به گزارش خبرگزاری فارس از شهرضا، شهرضا از دیرباز به عنوان یکی از مراکز مهد صنعت سفال و سرامیک در کشور مطرح بوده و عنوان شهر ملی سفال را به خود اختصاص داده است.
پیشینه هنر سفالگری در شهرضا به قرن دوم هجری باز می‌گردد و در دوره صفویه این هنر در شهرضا رونق گرفت. قرن معاصر اوج شکوفایی هنر سفالگری شهرضا بود به نحوی که کارگاه‌های تولیدی این شهر مملو از کارگران و خریداران این هنر سنتی بود.
لعاب فیروزه‌ای شهرضا و طرح گل و ماهی حاصل خلاقیت هنرمندان این دیار بوده که این نتیجه تلاش سفالگران به‌نام و هنرمندی است که دست ساخته‌های آنها امروزه در جهان خودنمایی می‌کند.
چیزی که سفال شهرضا را از سفال همدان جدا می‌کند لعاب آن است، لعاب شهرضا صاحب سبک است زیرا این لعاب به صورت طبیعی درست می‌شود و شیمیایی نیست، رنگ آبی فیروزه‌ای سفال شهرضا مختص به خود است که با آبی فیروزه‌ای سفال همدان تفاوت دارد و آن هم از جهت سبز آبی بودن آن است که به واسطه خوردن انگور بر روی کایولن موجود روی سفال، این رنگ خاص به وجود می‌آید.
شهر ملی سفال عنوانی که بر روی کاغذ ماند
شهرستان شهرضا با بیش از ۷۰ کارگاه تولیدی فعال سفالگری یکی از مراکز تولید سفال در کشور است که ۷۰ درصد از خاک زمین‌های آن برای ساخت سفال مناسب و به همین جهت در سال ۹۷ موفق شد عنوان «شهر ملی سفال» را به خود اختصاص دهد اما به نظر می‌رسد این عنوان همچنان بر روی کاغذ مانده است و اقدام در خور توجه‌ای برای آن نشده است.
در این مدت هیچ المان سفالی در سطح شهرستان شهرضا ساخته نشده است که این شهر، شهر ملی سفال است و اگر مسافری وارد این شهر شد در نگاه اول پی به این نکته ببرد که سفال برند اختصاصی و یکی از صنایع دستی این شهر است. تنها میدانی که در شهرضا از سفال استفاده شده است میدان کوزه است که حدود ۱۰ سال پیش ساخته‌شده است، این کوزه‌ها طوری در وسط میدان قرار گفته که نمایی زیبا از تراوش آب از درون کوزه‌ها را به نمایش می‌گذارد. در این طرح از نقش ماهی استفاده شده زیرا این نقش در سفال اصیل شهرضا همیشه مدنظر هنرمندان سفالگر بوده و استفاده می‌شده است.
یک شهر، تنها شامل بناها نیست، بلکه فضای بین ساختمان‌ها، کوچه، میدان، فضای سبز، عناصر پرکننده، کاربری‌ها و حضور و همراهی مردم است که موجودیت شهر را می‌سازد و به آن بها می‌دهد.
تاثیرات هنر و زیبایی شناسی بر روح و روان انسان‌ها اهمیت بسیار دارد. همانگونه که در فضای خانه به تغییر رنگ دیوارها، نصب تابلوهای نقاشی، مجسمه و تزیینات اهمیت می‌دهیم، فضای شهری هم برای آرامش و نشاط روحی شهروندان و تأثیر‌گذاری مثبت، نیازمند آثار فرهنگی، هنری و هویت‌بخشی است و باید توجه کرد تمام این موارد نیازهای شهروندان و گردشگران را فراهم می‌کند.
بی‌توجهی به نمادها و المان‌های شهری در حوزه مدیریت شهری
یکی از مشکلات حوزه شهری ظرف سال‌های گذشته بی‌توجهی به نمادها و المان‌های شهری بوده است؛ در حالی که این حوزه شاخصی بوده که هنرمندان می‌توانستند آثار خود را در سطحی وسیع به نمایش عموم قرار دهند.
