به گزارش اقتصادنیوز، شلدون ادلسون، صاحب کمپانی کازینوی لاسوگاس سندزو، از بزرگترین حامیان مالی حزب جمهوریخواه و شخص دونالد ترامپ، دوشنبه شب در سن 87 سالگی درگذشت. به همین مناسبت پایگاه تحلیلی ریسپانسیبل استیتکرافت با انتشار یادداشتی به بررسی میراث او برای سیاستخارجی ایالات متحده پرداخته است.
با اینکه شلدون ادلسون بیشتر درگیر امورات کازینوهای پر زرق و برقاش در لاسوگاس، ماکائو و سنگاپور بود، میراث ماندگار او در سیاست خارجی ایالات متحده -به ویژه روابط این کشور با اسرائیل، ایران و چین- و ظهور چهرههای راست افراطی نظیر دونالدترامپ در ایالاتمتحده و بنیامین نتانیاهو در اسرائیل، ادلسون را در رده یکی از تأثیرگذارترین چهرههای سیاسی در تاریخ ایالات متحده قرار میدهد.
ادلسون، پسر یک راننده تاکسی اهل بوستون، توانست امپراتوری بینالمللی کازینو را در سطح جهان بر پا کند که ارزش سهام او در زمان درگذشتش بالغ بر 35 میلیارد دلار بود. ثروت آدلسون توانست برای او و شرکای ذینفعاش امکان نفوذ بر سیاستمداران و هدایتکنندگان سیاستخارجی ایالات متحده را فراهم سازد تا آنها را به سمت حمایت بیقیدوشرط از اسرائیل و گزینه جنگ با ایران به عنوان یک اولویت بسیار محتمل سوق دهند.
در رسانهها به ندرت انگیزههای سیاسی ادلسون مورد بحث قرار میگرفت، در حالی که همیشه نقش کمکهای نامتعارف او در انتخابات به نفع ترامپ مورد توجه بود. او و همسرش میریام بیش از 100 میلیون دلار به کمپین ترامپ در سال 2016 و 2020 کمک کردند و تنها در طی رقابتهای انتخابات 2020 کنگره، حدود 250 میلیون دلار چک برای حمایت از نامزدهای مورد حمایت ترامپ و حزب جمهوریخواه کشیدند. با این حال ادلسون یک شکارچی ماهر بود و به راحتی دم به تله نمیداد تا کسی از این موضوع سر در بیاورد که چه چیزی در ذهنش میگذرد و یا در سیاست چه چیزی او را تحریک میکند.
در سال 2013 ، ادلسون پیشنهاد کرد که رئیسجمهور وقت، باراک اوباما، مذاکرات هستهای را با ایران کنار بگذارد و در عوض یک بمب اتمی در کویر ایران رها کند. در صورتی هم که ایران دست از برنامه هستهایاش نکشید، این دفعه باید جهت شلیک بمب هستهای را به سمت تهران، شهری با بیش از نه میلیون جمعیت، چرخاند. پیش از این نیویورکر در سال 2008 ، به نقل از ادلسون نوشته بود: «واقعیت این است که برای من اهمیتی ندارد چه اتفاقی برای ایران میافتد. من طرفدار اسرائیل هست».
ادلسون، که بیوه دو تابعیتی آمریکایی-اسرائیلیاش همچنان در اسرائیل مشغول به طبابت است، در یک سخنرانی عمومی در سال 2020 از اهمیت اسرائیل، که «در قلب ما قرار دارد»، در امور خیرخواهانهاش پرده برداشت: «متاسفانه لباسی که به تن من است یونیفورم ارتش اسرائیلی نیست، بلکه یک یونیفورم امریکاییست». او در سال 2017 هم گفته بود: «من فردی با تنها یک مسئله هستم: اسرائیل».
اهمیت مسئله اسرائیل نزد ادلسون توسط ذینفعان و شرکای سیاسی او هم تکرار شد. نیوت گینگریچ، که در آن زمان در انتخابات مقدماتی ریاست جمهوری سال 2012 شرکت میکرد، به تد کوپل از انبیسی گفت ادلسون از مبارزات انتخاباتی من حمایت میکند چرا که میداند که من طرفدار پروپاقرص اسرائیل هستم. این ارزش بنیادین زندگی اوست.
رئیسجمهور وقت، جورج دبلیو بوش، طبق حکایتی که توسط نیویورکر در سال 2008 گزارش کرد، بازوهای خود را به دور شلدون و میریام آدلسون قرار داد و به میریام گفت: «شما به نخستوزیرتان بگویید به من اعلام کند چه چیزی برای مردم شما خوب است، چون در نهایت سیاست من همان خواهد بود [نه آنچه کاندولیزا رایس به من میگوید].
دیدگاههای او در مورد خاورمیانه و تنشهای قومی و مذهبی در آنجا بسیار بدوی بود، اما او گوش شنوایِ رئیسجمهورها و بسیاری از جمهوریخواهان مجلس و سنا را برای خود داشت که مبارزات انتخاباتی آنها را با کمکهای گسترده تأمین میکرد. ادلسون با تأیید این دیدگاه که فلسطین اختراع شده (غیراصیل) است، گفت: «هیچ فلسطینی زندهای وجود ندارد که با نفرت و خصومت با یهودیان پرورش نیافته باشد». این ادعای احمقانه رایج که «تمام اسلامگراها تروریست نیستند، اما همه تروریستها اسلام گرا هستند» هم ساخته و پرداخته اوست.
معروف است که ادلسون به پیشروی چینیها بیاعتنا بود و نه تنها کازینوی خود را در ماکائو راه انداخت، بلکه با ترغیب نمایندگان، باعث انصراف آنها از ارائه طرحی شد که به دنبال مخالفت با میزبانی بازیهای المپیک در پکن به دلایل حقوقبشری بودند.
