عصر ایران؛ سروش بامداد- روی همین روغن‌هایی که به خاطر خذف ارز ترجیحی قیمت انها افزایش یافته نوشته: ساخت ایران!
کالای ساخت ایران یا تولید ایران اما نباید تا این اندازه به ارز وابستگی داشته باشد. درست است که هرکالایی به میزانی ارزبری دارد و مثلا به مواد ظروف روغن می توان اشاره کرد اما در این قضیه صحبت از ارتباط مستقیم و مشابه واردات است.
40 سال قبل یکی از وزرا تازه می‌گفت در بازدید از یک کارخانه روغن متوجه شده فقط قوطی را می سازند و خود روغن با کشتی وارد می‌شود.
مراد از «ساخت ایران» یا «تولید ایران» که روی ظروف روغن مایع نقش بسته چیست؟ اگر وارداتی است که دیگر تولید داخل نیست. اگر هست اما در داخل فرآوری و نهایی می‌شود چرا تا این حد از ارز تأثیر می‌پذیرد؟
به نظرم باید شبیه ماجرای تولید لاستیک خودرو یا تایر باشد که 25 سال قبل از نزدیک دیدم. مهم‌ترین مادۀ اصلی –کائوچو- وارداتی بود. اما تایر یا لاستیک به نام ایران تولید می‌شد.
مثال دیگر تفاوت تولید پنیر با کره است. پنیر را می‌توان داخلی نامید اما کره عملا وارداتی است. تعبیر ساخت ایران یا تولید ایران را چگونه می‌توان هم برای محصولات کاملا ایرانی- ولو نیازمند مواد اولیه خارجی- به کار برد و هم برای فرآورده هایی که تماماً وارد و در ایران بسته بندی می‌شود؟