در شهرضا امروز کمتر کاری ارزشمند و درخور توجه شهر ملی سفال داریم که در ذهن مردم جاگرفته باشد و تبدیل به المانی شناخته شده در شهر باشد.
امروز اگر یک گردشگر وارد شهرضا شود به دلیل شناخته بودن این شهر به سفال اگر قصد بازدید از خیابان‌های شهر را داشته باشد، تنها چیزی که مشاهده نمی‌کند المانی از سفال است، بنابراین باید المان‌های شهری مرتبط با این حوزه در شهر قرار بگیرد و کمیسیون فرهنگی شورای شهر از این موضوع حمایت کند. بی‌شک ملی شدن شهرضا به عنوان شهر ملی سفال حاصل دست همه سفالگران این شهر است.
انجمن سفال و سرامیک شهرستان شهرضا در تابستان امسال راه‌اندازی شد و در حال حاضر با ۸۰ عضو رسمی زیر نظر هیأت مدیره منتخب فعالیت می‌کند. به نظر می‌رسد تشکیل این انجمن می‌تواند کمک بزرگی در ارتقای وضعیت سفال شهرضا داشته باشد.
محمد حسین بهاری فرزند مرحوم مهدی بهاری، از کودکی در کارگاه مرحوم پدرش مشغول بکار بوده است، تحصیلاتش کارشناسی ارشد در رشته مهندسی مواد سرامیک است و شغل سرامیک‌سازی در خانواده بهاری موروثی است و در حال حاضر مسؤول انجمن سفال و سرامیک شهرضا است. سفال‌های او بیشتر به کشورهای اروپایی صادر می‌شود.
هیچ پیشنهادی برای طراحی المان در شهرضا نداشته‌ایم
محمد حسین بهاری در گفت‌وگو با خبرنگار فارس با بیان اینکه تاکنون هیچ پیشنهادی از سوی شهرداری یا ارگان دیگری برای طراحی المان در شهر نداشته‌ایم، اظهار داشت: برای کار سفال در شهرضا در راستای المان‌سازی و یا کارهای دیگر بسیار جای کار وجود دارد، مبلمان شهری شهرضا فاقد هر گونه المان سفال است.
مدیرعامل انجمن سفال و سرامیک شهرضا با بیان اینکه می‌توان المان‌های بسیاری برای معابر و میدان‌های شهر طراحی کنیم، افزود: خیابان‌های جدیدی که در شهرضا احداث می‌شود باید طرح یکپارچه‌سازی برای آن طراحی شود و از المان سفال در آن استفاده شود.
وی با انتقاد از اینکه در ورودی‌های منتهی به شهرضا المانی از سفال دیده نمی‌شود تا نظر مسافران را به خود جلب کند، بیان کرد: در بلوارهای سطح شهر سنگ‌های بزرگی برای مبلمان شهری استفاده شده است که این سنگ هیچ نماد و مفهومی ندارد و می‌شد از یک گلدان سفالی با گل‌های طبیعی در آن استفاده کرد.
بهاری با بیان اینکه می‌توان برای مبلمان شهری از تابلوهای خشتی هم استفاده کرد، بیان کرد: سفال‌هایی که تولید می‌کنم به کشورهای ایتالیا، اتریش و فرانسه ارسال می‌شود و سایر همکاران نیز به آلمان، قطر، انگلیس، آذربایجان و گرجستان سفال خود را صادر می‌کنند و این ظرفیت و هنر، هنرمندان سفالگر شهرضا را می‌رساند که شهر از آن بهره‌ای نمی‌برد.
انجمن سفال شهرضا آماده همکاری برای طراحی المان در شهرضا
هنرمند سفالگر شهرضا با بیان اینکه انجمن سفال و سرامیک شهرضا آماده همکاری برای طراحی المان سفال در شهرضا هستند، ادامه داد: در زمینه ساخت ظروف، کاشی سنتی در المان، طراحی دکوراسیون داخلی و حتی برای نمای سر درب می‌توان از سفال استفاده کرد.
