چند ماهی است که صحبت از تجارت خارجی با ارز دیجیتال ملی شده است و قرار بر این است که بانک مرکزی تا ۶ ماه آینده ریال دیجیتال ایران را معرفی کند. ارز دیجیتال ملی ایران در ابتدا در تجارت خارجی و بعد در گردشگری استفاده خواهد شد. البته بانک مرکزی مدعی است که جایگزین اسکناس برای مردم نیز خواهد شد. در این خصوص قاسم عباسی؛ عضو کمیسیون بلاک چین و رمز ارز نظام صنفی رایانه‌ای کشور به گسترش نیوز می گوید: برای شناخت رمز ارز ملی و تفاوت‌هایش با پول سنتی باید تحلیل جامع از تفاوت ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز با ارزهای دیجیتال متمرکز داشته باشیم. دانستن این تفاوت‌ها تصویر جالبی از موضوع خلق پول توسط بانک‌های مرکزی کشورهای مختلف دنیا به ما ارائه خواهد داد. همچنین دلیل نگرانی و وحشت بانک‌های مرکزی از ارز دیجیتال غیرمتمرکز نظیر بیت کوین برای ما روشن خواهد شد. شناخت این تفاوت‌ها برای فعالین اقتصادی و عموم مردم بسیار تعین کننده است.
عباسی اظهار کرد: فراگیر شدن ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز (Decentralized coins) نظیر بیت کوین، اتریوم، پولکادات و غیره دلایل متعدد و متنوعی دارد. این ارزها در عصر مدرن دیجیتال به‌عنوان دارایی دیجیتال تلقی می‌شوند. مزایا و قابلیت‌های عملیاتی این ارزها است که نقاط ضعف بانکداری سنتی مثل سرعت و سهولت در تراکنش‌ها را پوشش داد. قابلیت انتقال برون‌مرزی و جهان‌شمولی و عدم امکان دست‌کاری قیمت‌ها توسط دولت، بانک مرکزی و مجموعه‌ای از مزایای دیگر منجر به این شده است که بانک‌های مرکزی کلیه کشورها به یک نتیجه‌گیری واحد و بسیار مهم سوق پیدا کنند.
وی افزود: نتیجه‌این روند منجر به استقبال عمومی از ارزهای دیجیتال بر پایه بستر بلاک چین با قابلیت‌های بی‌بدیل و ویژگی همتا به همتا و رمزگذاری شد. این امر یعنی پایان عصر حاکمیت بانک‌های مرکزی بر اقتصاد خرد و کلان جامعه درنتیجه بانک‌های مرکزی اغلب کشورهای جهان نظیر چین و روسیه و حتی تک تک کشورهای اتحادیه اروپا شروع شده است. با شناسایی مزایا و قابلیت‌های ارزهای دیجیتال در اقدامی متقابل شروع به پایلوت سازی و راه‌اندازی مرکز استراتژیک در بانک مرکزی خودشان کردند. محصول این اقدام ارز دیجیتال ملی بانک مرکزی شد.
عضو کمیسیون بلاک چین و رمز ارز نظام صنفی رایانه‌ای کشور تأکید کرد: ارزهای دیجیتال متمرکز بانک مرکزی (cbdc) از منظر علم اقتصاد و بانکداری نوین فارغ از بستر تکنولوژی دولت‌ها و بانک‌های مرکزی برای انتشار رمز ارز ملی خودشان مجبور به اعمال فرآیند پیچیده‌ای نبودند. باید نسخه جدیدی از ورژن قدیمی فرآیند بانکی خودشان را تولید کنند. هم‌زمان با ورود کارت‌های بانکی موبایل بانک‌ها به عرصه بانکداری، نسخه اولیه ارز دیجیتال توسط بانک‌ها تولید و معرفی شده بود.
