حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمدرضا برته، شب گذشته در کارگاه علمی تبلیغ جهانی دین در عرصه رسانه و فضای مجازی، در مشهد با اشاره به ظرفیت‌های رسانه‌ای در راستای تبلیغ جهانی دین، گفت: لازم است به مقوله فضای مجازی با نگاه الهیاتی پرداخت تا متوجه شویم که چه حقیقتی است و چه ربط و نسبتی با حیات و غایت زندگی انسان دارد.
وی با بیان اینکه برای پرداختن به مسئله فضای مجازی نیازمند تعریف یک سری کلیدواژه از جمله تاریخ‌نگاری هستیم، افزود: از اوایل تاریخ باستان و از زمان سقراط تا حدود ۵۰ سال پیش، پارادایم فکری بشر بر دو عالم ذهن و عین استوار بوده است، که در عالم عین خارجی به صورت مادی همه‌چیز را لمس می‌کنیم و در عالم ذهنی تصورات و خیالات ما جای گرفته است.
مسئول مرکز رسانه و فضای مجازی حوزه‌های علمیه کشور با اشاره به اینکه فضای مجازی، عالم ذهن و عالم واقعی نیست، افزود: در این فضا رؤیا ساخته می‌شود و به تعبیر دیگر تصورات و آرزوهایمان را حس می‌کنیم، می‌بینیم و اثر می‌پذیریم و در نهایت عرصه‌های مختلف تجاری، فرهنگی و هنری را به اشتراک می‌گذاریم، بنابراین فرق فضای مجازی با عوالم دیگر در تحقق رؤیاهای محقق نشده است.
وی با بیان اینکه در فضای مجازی رؤیاها محقق می‌شود، خاطر نشان کرد: در این فضا برای فرد یک زندگی جدیدی رخ می‌دهد که از مهم‌ترین ویژگی‌های آن عین پنداری است و لذا واقعاً فکر می‌کند آنچه دریافت کرده است، واقعیت دارد. همچنین از دیگر جذابیت‌های فضای مجازی نامحدود بودن آن و قابلیت مشارکت غیرحقیقی، هویت‌سازی و خود آفرینی است.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین برته با بیان اینکه تنها موجودی که در عالم می‌تواند خودسازی کند، انسان است، یادآور شد: از آنجایی که هویت در فضای مجازی، ساختنی و اکتسابی است، پس لازم است که طلاب برای موفقیت در این فضا، مسئله آینده‌پژوهی در فضای مجازی را جدی بگیرند و جهان آینده را قبل از تحققش بشناسند و برای آن آماده شوند. به‌عنوان‌مثال می‌توان به دنبال پاسخ این سوالات حرکت کرد که نقش طلاب در ۲۰ سال آینده فضای مجازی چیست؟ و چه رسالت و تکلیفی خواهند داشت؟
در ادامه به تعریف «نوروساینس» پرداخت و گفت: نوروساینس، دانش مطالعه دستگاه یا سامانه‌های عصبی و دانشی چند رشته‌ای است که با بهره‌گیری از آناتومی، زیست‌شناسی سلولی و مولکولی، الگوسازی ریاضی و روان‌شناسی، نانو تکنولوژی و الکترونیک به درک ویژگی‌های شناختی انسان و نقش نورون‌ها و مدارهای عصبی و سپس مدل سازی آن می‌پردازد.
وی با اشاره به تکنولوژیک و صنعتی کمپانی‌های زیادی در دنیا که به حوزه نوروساینس می پردازند، فعالیت های موسسه فینستین، سامسونگ، ایکول نرمال سورپرایز و دانشگاه های فعال در این زمینه را مورد توجه قرار داد. وی مطرح کرد: یکی از مشکلات بشر در دنیای امروز ذخیره‌سازی اطلاعات است، در حالی که مغز حجم زیادی از اطلاعات را به راحتی ذخیره می‌کند و این خود سوژه ای برای پژوهش در این زمینه بوده است.
مسئول مرکز رسانه و فضای مجازی حوزه‌های علمیه به تشریح هویت و زیست مجازی «متاورس» اشاره کرد و اظهار داشت: در این فضا فرد بازی نمی‌کند، بلکه زندگی می‌کند و برخلاف بازی رایانه‌ای و موبایلی، شخصیتی از پیش تعیین نشده و از قبل برنامه‌ریزی نشده، ندارید و هرکسی را که در محیط متاورس می‌بینید دارای یک حقیقت انسانی پشت سر آن است که لباس فضای مجازی را پوشیده است.