وی خاطرنشان کرد: شهرداری میبد در راستای ساماندهی شهرک صنایع دستی و سفال این شهر، اقدام به نصب تندیسی از فعالیت هنرمندان سفالگر در میدان ورودی این شهرک کرده است.
دعوت از صاحب‌نظران برای طراحی المان شهری
حبیب قاسمی، شهردار شهرضا با بیان اینکه نمادسازی در المان‌ها باید بر اساس هویت شهر، صنایع دستی، دانش و پیشینه و مفاخرش باشد، گفت: در شهرضا کمتر مسیرها و مکان‌هایی برای ارائه المان داشته‌ایم، میادین کمتری در شهر نسبت به وسعت شهر دیده شده است، در همین راستا در گذشته بر روی المان‌های شهر کار نشده بود.
وی با اشاره به اینکه طرح ورودی‌ها و میادین شهر به مشاور ارائه شده است که بر روی آن کار کند، افزود: فراخوان اظهارنظر در راستای طراحی شهر منتشر کرده‌ایم و از متخصصان امر و صاحب‌نظران درخواست کرده‌ایم که هرگونه پیشنهادی که دارند به دبیرخانه ارسال کنند تا مشاور بعد از کمیته داوری در طراحی بگنجاند.
قاسمی بیان کرد: امیدوار هستیم در خرداد و تیر ماه سال آینده اهداف‌مان به منصه ظهور و عمل برسد و شاهد تغییر در سیما و منظر شهر از نظر المان‌سازی در شهر باشیم که بخشی از این المان‌ها به طور قطع صنایع دستی شهرضا را به رخ خواهد کشید.
تنها دوره‌ای که به سفالگران توجه شده، این دوره است
شهردار شهرضا با بیان اینکه تاکنون هیچ المانی در این مدت ساخته نشده است، افزود: تنها دوره‌ای که به سفالگران توجه شده، این دوره است، حداقل سه ماه چهره به چهره با سفالگران صحبت شد، دو گردهمایی با آنها در شهرداری و شورا برگزار شد و فضایی برای مدت یکسال بعد از تشکیل انجمن سفال با مصوبه شورای شهر در اختیار آنها قرار گرفت.
وی ادامه داد: فضایی که در اختیار انجمن سفال قرار داده شده، اگر برای نمایشگاه‌های دیگر می‌خواستیم برای اجاره بگذاریم، حداقل ماهی چندین میلیون اجاره آن بود اما به صورت رایگان حتی خدمات آن داده شده است این امر در راستای حمایت از این قشر اتفاق افتاده اما هنوز فعالیت آنها آغاز نشده است.
شهردار شهرضا با اشاره به اینکه ۱۰ هکتار زمین در کنار پارک آبشار در راستای شهرک ملی سفال را به شورای برنامه‌ریزی استان برده‌ایم، خاطرنشان کرد: سفال یک صنعت دستی غیرآلاینده است که هیچ محلول شیمیایی در آن به کار برده نمی‌شود به دلایل نامعلوم محیط زیست اصفهان از آن ایراد گرفته است.
وی با اشاره به اخذ ردیف اعتباری برای شهرک سفال در شهرضا گفت: اگر مشکل محیط زیست را حل کنیم، انتقال سفالگران به شهرک ملی سفال شهرک ویترینی، کارگاهی و نمایشگاهی در دستور کار قرار می‌گیرد، بیش از یکسال است که ایجاد این شهرک را دنبال می‌کنیم و تمام استعلام‌های آن گرفته شده است.
هنرمندان، سفالگران و طراحان در ارائه طرح المان کمک کنند
قاسمی با اشاره به اینکه برای ۵ میدان و ۴ ورودی المان‌های متعددی در خصوص سفال خواهیم داشت، اضافه کرد: از اهل فن، صاحب‌نظران، هنرمندان و سفالگران و طراحان دعوت می‌کنیم که در ارائه طرح المان کمک کنند.