عباسی خاطرنشان کرد: بخش عمده‌ای از دارایی و پس‌انداز مردم نزد بانک‌ها یا سرمایه در حساب کارت‌بانکی آن‌ها به‌عنوان پول سنتی یا فیات یاد می‌شود. تصور ما این است که این دارایی‌ها مبتنی بر اسکناس و دارایی فیات هستند، عملاً ارز دیجیتال است. اسکناس و دیگر فرم‌های پول فیات وجود خارجی ندارند. بخش عمده‌ای از این ارزها اعداد و ارقام دیجیتال است. این اعداد و ارقام در موجودی حساب بانکی افراد متبلور می‌شود.
وی افزود: زمانی که اقتصاددان‌ها و حتی بانک‌های مرکزی صحبت از خلق پول و انتشار اسکناس می‌کنند، عملاً معنی آن تولید و انتشار اسکناس به صورت فیزیکی نیست. منظور از تولید و انتشار ارقام دیجیتال در کارت بانکی است. این دارایی‌ها عملاً یک سری اعداد و ارقام همانند ارزهای دیجیتال هستند. بانک‌های مرکزی کشورهای مختلف مثل چین و ایران در راستای همرایی با عرصه نوین اقتصاد دیجیتال اقدام به انتشار رمز ارز ملی کردند. این رمز ارزها ویژگی خاص خود را دارند و با ورژن قدیمی خیلی سازگار نبود. البته حضور ارزهای دیجیتال ملی متمرکز هیچ منافاتی با حضور ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز مثل بیت کوین در عرصه اقتصاد جهانی ندارند. هر دو مکمل همدیگر در اقتصاد جهانی هستند. هرکدام کار آرایی و کاربردی خاص خود را دارند.
عضو کمیسیون بلاک چین و رمز ارز نظام صنفی رایانه‌ای کشور اظهار کرد: بانک‌های مرکزی کشورهای مختلف دنیا از جمله ایران در انتشار و بسترسازی ارز ملی خود از مزایا و قابلیت ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز غافل نبودند. اغلب ویژگی‌های خاص این گونه ارزها مثل سهولت و سرعت انتقال را قابلیت دریافت و واریز به خارج از کشور را در تولید ارز ملی خودشان لحاظ کردند.
عباسی در پایان ضمن اشاره به خبر تجارت ایران و اندونزی با ارز دیجیتال ملی گفت: با توجه به اعلام آمادگی تهران برای استفاده از رمز ارز ملی در مبادلات تجاری با اندونزی و سایر کشورها علاوه بر ویژگی‌های خاص ارزهای دیجیتال یک خصوصیت ممیزه و تعیین‌کننده دیگر ارزهای دیجیتال وجود دارد. این ویژگی یعنی دور زدن تحریم‌ها، مخصوص کشورهای تحت تحریم غرب است. درنتیجه بخش عمده‌ای از نگرانی تجار کشورهای دیگر را برای تعامل با ایران برطرف می‌کند. این امر برگ برنده‌ای است که باید با دقت بسیار بالا از آن استفاده کرد. برای حصول نتیجه‌ای که شایسته کشور ایران باشد و حضور ریال دیجیتال در عرصه جهانی لازم است که فناوری و بسترهای تخصصی ریال دیجیتال با دقت و وسواس فراوان پایلوت سازی آمایش آزمون‌سازی شود. درنهایت وارد عرصه جهانی شوند. اگر کوچک‌ترین مشکل عملیاتی در اجرای این پروژه داشته باشیم. دنیا و سرعت تکنولوژی فرصت اصلاح و بازنگری را مجدد به ما نخواهد داد. فراموش نکنیم که آینده اقتصاد و تعاملات اقتصادی در جهان بر پایه ارزهای دیجیتال متمرکز یا غیر متمرکز خواهد بود. امیدوارم با اخذ تدابیر حرفه‌ای و کسب تجربه از کشورهای دیگر از آینده اقتصاد عقب نمانیم.
