معاون علمی و فنی مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران گفت: طرح های مشخصی را برای احیای گونه های در حال انقراض دام شروع کردهایم.
آقای رضا آذربایجانی در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه وضع ذخایر ژنتیکی حیات وحش ایران چگونه است و آیا این مرکز برای حفظ گونههای جانوری کمیاب و در حال انقراض اقدامی کرده است افزود : زیستبوم ایران را باید جزو یکی از غنیترین زیست بوم های جهان بدانیم و ما در کل دنیا ۱۱ نوع زیست بوم داریم که ایران 9 مورد از این زیستبوم را دارد.
وی گفت: در حوزه منابع گیاهی به اندازه کل قاره اروپا تنوع این منابع را داریم که بالغ بر هشت هزار گونه میشود و مجموعه گونههای گیاهی و جانوری کشور حدود 43 هزار گونه مختلف است.
معاون علمی و فنی مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران افزود: دلیل این تنوع گونهای به سبب موقعیت ژئوپلیتیک ایران در عرصه تلاقی قاره های آسیا و اروپاست و نقش ایران به مثابه پلی میان شرق و غرب ، باعث شده است به لحاظ انسانی و محیط زیست ، تنوع بسیار غنی داشته باشیم .
آقای آذربایجانی گفت : تقریباً در ایران هم شبیه بسیاری از جاهای دیگر دنیا در حوزه حفظ و نگهداری از منابع زیستی و محیط زیست کم کاری صورت گرفته و در کشور ما این کم کاری بیشتر بوده و بسیاری از گونه های جانوری و گیاهی در معرض خطر انقراض قرار گرفته است .
معاون علمی و فنی مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران گفت : علاوه بر این که این موضوع در حوزه حیات وحش رخ می دهد ما در حوزه منابع غذایی هم شاهد این مشکلات هستیم.
وی افزود : دام های اهلی و بومی ما در صدها سال تکامل یافته است اما سیاستگذاری هایی که برای تامین غذا ایجاد شده است موجب شد بسیاری از دام های مان را یا از دست دادیم و یا از دست میدهیم.
آقای آذربایجانی ادامه داد: در حوزه برخی گونههای دام از جمله گاو و گوسفندو همچنین اسب ، بز و حیوانات وحشی به سبب شکارهای بی رویه و مدیریت های نامناسب با مسائلی مواجهیم که در کنار همه این موارد با تهدید بزرگتری با عنوان تغییرات اقلیم هم مواجهیم که این تغییرات اقلیم ، اتفاقاتی غیر عامدانه است که در کنار مدیریت نامناسبی که داریم مشکلات ما را بیشتر میکند راهکار مناسب این است که هرکسی وظیفه خود را انجام دهد.
وی افزود : زیست بانک در این عرصه نخستین اقدامی که می تواند انجام دهد این است که منابع در خطر انقراض را بتواند شناسایی و نگهداری کند و خوشبختانه زیست فناوری هم به کمک آمده است و ما امکان احیای کوچکترین منابع سلولی موجود مان را باید داشته باشیم .
معاون علمی و فنی مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران گفت : در مورد برخی گونه های دام اهلی نظیر گاو باید اعلام کنیم که دیگر گاو گلپایگانی نداریم و به اذعان متولیان امر ، گله مناسبی از این دام که به گرما و اقلیم ما سازگار بود دیگر وجود ندارد و این نشان میدهد در صورت ادامه روند گرم شدن هوا و تغییرات اقلیمی دیگر نمی توانیم چشم امیدی به نژادهای اروپایی که متناسب با اقلیم ما هم نیست داشته باشیم.
وی افزود :باید احساس مسئولیتی بیشتر صورت گیرد و ما در این مرکز سه راهبرد اساسی در خصوص تقویت امنیت غذایی ، امنیت سلامت و امنیت اقتصادی داریم که اگر دو مورد اول محقق شود مورد آخر هم محقق خواهد شد .
آذربایجانی افزود: در حوزه منابع راهبردی مثل دام های بومی ابتدا باید به سمت ایجاد یک مجموعه و ذخایر راهبردی از سلولهای نامیرا پیش می رویم و بعد به واسطه روشهایی مثل همسان سازی و کلونینگ میتوانیم به سمت احیای برخی گونه ها پیش برویم و طرح مشخصی را در این مرکز شروع کرده ایم و بر همین اساس به عنوان طرحی ملی، مسئله را پیگیری میکنیم و کاری که فعلاً انجام داده ایم این است که مواردی که در حال انقراض بود نگه داریم .
وی افزود :در هیچ جای کشور نمونه گاو گلپایگانی را نمیتوانیم پیدا کنیم و ما در این مرکز به دنبال اقداماتی هستیم که از این به بعد به سمت احیا پیش میرویم که مستلزم عزم ملی است .
معاون علمی و فنی مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران گفت : دولت و وزارتخانه های مرتبط و کنوانسیون های مختلفی مانند تنوع زیستی و ستاد هایی مانند ستاد زیست فناوری و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری همه باید به تغییر اقلیم و بحران هایی که حادث میشود فکر کنند و وقتش الآن است که روی منابع زیست بوم و ذخایر ژنتیکی راهبردی مان سرمایهگذاری کنیم تا دیگر نسل های اینده شاهد از بین رفتن ذخایر ژنتیکی نباشند .