سازمان ملل متحد روز پنجشنبه هشدار داد قاره آفریقا به دلیل افزایش شدید قیمت غذا و سوخت در نتیجه حمله روسیه به اوکراین در معرض «بحرانی بی‌سابقه» قرار گرفته است.
وبگاه شبکه خبری الجزیره با گزارش این خبر افزود درگیری‌ها در اوکراین و تحریم‌های غرب علیه مسکو تأمین گندم، کودهای شیمیایی و سایر کالاها را با اخلال مواجه کرده و این موضوع، برای آفریقا که از قبل در نتیجه تغییرات جوی و همه‌گیری کرونا با مشکل دست و پنجه نرم می‌کرد دشواری‌های مضاعفی پدید آورده است.
«ریموند گیلپین»، اقتصاددان ارشد «برنامه توسعه سازمان ملل» در آفریقا روز جمعه گفت: «این بحرانی بی‌سابقه برای قاره آفریقا است. ما شاهد کاهش تولید ناخالص داخلی در این قاره هستیم.»
گیلپین که در یک کنفرانس خبری در ژنو حضور داشت تصریح کرد افزایش شدید تورم به ویژه کشورهایی مانند آفریقای جنوبی، زیمبابوه و سیرالئون را با مشکل مواجه می‌کند.
بسیاری از کشورهای آفریقایی وابستگی شدیدی به واردات مواد غذایی و کودهای شیمیایی از روسیه و اوکراین دارند. این دو کشور که از فوریه سال جاری میلادی (اسفندماه) درگیر جنگ شده‌اند جزو صادرکنندگان عمده گندم، غلات، کلزا و روغن آفتابگردان هستند. در برخی از کشورهای آفریقایی تا حدود ۸۰ درصد از نیاز به گندم از طریق واردات از دو کشور روسیه و اوکراین تامین می‌شود.
روسیه از روز ۵ اسفند (۲۴ فوریه) دستور حمله نظامی به اوکراین را صادر کرد. این تحول چند روز بعد از آن رخ داد که مسکو رسماً استقلال جمهوری‌های «دونتسک» و «لوهانسک» در شرق اوکراین را به رسمیت شناخت. ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه هدف از عملیات نظامی کشورش را «غیرنظامی کردن اوکراین» و «نازی‌زدایی» از این کشور اعلام کرد.
روسیه همچنین اعلام کرده اوکراین به تعهداتش ذیل توافقات مینسک که در سال‌های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ برای حل مناقشه‌های موجود میان جدایی‌خواهان و کی‌یف حاصل شده بود عمل نکرده است.
اوکراین ساعاتی بعد از حمله روسیه اعلام کرد تمامی ارتباطات دیپلماتیک با این کشور را قطع کرده است. کشورهای غربی در واکنش به اقدام نظامی روسیه تا کنون در چندین نوبت تحریم‌هایی را علیه اکثر نهادهای مالی، بخش انرژی و نخبگان سیاسی مسکو اعلام کرده و از جمله ارتباط چند بانک این کشور با سامانه پیام‌رسان بانکی سوئیفت را قطع کرده‌اند.
مضاف بر این، طبق گزارش شبکه خبری الجزیره، افزایش قیمت نفت در نتیجه جنگ اوکراین، افزایش شدید قیمت سوخت و گازوئیل را در قاره آفریقا به همراه داشته است.
«آهونا ازیاکوناوا»، دستیار دبیرکل سازمان ملل متحد گفت: «با توجه به اخلال‌های صورت گرفته در تامین کالاها شاهد به وجود آمدن شرایط اضطراری هستیم؛ این کشورها یک شبه به کجا برای تامین محصولات مورد نیاز خود رجوع کنند؟»
طبق نوشته وبگاه شبکه خبری الجزیره افزایش قیمتها و کاهش رشد اقتصادی میلیون‌ها خانوار در سراسر قاره سیاه که اکثر کشورهای فقیر دنیا را در خود جای داده در معرض خطر قرار داده است.
گیلپین علاوه بر این گفته مشکلات اقتصادی می‌تواند به تشدید تنش‌های اجتماعی در بخش های بحران زده این قاره نظیر ساحل صحرا، بخش‌هایی از آفریقای مرکزی و شاخ آفریقا منجر شود.
این اقتصاددان سازمان ملل گفت تنش‌ها به ویژه در مناطق شهری و اجتماعات فقیر می‌تواند به شکل‌گیری تظاهرات‌های خشونت‌بار و شورش‌های خشن تبدیل شود. وی اضافه کرد کشورهایی که قرار است سال جاری و سال آینده انتخابات برگزار کنند به طرز ویژه‌ای آسیب‌پذیر هستند.
آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد چند روز پیش گفت در تلاش است از طریق مذاکره مسیر بازگشت محصولات کشاورزی مربوط به دو کشور روسیه و اوکراین به بازار را تسهیل کند. او گفت هدف از این کار پایان دادن به یک «بحران سه بعدی» در کشورهای در حال توسعه است.
