مهندس بهزاد ولی زاده در گفتگو با خبرنگار بهداشت نیوز گفت: طبق آخرین گزارشات سازمان جهانی بهداشت، ما جزء ضعیف ترین کشورهای جهان در بحث مالیات بر دخانیات هستیم. بودجه ی 1400 در سال 1401 تکرار نشد و ما مالیات ویژه ای را برای محصولات دخانی دیده بودیم که چون با مصوبه ی کمیسیون تلفیق مخالفت شد، وضعیت ما از قبل هم بدتر می شود.
وی افزود: در شرایط کنونی درآمدی که حاصل از مالیات ارزش افزوده در قانون 1401 دیده شده، 2 هزار و 300 میلیارد تومان است که در سال گذشته درآمد مالیات بر دخانیات، حدود 7 هزار میلیارد تومان بود. وقتی مقایسه می کنید بیش از 60 درصد کاهش درآمد دولت از مالیات بر دخانیات را در سال 1401 می بینید.
رئیس دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات وزارت بهداشت خاطرنشان کرد: هر چند این درآمد در قبال سودی که صنایع از تولید و توزیع دخانیات بدست می آورند، و در برابر هزینه هایی که وزارت بهداشت برای درمان بیماری ها می دهد که بالای 40 هزار میلیارد تومان هست، بسیار ناچیز است، این وضعیت مالیات بر دخانیات که باید جبران خسارت هایی باشد که صنعت دارد به سلامت عمومی می زند، در حداقل خودش دیده شده است.
ولی زاده گفت: متاسفانه افزایش قیمت محصولات دخانی از طریق مالیات که در قانون جامعه آمده و باید هر ساله 10 درصد افزایش قیمت از طریق مالیات داشته باشیم، مغفول مانده و ما در اجرای راهکار بسیار کلیدی که منجر به کاهش مصرف دخانیات می شود به خوبی عمل نکرده ایم.
وی اضافه کرد: برخی افزایش مالیات بر دخانیات را با افزایش قاچاق مرتبط می دانند اما کشورهایی که موفق بودند مالیات خوبی بر دخانیات وضع کنند با راهکارهایی که برای قاچاق دیده اند توانسته اند قاچاق را هم کاهش بدهند. در خیلی از کشورها ثابت شده به میزان هر ده درصد افزایش مالیات بر دخانیات، 5 درصد کاهش مصرف را داریم.
این مسئول وزارت بهداشت تصریح کرد: ما در سازمان ملل متحد تعهد داده ایم که تا سال 2025 یا 1404، 30 درصد کاهش مصرف مواد دخانی را داشته باشیم. در حالیکه آن زمان که تعهد دادیم، مصرف ایران حدود 14.14درصد بود و ما باید به حدود 10 درصد برسیم اما ما هنوز همان 14 درصد هستیم چون سیاست افزایش مالیات در کشور اجرا نشد.
ولی زاده ادامه داد: ما همه گونه افزایش قیمت را در انواع محصولات داشته ایم اما جایی که دخانیات می خواهد گران شود، مخالفت هایی با افزایش مالیات وجود دارد که بسیار سازمان دهی شده است.
وی با اشاره به اینکه طبق آمارها سن مصرف دخانیات در کشور ما به حداقل 13 سال رسیده است، گفت: عمده نگرانی ما هم قلیان است که از مواد معطری در آن استفاده می شود و این مواد گمراهی برای مصرف کننده ایجاد می کند. این شگرد صنایع غذایی است که با استفاده از مواد عطر و طعم دار، مشتری را جذب می کنند.
ولی زاده اظهار داشت: خانواده ها نیز متاسفانه در دورهمی ها و مهمانی ها بدون توجه به هشدارهای بهداشتی، مانع مصرف فرزندشان از قلیان های عطر و طعم دار نمی شوند ولی از این غافلند که نیکوتینی که از طریق قلیان به بدن بچه وارد می شود، ایجاد وابستگی می کند و خودش منجر به مصرف سیگار و حتی دروازه ی ورود به مواد مخدر می تواند باشد.