وی افزود: در متاورس همه با اینکه مجازی هستند، ولی یک مدل واقعی دارند، هیچ جعل، خیال و دروغ در آن وجود ندارد و هرچقدر در محیط متاورس فعال باشیم، سطح دسترسی به دیگران و چیزهایی که می‌خواهیم افزایش پیدا می‌کند.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین برته در توضیح این مطلب افزود: در دنیای متاورسی، فرد غذای مجازی می‌خورد تا جایی که حتی احساس سیری می‌کند و با استفاده از فناوری متاورس می‌توان از پوست مصنوعی که دارای احساس است، استفاده کرد، ولذا به طور کلی می‌توان گفت که فرد در محیط متاورس به آرزوهای خود می‌رسد و احساس تخدیر دائمی پیدا می‌کند و به بیان دیگر متاورس یک خواب طولانی و لذت‌بخش است.
وی با بیان اینکه طلبه و مبلغ متاورسی به ابزارها و شناخت های متفاوتی مجهز است، افزود: در جهان متاورس به دلیل محبوبیتی که در دنیا دارد، مبلغان لازم است که ورودی هدفمند و جریان ساز داشته باشند، به عنوان مثال لیگ های مطرح دنیا مانند لیگ آ ایتالیا و دیگر لیگ های معتبر ورزشی نسخه متاورسی پیدا می کنند.
مدیر مسئول خبرگزاری حوزه ادامه داد: در عرصه فضای مجازی، طلاب در آغاز راه هستند و اگر به صورت قوی این عرصه را شروع کنیم، به نتایج خوبی خواهیم رسید.
وی در ادامه به استقبال مردم از فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی در ایران اشاره کرد و افزود: در سال ۹۶، از۵۶ میلیون نفر کاربر اینترنت، ۱۷ میلیون نفر عضو شبکه‌های اجتماعی بودند، در حالی که در چهار سال بعد با رسیدن تعداد کاربران به ۵۹ میلیون نفر، کاربران شبکه‌های اجتماعی رشدی ۲۴۸ درصدی پیدا کرد.
مسئول مرکز رسانه و فضای مجازی حوزه‌های علمیه بیان اینکه در فضای مجازی و برخی شبکه‌های اجتماعی مردم ایران آنچه را که دنبال می‌کنند و جزء علائق آن‌ها است، ساخته نخبگان و فرهیختگان جامعه نیست، خاطر نشان کرد: در واقع هدف اصلی شبکه‌های مجازی، تفریح هدفمند در راستای تجارت های فرامرزی است که با ابزار الهه‌های مجازی مدیریت می شود، الهه‌هایی که به خاطر لایک و توئیت در این فضا توسط مخاطبان پرستیده می‌شوند و به آن‌ها توجه می‌شود.
وی با تأکید بر اینکه امروز یکی از مکان‌هایی که مبلغان باید به تبلیغ بپردازند فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی است، عنوان کرد: اگر طلاب بخواهند مبلغ آینده باشند، باید با فضای مجازی آشنا باشند و بتوانند این فضا را مدیریت کنند.
مدیر مسئول خبرگزاری حوزه در ادامه به تفاوت جبهه حق و باطل اشاره کرد و گفت: باطل به دنبال حذف جبهه حق است، در صورتی که جبهه حق به دنبال سعادت و نجات جبهه باطل است، و لذا در این فضا شاهد هستیم که جبهه حق دوستدار همه انسان ها ولو گرفتاران در جبهه باطل است، بنابراین مبلغان تا این روحیه را پیدا نکنند در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی و متاورس مؤثر نخواهند بود.
وی با بیان اینکه مبلغان با روحیه جهادی در عرصه فضای مجازی وارد شوند، افزود: لازم است که طلاب هدف جهاد در فضای مجازی را بشناسند و با آسیب‌های این فضا آشنا شوند و سپس با تقسیم‌کار و معرفی راهبر و فرمانده و با یک تعریف و طرح مشخصی اقدام کنند تا مؤثر باشند.
مدیر مسئول خبرگزاری حوزه با اشاره به اینکه در جهاد تبیین، نیازمند مجاهد هستیم نه قربانی، خاطر نشان کرد: کسانی که وارد این عرصه می‌شوند لازم است که فرآیند و المان‌های آن را بشناسند و نسبت به فضای مجازی مسلط باشند تا بتوانند تأثیرگذاری مثبت بر روی مخاطبان بگذارند نه اینکه خود قربانیان این عرصه باشند.
