به گزارش ایرنا، «علی اکبر صالحی» روز چهارشنبه در جشنواره دانش‌آموزی و دانشجویی انرژی وابسته به سومین کنفرانس ملی انرژی در موسسه آموزش عالی انرژی ساوه، افزود: بر اساس آمارهای موجود کشور آلمان از هر لیتر نفت خام حدود ۱۴ و ترکیه حدود هفت دلار درآمدزایی می‌کند اما سهم ایران تنها پنج دلار است.
وی ادامه داد: نفت منبع کار و حرکت است و علاوه بر اینکه نباید خام فروشی کنیم لازم است حساب شده و با نگاه به نسل‌های آینده از آن استفاده کنیم زیرا روزی این منبع خدادادی پایان می پذیرد.
معاون پژوهشی و قائم مقام رئیس فرهنگستان علوم ایران به برنامه‌ریزی کشور نفت خیز نروژ اشاره کرد و افزود: اگر در مورد ذخایر نفتی مانند نروژ عمل می کردیم باید الان ۱۴ تریلیون دلار ذخایر ارزی داشتیم در حالی که این کشور با یک چهاردهم جمعیت ایران توانسته است نگاه درستی به ذخایر خدادادی خود داشته باشد و اکنون بیش از یک تریلیون دلار ذخایر ارزی از این محل دارد که یکی از راهبردهای آنها باور به این مقوله است که نسل های آینده هم از نفت سهم دارند.
صالحی گفت: در نروژ استفاده از فروش نفت در بودجه جاری اقدامی ممنوع است مگر اینکه با مجوز مجلس باشد اما بودجه کشورما متکی به نفت و فروش آن است.
معاون پژوهشی و قائم مقام رئیس فرهنگستان علوم ایران اظهار داشت: شدت انرژی (درآمد دلار به ازای هر لیتر نفت مصرفی) یکی از مهمترین مباحثی است که باید مورد توجه قرار گیرد و در این زمینه به عنوان مثال در آلمان از هر لیتر نفت با ایجاد ارزش افزوده و کالاهایی که ساخته می شود، حدود ۱۴ دلار و در ترکیه هفت دلار درآمدزایی ایجاد می شود اما این رقم در ایران چیزی حدود پنج دلار است که نشان می دهد در حال هدر دادن این نعمت الهی هستیم.
وی گفت: امروز از هر بشکه نفت خام که به طور میانگین ۱۰۰ دلار ارزش دارد، آلمانی‌ها ۲ هزار دلار درآمدزایی دارند، ترکیه یک هزار دلار و ما تنها ۸۰۰ دلار نصیب مان می‌شود.
به گفته صالحی، بر اساس آمارهای سال ۲۰۱۸ کشور ایران با پرداخت ۱۰۰ میلیارد دلار سوبسید انرژی پیشگام است و باید با اتخاذ راهکارهای موثر از جمله ممانعت از هدررفت انرژی در خطوط انتقال و بازبینی در مدیریت تقاضا در این خصوص اقدامات جدی انجام دهیم.
وی تاکید کرد: شورای عالی انرژی هم باید کار خود را به درستی انجام دهد و از بخشی نگری در برنامه‌ریزی و اجرا پرهیز کند و با اعمال وحدت فرماندهی و تقویت بخش خصوصی با اتکا به قوانین بالادستی رویکردی موثر برای افزایش درآمدها و ایجاد ارزش افزوده بیشتر در پیش بگیرد.
معاون پژوهشی و قائم مقام رئیس فرهنگستان علوم ایران همچنین به مخازن مشترک گاز ایران با قطر اشاره کرد و گفت: قطر سالانه ۱۱۰ میلیارد دلار از این کانون‌ها با ربایش گاز ایران درآمد دارد و لازم است دولت این مساله را هم با مدیریت مناسب برطرف کند.
صالحی همچنین رویکرد موثر در ایجاد ارزش افزوده نسبت به ذخایر گاز طبیعی کشور را مهم ارزیابی کرد و گفت: قیمت گاز در ایران حدود چهار سنت است در حالیکه در اروپا به ۵۰۰ سنت رسیده است.
به گفته او، بعد از انقلاب اسلامی شمار دانشگاه ها و دانشجویان در کشور افزایش یافت که دستاورد بزرگی محسوب می شود و حتی با احتساب با کیفیت بودن نیمی از چهار میلیون دانشجو و دانشگاه‌های موجود باید از این ظرفیت عظیم انسانی بهره برداری مناسب به عمل آوریم.
