مهر: چند روزی است که سفر همسر، دختر و داماد محمدباقر قالیباف به ترکیه موضوع نخست فضای مجازی و سوژه برخی رسانهها تبدیل شده و ادعایی در این باره مطرح شد مبنی بر اینکه خانواده رئیس مجلس برای خرید سیسمونی به ترکیه سفر کردهاند.
رئیس مجلس شورای اسلامی تاکنون درباره این ماجرا موضعگیری نکرده است، اما فرزندش الیاس قالیباف به این موضوع واکنش نشان داد و در صفحه شخصی خود در فضای مجازی، نوشت: خواهرم و همسرش کاری انجام دادند که حتماً غلط است. این سفر آن هم در این شرایط اقتصادی مردم یقیناً اشتباه است. آنها برای خرید سیسمونی نرفته بودند و ناراستیها و بزرگنماییهایی در متنهای منتشر شده وجود دارد، اما به هر صورت انجام این سفر خطایی نابخشودنی است.
وی در ادامه این مطلب آورده است: این رفتار حتماً مخالف نظر و مشی و مرام پدرم است. آنان که میخواهند خطای فرزند را به پای پدر بنویسند، بدانند که این کار از قبل مورد مخالفت ایشان قرار گرفته بود، ولی متأسفانه نادیده گرفته شد. بنده به سهم خودم از همه مردم عذرخواهی میکنم.
در حالی که جنجال و فضاسازی در این خصوص همچنان ادامه دارد، به نظر میرسد باید به جای نگاه سطحی و گذرا به این ماجرا، ابعاد مختلف این موضوع مورد ارزیابی قرار گیرد که در این گزارش به آن میپردازیم.
۱. اصل ماجرا مذموم بوده و قابل دفاع نیست
سفر خانواده قالیباف به ترکیه در شرایط اقتصادی فعلی کشور که بسیاری از مردم در وضعیت سخت معیشتی به سر میبرند، بی هیچ وجه قابل دفاع و توجیه نیست. توقع مردم از مسئولان کشور به ویژه سران قوا آن است که در حالی که آنان تحت فشارهای شدید اقتصادی و معیشتی هستند، مسئولان هم در تحمل این فشارها با آنان همراه باشند و نشان دهند که برای گذر از مشکلات اقتصادی، تلاش میکنند و کنار ملت هستند. از سیاستمداران انقلابی و ارزشی، این توقع بیشتر است.
۲. تلاش برای تبدیل ماجرا به محل اختلاف قوا
برخی از افراد و رسانهها به جای آنکه روایت دقیق و مستندی از سفر خانواده رئیس مجلس به ترکیه داشته باشند، سعی کردند به هدف خود یعنی ایجاد اختلاف بین مجلس و دولت دامن بزنند. در یکی از این رسانهها آمده بود: بررسیهای ما نشان میدهد بالا گرفتن اختلاف دولت و مجلس خصوصاً بر سر استیضاح وزرای رفاه و صمت عامل اصلی انتشار خبر «سفر خانواده قالیباف به ترکیه» بوده است.
برخی دیگر از رسانهها هم با تیترهایی چون «رد پای دولت در غائله سفر خانواده قالیباف به ترکیه» و «وزارت اطلاعات دولت رئیسی خانواده قالیباف را رصد و ماجرا را لو داده»، این موضوع را برجسته کردند.
ادعای این رسانهها در شرایطی مطرح میشود که دومین نشست مشترک رئیس جمهور و اعضای هیئت دولت با رئیس و نمایندگان مجلس شورای اسلامی اخیراً (یکشنبه ۲۸ فروردین ماه) برگزار شد که حجتالاسلام سید ابراهیم رئیسی در آن نشست تعامل و هماهنگی کامل با مجلس را ضروری برشمرد و گفت: دولت از نظارت و پیگیریهای مجلس استقبال میکند و از همین رو به همه وزرا بارها تأکید کردهام که نهایت تعامل و مساعدت را با مجلس داشته باشند.
