روزنامه همشهری: درحالی‌که خیلی‌ها آمدن اینترنت ماهواره‌ای را دور از ذهن می‌دانستند، حالا تعدادی از کاربران با دیشی کوچک آن‌را با سرعتی بالا تجربه کرده‌اند؛ اینترنت ماهواره‌ای فیلترینگ را غیرممکن می‌کند؟
شاید هیچ‌کس تصورش را هم نمی‌کرد اینترنت ماهواره‌ای به‌زودی به خانه‌ها و دست کاربران معمولی برسد. طی روزهای اخیر اما کاربران بتا یا تسترهای اینترنت ماهواره‌ای استارلینک (متعلق به شرکت فضایی اسپیس‌ایکس) تجربیات خود در مورد استفاده از اینترنت ماهواره‌ای استارلینک را در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک گذاشته‌اند. بعضی از آنها تأیید کرده‌اند که این سرویس ماهواره‌ای در مناطق دورافتاده با سرعت بالا و تأخیر پایین کار می‌کند. یکی از این کاربران در پلتفرم «ردیت» نوشته است که تجهیزات جدید استارلینک و یک منبع تغذیه قابل حمل را به یک منطقه جنگلی در آیداهو برده و توانسته با سرعت دانلود 120مگابیت بر ثانیه در وسط جنگل بدون تجهیزات ارتباطی و حتی آنتن موبایل به اینترنت وصل شود.
او نوشته است: استارلینک به‌خوبی کار می‌کند. من یک تماس ویدئویی در این منطقه داشتم و چند آزمایش هم انجام دادم.
سرویس استارلینک این امتحان را در مکانی با موفقیت پشت‌سر گذاشت که این کاربر نتوانسته هیچ سرویس تلفن همراهی را از Google Fi که به شبکه‌های T-Mobile و US Cellular متکی است، دریافت کند. او نوشته است که اینجا هیچ شبکه تلفن همراهی وجود ندارد.
این کاربر با آزمایش‌هایی که در یک منطقه نسبتا باز و کم‌درخت جنگل انجام داده، سرعت دانلود 120مگابیت بر ثانیه، آپلود 12مگابیت بر ثانیه و تأخیر 37میلی‌ثانیه را تجربه کرده است. با این حال، هنگامی که در یک منطقه انبوه‌تر و پردرخت جنگل این آزمایش‌ها را انجام داد، نتیجه خوبی نگرفته است، زیرا سرویس استارلینک برای اتصال به ماهواره‌های اسپیس‌ایکس نیاز به یک فضای کم‌مانع دارد. این کاربر نوشته است: من در این نقطه هر بار فقط به‌مدت 5ثانیه می‌توانستم متصل شوم، بنابراین مطمئن شوید که برای استفاده از این سرویس آسمان در دید شما قرار داشته باشد.
هزینه کم و تجهیزات محدود
این کاربر همچنین در مورد تجهیزات و هزینه این سرویس نوشته است: همه‌‌چیز از کیفیت ساخت فوق‌العاده‌ای برخوردار است. همینطور باتوجه به هزینه بالای گوشی موبایل که حدود هزار دلار است، واقعا از قیمت 500دلاری این تجهیزات قابل حمل متعجب هستم. البته هفته گذشته مشخص شد که هزینه استفاده از سرویس بتای استارلینک ماهانه 99دلار است که به هزینه 499دلاری دیش، سه‌پایه و روتر اضافه می‌شود.
گرچه نصب دیش روی یک سقف، کمی پیچیده به‌نظر می‌رسد، اما بقیه کارها بسیار ساده است. حتی یک سه‌پایه هم برای دیش درنظر گرفته شده که امکان حمل‌ونقل آن را می‌دهد. دیش خودش به‌صورت اتوماتیک پس از روشن‌شدن تنظیم می‌شود و کاربر کار سختی درپیش ندارد.
