اسلامی: ساخت نیروگاه برق اتمی ۳۶۰ مگاواتی ایرانی

رئیس سازمان انرژی اتمی کشور با اشاره به مزیت‌های انرژی اتمی نسبت به سوخت‌های فسیلی گفت: فناوری هسته‌ای باید در خدمت مردم باشد.

رئیس سازمان انرژی اتمی همچنین در گفتگو با برنامه پارک شهر رادیو تهران هم در پاسخ به این پرسش که رهبری به قطع وابستگی‌ها و بهره‌برداری صلح‌آمیز از انرژی اتمی تاکید دارند؛ تا چه میزان در تحقق دستور رهبری موفق بودیم و در بین کشورهای جهان در چه رتبه‌ای قرار داریم؟ گفت: صنعت هسته‌ای و فناوری‌های نوین، جلوه‌های قدرت ملت‌ها هستند. ۵ فناوری هسته‌ای، آی تی، بیو‌تکنولوژی، نانوتکنولوژی و هوافضا فناوری‌هایی هستند که کشورهای ابرقدرت، آنها را عامل سلطه خود قرار داده و دسترسی دیگران به این فناوری‌ها را به شیوه‌های گوناگون مدیریت می‌کنند. اساس این مدیریت ممانعت از دستیابی سایر کشورها به این فناوری‌ها است.
دستیابی به فناوری هسته‌ای به دلیل اینکه عامل پیشتازی و پیشرفت می‌شود از حساسیت بالایی برخوردار است و شرایط و ضوابط خاصی در حوزه هسته‌ای اعمال می‌کنند.

تاکید رهبری سیادت علمی کشور است
وی افزود: رساندن کشور به سیادت علمی، مورد تاکید مقام معظم رهبری است و این سیادت علمی است که قدرت آفرین است و برای رسیدن به این مرحله باید تحقیق و توسعه ی نتیجه گرا داشته باشیم. این نتیجه موجب پیشرفت می‌شود.

رئیس سازمان انرژی اتمی اظهار داشت: فناوری هسته‌ای در کشورمان از روز نخست با تحریم مواجه بوده و علی‌رغم ضوابط و مقرراتی که در این حوزه وجود داشته برای دستیابی کشورمان به این علم همکاری نشده است و تحقیقات به‌صورت خودکفا صورت گرفته به همین دلیل همواره عمق تحقیقات ما بیشتر شده و امروز به دانشی بومی دست پیدا کردیم.

این مقام مسئول در پاسخ به این پرسش که کارشکنی‌های دشمنان در قالب ترور دانشمندان هسته ای شاید به‌نوعی موجب وحشت جوانان برای ورود به این حوزه فناوری هسته‌ای شده است برای جوانانی که تمایل به تحصیل و فعالیت در این حوزه دارند چه اقداماتی صورت گرفته است؟ تاکید کرد: اساس پیشرفت در بخش‌های علمی، سرمایه‌های انسانی است وقتی محیط ناامن می‌شود عملا ترس و یأس ایجاد می‌شود، هدف دشمن هم اعمال ترس و یأس بود که اجازه ندهد ایران در این مسیر رشد کند و از انواع ترفندها از جمله تهدید، ترور، خرابکاری صنعتی، و اخلال استفاده کرده است. به‌عنوان‌مثال در بعضی مواقع یک تحقیق با وجود یک فرد نفوذی به نتیجه درست نمی‌رسد یا یک تفکر نفوذی باعث می‌شود کشور به نتیجه مد نظر ما هدایت شود.

رئیس سازمان انرژی اتمی اضافه کرد: با توجه به تاکیدات رهبری در راستای جهاد تبیین، با ساختن فیلم، سریال، موسیقی، بیان مطالب در میزگردها حقایق آشکار انقلاب اسلامی را بیان کردیم و این راه را ادامه خواهیم داد. به لحاظ سازماندهی و روشنگری مسائل ایمنی، امنیتی و اجرای ضوابط پادمانی را به‌صورت سه لایه مدیریت می‌کنیم تا سازمان و نیروی انسانی ایمن باشد و بتواند همواره بانشاط ماموریت خود را ادامه بدهد.