محمدباقر قالیباف هم در آن نشست، اظهار داشت: مجموعه جبهه انقلاب که در مسند مسئولیت و قدرت قرار گرفته، محکوم به موفقیت است. بنابراین مجلس، دولت و قوه قضائیه مجزا از یکدیگر نیستند و ما یکپارچه هستیم.
۳. جنجال برای به حاشیه راندن منطق و انصاف
سفر مسئولان و خانواده آنان به خارج از کشور منع قانونی و شرعی ندارد اما با وجود این، از زمانی که بحث سفر خانواده رئیس مجلس شورای اسلامی به ترکیه رسانهای شده است، شاهدیم که برخی از افراد و جریانات با سنگین کردن فضا میخواهند شرایط را به گونهای رقم بزنند که کسی جرأت نکند حرف منطقی و مستدل بزند و ماجرا را به شکل صادقانه روایت و به شکل منصفانه بررسی و نقد کند.
در هر ماجرایی وقتی هیاهو و جنجال بر فضا غالب شود، جایی برای مباحث منطقی و از روی انصاف باقی نمیماند و آنهایی هم که بکوشند از این زاویه به موضوع ورود کنند، یا صدایشان شنیده نمیشود و یا انواع و اقسام برچسبها را خورده و مورد هجمه قرار میگیرند.
۴- طرد نیروهای باتجربه و ارزشی
جریان مدعی اصلاحات در رسانههای خود، این سفر را بهانهای برای تخریب رئیس مجلس و زیر سوال بردن مجلس یازدهم قرار داد و از این ماجرا برای موجسواری جناحی و تسویه حساب سیاسی بهره گرفت. علاوه بر این، رسانههای معاند هم که از هر حربهای برای تخریب نیروهای انقلابی و ارزشی استفاده میکنند، این ماجرا را دستاویزی برای تخریب قالیباف و کمرنگ کردن موفقیتها و دستاوردهایی که وی در سمتهای مختلفی که تاکنون در نظام داشته است، قرار دادند و بدون سند و ادله، تهمتهای ناروایی را به وی نسبت دادند. این در حالی است که قالیباف با کولهباری از تجارب گوناگون طی چهار دهه گذشته، علی رغم برخی انتقادات بجا و نابجا، مدیری ارزشمند است و هیچ سیستم هوشمندی، مدیران متعهد و توانمند خود را به راحتی طرد نمیکند.
۵. بهانهای برای حمله به اصل نظام و انقلاب
رسانههای معاند و جریانات ضدانقلاب از هیچ فرصتی برای حمله به اصل نظام و انقلاب نمیگذرند و از روزی که خبر سفر خانواده رئیس مجلس به ترکیه منتشر شد، دست به کار شده و در اخبار و گزارشهای خود به طور مکرر برای این موضوع تولید محتوا کردند.
این رسانهها با دروغپراکنی، انواع و اقسام مطالب و خبر را در این راستا تولید و منتشر کردند و تکاپوی آن برای پرداختن به ابعاد این سفر نشان میدهد که آنان هیچ هدفی جز تضعیف اصل نظام و ایجاد شکاف بین مردم و مسئولان نظام جمهوری اسلامی ندارند.
۶- اصلی _ فرعی کردن مسائل
مقام معظم رهبری میفرمایند: «از فروع و از حواشی، بجد پرهیز کنید؛ من میبینم متأسفانه -مال امروز و دیروز هم نیست- در غالب دورانها ما زیاد دچار حواشی و فروع بودهایم. اما حالا با پدید آمدن فضای مجازی و این حواشیای که در فضای مجازی و مانند اینها هست، بیشتر هم این فروع و این حواشی و امثال اینها زیاد میشود؛ از آنها هرچه ممکن است، پرهیز کنید.»
این روزها رسانهها به حدی سفر خانواده قالیباف به ترکیه را برجسته میکنند که گویا این موضوع، مهمترین مسئله کشور است. در شرایطی که کشور دغدغهها و مسائل مختلفی در سطح کلان دارد، نباید حاشیه و فرع، جای مسائل اصلی و اولویتهای کشور را بگیرد.
