نتایج ضعیف؛ مربیان در فوتبال قرار است به این دلیل اخراج شوند. گهگاه، اما دیده شده که یک سرمربی حتی پس از برد هم شغل خود را از دست داده است. علی دایی، چهره نامدار فوتبال ایران ۱۲ اردیبهشت ماه ۱۳۹۸ چنین اتفاقی را تجربه کرد. مدیران باشگاه سایپا ۲ روز پس از برد ۲ بر صفر تیم فوتبال‌شان مقابل ذوب‌آهن، در بیانیه‌ای اخراج علی دایی را اعلام کردند. اخراجی با دلایل غیرورزشی!
چرا دایی از سایپا اخراج شد؟
اخراج دایی از تیمی که سرمربی‌گری را در آن شروع کرده بود، سروصدای زیادی به پا کرد. ریشه این اخراج را باید در مصاحبه‌های تند دایی علیه مدیران سایپا دانست. شماره ۱۰ سابق تیم ملی در آن روز‌ها با مدیریت باشگاه اختلافات شدیدی داشت، اختلافاتی که گفته می‌شد ریشه در مسائل مالی دارد. این اختلافات به مصاحبه‌های دایی کشیده شد. سرمربی سایپا پس از برد مقابل ذوب‌آهن در کنفرانس خبری خود حرف‌های عجیبی زد: «امسال آن‌قدر از نظر روحی فشار تحمل کردم که فقط می‌خواهم لیگ تمام شود و بروم استراحت کنم. مگر بازیکنان ما چقدر قرارداد بستند؟ اصلا برای کارخانه سایپا این ارقام پولی است؟ پراید ۸ میلیونی، ۵۰ میلیون تومان شده و تیبای ۱۶میلیونی، ۷۵ میلیون تومان شده، اما قرارداد ما افزایش نیافته است! شاید هم من را دوست ندارند و نمی‌خواهند من در سایپا کار کنم که فکر می‌کنم ۹۹ درصد این مسئله درست است». باشگاه سایپا ۲ روز بعد از این صحبت‌ها، در بیانیه‌ای عنوان کرد این صحبت‌های دایی بی‌احترامی به کارگران کارخانه سایپا بوده و به کار سرمربی مشهورش در این تیم پایان داد. دایی هم البته بیکار ننشست و فردای اخراجش با ترتیب دادن یک مصاحبه مطبوعاتی، شدیدترین صحبت‌های را علیه مصطفی مدبر، مدیرعامل وقت سایپا و مدیریت کارخانه انجام داد. صحبت‌هایی که حتی در محافل سیاسی هم واکنش پیدا کرد.
دوری بلندمدت
علی دایی که خیلی‌ها او را نماد فوتبال ایران می‌دانند، از اوایل دهه هفتاد یکی از چهره‌های اصلی فوتبال ایران محسوب می‌شود. او نزدیک به ۱۰ سال به عنوان یکی از مهم‌ترین بازیکنان ایران فعالیت کرد و برای شروع مربیگری هم منتظر پایان دوران بازی‌اش نماند. دایی در فصل ۸۶-۸۵ در سمت مربی-بازیکن سایپا را قهرمان لیگ ایران کرد و از آن روز به بعد دیگر تبدیل به یک سرمربی مطرح در فوتبال ایران شد. سایپا، تیم ملی ایران، پرسپولیس، راه‌آهن، پرسپولیس (مرتبه دوم)، صبا، نفت تهران و سایپا (مرتبه دوم) تیم‌های دوران مربیگری مهاجم سابق بایرن‌مونیخ بود.
دایی در آن سال‌ها فقط دو مقطع کوتاه پس از اخراج از تیم ملی در سال ۱۳۸۸ و برکناری عجیب از پرسپولیس درسال ۱۳۹۳، خانه‌نشین شد. انتظار می‌رفت این‌بار هم دوری رکورددار گلزنی در تیم ملی از فوتبال خیلی طولانی نباشد، این مدت ناباورانه، اما ۳ سال شد.