وی در ادامه خاطرنشان کرد: امروزه بسیاری از دانشگاه‌های کشور، رشته‌های مرتبط با سازمان انرژی اتمی را دارند و بر اساس ارتباطی که با دانشگاه‌ها برقرار کردیم متقاضیان می‌توانند از طریق تحصیلات تکمیلی با پژوهشگاه‌های علوم و فناوری هسته‌ای گزینه پژوهشگاه یا دانشگاه‌هایی که رشته هسته‌ای دارند این رشته را انتخاب کنند. با آینده تعریف شده‌ای که در سند راهبردی داریم و فرصت‌های شغلی که در افق ۲۰ ساله عرضه خواهد شد فارغ‌التحصیلان این حوزه آینده شغلی خوبی خواهند داشت و مورد حمایت سازمان انرژی اتمی هستند.

اسلامی در پاسخ به این پرسش که از دستاوردهای فناوری هسته‌ای که مردم به‌صورت مستقیم با آن در ارتباط هستند از جمله رادیو‌داروها و برق در چه جایگاهی قرار داریم؟ گفت: طی سالهای گذشته کشور بر روی غنی‌سازی و چرخه سوخت که حساسیت بالایی دارد متمرکز شده و به کاربرد فناوری هسته‌ای در سایر بخش‌ها به‌ویژه تولید برق توجه کمتری شده که موجب عقب‌ماندگی ما در این حوزه شده است.

معاون رئیس‌جمهوری در ادامه بیان کرد: ما باید به تاثیرات مستقیم فناوری هسته‌ای بر زندگی مردم توجه بیشتری داشته باشیم به همین دلیل در بخش برق، احداث نیروگاه برق جدید ۱۰ هزار مگاواتی را در دستور کار قراردادیم و تامین مالی ساخت این نیروگاه از طریق سرمایه‌گذاری خارجی و داخلی و فاینانس داخلی و خارجی و بودجه عمرانی انجام خواهد شد. تمهیدات اجرای این پروژه در بخش مطالعات اقتصاد هسته‌ای انجام می‌شود.

این مقام مسئول در ادامه تاکید کرد: متاسفانه تاکنون به مساله اقتصاد هسته‌ای توجه نشده است ما توجه به این حوزه را در دستور کار قراردادیم تا بتوانیم با یک نگاه متفاوت و غیردولتی منابع مالی را به این حوزه هدایت کنیم. نیروگاه‌های هسته‌ای مزیت و بازدهی اقتصادی بالایی دارند و در بورس‌های معتبر جهان سهام نیروگاه‌های هسته‌ای دارای جایگاه ویژه‌ای هستند و ایران هم می‌تواند از این الگو استفاده کند.

وی تصریح کرد: ۱۲ سال پیش طرح نیروگاه ۳۶۰ مگاواتی که با مشارکت خارجی‌ها طرح‌ریزی‌شده بود به دلیل عدم همکاری طرف خارجی متوقف شد. در این دوره با توجه به بلوغی که در کشور و سازمان انرژی اتمی ایجاد شده تصمیم گرفتیم این نیروگاه را با اتکا به استعداد و ظرفیت صنعتی کشور بومی‌سازی کنیم. امروز این باور وجود دارد که می‌توانیم اولین نیروگاه اتمی تمام ایرانی کشور را احداث کنیم و در زمره سازندگان نیروگاه اتمی قرار بگیریم.

