به طور کلی بانک مرکزی در بازارهای مالی اقدام به بسط و جذب نقدینگی می کند تا نرخ سود بین بانکی و حجم نقدینگی بانک ها را مدیریت کند.
عملیات بانک مرکزی در بازارهای مالی در هفته منتهی به سوم خرداد ماه ۱۴۰۱ با سه اتفاق مهم روبرو بود.
در هفته اول خرداد ماه سال ۱۴۰۱ بانک مرکزی در حدود ۷۵ هزار میلیارد تومان اوراق از بانک ها خریداری کرده که نسبت به هفته قبل ۱۰.۵ درصد کاهش داشته است.
بررسی روند بسط نقدینگی در بازار باز نشان می دهد در سال جاری این هفتمین مرحله متوالی بازار باز بوده که این شاخص مسیری نزولی را طی کرده است.
بنابراین نخستین اتفاق مهم در بازار باز هفته اول خرداد ماه ادامه روند کاهشی بسط نقدینگی در این بازار بوده است.
به طور کلی خرید و فروش اوراق بدهی دولتی در بازار باز همراه با تاریخ سررسید و نرخ سود معلومی است. در این بازار بانک مرکزی اوراق پیشنهادی بانک ها را خریداری کرده که در تاریخ سررسید مشخص ( هفت روزه) و نرخ سود معلوم باز پس می گیرد.
دومین اتفاق مهم اما جداشدن نرخ سود از کمینه ۴ ماهه بوده است . طبق اعلام بانک مرکزی نرخ سود بسط پول در بازار باز در این هفته برابر با ۱۹.۰۱ درصد بوده که ۰.۰۱ واحد درصد از هفته های قبل بالاتر بوده است. پیش از این برای سیزده مرحله متوالی نرخ سود تزریق پول در این بازار در سطح ۱۹ درصد قرار داشت.
در کنار بازار باز، بانک مرکزی در بازار شبانه نیز اقدام به کنترل نقدینگی بانک ها می کند. در این بازار تاریخ سررسید وام دهی بانک ها به یکدیگر کوتاه مدت بوده و نرخ سود آن در بازه ۱۴ تا ۲۲ درصد قرار دارد.
اعتبارات قاعده مند در این بازار همان بسط پول بانک مرکزی در این بازار است.
سومین اتفاق مهم در عملکرد بانک مرکزی در بازار باز سهم صفر این نهاد از اعتبارات قاعده مند بوده است. به عبارت دیگر در هفته منتهی به سوم خرداد ماه بانک مرکزی در سهم وام دهی بانک مرکزی در بازار باز برابر با صفر بوده است.