رئیس دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات وزارت بهداشت عنوان کرد: طبق آخرین آمار سال 1400، مصرف سیگار به صورت روزانه در گروه سنی بالای 18 سال، به 9.33 درصد رسیده که نسبت به سال 1395 تا حدودی کاهش مصرف داشته ایم. اما متاسفانه مصرف روزانه ی قلیان به 4.5 درصد در جمعیت بالای 18 سال می رسد و نشان از افزایش مصرف است.
وی گفت: طی سال های 86 تا 95 در سنین 13 تا 15 سال متاسفانه مصرف سیگار در دختران از 0.9 به 2.1 رسیده است یعنی نزدیک 130 درصد افزایش داشته ایم. این افزایش مصرف سیگار در دختران یک زنگ خطر است.
ولی زاده تأکید کرد: آمارها نشان می دهد در میان 8 میلیون مرگ ناشی از مصرف دخانیات، 1 میلیون و 200 هزار مورد این مرگ ها مربوط به افرادی است که فقط در معرض دود مواد دخانی قرار می گیرند و خودشان مصرف کننده نیستند.
وی اضافه کرد: بنابراین مردم باید آگاه باشند که اگر فردی از نزدیکان و همکاران مصرف کننده ی مواد دخانی است، به هیچ عنوان در اماکن بسته اجازه مصرف به او ندهند و آن مطالبه گری که ما از مردم انتظار داریم با افزایش اطلاع رسانی رسانه هایی چون شما محقق خواهد شد.
بهزاد ولی زاده گفت: ما در وزارت صنعت در ستاد کشوری کنترل دخانیات مصوب کرده ایم که این سیگارهای باریک که مردم فکر می کنند ضرر کمتری دارد و حتی پرستیژ شده برای برخی مصرف کنندگان را از این شکل ظاهری خارج و به شکل واحدی عرضه کنند.
رئیس دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات وزارت بهداشت یادآور شد: همچنین از تعابیر گمراه کننده روی بسته بندی ها استفاده نشود و عطر و طعمی هم در تولید این محصولات به کار برده نشود. متاسفانه سیگارهایی هستند که به قدری دود آن ها ملایم هست که فرد اصلا متوجه نیست چه آسیبی دارد می بیند.
وی از خدمات وزارت بهداشت برای پاکسازی جامعه نیز گفت: وزارت بهداشت شهر و روستاهای بدون دخانیات را در دانشگاه های علوم پزشکی کشور راه اندازی کرده است. خدمات ترک دخانیات در تمام مراکز جامع سلامت در حال انجام است و شماره 4030 را به عنوان خط ملی ترک دخانیات اعلام کرده ایم.
ولی زاده افزود: بحث ممنوعیت تبلیغات را برایش دستورالعمل در ستاد کشوری تصویب کرده ایم و به وزارت صمت و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ابلاغ کرده ایم اما متاسفانه هنوز می بینیم مصرف دخانیات در رسانه ملی نمایش داده می شود.
وی مطرح کرد: با امضای وزیر بهداشت از رئیس صدا و سیما درخواست شده که کارگروهی را برای نظارت و تولید و پخش فیلم و سریال های رسانه ملی و سیمای خانگی تشکیل دهد که مصرف دخانیات نمایش داده نشود.
مهندس ولی زاده اظهار داشت: دستورالعمل دیگری نیز تهیه کرده ایم که قفسه های سیگار که در مراکز عرضه و فروش سیگار و همراه با تبلیغ هست جمع آوری شود و در بحث اطلاع رسانی نیز بسته های آموزشی به تمام دانشگاه های علوم پزشکی کشور ابلاغ شده است.
رئیس دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات وزارت بهداشت به بهداشت نیوز گفت: از وزارت صمت هم درخواست شده درج تصاویر و پیام های هشداردهنده روی محصولات دخانی را با فرمت استانداردی که وزارتخانه تصویب کرده اجرا کند. در بحث عرضه هم تمام اماکنی که محصولات دخانی می فروشند باید پروانه فروش داشته باشند و در صورت تخطی پروانه ی آن ها باطل می شود.
