به گزارش ایسنا در یک سال گذشته، گزارش مرگ و میر و ابتلای ناشی از یک بیماری مرموز و ناشناخته از منطقهای در چین به سازمان بهداشت جهانی خیلی سریع و در مدت کوتاهی تبدیل به اعلام بیماری عالم گیر شد که به سرعت مرزهای کشورها را درنوردید و همه دنیا را به تعطیلی و خانه نشینی برای فرار از این بیماری کشنده وا داشت.
در طول این مدت بسیاری از کسب و کارها مختل و اقتصاد اغلب کشورهای دنیا دستخوش مشکلات عدیدهای شد، رفت و آمدها از چین قطع شد و مسافرانی که از این کشور میآمدند به قرنطینه فرستاده شدند، قرنطینه های سراسری در کشورها اعمال و راههای مختلفی برای دور ماندن از شر این ویروس مرگبار امتحان شد؛ با این وجود ویروسی که حالا بیماری آن را با نام کووید ۱۹ می شناسیم جان بسیاری از افراد در سراسر دنیا را گرفت و با ابتلای شمار بسیاری، روز به روز رکورد تازه ای میزند.
از همان نخستین روزهای شیوع ویروس جدید کرونا، تلاش برای ساخت واکسن و دارویی برای درمان این بیماری در گوشه گوشه جهان آغاز شد و در روزهایی که به سالگرد یکسالگی شیوع این ویروس نزدیک میشدیم، خبر از موفقیت چند واکسن در برابر کرونا امیدها برای نجات بشر از این بیماری را قوت می بخشید، اما درست در همین زمان خبر از انتشار نوع جهش یافته و جدید بیماری کووید در انگلستان و کمی بعد شناسایی گونه جدید در آفریقای جنوبی که کم کم به نقاط مختلف دنیا هم سرایت کرد، به نگرانی بزرگی برای جامعه جهانی تبدیل شد.
محققان و پژوهشگران سراسر دنیا از همان روزهای نخست دست به کار شدند تا دارو و درمانی برای این ویروس پیدا کنند؛ در این میان تحقیقات ادامه داشت و جهش های مختلف این ویروس مرموز شناخته می شد. کم کم مشخص شد که ویروس کرونا بر قسمت های مختلف بدن اثرگذار است و عوارض عجیب و غریبی از این بیماری از گوشه و کنار دنیا گزارش می شد.
علائم شناخته شده کووید در یک سال گذشته
از روزی که کروناویروس سندرم حاد تنفسی ۲ (SARS-CoV-۲) در دنیا منتشر شده تا امروز جهش های مختلف این بیماری و علائم عجیب و غریبی از آن گزارش شده است. در روزهای ابتدایی شیوع ویروس، تب، خستگی و سرفههای خشک رایجترین علائم ابتلا به بیماری کووید-۱۹ معرفی شدند. بعضی از بیماران نیز ممکن بود علائم دیگری مثل درد و کوفتگی، گرفتگی بینی، آبریزش بینی، گلودرد یا اسهال داشته باشند. از دیگر علائم ابتلا به این ویروس میتوان به التهاب ملتحمه، سردرد، از دست دادن حس بویایی و چشایی و بثورات پوستی اشاره کرد. با این حال، این موارد تنها علائم مشاهده شده در بیماران کرونایی نیست. دانشمندان به تازگی علامت های دیگری از ابتلا به کووید ۱۹ را کشف کرده اند.
مشکل تنفس، درد یا فشار مداوم در قفسه سینه، سردرگمی، ناتوانی در بیدار شدن یا بیدار ماندن تغییر رنگ لبها یا صورت مایل به آبی، لیست همه علائم احتمالی نیست، اما در صورت بروز هر یک از این شرایط و استمرار آن هرچه سریعتر باید به پزشک مراجعه کنید.
دانشمندان انگلیسی اعلام کردند ۱۷۲ علامت مختلف ابتلا به کووید ۱۹ در بیماران مشاهده شده است. برخی از این علائم بسیار شایع و برخی دیگر به ندرت در مبتلایان دیده میشود. در این لیست موارد عجیبی به چشم میخورد. از تشنجهای شدید تا ارتعاشات داخلی بدن و کشیدن انگشتان دست و پا از جمله مواردی است که دانشمندان در مبتلایان به کرونا مشاهده کرده اند. همچنین علائم زیادی در پوست بیماران کرونایی مشاهده شده است که از این میان میتوان به خارش پوست، کبودی، پیری پوست و ایجاد تودههای عجیب و غریب روی پوست اشاره کرد.
حالا پس از یک سال همزیستی انسان با این ویروس عجیب و درحالی که بسیاری از مراودات، رفتارها و عادات بشر دستخوش تغییر شده و واکسیناسیون در بسیاری از کشورهای دنیا آغاز شده و تقریبا در سالگرد یک سالگی ظهور کووید در دنیا، جهش های عجیب و غریب این بیماری دردسرساز شده است.
در اوایل دسامبر ۲۰۲۰، موارد جدید کووید در کنت، انگلیس افزایش یافت و دانشمندان برای دریافت سرنخ ها، نحوه جهش ویروس کرونا را بررسی کردند. نوع جدید ویروس کرونا که برای نخستین بار در انگلستان گزارش شد با سرعت بیشتری گسترش می یابد و ترس تازه ای از ادامه روند شیوع همه گیری ایجاد می کند.
مرکز مدیریت و پیشگیری بیماری ها (CDC) اما اعلام کرده که اگرچه این نوع جهش یافته ویروس به راحتی منتقل می شود، "هیچ مدرکی" دال براینکه این نوع جدید باعث بیماری شدید در افراد می شود یا خطر مرگ را افزایش می دهد، وجود ندارد.
