به گزارش همشهری آنلاین به نقل از وب‌ام‌دی یک بررسی جدید بین‌المللی نشان می‌دهد که بوهایی که افراد دوست دارند یا از آن بیزارند، بوسیله تجربیات فرهنگی تعیین نمی‌شود، بلکه عمدتا مربوط به ساختار مولکولی ماده بودار است.
آرتین آرشامیان، مدرس علوم اعصاب بالینی در انستیتو کارولینسکا در استکهلم سوئد، یکی از این پژوهشگران می‌گوید: «ما می‌خواستم ببینیم آیا افراد سراسر جهان دریافت مشابهی از بوها دارند و انواع مشابهی از بوها را دوست دارند یا این گرایش به طور فرهنگی آموخته می‌شود.»
«دریافت از بوها به طور سنتی مربوط به فرهنگ دانسته شده است، اما ما می‌توانیم نشان دهیم که فرهنگ اثر چندانی در دریافت از بوها ندارد.»
آرشامیان می‌افزاید فرهنگ‌ها در سراسر جهان بوهای متفاوت را به شیوه مشابهی رده‌بندی می‌کنند، اما ترجیحات درباره بوها یک عنصر شخصی – اما نه فرهنگی- دارد.
به این ترتیب، اگر شما رایحه وانیل یا هلو را دوست دارید، شمار زیادی از افراد با سلیقه مشابه شما وجود دارند. این بررسی نشان داد این رایحه‌ها از جمله خوشایندترین رایحه‌ها هستند.
خوشایندترین رایحه در این بررسی مربوط رایحه شیرین و آجیلی «وانیلین»، ترکیب اصلی عصاره وانیل بود. در رده بعدی از لحاظ خوشایندی بوی ماده «اتیل بوتیرات» قرار داشت که یک بوی میوه‌ای شبیه بوی آناناس و هلو دارد. رایحه فلورال و تند ترکیب شیمیایی «لینالول» که در بیش از ۲۰۰ گیاه از جمله استوقدوس یافت می‌شود، در رده سوم محبوبیت قرار گرفت.
اما بدترین بوها چطور؟ بوی مربوط به اسید ایزووالریک که غذاهایی مانند پنیر، شیر سویا و آب سیب و نیز در پای عرق‌آلود یافت می‌شود، در بدترین رده قرار گرفت.
پژوهشگران این بررسی که از کشورهای گوناگون از جمله آمریکا، سوئد، انگلیس، اکوادور، استرالیا و مکزیک بودند.
بسیاری از این پژوهشگران درباره جمعیت‌ها بومی تحقیق می‌کنند. آنها برای این بررسی ۹ جامعه را بیانگر سبک زندگی‌های متفاوت بودند، از جمله شکارگرها-گردآورها و ماهیگیران برگزیدند. برخی از این جوامع تماس چندانی با غذاها یا اقلام زندگی غربی نداشتند.
آرشامیان می‌گوید:«از آنچجایی که این گروه‌های افراد در محیط‌های کاملا ناهمسان از لحاظ بو مانند جنگل‌های بارانی، ساحل دریا، کوه‌ّا و شهر زندگی می‌کنند، ما افرادی را انواع بسیار متفاوتی از تجربه بوها داشتیم.»
این پژوهشگران از ۲۳۵ شرکت‌کننده خواستند بوها را در مقیاسی از خوشایند تا ناخوشایند رده‌بندی کنند. تفاوت‌هایی از لحاظ ترجیح بوها میان افراد در هر گروه وجود داشت، اما توافقی عمومی درباره بوهایی افراد خوشایند یا ناخوشایند می‌شمردند، وجود داشت.
به گفته این پژوهشگران، تفاوت‌های میان ترجیح بوها تا ۴۱ درص دبوسیله ساختار مولکولی یک بو و ۵۴ درصد بوسیله ترجیح شخصی قابل‌توضیح بود.
آرشامیان می‌گوید: «ترجیح شخصی می‌تواند به خاطر یادگیری باشد، اما همچنین ممکن است نتیجه ساختار ژنتیکی ما باشد.»
به گفته او، دلیل اینکه افراد از مناطق متافوت ممکن است برخی از بوها را خوشایندتر از بوهای دیگر حس کنند، این است که این بوها ممکن است احتمال بقا را در جریان تکامل انسان افزایش داده باشند.
آرشامیان می‌گوید: ماکنون ما می‌دانیم که دریافت جهانشمولی از بوها وجود دارد که مربوط به ساختار مولکولی آنها است و این یافته توضیح می‌دهد چرا ما یک بوی معین را دوست داریم یا نداریم. گام بعدی این است که علت چنین وضعیتی را با پیوند دادن این دانش با آنچه در مغز هنگام حس یک بوی خاص رخ می‌دهد، بررسی کنیم.»
یافته‌های این بررسی در شماره ۴ آوریل ژونال Current Biology منتشر شده است.
