"دوشنبه‌های سوهانک"؛ انسان غربی خودش را خاستگاه شناخت قرار داده است

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم؛ بعد از Ø¸Ù‡Ø± امروز مجموع نشست‌های ØªØ®ØµØµÛŒ "دوشنبه‌های سوهانک" با موضوع جاهلیت مدرن و وظایف دانشگاه و رسانه برگزار شد.

روح‌الامین سعیدی, Ø¹Ø¶Ùˆ هیئت علمی دانشگاه امام صادق در رابطه با این موضوع اظهار کرد: Ù…Ø´Ú©Ù„ÛŒ که در عرصه معرفت‌شناسی در جامعه مدرن وجود دارد این است که Ø§Ù†Ø³Ø§Ù† غربی خودش را Ø®Ø§Ø³ØªÚ¯Ø§Ù‡ شناخت قرار داده در صورتی که در اسلام، انسان جایگاه شناخت Ùˆ خداوند متعال است که  صاحب علم و شناخت است.

وی ادامه داد: در واقع Ø®Ø¯Ø§ÙˆÙ†Ø¯ است که صاحب علم است و این علم و آگاهی را Ø¨Ù‡ انسان داده است؛ غربی‌ها شناخت را به تجربه حسی محدود می‌کنند در حالی که اسلام علاوه بر اینکه تجربه حسی را قبول دارد, سایر ابزارها را نیز برای افزایش شناخت و آگاهی بر شمرده است.

عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق بیان کرد: شناخت فقط Ø­Ø³ÛŒ نیست و برخی شناخت‌ها مانند شناخت خداوند متعال غیرقابل مشاهده Ùˆ با ابزار حسی قابل درک نیستند؛ اسلام می‌گوید اگر با حس نشد با وحی قرآنی, استدلال, عقلانیت و ... باید به معرفت‌شناختی پرداخت؛ قرآن ریشه جاهلیت مدرن را همین موضوع می‌داند که غربی‌ها استفاده از ظن و گمان برای رسیدن به جواب کافی نمی‌داند.

سعیدی ادامه داد: این در حالی است که در اندیشه کارل کوپر فیلسوف بزرگ غرب این موضوع پذیرفته شده است و کوپر در کتاب خود اذعان کرده که دانش شناختی هرگز قطعی نیست اما این Ø­Ø¯Ø³ زدن‌ها Ù…ی‌تواند تبدیل به یک قطعیت شود؛ در یک کلام Ø±ÛŒØ´Ù‡ جاهلیت مدرن، معرفت Ù¾Ø§ÛŒÙ‡ است.

وی خاطرنشان کرد: دانشگاه‌های ØºØ±Ø¨ÛŒ اذعان به ناکارامدی اثبات‌گرایی و پسا اثبات‌گرایی کرده‌اند و با توجه به این موضوع ما نیز باید با توجه به فرهنگ خودمان که مبنی بر قرآن و اسلام است شهامت ورود به معرفت‌شناسی را داشته باشیم و از جاهلیت مدرن فاصله بگیریم؛ شروع کار ما از هستی‌شناسی است و ابتدا باید هستی را بشناسیم, بپذیریم و سپس به موضوع شناخت و معرفت شناسی ورود پیدا کنیم.

در ادامه این نشست، حبیب رحیم‌پور ازغندی؛ پژوهشگر فلسفه گفت: جاهلیت مدرن دال بر مدرنیته است و نباید تصور شود که مدرنیته اصلی سهلی Ùˆ گذار از مدرنیته امری دم‌دستی و پیش پا افتاده است. مدرنیته در نهایت به 2 پایه کانونی ارجاع می‌‌شود و 2 محور Ø³Ú©ÙˆÙ„اریته و سوبژکتیویته قوام‌بخش مدرنیته هستند. این 2 مورد دوام امر مدرنیته را شکل می‌دهد و امر مدرن با این 2 محور هویت پیدا می‌کند.

وی توضیح داد: تعبیر جاهلیت به معنای نادانی است اما جاهلیت مدرن به معنی نادرستی است و Ú¯Ø°Ø§Ø± از امر مدرن Ø¨Ù‡ راحتی با یک اراده دم دستی میسر نیست. مدرنیته موضوع پیچیده, تو در تو و اثرگذاری است و با نادانی دانستن آن نمی‌توان تغییراتی را در واقعیت آن ایجاد کرد.

این پژوهشگر فلسفه بیان کرد: مهم‌ترین ویژگی مدرنیته, نسبت واقعیت نهادی است و گره خوردن نهادها Ø¨Ø§ Ù…درنیته اساسی‌ترین Ú©Ø§Ø±ÛŒ است که برای تثبیت مدرنیته انجام شده است و در واقع  Ø§ÛŒÙ† نهادها عامل ثبوت مدرنیته هستند.

رحیم‌پور ادامه داد: جدایی از این نهادها اجتناب‌ناپذیر است؛ به عنوان مثال بانک به عنوان یک نهاد بر زیست فردی ما اثر می‌گذارد و اگر تصمیم بگیریم که روابط فردی خود را با بانک قطع کنیم، تبادات Ù…الی ما دچار مشکل خواهد شد؛ به همین دلیل است Ú©Ù‡ بانک یک نهاد کانونی است و این نهاد بر زیست فردی و جمعی ما اثر می‌گذارد؛ مسئله اثر نهاد بر زیست فردی مهم‌ترین ساز و کاری است که امر مدرن به صورت ملموس Ø§Ù†Ø¬Ø§Ù… داده است.

وی گفت: مهم‌ترین اقدامی که می‌توانیم Ø¯Ø± رابطه با مدرنیته انجام دهیم, بازسای نهادی Ùˆ بازنگری نهادی است. برای جاهلیت‌زدایی باید به خودآگاهی نهادی برسیم و در مواجهه با نهاد باید از طریق خود نهاد با آن مقابله کرد؛ نهادهای مدرن هرچه بیشتر تکرار شوند، گفتمان مدرن را بیشتر تثبیت می‌کنند.

پژوهشگر فلسفه خاطرنشان کرد: گام اول انقلاب اسلامی بیشتر در مسیر سیاسی بوده اما Ú¯Ø§Ù… دوم باید انقلاب سیاسی باشد که این انقلاب سیاسی می‌تواند بازنگری نهادی Ùˆ ماهیت و تبعات هر یک از این نهادها را رقم بزند؛ نهاد بی‌بدیلی که Ø±ÛŒØ´Ù‡ آن دور از مفاهیم سکولاریته باشد.

انتهای پیام/