دلیل خانه‌نشینی دایی چیست؟
شایعه حضور علی دایی در تیم‌های مختلف در این ۳ سال بارها شنیده شده است. نام بهترین گلزن ملی سابق جهان پس از جدایی مارک ویلموتس از تیم ملی ایران در آذر ۱۳۹۸ و رفتن گابریل کالدرون از پرسپولیس در همان مقطع، به عنوان سرمربی احتمالی هر دو تیم مطرح شد. دایی در نهایت، اما به عنوان سرمربی این دو تیم سابقش انتخاب نشد. در این مدت بارها اخباری درباره مذاکره سایر تیم‌ها با دایی هم به گوش رسید؛ فولاد خوزستان، ذوب‌آهن، تراکتور، صنعت‌نفت آبادان، گل‌گهر سیرجان و حتی تیم ملی سوریه. سوالی که در این میان پیش آمده این است که چرا دایی در این ۳ سال با هیچ تیمی به توافق نرسیده است؟
شایعه ممنوع‌الکار بودن دایی پس از اتفاقات اخراجش از سایپا در این مدت بارها منتشر شده است. دایی البته ممنوع‌الکار بودن خود را رد کرده، اما به دفعات صحبت‌هایی کرده که نشان می‌دهد موانعی وجود دارد. او یک‌بار عنوان کرد باشگاه‌ها پس از مذاکره اولیه با او غیب‌شان می‌زند و یک‌بار هم گفت: «کسانی هستند که اصلا دوست ندارند امثال علی دایی و آقامهدی (مهدوی‌کیا) در عرصه فوتبال حضور داشته باشند. من که این برخورد‌ها را به فال نیک می‌گیرم. چون فرصت پیدا کرده‌ام بیشتر به زندگی خودم برسم».
رویکرد علی دایی در انتخاب تیم‌هایش نشان می‌دهد که بخشی از این خانه‌نشینی هم خودخواسته است. او در این سال‌ها بارها گفته به خاطر مسائل شخصی و تجاری‌اش امکان کار کردن در خارج از تهران را ندارد. سرمربی ایران در مقدماتی جام‌جهانی ۲۰۱۰، در این سال‌ها فقط در تیم‌های تهرانی و تیم‌های نزدیک به تهران که تمریناتش در تهران برگزار می‌شده، کار کرده‌است. این موضوع انتخاب‌های دایی را بسیار محدود می‌کند. تیم ملی و پرسپولیس قاعدتا مقصد‌های محبوب دایی به شمار می‌روند. تیم‌های متمول تهرانی هم پس از این دو گزینه، اولویت بعدی علی دایی محسوب می‌شدند و می‌شوند. بررسی وضعیت تیم‌های تهرانی نشان می‌دهد، گزینه خاصی در این ۳ سال پیش روی دایی نبوده است. او برای بازگشت به نیمکت مربیگری یا باید همچنان منتظر پرسپولیس، تیم ملی یا یک تیم تهرانی بماند یا کمی تغییر رویه بدهد.
دایی در این ۳ سال چه کرده‌است؟
نام علی دایی باوجود دوری از فوتبال در این ۳ سال بارها و بارها در سرخط خبر‌ها قرار گرفته است؛ حتی به بهانه‌های غیرفوتبالی؛ از مورد حمله سارقان قرار گرفتن تا افتتاح ورزشگاهی در اردبیل به نامش. در فوتبال، اما کانون توجه به دایی بیشتر در سطح بین‌المللی بوده است. نزدیک شدن رونالدو به رکورد دایی و در نهایت شکسته شدن رکورد ۱۰۹ گل ملی کاپیتان سابق ایران موجب شد تا نام دایی در اکثر رسانه‌های معتبر بین‌المللی مطرح شود. صحبت‌های رونالدو درباره دایی و گفتگو رسانه‌های مطرح با این اسطوره ایرانی نام او را چندین هفته مورد توجه قرار داد. حضور دایی در قرعه‌کشی جام‌جهانی ۲۰۲۲ هم آخرین مطرح شدن بین‌المللی کاپیتان پیشین تیم ملی ایران بود.
فوتبال ۳۶۰