معاون پژوهشی و قائم مقام رئیس فرهنگستان علوم ایران انرژی را مقوله‌ای چند وجهی و دارای ابعاد سیاسی، حقوقی و اقتصادی و اجتماعی دانست و گفت: تنوع سبد انرژی و فراگیر بودن دایره دانش این حوزه که در انواع انرژی‌های پاک مانند هسته ای و تجدیدپذیر مانند خورشیدی نهفته است از شاخصه های دیگر آن به شمار می آید.
صالحی با اشاره به چاپ مقاله‌ای در محله فارین پالیسی با عنوان «دوستان خاورمیانه ای آمریکا با مرگ طبیعی می میرند» به قلم استیون کوک، گفت: در این نوشتار که چندی پیش منتشر شد آمده است که کشورهایی مانند عربستان، کویت و قطر از دوستان آمریکا محسوب می‌شوند.
وی افزود: کوک در مقاله خود مدعی است که یکی از دلایل رویکرد آمریکا به خاورمیانه وجود منابع عظیم انرژی و قیمت گذاری نفت با دلار از زمان نیکسون بود که این کشور را حاکم مطلق جهان کرد ضمن اینکه تامین امنیت رژیم صهیونسیتی برای آمریکا از دیگر رویکردهای این کشور در خاورمیانه است اما تحولات سال‌های اخیر سبب شده که این موارد اهمیت خود را برای امریکایی ها از دست بدهد.
به گفته او و بر اساس مقاله مذکور، اکنون آمریکا با تولید بالای ۱۲ میلیون بشکه نفت، خود را به بزرگترین تولیدکننده این ماده در دنیا تبدیل کرده و حالا دیگر می پندارد که وابسته به نفت خاورمیانه نیست.
معاون پژوهشی و قائم مقام رئیس فرهنگستان علوم ایران گفت: استدلال دیگر کوک این است که چون اسرائیل با کشورهای حوزه خلیج فارس روابط دوستانه برقرار کرده است ضرورتی وجود ندارد که همچون گذشته آمریکا از این کشور مراقبت کند و آنها می‌توانند امنیت خود را تامین کنند.
صالحی گفت: از دیدگاه نویسنده مقاله و از ۲۰۳۰ میلادی روند استفاده از انرژی‌های فسیلی در جهان کاهش می‌یابد و انرژی های دیگری مانند هسته‌ای جایگزین خواهد شد که این هم دلیل دیگری است که میزان حساسیت آمریکا نسبت به خاورمیانه کاهش می‌یابد.
وی افزود: اما به نظر می رسد که همه ادعاهای مقاله کوک درست نیست زیرا اکنون بحث انرژی گداخت و تجاری سازی آن در آینده مطرح است که در صورت تحقق، بشر برای همیشه دغدغه انرژی نخواهد داشت.
معاون پژوهشی و قائم مقام رئیس فرهنگستان علوم ایران ادامه داد: ایران در صورت تحقق انرژی گداخت و با توجه به منابع فراوان هیدروژن و تولید سالانه ۲۰ تن آب سنگین تا ابد مشکلی به نام انرژی نخواهد داشت ولی طبق ارزیابی‌های جدید ممکن است این نوع از انرژی تا سال ۲۰۵۰ تجاری شود و ارزیابی قدیمی تا ۲۰۳۰ درست نیست.
صالحی گفت: آمریکا اکنون در جهان دارای ۲ رقیب است؛ نخست کشور چین در زمینه اقتصادی و روسیه هم به عنوان رقیب نظامی که ممکن است چنانچه نتواند آنها را مهار کند تا ۱۵ سال آینده هیمنه خود را از دست بدهد.
وی بیان کرد: آمریکا برای مهار چین در صدد بستن گلوگاه‌های تامین انرژی این کشور است و به نظر می رسد برخلاف نظر استیون کوک هرگز خاورمیانه و کشورهای مصدر انرژی را به سادگی رها نخواهد کرد.
معاون پژوهشی و قائم مقام رئیس فرهنگستان علوم ایران اضافه کرد: قوی تر شدن رژیم صهیونسیتی هم آنگونه که کوک به آن پرداخته است، یک تفکر ساده اندیشانه است زیرا ملت ها در کشورهای اسلامی و عربی نسبت به سرنوشت فلسطین حساس هستند و روزی این آتش زیر خاکستر زبانه خواهد کشید، بنابراین نباید فریب روابط اسرائیل با چند کشور منطقه را بخوریم.