او در سال 2015 ارتباطات خود با پکن را عمیقتر کرد، زمانی که از ریاست ویلفرد چن، عضو سابق کنگره خلق چین، بر سندز چاینا حمایت کرد تا بتواند مجوزش در ماکائوی را تا سال 2022 تمدید کند. ادلسون در این رابطه گفت: «ویلفرد تجربه منحصر به فردی از کار در بخش خصوصی و دولتی دارد و ما فکر میکنیم در این مرحله از تاریخ برای شرکت ما بسیار ارزشمند خواهد بود».
تأثیر او بر سیاستگذاران زمانی علنی شد که که دونالدترامپ، در سال 2015 در توئیتر خود نوشت «ادلسون قصد دارد دلارهای کلانی به مارک روبیو (رقیب همحزبی ترامپ در آن انتخابات) بدهد، چون احساس میکند میتواند او را به طور کامل به عروسک کوچکی برای خودش تبدیل کند».
با این حال ترامپ که در مبارزات درونحزبی سرسخت بود، به دنبال تأیید و حمایت مالی ادلسون بود. علیرغم سابقه ترامپ در اظهارات و ارتباطات ضدیهودی، ادلسون به حمایت از ترامپ برخاست. او هم به سرعت مواضعش را تغییر داد و قول داد ایالات متحده را از توافق هستهای ایران خارج کند، سفارت آمریکا در اسرائیل را به بیتالمقدس منتقل کند و از رویکرد طرفدارِ اسرائیل در روند صلح میان اسرائیل و فلسطینِ ادلسون بدون قیدوشرط پیروی کند.
حتی با افزایش حمایت راست افراطی از ترامپ، که همگراییشان با نئونازیها و ضدیهودیان در دوران ریاستجمهوری او چالشهایی به وجود آورد، ادلسون همچنان از حامیان سرسخت دولت او به شمار میآمد: خروج آمریکا از توافق هستهای 2015 با ایران و آغاز کارزار فشار حداکثری علیه تهران، انتقال سفارت آمریکا به بیتالمقدس، قطع کمکها به پناهندگان فلسطینی، انتصاب جان بولتونِ مورد علاقهی ادلسون به عنوان مشاور امنیت ملی، به رسمیت شناختن حاکمیت اسرائیل بر بلندیهای جولان، حمایت از ساختوساز شهرکهای بیشتر یهودینشین در کرانه باختری و دیگر اقدامات تنشآفرین بنیامین نتانیاهو.
ادلسونها ترامپ را که مدال آزادی ریاستجمهوری را به میریام ادلسون اعطا کرده بود، میستودند و از عدم موافقت عموم یهودیان آمریکا در حمایت از او ابراز تأسف میکردند. (طبق نظرسنجیهای انجام شده، 77 درصد از یهودیان آمریکایی در انتخابات نوامبر به بایدن رأی دادند).
در سال 2019 ، میریام، برای ابراز سرخوردگی از یهودیان امریکا و در تجلیل از ترامپ در روزنامه ژورنال لاسوگاس، متعلق به خانواده ادلسون، نوشت: «به طور مرسوم، دونالد ترامپ، همانگونه که در اسرائیل از محبوبیت بالایی برخوردار است، باید از حمایت گستردهای در میان یهودیان ایالات متحده برخوردار باشد. اینکه اینگونه نیست موضوعی عجیب است که تحلیلگران را مدتهاست به خود مشغول کرده است. همانطور که محققان کتاب مقدس ذکر کردهاند، قهرمانان، حکما و پیامبران دوران باستان نیز به همین ترتیب مورد بی مهری مردم زمانه خود قرار داشتند».
آخرین اقدام سیاسی آدلسون وساطت برای عفو ریاستجمهوری برای جاناتان پولارد، تحلیلگر سابق نیروی دریایی ایالاتمتحده که پس از اعتراف به جاسوسی برای اسرائیل30 سال را در زندان گذراند، و فرستادن او با جت اختصاصی به اسرائیل بود.
بسیار بعید است که مرگ شلدون جهت کمکهای این خانواده را تغییر دهد. به نظر میرسد میریام به همان آرمانهای سیاسی همسرش متعهد است. بنابراین همچنان میتوان انتظار داشت که او به حفظ سیطره حزب لیکود کمک کند و حمایت خود را نثار بنیاد دفاع از دموکراسیها ، شورای آمریکایی اسرائیل، اتحادیه مخالفان ایرانِ هستهای و سازمانهای صهیونیستی در آمریکا کند. آنها دهها میلیون دلار در طول سالها به کمیته امور عمومی اسرائیل آمریکا اهدا کردند، اما به طور ناگهانی در سال 2007 حمایت خود را پس گرفتند، زیرا در کنگره از یک بسته کمک اقتصادی برای فلسطینیان پشتیبانی کرد.
هفته گذشته در طی یورش خشونتآمیز به ساختمان کنگره در پایتخت ایالات متحده که در پاسخ به درخواست ترامپ از طرفدارانش برای سرسختانه جنگیدن در اعتراض به نتایج انتخابات شکل گرفته بود، تصویر دلخراشی از یک طرفدار ترامپ منتشر شد که این عبارت روی ژاکتش نقش بسته بود: «کمپ آشویتس». روبروی ساختمان کنگره مملو از پرچمها و تیشرتهایی بود که نمادهای ملیگرای سفید را به نمایش میگذاشتند. تنها چند هوادار سینهچاک ترامپ این خشونتها را محکوم کردند. درست حدس زدهاید:« ادلسونها هم سکوت پیشه کردند...»