اسلامی در پاسخ به این پرسش که فرآیند ساخت این نیروگاه چندساله است؟ گفت: ساخت نیروگاه‌های هسته‌ای در مقیاس متوسط و بزرگ که هزار مگاوات است به‌صورت قطعی ۷ تا ۱۰ سال زمان می‌برد اگر بتوانیم منابع را تامین کنیم تا به‌صورت موازی این نیروگاه‌ها ساخته شود دوره ۲۰ ساله ساخت این نیروگاه‌ها کاهش پیدا می‌کند.

وی در پاسخ به این پرسش که فاز ۲ و ۳ نیروگاه اتمی بوشهر بومی‌سازی می‌شود و یا با مشارکت روس‌ها ساخته خواهد شد؟ اذعان داشت: قرارداد ساخت این نیروگاه‌ها با کشور روسیه معتبر است مساله تامین مالی حل نشده بود و بر اساس مذاکراتی که در این چندماهه با طرف روس‌ها داشتیم قصد داریم اجرای این پروژه‌ها را توسعه بدهیم این در حالی است که در اجرای این پروژه حدود ۲۴ ماه عقب‌ماندگی داریم.

رئیس سازمان انرژی اتمی در پاسخ به این پرسش که پرتودهی و پلاسمای سرد چیست؟ گفت: یکی از مواردی که امروز به آن می‌پردازیم تاثیرات فناوری هسته‌ای بر زندگی مردم است. برای بخشی از جامعه این پرسش به وجود آمده است که این فناوری هسته‌ای چه تاثیر مثبتی بر زندگی ما داشته است که باید تا این میزان تحریم را تحمل کنیم؟ مردم باید در جریان پیشرفت‌های این حوزه باشند.

پرتودهی با استفاده از اشعه گاما یکی از دستاوردهای فناوری هسته‌ای است، بر اساس مطالعاتی که وزارت راه و شهرسازی و وزارت جهاد کشاورزی داشته است اطلس پرتودهی را برای ۱۲ قطب صنعتی در کشور طرح‌ریزی کردیم. ساخت و تولید قطعات هم توسط شرکت‌های دانش‌بنیان و شرکت‌های وابسته در دستور کار قراردادیم تا این شرکت‌ها بتوانند محصولات کشاورزی و صنعتی را با استفاده از فناوری پرتودهی را زیرپوشش خود قرار دهند. بنابر اعلام جهاد کشاورزی ۳۰ درصد محصولات به دلیل عمر کوتاه و آسیب‌پذیری بالا خیلی زود فاسد می‌شود این دورریز ۳۰ درصدی در اقتصاد کشور تاثیر به سزایی دارد.

به همین دلیل دستیابی به فناوری پرتودهی تأثیر به سزایی در بهبود اقتصاد کشور خواهد داشت. خیلی تلاش کردیم اولین نمونه دستگاه‌های که از این تفکر ساخته می‌شوند را ۲۰ فروردین‌ماه رو‌نمایی کنیم که موفق نشدیم، لذا مردادماه از اولین سری این دستگاه‌ها رونمایی خواهد شد. استفاده از این دستگاه‌ها آفت‌پذیری محصولات را از بین می‌برد ضمن اینکه موجب افزایش انبارمانی محصولات خواهد شد.

وی در ادامه در خصوص پلاسمای سرد اینگونه توضیح داد: پلاسمای سرد دستاوردی است که ارزش فوق‌العاده‌ای دارد و متشکل از دو بخش است. بخش اول این دستاورد در حوزه مبارزه با سرطان کاربرد دارد که فاز آزمایشگاهی آن به اتمام رسیده است و وارد فاز بالینی خواهد شد که امیدواریم با هماهنگی وزارت بهداشت این زمان را کوتاه کنیم تا بیماران مبتلابه سرطان بتوانند از این تکنولوژی استفاده کنند. دیگر بخش پلاسما در خصوص سم‌زدایی پسته است. متاسفانه پسته‌های تولید ما دچار آفت شده و به باغداران و صادرکنندگان ما لطمه وارد کرده است.