این کاربر نوشته است: بوت‌آپ تقریبا یک دقیقه زمان می‌برد و جهت‌یابی مکانیکی آن از یک‌دقیقه تا 15دقیقه طول می‌کشد. همچنین موقعیت‌یابی به‌صورت خودکار انجام می‌شود. از ارائه آنتن تا منبع تغذیه یک سیم اترنت و از منبع تغذیه تا روتر یک سیم اترنت دیگر وجود دارد. سیم آنتن هم به آنتن وصل و ثابت شده است. به جز تعیین مکان برای تجهیزات و تعیین نام شبکه وای‌فای و رمز ورود، هیچ تنظیم دیگری نیاز نیست و همه موارد به‌طور خودکار انجام می‌شود.
اگرچه کاربرانی که تجربه‌های خود را به اشتراک گذاشته‌اند، چیزی از اندازه دیش ننوشته‌اند اما تصاویر نشان از کوچک و قابل حمل بودن آن دارد.
سرعت باورنکردنی
همین کاربر این آزمایش‌ها را در خانه هم انجام داده است. او می‌گوید: هنگامی که دیش را روی سطح زمین و با کمترین مانع بین دیش و آسمان قرار دادم، توانستم سرعت دانلود 135مگابیت بر ثانیه، سرعت آپلود 25مگابیت بر ثانیه و تأخیر 21میلی‌ثانیه را تجربه کنم. یک کاربر دیگر که ساکن منطقه مونتاناست، نتیجه آزمایش خود را اینگونه اعلام کرده است: سرعت دانلود 174مگابیت بر ثانیه، سرعت آپلود 33مگابیت در ثانیه و تأخیر 39میلی‌ثانیه. این کاربر نوشته است که در منطقه روستایی مونتانا، استارلینک برای همیشه بازی را تغییر می‌دهد. پیش از این هم در جهان اینترنت ماهواره‌ای وجود داشته، اما بسیار سرعتی پایین، فوق‌العاده گران و با تجهیزات بزرگ بوده است و به‌ندرت قابل استفاده به‌حساب می‌آمد.
در انتظار کمیته اینترنت ماهواره‌ای؟
علاوه بر اسپیس‌ایکس، چندین شرکت دیگر در جهان مشغول توسعه این نوع جدید اینترنت و ارسال ماهواره‌های آن به مدار زمین هستند. شبکه ماهواره‌های استارلینک هم هنوز کامل نشده و درصورت تکمیل احتمالا سرعت بسیار بالاتری خواهد داشت. پیش از این ورودی‌های اینترنت در دست کشورها بود اما با اینترنت ماهواره‌ای این امکان وجود دارد که دیگر دولت‌ها نتوانند کنترلی بر اینترنت، چه از لحاظ محتوایی و چه از لحاظ فنی، داشته باشند.
امیر ناظمی، معاون وزیر ارتباطات و رئیس سازمان فناوری اطلاعات چندی پیش در یادداشتی در روزنامه همشهری با عنوان «دنیای تلویزیو‌ن‌سازهای بدون برنامه» نوشت: فناوری‌های مختلف به‌سمت کاهش کنترل‌پذیری کشورها بر اینترنت پیش می‌رود، اما دیر یا زود اینترنت ماهواره‌ای عرضه خواهد شد. فرض کنید ۲سال یا ۵سال دیگر این اینترنت بیاید؛ آن وقت این پلتفرم‌سازها یا همان تلویزیون‌سازها می‌خواهند چه کنند؟ می‌خواهند به‌سمت آن شلیک کنند؟ ما اما عهد کرده‌ایم تا غافلگیر شویم! بعد کمیته و قرارگاه اینترنت ماهواره‌ای ایجاد کنیم و بعد پس از ۲۰سال بشود مثل تلویزیون‌های ماهواره‌ای که حالا ۸5درصد مردم مخاطبشان هستند؛ اما هنوز در تریبون‌های رسمی ممنوع است و خلاف قانون!»
کنایه معاون وزیر ارتباطات با عنوان «تلویزیون‌سازها» به کسانی در کشور است که می‌خواهند از طریق فضای مجازی بر جامعه تأثیر بگذارند؛ اما به‌جای تولید محتوایش به فکر ایجاد پلتفرم می‌افتند.
