پرچمدار گرانی در بازار امروز؛ ۲۵ میلیون تومان افزایش برای این خودرو/ خودرو با دست فرمان «فاطمی امین» ارزان نمی‌شود/ مقام مسئول در وزارت صمت به جای خودرو از «چشم‌انداز تحولات جهانی» نوشت!

به گزارش تابناک اقتصادی؛ صفوف طولانی برای برنده شدن در قرعه کشی خودرو‌های تولید داخل؛ این اتفاق تلخی است که هر هفته شاهد آن هستیم. در تازه‌ترین آن نیز امروز مراسم قرعه کشی طرح فروش فوری با قیمت قطعی چهار محصول یکی از خودروسازان برگزار شد که بر اساس اعلام تسنیم، بیش از ۵ میلیون نفر برای خرید ۸ هزار خودرو اقدام به ثبت نام کرده بودند.

این رویه در هفته‌ها و ماه‌های گذشته نیز تکرار شده بود و با وجود وعده‌های فاطمی امین وزیر صمت مبنی بر حذف قرعه کشی در سال ۱۴۰۱، مردم همچنان شاهد روز‌های تلخ قرعه کشی و انتظار‌های بیهوده برای خرید خودرو به قیمت مصوب هستند.

در این میان، در بازار آزاد خودرو نیز روند قیمت‌ها هر روز با افزایش همراه می‌شود. به گونه‌ای که در جدیدترین قیمت‌های بازار خودرو تهران، قیمت پژو ۲۰۷ اتوماتیک امروز یکشنبه چهارم اردیبهشت ۱۴۰۱ با ۹ میلیون تومان افزایش نسبت به پنجشنبه ۵۵۹ میلیون تومان و سمند EF۷ دوگانه سوز هم با ۱۰ میلیون تومان افزایش قیمت امروز ۳۵۵ میلیون تومان بود. همچنین سمند سورن ELX، پرچمدار امروز افزایش قیمت محصولات ایران خودرو بود و با ۲۵ میلیون تومان افزایش ۳۰۰ میلیون تومان معامله شد. تندر ۹۰ هم امروز ۱۰ میلیون تومان افزایش قیمت را تجربه کرد و ۴۶۵ میلیون تومان به فروش رسید. از سوی دیگر، آنگونه که اقتصادنیوز خبر داده، رکوردار افزایش قیمت خودرو‌های داخلی تیبا ۲ معمولی است که قیمت آن ظرف یک ماه فروردین ۲۶ میلیون تومان گران شد و مرز ۲۰۰ میلیون تومان را هم رد کرد.

در شرایطی که این روزها، مردمی که قصد خرید خودرو دارند از سیاست‌های وزارت صمت به عنوان متولی بازار خودرو گلایه‌مند هستند، اما تا به امروز هیچ گونه واکنش و توصیه و یا حتی دستوری از سوی این وزارت خانه و شخص اول آن یعنی فاطمی امین در مقام وزیر صمت را شاهد نبوده ایم.

عجیب‌تر آنکه رئیس روابط عمومی این وزارت خانه نیز در اقدامی قابل تامل، بدون انکه توجهی به دغدغه این روز‌های متقاضیان خودرو داشته باشد، در فضای مجازی پیرامون چشم‌انداز تحولات جهانی نوشته است و تاکید داشته: چشم‌انداز تحولات جهانی، فرصت‌های متنوعی درزمینهٔ دیپلماسی اقتصادی به وجود آورده است و به طبع میزان بهره‌مندی از آن به نوع سیاست‌گذاری کشور‌ها برمی‌گردد.

 

این رویکرد عجیب از شخص اول حوزه روابط عمومی وزارت صمت که باید پاسخگوی افکار عمومی در این آشفتگی بازار خودرو باشد، در نوع خود خاص و عجیب است.  هرچند باید یادآور شد که زاده‌قشمی رئیس مرکز ارتباطات وزارت صمت در این چند ماه نیز در خصوص حال و روز بازار خودرو و وعده‌های خودرویی وزیر صمت نیز حرفی یا توئیتی نداشته است و ترجیح داده است از کنار این افسارگسیختگی بازار خودرو، چراغ خاموش عبور کند.