شهردار شهرضا با تأکید بر اینکه انجمنی که تشکیل شد نباید به صورت شکلی باشد و عملا وارد کار شوند، بیان کرد: برای نخستین بار نشستی با مدیرکل صدا و سیمای اصفهان داشتیم و بیشترین گلایه در این مقوله بود که چرا شهرضا که شهر ملی سفال است، در بخش خبری و زیرنویس‌های شبکه اصفهان کمتر به این موضوع اشاره می‌شود، مدیرکل صدا و سیما هم قول داد، که شما طرح و ارائه برنامه دهید ما پخش را انجام می‌دهیم.
خواهرخواندگی شهرضا و لاله‌جین همدان
وی ادامه داد: با شهردار همدان و لاله‌جین هماهنگی شده و به زودی به آنجا می‌رویم تا خواهرخواندگی را به عنوان شهر اول و دوم ملی سفال رقم بزنیم تا تعاملات بیشتر شود، سفال آنها ثبت جهانی شده، در کنار آنها می‌توانیم ظرفیت‌های سفال شهرمان را بهتر معرفی کنیم.
قاسمی ادامه داد: سفالگران شهرضا پراکنده هستند از آنها درخواست داریم که شهرداری را حمایت کنند تا در نمایشگاهی که دارای غرفه‌های متعددی است، محصولات خودشان را ویترینی به نمایش بگذارند، تا محلی داشته باشیم که اگر یک مسؤولی از تهران و استان به شهرضا آمد به صورت پراکنده در سطح شهر سفال را نشان ندهیم و این چنین وجهه شهر و سفال و ظرفیت شهرضا را به صورت کامل ارائه دهیم.
شهردار شهرضا ادامه داد: حال که شهرداری و شورای شهر مکان انجمن سفال را به صورت رایگان در خدمت‌شان قرار داده است، این یکسال در نمایشگاه حضور پیدا کنند تا بر روی این ظرفیت مانور دهیم تا به نتیجه مطلوب برسیم.
شهر باید چهره خود را بر اساس شهر ملی سفال و سرامیک تغییر دهد
سمیه محمودی، نماینده مردم شهرضا در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه امتیاز شهر ملی سفال با تلاش بسیاری برای شهرضا گرفته شد، اما هنوز از این موقعیت استفاده لازم نشده است گفت: ایجاد شهرک صنایع دستی و سایت‌های عرضه و فروش سفال و سرامیک شهرضا از جمله راهکارهای مناسب ایجاد رونق در این بخش است.
وی با بیان اینکه ایجاد بسترهای مناسب عرضه و فروش محصولات ساخت دست هنرمندان سفالگر سبب ارتقای نقش‌ها و شیوه‌های جدید تولید محصول و کسب بازارهای جدید فروش می‌شود، افزود: شهرستان شهرضا ظرفیت آن را دارد که به عنوان مرکز تولید سفال و مراحل مختلف تولید در سطح کشور و دنیا فعالیت داشته باشد.
محمودی با بیان اینکه این شهر باید چهره خود را بر اساس شهر ملی سفال و سرامیک تغییر دهد و هنر سفالگری نقش بیشتری در آراستن چهره شهر ایفا کند، خاطرنشان کرد: باید یک اتحاد جمعی برای تزئین نما و منظر شهری با سفال و سرامیک شهرضا ایجاد شود تا با انجام مجموعه‌ای از اینگونه اقدامات مسیر تبدیل شهرضا به عنوان شهر جهانی سفال هموار شود.
نماینده مردم شهرضا و دهاقان در مجلس شورای اسلامی افزود: لازم است المان‌های شهری همسو با اهداف عالی شهرضا برای معرفی سفال شهر و نیز معرفی آن به عنوان شهر ملی سفال طراحی و ساخته شود.
انتهای پیام/۶۳۱۰۱/ر۲۰/و
