20 ساعت غفلت از هوای پایتخت

غفلت کمیته اضطرار آلودگی هوا از وضعیت رو به تشدید آلودگی هوا در روز شنبه، به اتخاذ و اعلام دیرهنگام یک تصمیم درباره تعطیلی مدارس منجر شد که نه تنها از قرار گرفتن گروه‌های حساس در معرض هوای ناسالم پیشگیری نکرد، بلکه به سردرگمی ترافیکی در شهر منجر شد و والدین شاغل را دچار چالش کرد.

به گزارش «دنیای اقتصاد»، با وجود اینکه آلودگی هوای تهران ناشی از وزش بادهای حاوی ریزگرد که از سمت غرب روانه آسمان پایتخت شده بود، از صبح شنبه در شاخص کیفیت هوا کاملا ملموس بود و حوالی ساعت ۱۴ نخستین روز کاری هفته، شاخص لحظه‌‌ای کیفیت هوا با عبور از مرز ۲۰۰ واحد حتی از شرایط اضطرار نیز عبور کرد و هوا برای همه شهروندان «بسیار ناسالم» شد، اما کمیته اضطرار تصمیم‌گیری درباره تعطیلات را به مدت حدود ۲۰ ساعت به تعویق انداخت و خبر تعطیلی مدارس ابتدایی، پیش‌‌دبستانی‌‌ها و مهدهای کودک عملا دیروز ساعت ۸ صبح زمانی که بسیاری از دانش‌‌آموزان به مدرسه رسیده بودند، انتشار عمومی پیدا کرد.

به این ترتیب تعطیلی مدارس مقاطع ابتدایی استان تهران عملا نتوانست از قرار گرفتن دانش‌‌آموزان به عنوان یکی از گروه‌های حساس و در معرض آسیب ناشی از آلودگی هوا در فضای آزاد جلوگیری کند و آنها نه تنها صبح در هنگام عزیمت به مدرسه هوای ناسالم تنفس کردند، بلکه برخی به دلیل اینکه والدین شاغل آنها امکان همراهی برای بازگرداندن فرزندان خود به خانه را نداشتند، عملا ناگزیر شدند تا ظهر در مدرسه بمانند و اوقات خود را در داخل کلاس سپری کنند تا ساعت پایان کار مدارس فرا‌برسد.   البته بخش اداری برخی از مدارس که تعداد کارمندان آنها کمتر بود، با والدین تماس گرفتند و بسیاری از دانش‌‌آموزان دوباره توسط والدین به خانه منتقل شدند، اما این وضعیت همه‌‌گیر نبود و مدارسی که تعداد دانش‌‌آموزان آنها بیشتر بود، چاره‌‌ای جز میزبانی از دانش‌‌آموزانی که قرار بود به دلیل آلودگی هوا در خانه بمانند، نداشتند.

مسوولان استانداری تهران درباره علت تعویق در تصمیم‌گیری برای تعطیلی مدارس تهران عنوان کردند که با توجه به پیش‌‌بینی‌‌های هواشناسی، امیدوار بودند باد و باران به داد تهران برسد و از غلظت آلاینده‌ها تا صبح یکشنبه بکاهد، اما وقتی شاخص کیفیت هوا را در بامداد دیروز در وضعیت «اضطرار (قرمز)‌» و در نزدیکی مرز ورود به وضعیت «بسیار ناسالم (بنفش)‌» مشاهده کردند، بلافاصله ناگزیر به اعلام تعطیلی مدارس شدند.  البته این تعطیلی صرفا مربوط به مقاطع ابتدایی و پایین‌‌تر از آن بود و زنگ ورزش مقطع متوسطه نیز فعلا تعلیق شده است. این در حالی است که شاخص کیفیت هوا روند افزایشی خود را در ساعات صبح و ظهر یکشنبه نیز ادامه داد و هنگام نگارش این خبر در بعدازظهر دیروز شاخص ۲۱۳ واحد بود که در این شرایط انتظار می‌‌رود نه تنها کل مدارس، بلکه حتی دانشگاه‌ها نیز تعطیل شود.

در جریان آلودگی بی‌‌سابقه تهران در روزهای ۱۹ و ۲۰ فروردین امسال هم با وجود اینکه شاخص لحظه‌‌ای در برخی ساعات حتی به ۵۰۰ (بالاترین مقدار که به دنبال آن در صورت امکان تخلیه شهر هم ضروری است) رسید، اما کمیته اضطرار از تعطیل کردن مدارس و ادارات به این دلیل که روی باد و باران برای بهبود کیفیت هوا حساب باز کرده بود، خودداری کرد. با این حال در آن مقطع زمانی هم باد و باران کارکردی را که کمیته اضطرار انتظار داشت، پیدا نکرد و نتوانست شاخص کیفیت هوا را در حد قابل قبول بهبود ببخشد. با وجود تجربه یک ماه پیش، باز هم کمیته اضطرار شنبه شب به دلیل حساب نابجا روی پیش‌‌بینی باد و باران از تصمیم برای تعطیلی خودداری کرد و نتیجه آن، سرگردانی دانش‌‌آموزان و والدین و ناکامی در دستیابی به هدف تعطیلی دیروز بود.

سازمان هواشناسی از روز شنبه «هشدار زرد رنگ» را برای دیروز و امروز اعلام کرده بود. هشدار زرد رنگ به معنای این است که پدیده‌‌ای جوی رخ خواهد داد که ممکن است در سفرها و انجام کارهای روزمره اختلالاتی را ایجاد کند. این هشدار برای آگاهی مردم صادر می‌شود تا بتوانند آمادگی لازم را برای مواجهه با پدیده‌‌ای جوی داشته باشند که از حالت معمول کمی شدت بیشتری دارد. از سوی دیگر مسوولان نیز در جریان این هشدارها قرار می‌گیرند تا اگر لازم باشد تمهیداتی را بیندیشند. به این ترتیب اعضای کمیته اضطرار روز شنبه در جریان این هشدار و تداوم شدت آلودگی به دلیل وزش بادهای حاوی ریزگرد قرار داشتند و حتی از همان ابتدا می‌‌دانستند این وضعیت حداقل دو روز پیاپی (تا امروز) ادامه دارد. با وجود این هشدار تصمیم‌گیری برای تعطیلی یکشنبه به ۸ صبح آن روز موکول شد و برای تعطیلی امروز هم تا ساعت ۱۶ دیروز هنوز تصمیمی اتخاذ نشده بود.

شاخص کیفیت هوای ۲۴ ساعت منتهی به صبح شنبه ۱۵۶ (ناسالم برای همه) محاسبه شد و در عین حال در ساعات ظهر دیروز شاخص لحظه‌‌ای از این مقدار هم فراتر رفت و در محدوده بیش از ۲۰۰ (وضعیت بنفش) قرار گرفت. آلاینده اصلی هوای تهران نیز در دو روز اخیر ذرات معلق با قطر کوچک‌تر از ۱۰ میکرون بوده که ناشی از انتشار گرد و خاک در هوا با منشأ کانون‌‌های واقع در کشورهای همسایه غربی ایران است و به دلیل وزش باد شدید به تهران رسیده است.