در این شرایط، وعده‌های محقق نشده فاطمی امین از روز رای اعتماد تا به امروز، موجب بی اعتمادی مردم به سیاست‌های این وزارتخانه شده است. به گونه‌ای که باید یادآور شد فاطی امین در روز رای اعتماد گفته بود " خودرو دغدغه همه ما است، در حوزه خودرو یک برنامه ۶ ماهه گذاشته ایم و در اختیار همه قرار گرفته است. یک برنامه دو ساله گذاشته ایم و ان شاءالله با اجرای این برنامه ۲ ساله تا ۳ الی ۴ سال دیگر صنعت خودرو، افتخار ملی خواهد بود. "

 

همچنین چند هفته بعد در برنامه ثریا اظهار داشت: " قیمت‌های خودرو واقعی نیستند و تا پایان سال آینده باید ۱۵ درصد قیمت تمام شده پایین بیاید. این کار از طریق روش‌های مختلف از جمله تامین مالی مناسب،   اصلاح ساختار مدیریتی صنعت خودرو و اصلاح رابطه بین قطعه ساز و خودروساز صورت می‌گیرد. " فاطمی امین همچنین گفته بود: سال آینده هر چقدر تورم وجود داشته باشد خودرو نه تنها بیش از تورم و اندازه تورم افزایش قیمت نخواهد داشت بلکه ۱۵ درصد زیر تورم افزایش دارد و حتی در برخی از خودرو‌ها این افزایش قیمت، کمتر هم می‌شود. به طور مثال خودرویی که الان ۲۰۰ میلیون تومان قیمت دارد سال آینده با تورم ۳۰ درصدی قیمت آن ۲۶۰ میلیون می‌شود که ما برنامه ریزی کرده ایم قیمت تمام شده ۱۵ درصد کمتر شود یعنی قیمت خودرو با تورم ۳۰ درصدی به ۲۳۰ میلیون تومان و حتی کمتر می‌رسد. "

 

این وعده‌های بی سرانجام وزیر صمت در شرایطی بود که رهبر انقلاب نیز به وضعیت غیرقابل قبول صنعت و بازار خودرو واکنش نشان داد.

 

رهبر معظم انقلاب اسلامی (یکشنبه  ۱۰ بهمن ماه ۱۴۰۰) در دیدار جمعی از تولیدکنندگان و فعالان صنعتی گفتند: "ما در برخی از محصولات داخلی متأسّفانه شاهد این هستیم که به کیفیّت توجّه نمی‌شود؛ این خیلی بد است. این همه حمایت در این این سال‌ها از صنعت خودرو در کشور شده، امّا کیفیّت خودرو خوب نیست،  مردم ناراضی‌اند، درست هم میگویند،  حق با مردم است؛ یعنی اعتراض مردم بجاست.  این صنعت نتوانسته رضایت مشتری را جلب کند؛ باید شما بتوانید رضایت مشتری را جلب کنید؛ لذا مسئله‌ی کیفیّت در درجه‌ی اوّل است. حالا اگر از این فضای حمایتی، هم برای ارتقای کیفیّت استفاده نشود و هم سوءاستفاده بشود برای بالا بردن قیمت، این هم یک مشکل دیگر است؛ قیمت را بالا ببرند، کیفیّت بالا نرود و ارتقا پیدا نکند، امّا این حمایت دولتی و تبلیغاتی و بانکی و ... و جلوگیری از مثلاً رقابت‌های خارجی موجب بشود که قیمت بالا برود؛  این خیلی چیز بدی است. "

در شرایطی که مردم از بازار خودرو و گرانی‌ها گلایه‌مند بودند، سرانجام چهارشنبه یازدهم اسفندماه، سید ابراهیم رئیسی، رییس جمهور کشورمان در یک بازدید از پیش اعلام نشده از ایران خودرو، دستور‌های مهمی در حوزه خودرو را صادر و بر افزایش عرضه و افزایش کیفیت و ایمنی خودرو‌های تولید داخل تاکید کردند.

در حالی که در هفته‌های پایانی سال گذشته، رئیس جمهور بر ضرورت افزایش حداقل ۵۰ درصدی تولید خودرو در سال ۱۴۰۱ تاکید داشت، وزیر صمت پیش‌تر (بهمن ۱۴۰۰) در برنامه ثریا وعده داده بود که امسال (سال ۱۴۰۰) میزان تولید به یک میلیون و صد هزار خودرو می‌رسد.

اما بررسی‌ها نشان می‌دهد تولید خودرو در سال ۱۴۰۰ در مجموع به ۹۰۰ هزار دستگاه هم نرسیده و نسبت به سال ۱۳۹۹ افت بالغ بر چهار درصدی داشته است؛ این در حالیست که در طی سال ۱۳۹۹ تولید خودرو با رشد چهار درصدی نسبت به سال پیش از آن (۱۳۹۸) از ۹۰۰.۵ هزار دستگاه فراتر رفته بود. از سوی دیگر نیاز بازار بیش از یک میلیون تومان برآورد شده است.

این در حالیست که قرار است تا پایان سال ۱۴۰۴ به گفته سیدرضا فاطمی امین (وزیر صنعت، معدن و تجارت) به تولید سالانه سه میلیون دستگاه خودرو برسیم؛ چشم اندازی که دست یافتن به آن با عملکرد مجموعه وزارت صمت در ماه‌های اخیر، دور از دسترس است و باید برای آن تدبیری شود.

