همشهری‌آنلاین - فتانه احدی: مذاکرات برای توافقات وین همچنان ادامه دارد اما گویی از تب و تاب افتاده است. این روزها کمتر از وین یا مذاکرات خبری به گوش می‌رسد، گاهی هم از طرف آمریکایی خبرسازی هایی مبنی بر توقف مذاکرات به گوش می رشد، اما امیرعبدالهیان چندی پیش خبر از ارتباطات با واسطه ایران و آمریکا از سوی اروپا داد تاکید کرد که همچنان پیامهایی که لازم است بین دو طرف ردو بدل می شود. در همین زمینه عباس‌زاده مشکینی این اتفاقات را روال عادی مذاکرات می‌داند و معتقد است که ما برای رسیدن به توافق نباید عجله کنیم. او تاکید می کند: این طرف غربی است که باید تکلیف را روشن کند. جمهوری اسلامی ایران قطعا امتیاز نخواهد داد و به دنبال رسیدن به توافقی است که منافع خود حفظ شود.
متن کامل گفت وگوی همشهری آنلاین با محمود عباس‌زاده مشکینی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی را بخوانید.
دلیل این همه تاخیر در مورد برجام چیست؟ تعلل آمریکا در تصمیم‌گیری جای خود اما به نظر می‌رسد که هیچ خبر جدیدی نمی‌شنویم و گویی هیچ خبر تازه‌ای نیفتاده و همه فقط منتظر یک تصمیم‌گیری هستند.آیا پشت پرده ماجرا هم اینگونه است ؟
در مذاکرات وین، نیاز آمریکایی‌ها و غربی‌ها به توافق بیشتر از ماست. ما کماکان در این گفتگوها دست بالا را داریم. ما در این کارزار دست‌پر هستیم و مشکلی از سوی طرف ایرانی وجود ندارد. در جلساتی که تا کنون برگزار شده، حدود ۸۰ تا ۹۰ درصد موارد مشترک بیان شده و در مورد همگی آنها به صورت شفاها به توافق رسیده‌ایم و نظرات مشترک داریم. تنها در بحث رفع تحریم، ما مطالبات و نظراتی داریم که باید به آنها توجه شود. با توجه به اینکه این غربی‌ها بودند که به تعهدات خود عمل نکرده‌اند، بنابراین ما به دنبال این هستیم که تکلیف برخی موضوعات روشن شود و استخوان لای زخم نماند و بار دیگر تجربه‌ای مثل برجام تکرار نشود.
ما به جد دنبال این هستیم تا چند مورد باقی مانده نیز طبق خواسته ما تعیین تکلیف شود. اما طرف غربی در این زمینه حسن‌نیت نشان نمی‌دهد، به نظر ما تعلل آنها برای این است که امتیاز بیشتری از ما بگیرند. الان توپ در زمین آمریکایی‌هاست. به نظر من اگر در امر رسیدن به توافق جدیت داشته باشند در چند ساعت هم می‌شود به توافق رسید اما آنها می خواهند از ایران امتیاز بگیرند و دچار خطای محاسباتی هستند. ما هم امتیاز بیشتری نمی‌دهیم و ترجیح می‌دهیم که موارد حوزه تحریم هم تکلیفش روشن شود.
برای ما مهمترین مسئله بحث تضمین‌هاست. با توجه به عهدشکن بودن غربی‌ها و پایبند نبودن به قول و قرارها، ما باید تضمین داشته باشیم. نباید آمریکا یا یک کشور غربی خودسرانه بار دیگر در توافقاتش با بی توجهی تعهدات را نادیده بگیرد و از آن شانه خالی کند.
ما دنبال یک نتیجه خوب از این گفتگو هستیم، نتیجه‌ای که خودش را در عرصه اقتصاد و سیاست منافع ما را تامین کند. در این گفتگو دنبال نتیجه‌ایم، مهم نیست که مذاکرات برای توافق چند روز و چند ماه طول بکشد، هرچند موافقیم که سریعتر انجام بگیرد اما اگر طرف تعلل کند که از ما امتیاز بگیرد، ما منافع کشور را فدای رفتار آنها نمی کنیم.