اولین نمونه این دستگاه روز گذشته ۲۰ فروردین‌ماه رونمایی شد و این دستگاه در اختیار شرکت‌های صادرکننده پسته قرار خواهد گرفت تا بتوانند با استفاده از تکنولوژی پلاسمای سرد آفت آفلاتوکسین را از بین ببرند و ماندگاری پسته را افزایش دهند.
از پلاسمای سرد در درمان سرطان‌های بالاتر از گردن و درمان سلول‌های سرطانی و تومورها استفاده می‌شود و آثار جانبی ندارد و وارد فاز بالینی خواهد شد.

۱۴۰۰؛ سال رنسانس هسته‌ای بود

معاون رئیس‌جمهوری اظهار داشت: هدف دشمن از بین بردن صنعت هسته‌ای ایران بوده و هست. در مذاکرات برجام ایران محدودیت‌هایی را در بحث غنی‌سازی اورانیوم و ساخت صلاح هسته‌ای پذیرفت. ذهن باطل و رویکرد فعال آنها در تخریب و تهدید ایران باعث شد ایران این محدودیت‌ها را برای اعتمادسازی بپذیرد تا آنها به بهانه این اعتماد ایران را تهدید نکنند.

طرفین مذاکره برجام هیچ‌کدام به تعهدات خود عمل نکردند و ایران با اقدام راهبردی مجلس و قانونی که وضع کرد بازگشت از تعهدات برجامی را آغاز کرد و در سال ۱۴۰۰ برای بازگشت از تعهدات یک رنسانس هسته‌ای داشتیم و ارتقاء ظرفیت غنی‌سازی ایران باعث شد طرفین مذاکرات اعتراف کنند که فشار حداکثری بر ایران نتیجه نداشته است و باید با ایران تعامل کنند. درنتیجه ظرفیت صنعت هسته‌ای ایران دلیل اصلی بازگشت طرفین برجام به مذاکرات بود.

مذاکرات دوره‌های جدید برای بازگشت به تعهدات به این دلیل بوده که ایران فراتر از مرتبه‌ای بوده است که آنها تصور می‌کردند. بازگشت ایران به تعهدات برجام باید متقابل باشد به‌گونه‌ای که هر گام ایران در پایبندی به تعهدات متوازن با اقدامات آنها باشد تا بار دیگر تجربه پیشین رخ ندهد.

اسلامی تاکید کرد: آژانس هیچ مشکلی با برنامه هسته‌ای ایران ندارد زیرا ما طبق پادمان عمل می‌کنیم و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نمی‌تواند با ایران مخالفت کند. مشکل ما گروه ۱+۵ است و اینها هستند که نمی‌خواهند ایران وارد کلوپ هسته‌ای شود ما طبق زبان و مدل خودشان با آنها رفتارمی‌کنیم و کوتاه نمی‌آییم و رفتار متقابل خواهیم داشت. این روند به این دلیل است که تجربه گذشته تکرار نشود ضمن اینکه بیش از این سایر کشورها بهانه‌ای نداشته باشند که بخواهند ایران را تحریم کنند. از میان بردن بهانه‌های طرفین برجام منجر به لغو تحریم‌ها خواهد شد.

