بر اساس گزارش های مركز ملی خشكسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی كشور میزان بارش سال زراعی جاری كشور از اول مهرماه 1396 تا 28 خردادماه سال جاری، حدود 163 میلی متر بوده كه مقدار نرمال (دوره بلندمدت) آن 221 میلی متر می باشد.
بر این اساس میزان بارش سال زراعی جاری كشور نسبت به میانگین بلند مدت خود حدود 26 درصد كاهش داشته است.
این در حالی است كه محمدرضا رضوی روز پنجشنبه در گفت وگو با خبرنگار ایرنا افزود: این كاهش در استان مازندران حدود 14 درصد است بدین معنی كه مقدار نرمال بارش استان دربازه زمانی گفته شده حدود 533 میلی متر می باشد كه در سال زراعی جاری حدود 460 میلی متر دریافت شده است.
وی با اشاره به درگیری كل استان با بحران خشكسالی گفت: خشكسالی هواشناسی یكساله منتهی به پایان اردیبهشت ماه سال 1397 استان بر مبنای شاخص بارش و دمای استاندارد شده(SPEI) است .
رضوی گفت: در ارتفاعات شهرستان ساری و سرشاخه های آبی این حوزه شدیدترین نوع خشكسالی یعنی خشكسالی بسیار شدید و در گستره زیادی از نواحی میان بند شهرستان ساری، نواحی میان بند و بالا دست سوادكوه و سوادكوه شمالی، تنكابن، چالوس و بخشی از شهرستان نوشهر و رامسر نیز خشكسالی شدید اتفاق افتاده است.
مدیركل هواشناسی مازندران ادامه داد: بر اساس اطلاعات هواشناسی، میزان دما و به تبع آن تبخیر در سطح كشور و استان روند افزایشی داشته است.
به گفته وی افزایش بیش از 2 درجه ای دمای سال 1396 نسبت به نرمال بلندمدت در استان مازندران و ساعات آفتابی در ماه های پایانی سال گذشته و ابتدای سال جاری موجب ذوب زودهنگام برف و از دست رفتن ذخیره منابع آبی استان شده است، در حالی كه این برف می بایست تا اواخر اردیبهشت ماه امسال به تدریج به آب های سطحی استان افزوده می شد.
رضوی افزود: همچنین چرای بی رویه دام در ارتفاعات ، انشعاب بیش از حد منابع آب در ویلاهای بالا دست استان و ورود پساب این ویلاها به رودخانه ها موجب آلودگی منابع آبی و از دست رفتن بخشی از منابع آبی مازندران گردیده است.
بر اساس گزارش هواشناسی میانگین حداقل دمای استان در نواحی كوهستانی در بهار 1397 ، حدود هفت درجه سانتیگراد بوده كه نسبت به سال گذشته و نسبت به بلند مدت یك درجه سانتیگراد كاهش یافته است.
میانگین حداكثر دمای استان در نواحی كوهستانی در بهار 1397 ، 20 درجه سانتیگراد بوده كه نسبت به سال قبل 6 درجه كاهش و نسبت به بلند مدت 4 درجه افزایش داشته است.
طی گزارش مركز ملی خشكسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی كشور در بلند مدت حجم بارندگی سالانه كشور یك میلی متر در سال كاهش و مقدار تبخیر و تعرق پتانسیل سالانه كشور چهار و نیم میلی متر در سال در حال افزایش می باشد و استان مازندران نیز مستثنی از این قاعده نیست و این وضعیت بدان معنی است كه هرسال آب قابل دسترس در كشور و استان كمتر می شود.
تغییرات سالانه خشكسالی كشور با توجه به شاخص SPEI طی سه دهه گذشته مبین آن است كه روند فراوانی، شدت و مدت خشكسالی بویژه از سال زراعی 78-1377 به شكل معنی داری در حال افزایش است و این شرایط در استان مازندران نیز وجود دارد.
با توجه به نوسانات و تغییرات آب و هوایی در جهان و همچنین كشورمان تقاضای آب روبه افزایش است تا جایی كه پیش بینی شده در سال 2030 تقاضای جهانی آب بیش از عرضه جهانی آن خواهد بود و دلایل اصلی آن ضمن افزایش گرمایش جهانی و تغییر اقلیم، افزایش جمعیت جهان، افزایش شهرنشینی، صنعتی شدن و از همه مهمتر عدم مدیریت صحیح منابع آبی می باشد.
نكته قابل توجه آن است كه طبق استاندارد های بین المللی هیچ كشوری حق برداشت بیش از 40 درصد آب تجدید ناپذیر خود را ندارد كه متاسفانه در ایران تاكنون بیش از 60 درصد برداشت شده است.