وزیر صمت در هفته‌های آغازین فعالیت خود در این وزارتخانه در حاشیه نشست هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران، در خصوص برنامه‌های پیش روی بازار خودرو، اظهار داشت: "برنامه داریم در سال آینده بحث قرعه‌کشی خودرو را حذف کنیم.  ضمن اینکه خودروسازان مشکلات عدیده‌ای دارند که ما باید برای حل آن کمک کنیم. ".

اما با آغاز سال جدید، خبری از حذف قرعه کشی نبود و در روز‌های اخیر یکی از خودروسازان کشور، از تداوم روند قرعه کشی خودرو خبر داد و در نهایت مشخص شد که برای پیش‌فروش ۱۱هزار خودرو، ۵میلیون واجد شرایط ثبت‌نام کردند.

حال منطقی معاون صنایع حمل‌ونقل وزارت صنعت، معدن و تجارت در این باره گفته است: حذف قرعه‌کشی خودروسازان به مرور و با افزایش تیراژ تولید اتفاق خواهد افتاد.

در این شرایط که مردم هر روز با اندک پس انداز خود چشم امید دارند تا طرح‌های قرعه کشی خودروسازان شاسن خودرو را آزمایش کنند تا شاید برنده خوش شانس باشند، اما نبود سیاست و برنامه روشن از سوی متولی صنعت خودرو یعنی وزارت صمت، باعث شده تا در این وضعیت بهای خودرو در بازار آزاد روز به روز گران‌تر شود. هرچند ناگفته نماند که یک مقام مسئول در این وزارتخانه وعده خودروی ارزان قیمت داده است، منتهی برای شهریور ۱۴۰۲؛ یعنی بیش از یک سال دیگر.

 منوچهر منطقی معاون صنایع حمل و نقل وزارت صمت با بیان اینکه براساس برنامه‌ریزی شده نخستین عرضه خودروی ارزان قیمت در شهریور ۱۴۰۲ انجام می‌گیرد، درباره قیمت خودروی اقتصادی، توضیح داد: در دنیا تلاش می‌شود که قیمت این خودرو کمتر از ۶ هزار دلار و در محدود ۵ هزار و ۴۰۰ تا ۵ هزار و ۸۰۰ باشد.

دنیای اقتصاد در خصوص این وعده معاون فاطمی امین نوشت: اگر قرار باشد، خودروی ارزان مدنظر وزارت صمت، فاصله کیفی چشمگیری با خودرو‌های فعلی نداشته باشد، تولید آن توجیه ندارد و خودروسازان می‌توانند همین محصولات فعلی را عرضه کنند. از آن سو، اگر قرار است خودروی وعده داده شده، دارای کیفیت قابل قبول و بهتری نسبت به محصولات فعلی (امثال تیبا و ساینا) باشد، هزینه‌بر است، بنابراین دیگر نمی‌توان نام ارزان را روی آن گذاشت. از طرفی، تولید چنین خودرویی با کیفیت و قیمت مناسب، نیاز به تکنولوژی و فناوری روز دارد و همکاری خارجی‌ها را می‌طلبد، حال آنکه صنعت خودروی کشور فعلا در تحریم است و نمی‌تواند روی کمک خارجی‌ها حساب باز کند. به این مسائل، اما احتمال رشد قیمت ارز را (به‌خصوص اگر مذاکرات وین به نتیجه نرسد و برجام احیا نشود) نیز باید اضافه کرد. خودروی ۶‌هزار دلاری با احتساب ارز ۲۵‌هزار تومانی، قیمتی برابر با ۱۵۰‌میلیون تومان خواهد داشت، بنابراین هر چه قیمت ارز بالا برود، هزینه تولید و قیمت تمام شده خودروی موردنظر نیز افزایش خواهد یافت؛ بنابراین به همان نسبت دست مشتریان بیشتری از خرید آن کوتاه خواهد ماند.

جلال رشیدی کوچی عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شورا‌های مجلس شورای اسلامی در گفتگو با مهر، در پاسخ به این پرسش گفت: افزایش قیمت خودرو‌ها دهن‌کجی خودروسازان به نظام است؛ در حال حاضر بحث از موافق و مخالف گذشته است. مجلس، دولت، مردم و حتی مقام معظم رهبری تأکید می‌کنند که وضعیت خودروسازی نابه‌سامان و نارضایتی ایجاد کرده است، در چنین شرایطی افزایش قیمت‌ها نوعی دهن‌کجی و گستاخی به شمار می‌رود. وی تصریح کرد: منتظریم ببینیم وزیر صمت، پایان اردیبهشت و پس از پایان زمان مصوبه قبلی سران قوا چه خواهد کرد. بنده به وزیر صمت اعلام کرده‌ام که اگر پایان اردیبهشت، واردات انجام نشود، به طور قطع به صورت جدی روی استیضاح او کار خواهم کرد و این موضوع را به سرانجام می‌رسانم.