ویژگیهای کرونای جهشیافته جدید، شامل این است که از گونههای قبلی واگیردارتر و در واقع دو برابر عفونیتر است. گفته می شود سرعت انتشارش ۵۰ درصد بیشتر است و به سرعت جایگزین گونه قبلی میشود. آزمایش تشخیص آن بیشتر طول میکشد و آنتیبادی نجاتیافتگان تأثیر کمتری روی آن دارد. این بدان معناست که تخمین زده می شود هر فرد آلوده ۱.۵ نفر دیگر را مبتلا کند.
نوع جهش یافته کرونا ویروس جدید، به سرعت در حال جایگزینی نسخه های دیگر ویروس است. جهش هایی دارد که ممکن است بخشی از ویروس باشد و برخی از این جهش ها قبلاً در آزمایشگاه برای افزایش توانایی ویروس در آلودگی سلول ها نشان داده شده است، همه اینها در کنار هم یک ویروسی را ایجاد می کنند که می تواند به راحتی گسترش یابد.
گونه جدید تاکنون در دست کم ۳۳ کشور مختلف پخش شده است. هلند یکی از اولین کشورهای اروپایی پس از انگلستان بود که اعلام کرد نوع جدید ویروس را پیدا کرده است و پس از آن فرانسه، سوئد، اسپانیا، سوییس، دانمارک، آلمان و ایتالیا نیز دیگر کشورهای اروپایی بودند که موارد جدید ویروس کرونای جهش یافته در آنها پیدا شد. این ویروس به کانادا، ژاپن، لبنان، استرالیا، سنگاپور، دبی، هند، کره جنوبی و فنلاند نیز سرایت کرده است و پاکستان، آمریکا، ترکیه، بلژیک، شیلی، برزیل، مالت، نروژ، پرتغال، چین، تایوان، ایسلند و ایرلند و اردن و حتی ایران نیز دیگر کشورهایی هستند که خبر از کشف مبتلایان به نمونه جدید ویروس در کشورهایشان را اعلام کرده اند.
با این اوصاف گفته می شود که واکسنهای فعلی قادر به مقابله با آن هستند، اما اگر باز هم جهش پیدا کند، ممکن است واکسنها کارآیی نداشته باشند.
آیا جهش در ویروس اتفاق نادری است؟
در پاسخ به این پرسش باید گفت که خیر. ویروسی که برای اولین بار در ووهان چین شناسایی شد همان ویروسی نیست که در گوشه و کنار جهان پیدا خواهید کرد. جهش D۶۱۴G در ماه فوریه در اروپا ظهور کرد و به شکل غالب جهانی ویروس درآمد. جهش دیگری به نام A۲۲۲V در سراسر اروپا پخش شد و به تعطیلات تابستانی مردم در اسپانیا مرتبط بود. کالج امپریال لندن جهش جدید در انگلستان را از نوع B۱۱۷ ارزیابی کرده است. نوع دیگر از ویروس جهش یافته کرونا که به تازگی شناسایی شده ۵۰۱.V۲ نام دارد که در آفریقای جنوبی شناسایی شده است.
درباره جهش های جدید چه می دانیم؟
تجزیه و تحلیل اولیه از نسخه جدید منتشر شده شناسایی ۱۷ تغییر بالقوه مهم است. هر دو گونه یادشده ویروس کرونا جهشهای متعددی را به خصوص در بخش سنبله پروتئینی پشت سر گذاشتهاند که این امر سبب میشود با سرعت بیشتر جذب گیرندههای سلولی شوند و سلولهای بشیتری را درگیر کنند.
یک جهش به نام N۵۰۱Y مهمترین قسمت سنبله را تغییر می دهد که به عنوان "حوزه اتصال گیرنده" شناخته می شود. اینجا جایی است که سنبله اولین تماس را با سطح سلولهای بدن ما برقرار می کند. هرگونه تغییری که ورود ویروس را آسانتر کند احتمالاً باعث ایجاد مزیت در این ویروس خواهد شد. این جهش تطبیق پذیری ویروس کرونا با بدن را افزایش میدهد.
جهش دیگر حذف H۶۹ / V۷۰ است که در آن قسمت کوچکی از سنبله برداشته می شود. این جهش قبلا چندین بار ظهور کرده است و از جمله معروف در راسوهای آلوده بود. این جهش، موجب حذف بخشی از ویروس شده که نتیجه آن دو برابر شدن توان گونه جدید کرونا برای ایجاد عفونت است. یکی دیگر از نتایج خطرناک این حذف آن است که آنتی بادی به دست آمده از خون نجات یافتگان از ویروس کرونا از تأثیرگذاری کمتری برای حمله به این ویروس و نابودی آن برخوردار خواهد بود.
هنوز مشخص نیست آیا جهش تازه، ویروس کرونا را مرگبارتر کرده یا خیر؟ اما افزایش توان گسترش و بیماری زایی گونه جدید کرونا قطعی است و همین امر باعث خواهد شد تا بیمارستانها با مشکلات تازهای مواجه شوند. وقتی افراد با سرعت بیشتری به کرونا مبتلا شوند، نیاز به تختهای بیمارستانی برای بستری کردن آنها افزایش مییابد و ممکن است فضای کافی برای همه مبتلایان به کرونا وجود نداشته باشد. درحال حاضر تنها راه جلوگیری از انتشار بیشتر این گونه جدید ویروس کرونا، اعمال محدودیت ها، بررسی های بیشتر و قرنطینه و جداسازی های افراد است و بس...
منابع: businessinsider، cdc،worldometers، who