامل ایجاد یبوست بر هم خوردن و عدم تعادل باکتری های موجود در روده است.
محصولات حاوی پروبیوتیک این تعادل را دوباره به سیستم گوارش شما برمی گردانند و مشکل یبوست را برطرف می کنند.
سعی کنید در وعده افطار یا سحر از ماست، کفیر و یا ترشی گل کلم استفاده کنید. این مواد غذایی با تولید اسید لاکتیک و اسیدهای چرب با زنجیره کوتاه در حل مشکل یبوست موثر هستند.
5. درمان یبوست ناشی از روزه داری با مصرف قهوه
برخی از افراد با نوشیدن قهوه، نیاز به دفع بیشتری پیدا می کنند. علت این امر، تحریک عضلات صاف دستگاه گوارش به واسطه ی قهوه می باشد.
نتایج به دست آمده از یک مطالعه نشان می دهد که قهوه ی کافئین دار می تواند مانند یک وعده ی غذایی، دستگاه گوارش را تحریک کند.
این اثر 1.6 برابر قوی تر از نوشیدن آب و 23 درصد قوی تر از نوشیدن قهوه ی بدون کافئین است.
همچنین قهوه دارای مقادیر کمی از فیبر محلول می باشد که می تواند به پیشگیری از ابتلا به یبوست کمک کند.
نتیجه: قهوه می تواند با تحریک عضلات دستگاه گوارش به کاهش علائم یبوست کمک کند. همچنین این نوشیدنی حاوی مقادیر کمی فیبر محلول است.
6. سنا
سنا نوعی ملیّن گیاهی است که از آن به عنوان یکی از درمان های طبیعی یبوست، استفاده می شود.
این گیاه را می توان از داروخانه ها یا فروشگاه های اینترنتی به شکل خوراکی یا شیاف خریداری کرد.
سنا دارای تعدادی از ترکیبات گیاهی به نام گلیکوزید ها می باشد. این ترکیبات می توانند با تحریک اعصاب محیطی مجاری گوارش، فرآیند دفع را آسان تر کنند.
مصرف کوتاه مدت سنا برای بزرگسالان عارضه ای ندارد، اما در صورت بهبود نیافتن یبوست پس از چند روز مصرف، بهتر است که به پزشک متخصص مراجعه کنید.
مصرف این ماده برای افراد باردار یا مبتلایان به بیماری التهابی روده توصیه نمی شود.
نتیجه: سنا نوعی ملیّن طبیعی است که می تواند به کاهش علائم یبوست کمک کند. این ماده را می توان بدون نیاز به نسخه، از داروخانه ها تهیه کرد. سنا با تحریک اعصاب دستگاه گوارش می تواند دفع را آسان کند.
7. از ملیّن های دارویی استفاده کنید
به منظور انتخاب مناسب ترین ملیّن دارویی، لازم است که با پزشک خود مشورت کنید. در اغلب موارد، متخصصین یکی از انواع ملیّن های زیر را تجویز می کنند:
حجیم کننده های مدفوع: این دسته ملیّن ها بر پایه ی فیبر ساخته شده اند که با جذب آب می توانند به مدفوع حجم دهند.
نرم کننده های مدفوع: شل کننده های مدفوع دارای روغن های طبیعی هستند و به عبور آسان تر مدفوع از مجاری گوارشی کمک می کنند.
ملیّن های تحریکی: این نوع ملیّن ها با تحریک اعصاب دستگاه گوارش می توانند حرکات روده را تقویت و دفع را آسان تر کنند.
ملیّن های اسمزی: ملیّن های اسمزی با جذب بیشتر آب از محیط اطراف، منجر به نرم شدن مدفوع و دفع راحت تر آن می شوند.
توجه داشته باشید که این داروها باید به تجویز پزشک مصرف شوند و نباید سر خود از آن ها استفاده کرد.
اگر در ماه رمضان دچار یبوست شدید اولین کاری که باید بکنید افزایش مصرف مایعات مثل آب و آب میوه های طبیعی و سایر نوشیدنی های سالم و بدون قند به رژیم غذایی تان است.
علاوه بر این باید برخی مواد غذایی و خوراکی های مفید برای درمان یبوست را هم در وعده سحر و افطارتان بگنجانید تا هر چه زودتر از این مشکل خلاص شوید.
8. آلو برای درمان یبوست بخاطر روزه
آلو خشک یکی از معروف ترین خوراکی های ضد یبوست است.
آلو نه تنها منبع خوب فیبر به شمار می رود بلکه حاوی موادی به نام سوربیتول هم می باشد که باعث نرم شدن مدفوع و عبور راحت تر آن از دستگاه گوارش می شود.
برای اینکه نتیجه بهتری بگیرید می توانید یک شب آلوها را در آب بخیسانید و بعد آنها را در وعده سحر یا افطار میل کنید.