رئیس سازمان انرژی اتمی در پاسخ به این پرسش که راه‌اندازی مجدد راکتور اراک چند سال زمان می‌برد؟ گفت: راکتور اراک بر اساس طراحی جدیدی که صورت گرفته و با ملاحظات کشورمان در حال پیشرفت است. در سند برجام اینگونه تعهد شده بود که سوخت راکتور اراک برای اولین و دومین بار از جانب آنها تامین شود و ازآن‌پس سوخت ایرانی در این راکتور قرار بگیرد که به تعهد خود عمل نکردند و در مرحله‌ای هستیم که سوخت ایرانی در این راکتور به کار می‌گیریم. در دور جدید مذاکرات بحث‌های طاقت‌فرسایی صورت گرفته است و نمی‌توانیم پروژه را به مدت ۵ سال متوقف کنیم و اعلام کردیم اگر بخواهند بازسازی این راکتور را متوقف کنند دلیلی نمی‌بینیم به مسیری که در برجام توافق شده است ادامه بدهیم و باید بپذیرند طبق ضوابط آژانس بین‌المللی انرژی اتمی سوخت ایرانی این راکتور را آزمایش کنند. مراحل فنی برای تصمیم‌گیری در این حوزه سهم بیشتری نسبت به مسائل سیاسی دارد و کارگروه برجام باید برای قرارگیری سوخت ایرانی در راکتور اراک تصمیم‌گیری کند و برای اجرای آن ۳ ماه زمان تعیین‌شده است که مذاکرات مقدماتی آن آغازشده و امیدواریم زودتر به نتیجه برسیم. سوخت این راکتور به‌صورت مجازی طراحی‌شده است و سوخت ایرانی خواهیم ساخت اگر سوخت ایرانی را تایید کردند که کار انجام می‌شود و اگر تایید نکردند تولید سوخت را ادامه خواهیم داد و در راکتور قرار خواهیم داد.

این مقام مسئول در پاسخ به این پرسش که پیش‌ازاین عنوان کردید تصاویر دوربین نظارتی در مراکز زیر نظر آژانس بین‌المللی اتمی ضبط می‌شود ولی در اختیار آنها قرار نمی‌گیرد آیا این روند همچنان ادامه خواهد داشت؟ تصریح کرد: طبق سند برجام ۱۷ نقطه دوربین اضافه‌تر از پادمانی نصب‌شده است تا تعهدات برجامی ایران را کنترل کند از وقتی‌که طرفین مذاکره از برجام خارج شدند به آنها اجازه دسترسی به این دوربین‌ها را ندادیم. دوربین‌ها کار می‌کند وقتی کارت حافظه آن پر می‌شود کات حافظه آن پلمپ می‌شود و کارت حافظه دیگری در دوربین قرار می‌گیرد و این روال همچنان ادامه دارد.

نظام حفاظتی و امنیتی متفاوتی را اجرایی کردیم و به یاوری خداوند در طرح چیدمانی و استقرار و عملکردها از یک نظام قدرتمندتری تبعیت خواهیم کرد.

معاون رئیس‌جمهوری افزود: سرمایه اصلی حوزه های‌تک نیروی انسانی است. سازمان انرژی اتمی با معدل سن جوانی که دارد سازمان آینده داری است و هدف مهم ما این بود که یک تصویری از آینده ارائه بدهیم و نقشه راه داشته باشیم و برنامه‌هایمان را بر اساس ریل‌گذاری که انجام دادیم اعلام کنیم تا همه با یک باور مشترک و همت همه‌جانبه‌ها و با تعریف کردن نقش‌ها و مسئولیت‌ها برای کسانی که می‌توانند در این حوزه نقش‌آفرینی کنند بتوانیم یک جریان بزرگ برای دستیابی به اهدافمان پایه‌گذاری کنیم که به لطف خداوند این هدف محقق شد.
امروز هم مردم و هم کارکنان سازمان انرژی اتمی از شور و امید بیشتری نسبت به گذشته برخوردار شدند و به لطف خداوند سازمان انرژی اتمی امسال پیشرفت‌های تصاعدی را به ثبت خواهد رساند.