۷- عدم تناسب خطا و مجازات
طبق گفته الیاس قالیباف، سفر خانوادهاش به ترکیه خطا و اشتباه بوده است و بنابراین خانواده قالیباف خطای خود را پذیرفتهاند. اما مسئله حائز اهمیت آن است که حجم انتقادات به رئیس مجلس شورای اسلامی نامتعارف است و با خطایی که خانوادهاش مرتکب شدند، سنخیتی ندارد.
قاعدتاً باید خانواده رئیس مجلس شورای اسلامی موقعیت وی را درک میکردند و در شرایط اقتصادی فعلی کشور به سفر مذکور نمیرفتند، اما حال که آنان هم به خطای خود اذعان کردهاند، این حجم از انتقاد که در موارد بسیاری شکل تخریب به خود گرفته، به هیچ عنوان تناسبی با خطای صورت گرفته ندارد.
۸- اختلاف میان بدنه نیروهای ارزشی و انقلابی
برخی از جریانات سیاسی این ماجرا را بهانهای قرار دادند که بین نیروهای جبهه انقلاب سوءظن و اختلاف ایجاد کنند. صاحبان رسانههایی که این هدف را دنبال میکردند، با تیترهایی چون «حمله پایداری به قالیباف برای از زیر ضرب درآوردن عبدالملکی» و «قالیباف چوب عدم همراهی با پایداری در طرح صیانت را خورد» سعی کردند که نمایندگان مجلس و نیروهای انقلاب را در مقابل هم قرار دهند.
هدف این افراد فقط تخریب قالیباف نیست، بلکه آنان با دامن زدن به سوءظن و از هم گسیختن اتحاد نیروهای انقلابی به دنبال آن هستند که نیروهای انقلاب را وادار کنند به جای رفع مشکلات مردم، با یکدیگر تسویه حساب کنند.
تا الان اتحاد مجلس، دولت و نیروهای انقلابی باعث شده است که مشکلات به ارث رسیده از دولت روحانی تا حدی کاهش پیدا کند، اما گویا این اقدام به مذاق برخی افراد و جریانات سیاسی خوش نیامده است و این همدلی را هدف گرفتهاند.
۹- تزریق ناامیدی و بی اعتمادی به مردم
فعالیت گسترده در فضای رسانهای و مجازی در واکنش به خبر سفر خارجی خانواده رئیس مجلس حاکی از آن است که عدهای از روی عمد این موضوع را برجستهتر از حالت واقعی نشان میدهند تا مردم را ناامید و نسبت به مسئولان بی اعتماد کنند.
در واقع، مدتی است با همدلی و همکاری سه قوه، کشور به نوعی آرامش رسیده که این آرامش سیاسی یک گام مهم و اساسی برای حل مشکلات مردم است، اما گویا عدهای میخواهند بذر ناامیدی در دل مردم بکارند و در میان افکار عمومی این باور را جا بیندازند که مسئولان به فکر حل مشکلات آنان نیستند و نباید به آنان اعتماد کرد.
۱۰- فرضیه «پروژه امنیتی» در پوشش افشاگری
و بالاخره برخی از افراد هم معتقدند که باید عوامل شناسایی داماد، دختر و همسر رئیس مجلس در فرودگاه مشخص و این مسئله بررسی شود که چگونه اطلاعات شخصی مسافران به بیرون درز پیدا کرده است. به بیان دقیقتر، عدهای این موضوع را نه یک افشاگری بلکه یک پروژه امنیتی میدانند که در آن افشاگری صرفاً یک پوشش برای پیشبرد اهداف خاص سیاسی و حتی امنیتی است. درباره صحت و سقم این موضوع، حداقل فعلاً نمیتوان با قاطعیت ابراز نظر کرد.
به هر حال این فرضیه قابلیت بررسی دارد و لازم است دستگاههای ذیربط به آن پاسخ دهند تا شائبهای از این منظر باقی نماند.