9. دانه چیا و تخم کتان یک ماده موثر برای درمان یبوست بخاطر روزه
هر دوی این گیاهان حاوی مقدار زیادی فیبر هستند. اگر دانه چیا دوست ندارید می توانید از تخم کتان که طعم بهتری هم دارد استفاده کنید.
علاوه بر این تخم کتان و دانه چیا منبع غنی اسیدهای چرب امگا 3 هم هستند که به سلامت قلب و عروقتان هم کمک می کنند.
برای استفاده از این خوراکی ها می توانید آنها را در اسموتی بریزید یا با غلات سبوس دار میل کنید.
10. عدس
عدس یکی از بهترین و به صرفه ترین مواد غذایی موجود برای برطرف کردن یبوست است.
در هر فنجان عدس حدود 6 گرم فیبر وجود دارد. این فیبر به نرم و روان شدن مدفوع کمک می کند و یبوست را از بین می برد. می توانید هنگام افطار یا سحر سوپ عدس میل کنید.
11. سیب
سیب حاوی نوعی فیبر محلول به نام پکتین است که در روده به اسیدهای چرب با زنجیره کوتاه تبدیل می شود. این اسیدهای چرب آب را به روده بزرگ می کشانند و مانع از سفت شدن مدفوع می شوند.
12. انگور
انگور هم یکی دیگر از راه حل های فوق العاده برای رفع مشکل یبوست است. این میوه هم فیبر زیادی دارد و هم محتوی آب فراوانی است. هر دوی این موارد در برطرف کردن یبوست موثرند.
13. درمان یبوست بخاطر روزه با انجیر
انجیر فیبر بسیار زیادی دارد و از آنجایی که هر یک عدد انجیر حاوی مقدار زیادی فیبر است لازم نیست تعداد زیادی انجیر بخورید.
فقط مصرف چند عدد انجیز کافیست تا آنزیم فیکسین موجود در آن یبوست را برطرف کند. توصیه می شود هنگام سحر و افطار برای پیشگیری یا درمان یبوست انجیر مصرف کنید.
14. اسفناج
اسفناج و سایر سبزیجات برگ سبز حاوی مقدار زیادی فیبر و منزیم هستند که به نرم شدن دستگاه گوارش و روده ها کمک می کنند.
اگر دچار یبوست شده اید پیشنهاد می کنیم یک بشقاب سالاد اسفناج میل کنید یا مقداری اسفناج در اسموتی تان بریزید تا یبوست برطرف شود.
15. سبوس جو دوسر
مصرف جو دوسر و یا محصولات تهیه شده از آن نیز می تواند در برطرف کردن عارضه یبوست موثر باشد.
تحقیقات نشان می دهد مصرف بیسکوییت های حاوی سبوس جو دوسر می تواند مانع از بروز یبوست در افراد شود.
علاوه بر این بررسی ها مشخص کرده اند که افزودن 7 یا 8 گرم سبوس جو دوسر به رژیم غذایی روزانه می تواند به طور قابل توجهی یبوست را کاهش بدهد.
16. کفیر
کفیر نوعی شیر تخمیر شده است که حاوی مقدار زیادی باکتری و مخمر مفید می باشد.
کفیر هم درست مثل ماست یک ماده غذایی پروبیوتیک محسوب می شود و می تواند یبوست را از بین ببرد.
مطالعات نشان می دهند افرادی که به طور منظم در رژیم غذایی شان از کفیر استفاده می کنند بسیار کمتر از دیگران دچار یبوست می شوند.
برای استفاده از این ماده غذایی پر خاصیت می توانید آن را به اسموتی ها و یا سس سالاد اضافه کنید. علاوه بر این می توانید کفیر را با غلات مختلف، تخم کتان، دانه چیا و یا میوه های مختلف مخلوط و میل کنید.
17. مرکبات
مرکباتی مثل پرتقال، لیمو، گریپ فروت و نارنگی حاوی فیبر زیادی هستند. به عنوان مثال، هر یک عدد پرتقال چیزی حدود 3.1 گرم فیبر دارد که 13 درصد از نیاز روزانه شما به فیبر را تامین می کند.
علاوه بر این، مرکبات حاوی نوعی فیبر محلول به نام پکتین نیز می باشند. پکتین تخلیه مدفوع را آسان تر می کند و مانع از بروز یبوست می شود.
یکی از مشکلات شایع بین روزه داران ابتلا به یبوست است. از آنجایی که در ماه رمضان ساعات طولانی باید گرسنه بمانید ممکن است بدنتان در معرض کم آبی قرار بگیرد.
کمبود آب بدن، مصرف غذاهای چرب و شیرین مثل زولبیا، بامیه و یا غذاهای سرخ شده احتمال بروز یبوست را افزایش می دهد.
