خدمت سربازی‌اش را در کسوت معلمی گذراند و در دوران دفاع مقدس نیز جریان تعلیم و تربیت را در جبهه‌ها ادامه داد و سرانجام شغل خطیر معلمی را با شهادت در جبهه حلب به پایان رساند تا نخستین شهید مدافع حرم جامعه فرهنگیان باشد.
از سرباز معلمی تا حلب راه و هدفش تنها یک موضوع بود؛ «رضایت خدا» و شاید به همین دلیل بود که در دوران دفاع مقدس سنگر تعلیم و تربیت را در جبهه‌ها ادامه داد و پس از گذشت سال‌ها از دوران دفاع مقدس، راهی جبهه حلب شد تا به قول خود از صحن و سرای «بی بی زینب» دفاع کند.
حاج رضا ملایی نخستین شهید مدافع حرم جامعه فرهنگیان کشور از خطه خوزستان است که در سال 94 در مسیر دفاع از حرم حضرت زینب (س) به دست نیروهای داعش در شهر حلب به شهادت رسید.
او فعالیت در شغل معلمی را از سال 55 با بحث سپاه دانش آغاز کرد و در سال 57 پس از پایان دوران سربازی فعالیت رسمی خود را در مجموعه آموزش‌وپرورش به عنوان مربی علوم تربیتی آغاز کرد و پس از آن به عنوان معلم ابتدایی و مدیر مدارس راهنمایی مشغول فعالیت شد و در طول سال‌های حضورش در کسوت معلمی بارها توانست به عنوان معلم و مدیر نمونه استانی و کشوری انتخاب شود.
همسر شهید ملایی از زندگی مشترکشان روایت می‌کند: حاج رضا پسرعمه‌ام بود و در دوران جوانی در یک محل نیز زندگی می‌کردیم به همین دلیل براساس شناخت کاملی که از یکدیگر داشتیم در دهه ۶۰ ازدواج کردیم که ماحصل این زندگی مشترک هفت فرزند است، شش پسر و یک دختر.
از همان ابتدای ازدواج، حاج رضا برای دفاع از کشور راهی جبهه‌های جنگ شد و سال ۶۱ در عملیات والفجر، سال ۶۲ و ۶۳ در عملیات خیبر و هورالهویزه و در سال ۶۵ در عملیات فاو حضور داشت.
همسر شهید ملایی می‌گوید: حاج رضا همیشه می‌گفت جای جای شهر مملو از یاد و خاطره دوستان شهید و رزمنده‌ام است، چرا من از قافله شهدا جامانده‌ام و از آنجایی که مرد جبهه و جنگ بود به محض شنیدن خبر حضور داعش در سوریه برای دفاع از حرم بی بی زینب (س) راهی حلب شد.
حاج رضا پس از دو هفته حضور در حلب و دفاع از حرم اهل بیت(ع)، 17 آذر 94 به شهادت رسید تا افتخار نخستین شهید مدافع حرم فرهنگیان را به نام خود ثبت کند.
زمانی که خبر حضور داعش در سوریه و احتمال تعرض آنها به حرم اهل بیت(ع) را شنید بلافاصله عزم خود را برای حضور در سوریه جزم کرد و هنگامی که با مخالفت همسرش مواجه شد برای راضی کردنش این گونه گفت: هم‌اکنون فرزندانمان بزرگ شده‌‌اند و به من نیازی ندارند مهمتر از آن که خداوند تکیه‌گاه آنهاست بنابراین باید برای دفاع از حرم بی بی زینب(س) بروم.
حاج رضا ملایی که در دوران بازنشستگی‌اش از آموزش‌وپرورش برای دفاع از حرم اهل بیت(ع) فعالیت می‌کرد، شهادت دو نفر از شاگردانش را نیز در حلب شاهد بود.