ما هزینه سنگینی داده‌ایم. ما اقتصاد خود را بدون در نظر گرفتن نتیجه مذاکرات اداره کرده‌ایم. خوشبختانه از تحریم‌ها عبور کرده ایم؛ هرچند با هزینه بالاتر، اما در مقابل عزت و استقلال داریم و کشور را بر اساس ظرفیت‌های داخلی اداره می‌کنیم و سعی داریم یک به یک از زنجیرهای فشار تحریم کم کنیم. در نتیجه اگر غربی‌ها دنبال این امتیازگیری باشند جمهوری اسلامی ایران امتیاز نخواهد داد.
آیا روابط ایران و عربستان و نزدیک شدن به توافقات احتمالی در مذاکرات دو جانبه ممکن است بر مذاکرات وین هم تاثیر بگذارد؟ آیا این امکان وجود دارد که کشورهای منطقه از جمله عربستان سعی کنند در مذاکرات وین هم مداخله داشته باشند یا اینکه وضعیت مذاکرات وین موجب تغییر رویه عربستان در مذاکرت دوجانبه شده باشد؟
در عرصه سیاست غالب مسائل کمابیش با هم ارتباط و تاثیر و تاثر دارند، پدیده‌ها از هم جدایی‌ناپذیرند. جمهوری اسلامی ایران همواره پیش قدم است که با کشورهای مهم و تاثیرگذار منطقه ارتباطش را عمق و وسعت ببخشد و آن را ارتقا دهد. در منطقه کشورهایی مثل عربستان و ترکیه چنین ویژگی‌هایی دارند. جمهوری اسلامی ایران می‌تواند محور یک همبستگی و هم‌پیمانی در منطقه شود و اگر کشورهای مهم در این همبستگی و هم پیمانی همکاری داشته باشند، برخی از این کشورها به حیاط خلوت قدرتهای بیگانه تبدیل نمی‌شوند و آنها چشم طمع از منطقه برخواهند داشت. به همین خاطر ما بدون توجه به سابقه برخی از کشورها آماده‌ایم تا ارتباط خود را با همسایگان ارتقا دهیم.
در مورد عربستان هم ۵،۶ دوره برخی از کشورها از جمله عراق و عمان با ابتکاراتی برای بسترسازی در گفتگوها کمک کرده اند. امیدواریم با حسن نیت و جدیت کشور مقابل، بتوانیم یک ارتباط عادی را با همسایگان خود به ویژه عربستان‌سعودی برقرار کنیم. جمهوری اسلامی ایران با توجه به برگ برنده‌ای که در مذاکرات وین دارد سعی می‌کند اوضاع را به گونه‌ای مدیریت کند تا کار به این مداخله‌ها و فشارها نیانجامد. ظرفیت این را داریم که خود مشکلات را حل کنیم هر چند اگر دیگران بخواهند کمک کنند استقبال خواهیم کرد اما ظرفیت حل مشکل را داریم.
آقای امیر عبدالهیان چندی پیش اعلام کردند که پیامهایی از سوی اروپا بین ایران و آمریکا ردو بدل می‌شود، اما مدتی است مسائل مربوط به توافقات در رسانه مطرح نمی‌شود. نظر شما درباره این سکوت رسانه‌ای چیست؟
با توجه به اینکه ما در گذشته در مذاکرات مستقیم آمریکایی‌ها به نتیجه نرسیدیم و آنها زیر تعهدات خود زدند، در نتیجه با توجه به سابقه سوء آنها این دوره بدون داشتن ارتباط مستقیم سعی داریم در قالب ۱+۴ مذاکرات را ادمه دهیم. بنابراین باید توجه داشت که این ارتباطات همچنان وجود دارد و اگر اطلاع رسانی نمی‌شود بدان معنی نیست که ارتباط قطع شده و ما امیدی به مذاکرات نداریم یا گفتگوها جریان ندارد.
قطعا از کانال‌های مطمئن و متفاوت پیام‌های دو کشور ردوبدل می‌شود. در واقع هنوز آن نتیجه‌ای که به دنبال آن هستیم اتفاق نیفتاده است. حتما اگر موردی پیش بیایید و توافقی حاصل شود یا ما به نتیجه‌ای برسیم اطلاع رسانی خواهد شد که این حق مردم ایران است که در جریان امور قرار بگیرند.