اسلامی در پاسخ به این پرسش که آیا برای تبادلات علمی و عرضه محصول این حوزه به کشورهای همسایه رایزنی‌هایی صورت گرفته است؟ گفت: کشورمان به لحاظ توسعه اجتماعی و اقتصادی باید جغرافیای اقتصادی خود را گسترش بدهد و محصولات و یافته‌های خود را به نقاط مختلف دنیا صادر کند. در بحث انرژی هسته‌ای به آژانس بین‌المللی اتمی اعلام کردیم آمادگی داریم بر اساس ظرفیت‌هایی که داریم به سایر کشورها خدمات ارائه بدهیم. در بحث رادیو دارو به ۹ کشور دنیا صادرات داشتیم که به دلیل کرونا و مشکلات حمل‌ونقل دچار رکود شد که مجدد این روند آغازشده و به دنبال گسترش صادرات هستیم همچنین در بحث صنعتی و آموزش و توسعه منابع انسانی گفتگوهایی با کشورهای مختلفی داشتیم که با کمک آژانس اتمی این روابط را گسترش خواهیم داد.

معاون رئیس‌جمهوری تاکید کرد: رشد جایگاه ایران برای ما هدف روشن و مقدسی است و برای آن تا پایان جان ایستاده‌ایم و تلاش برای پیشرفت کشور از اهداف انقلاب اسلامی است و ما سرباز انقلاب اسلامی هستیم.

اسلامی در پاسخ به پرسش یک از شنوندگان برنامه مبنی بر اینکه آیا شاخص‌های هزینه و فایده انرژی هسته‌ای در کشورمان بررسی شده است یا خیر؟ گفت: به‌عنوان مثال برای ساخت نیروگاه اتمی بوشهر حدود ۲ میلیارد دلار هزینه کردیم که ۵۲ میلیارد کیلووات برق تولید کرده است. اگر می‌خواستیم از سوخت فسیلی استفاده کنیم و با بشکه نفت معادل‌سازی کنیم، معادل ۸۰ میلیون بشکه نفت صرفه‌جویی شده است، اگر این تعداد بشکه نفت به نرخ فعلی ۸ میلیارد دلار می‌شود. طی این ۷ سال ۳,۵ مرتبه هزینه صرف شده برای ساخت این نیروگاه را به دست آوردیم این‌یکی از فایده‌های هزینه‌های صورت گرفته در این حوزه است.
دستیابی به چرخه سوخت هسته‌ای قدرت آفرینی می‌کند و این قدرت را بادانش بومی بدست آوردیم. ضمن اینکه در بخش سلامت نیز با تولید رادیوداروها سالانه حدود ۸۰ میلیون دلار صرف جویی اقتصادی داریم. سالانه یک‌میلیون بیمار از رادیو داروهای تولید داخلی استفاده می‌کنند که بسیار ارزشمند است.

وی تصریح کرد: دشمن به دنبال القای این است که ایران به دنبال ساخت بمب اتمی است در دکترین دفاعی و امنیت ملی ایران تسلیحات کشتارجمعی وجود ندارد. مقام معظم رهبری بر روی ساخت موشک نقطه‌زن تاکید دارند زیرا در استراتژی دفاعی و باور دینی جمهوری اسلامی ایران دفاع نقطه‌ای به این معنا است که باید به نقطه‌ای که به ما آسیب وارد می‌کند آسیب وارد کنیم نه مردم بی گناه. کشور ما به دنبال پیشرفت است که وارد این حوزه شده است.

این مقام مسئول در پاسخ به این پرسش که آیا صنعت هسته‌ای کشور ایمن است؟ اظهار داشت: صنعت هسته‌ای دوران گذاری را طی کرده است. بعد از حادثه چرنوبیل این‌طور القا شد که صنعت هسته‌ای ایمن نیست و باید فناوری دیگری جایگزین این تکنولوژی شود. برگشت به استفاده از انرژی هسته‌ای به دلیل محدودیت سوخت فسیلی و رشد تکنولوژی و صنعتی و قابلیت‌های صنعتی باعث شده نیروگاه‌های اتمی از امنیت بالایی برخوردار باشند. در ایران نیز مرکز ملی نظام ایمنی هسته‌ای کشور متولی ایمنی است و بخش‌های هسته‌ای از بالاترین مرتبه‌های امینی برخوردار است.