به گزارش همشهری آنلاین روزنامه کیهان نوشت: رئیس دولت یازدهم و دوازدهم گفت: «زنجیر تحریمها هرچه زودتر باید از پای اقتصاد کشور باز شود» و «احیای برجام یکسال قبل امکانپذیر بود».
حسن روحانی در نشست برخی اعضای دولت دوازدهم گفته است: زنجیر تحریمها باید هرچه زودتر از پای اقتصاد کشور باز شود تا مشکلات امروز جامعه کمتر شود.
وی با تأکید بر اینکه «توافق برجام باید به شکل عزتمندانهای احیا شود»، گفت: احیای برجام، بیش از یک سال قبل و پیش از اینکه شرایط جهانی پیچیده شود و کشورهای ۵+۱ نیز دچار مشکلات دیگر شوند امکانپذیر بود. لیکن امروز هم نباید فرصتهای پیش رو را را از دست داد.
روحانی با تأکید بر ضرورت بیان واقعیتهای کشور تأکید کرد: برخی افراد در داخل یا خارج از کشور، آگاهانه یا ناآگاهانه، و یا با انگیزههای سیاسی و جناحی، به انکار سرمایهها و دستاوردهای کشور میپردازند و به اسم نقد دولت گذشته یا حمایت از دولت فعلی، تواناییهای کشور را زیر سؤال میبرند و بذر ناامیدی میافشانند.
برای روشنگری اذهان مردم و برای جلوگیری از تحریف تاریخ و حفظ و تقویت دستاوردهای کشور باید با هدف امیدآفرینی، در برابر سیاهنماییها و دروغپردازیها و نفی دستاوردها سخن گفت و با ارائه آمار درست، روشنگری کرد.
اظهارات آقای روحانی درباره امکان احیای برجام در یک سال قبل در حالی است که دولت بایدن حاضر نشده بود تعهد و تضمین معتبری درباره لغو تحریمها بدهد. بنابراین احیای برجام در این شرایط، صرفا به معنای اجازه دسترسی آمریکا به مکانیسم ماشه در کنار حفظ بیشتر تحریمهای پسابرجامی بود که اساساً موضوع لغو و حتی تعلیق تحریمها را بیاثر میکرد.
بنابراین نخستین سؤال این است که چرا روحانی باید دنبال دادن این فرصت و امتیاز بزرگ به آمریکا پس از چندبار تجربه کلاهبرداری آمریکا و اروپا باشد.
سؤال دوم این است که مگر بنا بر ادعای چند باره روحانی در سال ۹۴، همه تحریمها با برجام لغو نشده بود؟ برخلاف تبلیغات خلاف واقع درباره فتحالفتوح بودن برجام که روحانی بانی آن بود، این توافق فاقد تضمین و توازن بود. نه تنها تکلیف لغو تحریمها در آن معلوم نشده بود، بلکه به نحوی تنظیم شده بود که طرف مقابل توانست در همان دوره اجرا، تحریمها را از ۸۰۰ مورد به بیش از ۱۷۰۰ مورد افزایش دهد! این فاجعه در حالی رقم خورد که آقای روحانی چند بار ادعا کرده بود همه تحریمها در روز اجرای توافق لغو خواهد شد؛ از جمله:
- ۲۰ فروردین۹۴، در مراسم روز ملی فناوری هستهای: «ما هیچ توافقی را امضاء نخواهیم کرد، مگر آنکه در اولین روز اجرای توافق، تمامی تحریمهای اقتصادی، همان روز و بالمرّه (یکجا) لغو شود».
- ۲۳ تیر ۹۴ در گفتوگوی مستقیم، به مناسبت امضای برجام: «عیدانه فراوان شد، تا باد چنین بادا ... امروز به ملت شریف ایران اعلام میکنم که طبق توافق، در روز اجرا (دیماه ۹۴) تمامی تحریمها لغو خواهد شد. تمام تحریمهای اقتصادی شامل مالی، بانکی، بیمه، حملونقل، پتروشیمی و فلزات گرانبها بالمره لغو خواهد شد و نه تعلیق».
عبرتآموز اینکه بسیاری از تحریمها مانند تحریمهای آیسا، سیسادا، ویزا و همچنین تدارک تحریمهای کاتسا، نه محصول دوره ترامپ، بلکه سوغات دوران اوباماست؛ همان دولتمرد آمریکایی که آقای روحانی، او را «بسیار مؤدب» وانمود میکرد!
روحانی و برخی حامیان دولت او ادعا میکنند که برجام خوب بود و روی کار آمدن ترامپ دیوانه، کار را خراب کرد. آنها اولا باید پاسخ بدهند که چرا پیشبینی و هشدار منتقدان در همین زمینه را انکار و مسخره کردند و شخص روحانی بارها از خجالت صاحبنظران دلسوز درآمد و چرا با وجود آن عبرت بزرگ، باز هم خواستار توافق بیچفت و بست و ضمانت در ابتدای سال ۱۴۰۰ شد؟! ثانیا، نقش مواضع انحرافی روحانی در تحریک و تشویق دولت ترامپ به زیر پا گذاشتن تعهدات آمریکا چه بود و آیا تکرار همان مواضع، امروز نمیتواند ضد منافع ایران در مذاکرات عمل کند؟
در اینجا واقعیت بسیار تلخی وجود دارد و آن اینکه ترامپ، بهواسطه کسب اطمینان از اینکه دولت روحانی در صورت خروج آمریکا و بازگرداندن تحریمها، از توافق خارج نمیشود، اقدام به خروج از برجام و زیر پا گذاشتن تمام تعهدات کرد. براساس گزارش خبرگزاری ایسنا، به نقل از نشریه پولیتیکو (۲۲ اردیبهشت ۹۷- یک هفته پس از خروج ترامپ از برجام): «فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در کنفرانس این اتحادیه تصریح کرد: من از روحانی تضمین گرفتم که حتی در صورت خروج آمریکا از توافق و برگرداندن تحریمها، ایران به برجام پایبند بماند»! به عبارت دیگر، ترامپ پس از آنکه از تضمین واگذار شده توسط روحانی مطمئن شد، جرات کرد برجام را بهطور کامل زیر پا بگذارد و حقوق ایران را پایمال کند. این هم جزو خسارتهای بزرگی است که روحانی به کشور زده است.